[go: up one dir, main page]
Przejdź do zawartości

Bridget Riley

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Bridget Riley
Imię i nazwisko

Bridget Louise Riley

Data i miejsce urodzenia

24 kwietnia 1931
Londyn

Narodowość

brytyjska

Dziedzina sztuki

malarstwo

Odznaczenia
Order Towarzyszy Honoru (Wielka Brytania)
Nagrody

Praemium Imperiale

Multimedia w Wikimedia Commons

Bridget Riley (właśc. Bridget Louise Riley, ur. 24 kwietnia 1931 w Londynie) – brytyjska malarka, czołowa przedstawicielka op-artu.

Życiorys

[edytuj | edytuj kod]
Georges Seurat, Most w Courbevoie

Bridget Riley urodziła się 24 kwietnia 1931 w londyńskiej dzielnicy Norwood[1][2]. Jej ojciec, John Fisher Riley, był drukarzem pochodzącym z Yorkshire. Artystka spędziła młodość w Kornwalii, której przyroda wywarła wpływ na jej późniejszą twórczość. Riley uczęszczała do Cheltenham Ladies College (1946–49)[3][4], po czym studiowała na Goldsmiths' College (1949–52) i Royal College of Art (1952–55) w Londynie, gdzie razem z nią uczyli się m.in. Frank Auerbach i Peter Blake. Czując potrzebę wniesienia oryginalnych rozwiązań w świecie sztuki, wpadła w głębokie zwątpienie we własne możliwości, które doprowadziło do załamania nerwowego. Z początku malarstwo Riley było figuralne, z widocznym wpływem impresjonizmu. Około 1958 Riley zmieniła technikę i skupiła się na tworzeniu puentylistycznych pejzaży. Zobaczyła w tym czasie wystawę abstrakcyjnych prac Jacksona Pollocka w londyńskiej Whitechapel Art Gallery. Inspiracją do własnych poszukiwań były dzieła Georgesa Seurata, punktem zwrotnym moment, w którym postanowiła wykonać powiększoną kopię jego obrazu Most w Courbevoie (1886–87), by zgłębić jego technikę. Tym samym zaczęła tworzyć własny styl, w którym badała możliwości zjawisk optycznych, dzięki którym op-artowe obrazy Riley wywołują dezorientujący efekt dla oka[1][5][4]. W 1960 namalowała ostatni figuratywny obraz, Pink Landscape[4].

Słupek w Winchesterze pomalowany w stylu „czarno-białego okresu” Riley

W 1961, po kolejnym kryzysie twórczym, Riley rozpoczęła najważniejszy, „czarno-biały okres” swojej kariery, który charakteryzował się wykorzystaniem skrajnych kontrastów. Efekty, których osiągnęła przy użyciu figur geometrycznych, zostały szybko przywłaszczone przez kulturę popularną[6]. Według Roberta Kudielki, jej osiągnięciem było wykorzystanie środków wyrazu malarstwa abstrakcyjnego do ewolucji od obrazów skupionych na spektrum kolorów do przestrzennego, plastycznego podejścia do koloru na płaszczyźnie[4]. Wśród najistotniejszych prac z tego okresu znajdują się Kiss (1961), Shiver (1964) i Crest (1964). Riley w tym czasie zyskała status gwiazdy: jej londyńska wystawa z Richardem Feigenbaumem wyprzedała bilety jeszcze przed otwarciem, nowojorskie sklepy używały motywów Riley do dekoracji witryn i projektowania tkanin[6], a kobiety szyły sobie sukienki z jej wzorami[7]. Z nagłej sławy Riley próbowali skorzystać inni artyści, jak było w przypadku Josefa Albersa, który nazwał artystkę swoją „córką”. Choć Riley bezskutecznie próbowała prawnie powstrzymać nieautoryzowane reprodukcje swoich prac, skala imitacji jej stylu doprowadziła do zmian w amerykańskim prawie własności intelektualnej[6].

