[go: up one dir, main page]

Przejdź do zawartości

Endogamia

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii

Endogamia (etym. gr. endon – „wewnątrz”, gameo – „zawieram małżeństwo”) – kulturowa reguła nakazująca jednostce zawieranie małżeństw (dobieranie sobie partnera) wewnątrz własnej grupy, w celu zabezpieczenia jej przed utratą członków, wzmocnienia izolacji i utrzymania odrębności. Endogamia występuje zazwyczaj w społeczeństwach uwarstwionych, służy względom prestiżowym i utrwala zróżnicowanie etniczne (kastowość).

Endogamia w małej grupie prowadzi do związków między bliskimi krewnymi biologicznymi. Występuje zarówno w społecznościach matrylinearnych i patrylinearnych. Dobór takiego małżeństwa odbywa się często na zasadzie przeznaczenia sobie z góry pewnych osób lub na zasadzie pierwszeństwa. Do tych ostatnich należy np. lewirat i sororat.

Społeczności, w których często praktykowana jest endogamia, wykazują wyższy stopień występowania chorób dziedzicznych[1].

Recepcja małżeństw endogamicznych

[edytuj | edytuj kod]

Jako przykłady endogamii można podać:

  • rodziny królewskie,
    • rodziny arystokratyczne i szlacheckie
  • ortodoksyjnych żydów
  • dźati hinduistyczne.

Małżeństwo kuzynowskie

[edytuj | edytuj kod]

Inne bardziej skomplikowane zwyczaje to np. tzw. małżeństwo kuzynowskie „na krzyż”, polegające na tym, że mężczyzna bierze za żonę wujeczną siostrę lub inną kobietę o tym samym stopniu pokrewieństwa. W niektórych kulturach środkowej Australii mężczyzna może ożenić się także z wnuczką brata babki ze strony matki (lub kobietą o tym samym stopniu pokrewieństwa), jednak małżeństwa kuzynowskie to starszy zwyczaj. Bardzo rzadko natomiast dozwolone jest małżeństwo między „równoległymi krewnymi”, czyli dziećmi dwojga braci lub dwóch sióstr.

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. Jutta Burggraf Antropologiczne podstawy medycyny: antropologia chrześcijańska w Etyka w medycynie. Ujęcie interdyscyplinarne - red. Miguel Angel Monge, wyd. Medipage, Warszawa 2012, s. 98 ISBN 978-83-61104-65-0

Bibliografia

[edytuj | edytuj kod]
  • Obyczaje, języki, ludy świata.Encyklopedia PWN. Warszawa: PWN, 2007.