Alexander Lippisch
Data i miejsce urodzenia | |
---|---|
Data i miejsce śmierci | |
Odznaczenia | |
Alexander Martin Lippisch (ur. 2 listopada 1894 w Monachium, zm. 11 lutego 1976 w Cedar Rapids) – niemiecki naukowiec, pionier badań w zakresie aerodynamiki. Wniósł istotny wkład do badań nad latającymi skrzydłami, skrzydłami delta i efektem przypowierzchniowym. Zaprojektował samolot z napędem rakietowym Messerschmitt Me 163.
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]Jego zainteresowanie lotnictwem zaczęło się w 1909 podczas pokazu lotniczego Orville’a Wrighta na lotnisku Tempelhof w Berlinie. Zamierzał jednak wstąpić do szkoły artystycznej. Wybuch I wojny światowej pokrzyżował te plany. W latach 1915–1918 służył w armii niemieckiej jako fotograf lotniczy i kartograf.
Po zakończeniu wojny pracował w wytwórni Zeppelina i tam zainteresował się możliwością budowy samolotów bezogonowych. W 1921 pierwszy taki szybowiec jego projektu wszedł do produkcji pod nazwą „Lippisch-Espenlaub E-2". W tym okresie został mianowany dyrektorem Rhön-Rossitten Gesellschaft (RRG). W latach 1927–1933 zaprojektował serię konstrukcji bezogonowych „Storch” („Bocian”), oznaczonych numerami od I do IX. Nie wzbudziły one zainteresowania ani rządu niemieckiego, ani przemysłu prywatnego. W tym okresie zaprojektował szybowiec „Ente” („Kaczka”), na bazie którego zbudowano pierwszy samolot z napędem rakietowym.
Doświadczenia zdobyte przy projektowaniu i budowie szybowców serii „Storch”, Lippisch wykorzystał przy konstruowaniu płatowców typu delta. W latach 1931–1939 powstało pięć konstrukcji „Delta” oznaczonych numerami od I do V. W 1933 RGG zostało przekształcone w Deutsche Forschungsanstalt für Segelflug (DFS). Konstrukcje „Delta IV” i „Delta V” zostały nazwane odpowiednio: „DSF 39” i „DSF 40”.
W 1939 Ministerstwo Lotnictwa Rzeszy przeniosło Lippischa i jego zespół do wytwórni Messerschmitta w celu podjęcia prac projektowych nad szybkim myśliwcem napędzanym silnikiem rakietowym projektu Hellmutha Waltera. Wkrótce przystosowano nowo powstałą konstrukcję płatowca DFS 194 do napędu rakietowego. Pierwszy samolot tego typu został oblatany w 1940. W oparciu o tę konstrukcję zbudowano następnie samolot Messerschmitt Me 163 „Komet”. Projekt nie zyskał uznania jako efektywna broń. Nieporozumienia pomiędzy Lippischem i Messerschmittem spowodowały, że Lippisch przeniósł się w 1943 do Wiednia i skoncentrował się na zagadnieniach związanych z problemami szybkiego lotu. W tym samym roku uzyskał tytuł doktora na uniwersytecie w Heidelbergu.
Badania przeprowadzone w 1939 w tunelu aerodynamicznym dowiodły, że skrzydła typu delta były odpowiednią konstrukcją do lotów z prędkością naddźwiękową. Lippisch zajął się projektowaniem myśliwców naddźwiękowych napędzanych silnikami odrzutowymi. Pierwszą konstrukcją tego typu był Lippisch P.13a. 12 października 1944 został odznaczony Krzyżem Rycerskim Krzyża Zasługi Wojennej[1]. Do zakończenia II wojny światowej projekt nie wyszedł poza fazę płatowca, który był oznaczony jako DM-1.
Po zakończeniu II wojny światowej Lippisch, jak wielu innych niemieckich naukowców, został zabrany do USA w ramach operacji „Paperclip”. Jego umiejętności zostały wykorzystane przez firmę Convair, która była zainteresowana zastosowaniem napędu odrzutowo-rakietowego w samolotach. Pierwsza konstrukcja tego typu była oznaczona jako Convair XF-92. W celu zdobycia doświadczeń z płatowcem delta, zbudowano prototyp oznaczony jako 7003. Był to pierwszy samolot ze skrzydłami delta napędzany silnikiem odrzutowym. Pomimo braku zainteresowania ze strony amerykańskich sił powietrznych projektem F-92, Convair, w latach 1950–1960 przedstawił projekty typu delta oznaczone jako F-102 Delta Dagger, F-106 Delta Dart i B-58 Husttler, które zostały wdrożone do produkcji seryjnej.
W latach 1950–1964 Lippisch pracował dla „Collins Radio Company”, gdzie zainteresował się efektem przypowierzchniowym. Pracował nad ekranoplanem. W tym okresie zachorował na nowotwór i zrezygnował z pracy.
W 1966 stworzył własną grupę badawczą „Lippisch Research Corporation”. Jego badaniami zainteresował się rząd Niemiec Zachodnich. Zbudowane tam prototypy nie zostały rozwinięte.
Alexander Lippisch zmarł w USA, w Cedar Rapids, w stanie Iowa.
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Lippisch, Alexander Martin – TracesOfWar.com [online], www.tracesofwar.com [dostęp 2021-12-05] .