Bridget Riley, Bolt of Colour, 2017-2019. Instalacja, Marfa, Teksas

Po okresie używania odcieni szarości (1965–67) powróciła do barw prostych[6]. W 1968, jako pierwsza kobieta i zarazem pierwszy brytyjski malarz, zdobyła nagrodę główną w kategorii malarstwa na Biennale w Wenecji[8][6]. W pracach z tego okresu tworzyła kompozycje złożone z kolorowych pasów w taki sposób, by zniwelować oddziaływanie pojedynczych kolorów i wytworzyć efekt kontinuum. Nadal skupiała się na rytmie i napięciach między kolorem lokalnym a ciągłością kompozycji. Jej pierwsza wystawa retrospektywna (1970–71) przyciągnęła 40 tys. widzów, stając się najpopularniejszą wystawą indywidualną sztuki współczesnej tego okresu. Riley porzuciła farby akrylowe na rzecz olejnych, a po wizycie w Egipcie, podczas której poznała malarstwo staroegipskich grobowców, zaczęła powoli rozbijać efekt jednolitości i skupiać się na kolorach indywidualnych. W latach 80. jej prace stały się inspiracją dla artystów neokonceptualnych, takich jak Philip Taaffe czy Ross Bleckner. Od 1986 zaczęła malować kompozycje z trapezoidami[6]. Prace Riley osiągają jedne z najwyższych cen rynkowych wśród artystek; w 2016 jej obraz Untitled (Diagonal Curve) z 1966 sprzedano na aukcji za 4,3 mln funtów[9].

Nagrody i wyróżnienia

[edytuj | edytuj kod]

Laureatka wielu nagród i wyróżnień. W 1962 wyróżniona nagrodą Międzynarodowego Stowarzyszenia Krytyków Sztuki, a w 1968 nagrodą główną na Biennale w Wenecji[1]. W 1998 przyznano jej Order Towarzyszy Honoru, w 2003 japońską nagrodę Praemium Imperiale, a w 2006 została zagranicznym członkiem honorowym Amerykańskiej Akademii Sztuk i Nauk[2]. Wśród jej wyróżnień są także doktoraty honoris causa uniwersytetów w Cambridge i Oksfordzie[10].

Wybrane wystawy

[edytuj | edytuj kod]

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. ↑ a b c d e Terry Riggs, Bridget Riley born 1931 [online], Tate, luty 1998 [dostęp 2019-06-30] (ang.).
  2. ↑ a b c Bridget Riley, [w:] Encyclopædia Britannica [dostęp 2019-06-30] (ang.).
  3. ↑ Bridget Riley [online], Op-art.co.uk [dostęp 2019-06-30] (ang.).
  4. ↑ a b c d Liebs 2001 ↓, s. 450.
  5. ↑ a b Jonathan Jones, Bridget Riley review – pounding psychedelic art that will make you see the world differently, „The Guardian”, 16 września 2015, ISSN 0261-3077 [dostęp 2019-07-01] (ang.).
  6. ↑ a b c d e f g h Liebs 2001 ↓, s. 455.
  7. ↑ Koło przyspieszenia [online], zasoby.msl.org.pl [dostęp 2019-10-02] (pol.).
  8. ↑ Paulina Kurc-Maj, Bridget Riley, [w:] Jarosław Lubiak (red.), Abecadło, Łódź: Muzeum Sztuki w Łodzi, ISBN 978-83-87937-85-0 (pol.).
  9. ↑ Eileen Kinsella, Who Are the Most Expensive Living Female Artists? [online], artnet News, 16 stycznia 2017 [dostęp 2019-10-02] (ang.).
  10. ↑ a b Bridget Riley: Grafiki - retrospektywa - Muzeum Sztuki w Łodzi [online], msl.org.pl [dostęp 2019-10-02] [zarchiwizowane z adresu 2019-10-02] (pol.).
  11. ↑ [Zaproszenie] Bridget Riley. Grafiki-retrospektywa 1962-2003/ Bridget Riley. A Print Retrospective 1962-2003. [online], zasoby.msl.org.pl [dostęp 2019-10-02] (pol.).

Bibliografia

[edytuj | edytuj kod]
Laureaci nagrody Praemium Imperiale (malarstwo)
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Bridget_Riley&oldid=73090962”