Daniel Inouye

Daniel Ken Inouye

Data i miejsce urodzenia	7 września 1924 Honolulu
Data i miejsce śmierci	17 grudnia 2012 Waszyngton
Przewodniczący pro tempore Senatu Stanów Zjednoczonych
Okres	od 28 czerwca 2010 do 17 grudnia 2012
Przynależność polityczna	Partia Demokratyczna
Poprzednik	Robert Byrd
Następca	Patrick Leahy
Senator Stanów Zjednoczonych z Hawajów
Okres	od 3 stycznia 1963 do 17 grudnia 2012
Poprzednik	Oren E. Long
Następca	Brian Schatz
Kongresmen z Hawajów (cały stan)
Okres	od 21 sierpnia 1959 do 3 stycznia 1963
Poprzednik	(pierwszy kongresmen z Hawajów)
Następca	Thomas Ponce Gill
Odznaczenia

Daniel Ken Inouye (wymowa nazwiska: Ken Inoue 井上建 Inoue Ken) ur. 7 września 1924 w Honolulu, zm. 17 grudnia 2012 w Waszyngtonie) – amerykański polityk, działacz Partii Demokratycznej, który reprezentował ojczysty stan Hawaje w Senacie Stanów Zjednoczonych od 1963.

Od 28 czerwca 2010 przewodniczący pro tempore Senatu Stanów Zjednoczonych, zastąpił na tym stanowisku zmarłego Roberta Byrda.

W latach 1959–1963 zasiadał w Izbie Reprezentantów, a więc reprezentował Hawaje nieprzerwanie od uzyskania przez nie statusu 50. stanu USA. Był też pierwszym senatorem pochodzenia japońskiego. Odznaczony m.in. Medalem Honoru i japońskim Orderem Wschodzącego Słońca.

Życiorys

Por. Daniel Ken Inouye
w mundurze US Army

Urodził się w Honolulu jako syn imigrantów japońskich. Uczęszczał do miejscowych szkół publicznych. W czasie II wojny światowej służył w szeregach US Army jako ochotnik (1943–1947), początkowo w stopniu szeregowego. Zwolniono go ze służby w randze kapitana. Za swoją dzielność w boju został uhonorowany 21 czerwca 2001 Kongresowym Medalem Honoru. W trakcie walk stracił prawą rękę.

W 1950 ukończył studia na Uniwersytecie Hawajskim. Następnie kontynuował studia na wydziale prawa George Washington University, które ukończył w 1952. W 1953 przyjęto go do palestry, dzięki temu mógł rozpocząć prywatną praktykę.

Jego żona, z którą przeżył ponad 57 lat, zmarła 13 marca 2006. Miał z nią syna, Daniela Kena juniora.

Wczesna kariera publiczna

Jego pierwszym publicznym stanowiskiem była praca w charakterze asystenta prokuratora publicznego w Honolulu (1953–1954). W latach 1954–1958 zasiadał w terytorialnej Izbie Reprezentantów, cały czas piastując urząd lidera większości. Z kolei lata 1954–1958 spędził w hawajskim Senacie.

Pierwszy kongresmen z Hawajów

Po przyjęciu Hawajów do Unii jako 50. stanu zdobył nominację Partii Demokratycznej jako kandydat na jedynego wówczas reprezentanta Hawajów w Izbie Reprezentantów Stanów Zjednoczonych (istniał tam tylko jeden okręg wyborczy, tzw. At-Large. Drugi stworzono kiedy już zasiadał w Senacie). Po wygraniu wyborów, 21 sierpnia 1959 objął urząd. W 1960 został wybrany ponownie i zasiadał w Izbie Reprezentantów do 3 stycznia 1963.

Senator

Kiedy urzędujący senator, demokrata Oren E. Long, nie ubiegał się o reelekcję w 1962 Inouye zdobył nominację i na to stanowisko. Wygrał wybory większością 69,4 do 30,6 procent głosów. Jego rywalem był republikanin Ben Dillingham. Wybierano go ponownie w latach 1968, 1974, 1980, 1986, 1992, 1998, 2004 i 2010.

Inouye stał się szeroko znany, kiedy był członkiem specjalnej senackiej komisji ds. zbadania Watergate. To on przewodniczył też komisji do zbadania afery Iran-Contras (1987–1989).

23 maja 2005 Inouye był jednym z umiarkowanych senatorów demokratycznych, którzy poszli na kompromis z republikanami w sprawie zatwierdzenia trzech konserwatywnych nominacji prezydenta George’a W. Busha, aby uniknąć impasu, przy czym demokraci zachowali sobie prawo korzystnej interwencji w przyszłości.

Poglądy polityczne

Daniel Inouye był określany jako umiarkowany liberał:

• popierał prawo kobiet do przerywania ciąży;
• popierał pełne i równe prawa obywatelskie dla osób innej orientacji seksualnej;
• sprzeciwiał się planom prywatyzacji programu ubezpieczeń społecznych;
• sprzeciwiał się nieograniczonemu prawu do posiadania broni palnej;
• nie popierał instytucji kary śmierci;
• nie popierał kontrowersyjnego PATRIOT ACT;
• głosował w 2002 przeciwko zgodzie na interwencję w Iraku.

Zobacz też

• Delegacja Kongresowa z Hawajów

Linki zewnętrzne

• Biografia w Biographical Directory of the United States Congress (ang.)
• Strona senacka. inouye.senate.gov. [zarchiwizowane z tego adresu (2010-09-24)].
• Daniel Inouye w bazie Notable Names Database (ang.)
• On the Issues