Ernst Gombrich
Data i miejsce urodzenia | |
---|---|
Data i miejsce śmierci | |
Zawód, zajęcie |
historyk sztuki |
Alma Mater | |
Uczelnia | |
Odznaczenia | |
Ernst Hans Josef Gombrich (ur. 30 marca 1909 w Wiedniu, zm. 3 listopada 2001 w Londynie) – austriacki historyk sztuki, który większość twórczego życia spędził w Wielkiej Brytanii.
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]Urodził się w Wiedniu, w bogatej żydowskiej rodzinie, która na początku XX wieku dokonała konwersji na protestantyzm. Odrzucił religię, jednak mocno identyfikował się z judaizmem, co zostało jeszcze wzmocnione przez wprowadzenie nazizmu w Austrii. W latach 1928–1933 kształcił się na Uniwersytecie Wiedeńskim, pod kierownictwem Juliusa von Schlossera, a następnie współpracował z analitykiem Sigmunda Freuda i kuratorem muzeum Ernstem Krisem jako asystent w badaniach[1]. W 1936 wyjechał do Wielkiej Brytanii i zaczął tam pracę w Instytucie Warburga.
Podczas II wojny światowej pracował w nasłuchu radiowym BBC, gdzie słuchał niemieckich audycji radiowych i tłumaczył je na język angielski[2]. W 1956 roku powrócił na uniwersytet w Londynie, gdzie pozostał do 1959, następnie przeszedł do Instytutu Warburga (do 1976), w którym piastował różne stanowiska i ostatecznie został jego dyrektorem. W 1960 został przyjęty na członka Akademii Brytyjskiej, w 1966 został odznaczony Orderem Imperium Brytyjskiego, w 1972 uzyskał tytuł szlachecki, a w 1988 odznaczono go Orderem Zasługi. W 1994 został laureatem Nagrody Goethego.
Jego książka O sztuce (The Story of Art, pierwsze wydanie w 1950, wydanie polskie 1997 oraz 2013 oparte na 16. wydaniu brytyjskim[3]) cieszy się od wielu lat nieustającą popularnością (miała dotąd 16 wydań) i jest uznawana za ważne, choć bardzo przystępne wprowadzenie do historii sztuki. Pierwotnie przeznaczona dla młodszych czytelników, została sprzedana w milionach egzemplarzy i przetłumaczona na ponad 20 języków. Inne ważne dzieła Gombricha to Sztuka i złudzenie (Art and Illusion, 1960, wyd. pol. 1981) oraz zbiory artykułów: Meditations on a Hobby Horse (1963), Zmysł porządku (The Sense of Order, 1979, wyd. pol. 2009), i The Image and the Eye (1981).
Inne publikacje przetłumaczone na język polski
[edytuj | edytuj kod]- W poszukiwaniu historii kultury, [w:] Pojęcia, problemy, metody współczesnej nauki o sztuce, wybór i wstęp Jan Białostocki, Warszawa 1996, s. 302–345.
- Krótka historia świata, Dom Wydawniczy „Rebis” 2017 (uaktualnione i przeredagowane) ISBN 978-83-8062-248-7.
Wyróżnienia
[edytuj | edytuj kod]- 1966 – Order Imperium Brytyjskiego
- 1972 – szlachectwo
- 1988 – Order Zasługi
- 1994 – Nagroda Goethego
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ https://gombrich.co.uk.
- ↑ Krótka historia świata, wyd. 2017, s. 315–316.
- ↑ Anna Arno. Przetrzyj oczy. „Tygodnik Powszechny”, s. 40–41, 10 listopada 2013. Kraków. ISSN 0041-4808.
- ISNI: 0000000121462958
- VIAF: 105135635
- ULAN: 500114948
- LCCN: n80046790
- GND: 118540637
- NDL: 00441237
- LIBRIS: dbqssw7x2h28rw6
- BnF: 11905351s
- SUDOC: 031045375
- SBN: CUBV077805
- NLA: 35278728
- NKC: jn19990002770
- DBNL: gomb004
- BNE: XX1721201
- NTA: 068831552
- BIBSYS: 90075979
- CiNii: DA00150681
- Open Library: OL54037A
- PLWABN: 9810629175305606
- NUKAT: n94200256
- OBIN: 76475
- J9U: 987007288649905171
- PTBNP: 40066
- CANTIC: a10093655
- LNB: 000011670
- NSK: 000003861
- CONOR: 17860707
- BNC: 000096252
- ΕΒΕ: 71497
- BLBNB: 000157359
- KRNLK: KAC199610373
- LIH: LNB:V*14249;=BG
- PWN: 3906594
- Britannica: biography/Ernst-Hans-Josef-Gombrich, biography/Ernst-H-Gombrich
- Treccani: ernst-hans-josef-gombrich
- Universalis: ernst-hans-gombrich
- БРЭ: 2368527
- NE.se: e-h-gombrich
- SNL: Ernst_Gombrich
- VLE: ernst-hans-josef-gombrich
- Catalana: 0030406
- DSDE: E.H._Gombrich
- Hrvatska enciklopedija: 22611