En Gedi
31°27′31″N 35°23′20″E/31,458611 35,388889
| |
| Państwo | |
|---|---|
| Dystrykt | |
| Wysokość |
-300 m n.p.m. |
| Populacja (2006) • liczba ludności |
|
| Kod pocztowy |
8698000 |
Położenie na mapie Dystryktu Południowego  | |
Położenie na mapie Izraela  | |
| 31°27′31″N 35°23′20″E/31,458611 35,388889
| |
| Strona internetowa | |
En Gedi (hebr. עין גדי) – kibuc położony w samorządzie regionu Tamar, w Dystrykcie Południowym, w Izraelu.
Leży na zachodnim brzegiem Morza Martwego, przy drodze nr 90 (Ejlat-Kirjat Szemona), w odległości 37 km na południowy wschód od Jerozolimy, 13 km na północ od twierdzy Masada, 31 km na południe od Kumran i 35 km na północ od En Bokek.
Położenie En Gedi w depresji wokół Morza Martwego sprzyja rozwojowi roślinności podzwrotnikowej, palm, drzew balsamowych i różnorakich owoców, co sprawia, że En Gedi wyróżnia się jako bujna oaza na tle wyjątkowo jałowej Pustyni Judzkiej. Wokół kibucu rozciąga się Park Narodowy En Gedi.
Historia
[edytuj | edytuj kod]Czasy współczesne
[edytuj | edytuj kod]W kwietniu 1849 amerykański podróżnik, kapitan William Lynch odkrył na nowo oazę En Gedi – nazwał ją Źródłem George’a Washingtona.
W 1949 mieścił się tutaj izraelski posterunek wojskowy. W latach 50. XX wieku założono kibuc, potem rezerwat przyrody, ogród botaniczny i park narodowy. W latach 80. i 90. XX wieku powstały kompleksy bungalowów i hotel (En Gedi Country Hotel) oraz schronisko młodzieżowe.
Gospodarka
[edytuj | edytuj kod]W 1997 kibuc otworzył rozlewnię wód mineralnych, jednak głównym źródłem dochodów jest turystyka.
Współczesny kibuc jest komfortowym uzdrowiskiem, w którym wykorzystuje się źródła z wodami siarczanymi. Turyści są dowożeni nad brzeg Morza Martwego małym pociągiem.
Międzynarodowy Ogród Botaniczny
[edytuj | edytuj kod]
W 1994 utworzono ogród botaniczny, który został uznany za „międzynarodowy”. Położony jest on na obszarze 10 ha z unikatową roślinnością pochodzącą z różnych regionów całego świata – np. bambusy, baobaby oraz kolekcja 30 palm z różnych części świata[1]
Park Narodowy Starożytności
[edytuj | edytuj kod]W odległości około 1 km na północ od kibucu znajduje się Park Narodowy Starożytne En Gedi tzw. Nahal Arugot, z pozostałościami zabytkowej synagogi z okresu Bizancjum. W synagodze w 1970 roku odkryto zwęglony zwój, który odczytano w roku 2015[2].
Na początku XX wieku w okolicach starożytnego portu En Gedi, odnaleziono dwie drewniane dobrze zakonserwowane kotwice. Jedna ma przypuszczalnie 2500 lat, druga ma około 2000 lat. Obecnie można je oglądać w Jerozolimskim Muzeum Izraelskim. Pod koniec 2002 archeolodzy z Uniwersytetu Hebrajskiego w Jerozolimie odkryli w rezerwacie En Gedi małą jaskinię, w której ukrywali się powstańcy żydowscy Bar Kochby z 132 roku n.e. Znaleziono w niej dwa papirusy, 11 monet oraz metalowe groty strzelnicze.
Park Narodowy En Gedi
[edytuj | edytuj kod]
Założony w 1972 w północnej części oazy na powierzchni 25 km². Tutejszy mikroklimat sprzyja rozwojowi roślinności podzwrotnikowej, m.in.: palm, drzew balsamowych i różnorakich drzew owocowych. W północnej części parku znajduje się malowniczy, pustynny kanion Nachal Dawid, w którym jest wodospad Dawida ze studnią Dawida, Jaskinia Kochanków, a także wodospad Sulamitki.
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Rocznik Akademii Rolniczej w Poznaniu 2000 str.96
- ↑ Ten zwój odnaleziono w spalonej synagodze. Ma ponad 1500 lat, był zniszczony, ale komputer pomógł go odcyfrować. national-geographic.pl, 2016-09-23. [dostęp 2019-03-01].
Linki zewnętrzne
[edytuj | edytuj kod]- Zdjęcie satelitarne En Gedi Google Maps
- Mapa En Gedi
- Fotografie i opis oazy (en)
- En Gedi i Morze Martwe. inisrael.com. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-09-15)].
- Many pictures from the reservation
- Pictures of En Gedi
