Alberto Asor Rosa
Data i miejsce urodzenia |
23 września 1933 |
---|---|
Data śmierci |
21 grudnia 2022 |
Zawód, zajęcie |
krytyk literacki, wykładowca |
Tytuł naukowy |
profesor |
Alma Mater |
La Sapienza |
Alberto Asor Rosa (ur. 23 września 1933 w Rzymie, zm. 21 grudnia 2022[1]) – włoski krytyk literacki, pisarz, polityk oraz wykładowca akademicki.
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]Działalność naukowa oraz krytycznoliteracka
[edytuj | edytuj kod]W 1956 ukończył z wyróżnieniem literaturę na Uniwersytecie Rzymskim „La Sapienza”, gdzie wykładał od lat 60. do 2003[2]. W 1972 zostaje profesorem zwyczajnym na Sapienzy. Był twórcą oraz kierował serią wydawniczą Letteratura italiana wydawnictwa Einaudi między 1982 a 2000. W 2004 założył literaturoznawcze czasopismo Bollettino di italianistica, którym kierował do 2013[3].
Działalność polityczna
[edytuj | edytuj kod]W wieku 20 lat po śmierci Stalina wstąpił do Włoskiej Partii Komunistycznej (PCI), brał czynny udział w życiu intelektualnym partii. Był jednym z sygnatariuszy Manifestu 101, w którym intelektualiści będący członkami PCI sprzeciwiali się krwawemu stłumieniu węgierskiej rewolucji 1956 przez Armię Radziecką. Rozczarowany wrogą reakcją przywództwa partii wystąpił z niej, aby powrócić po dwóch dekadach[4]. W 1979 został wybrany jako deputowany VIII kadencji Izby Deputowanych z ramienia PCI, 11 listopada 1980 złożył mandat[5].
Nagrody
[edytuj | edytuj kod]Publikacje
[edytuj | edytuj kod]Krytyka literacka
[edytuj | edytuj kod]- Scrittori e popolo, Samonà e Savelli, 1965
- La cultura della Controriforma, Laterza, Bari, 1974
- La cultura, in Storia d'Italia, vol. IV: Dall'Unità ad oggi, t. II, Einaudi, Turyn, 1975
- La lirica del Seicento, Laterza, Bari, 1975
- Genus Italicum, Einaudi, 1977
- Sintesi di storia della letteratura italiana, La Nuova Italia, 1979
- Intellettuali w Enciclopedia Einaudi, vol. VII, 1979
- Ungaretti e la cultura romana scritto con L. De Nardis, L. Piccioni e Luigi Silori|L. Silori, Bulzoni, 1983
- Un altro Novecento, La Nuova Italia, 1999
- Letteratura italiana del Novecento. Bilancio di un secolo, Einaudi, 2000
- Stile Calvino: cinque studi, Einaudi, 2001
- Storia europea della letteratura italiana, Einaudi, Turyn, 2009
- Breve storia della letteratura italiana, Einaudi, Turyn, 2013
- Scrittori e popolo (1965). Scrittori e massa (2015), Einaudi, Turyn, 2015
- Machiavelli e l'Italia. Resoconto di una disfatta, Einaudi, Turyn, 2019
Pisma polityczne i wspomnieniowe
[edytuj | edytuj kod]- Le due società, Einaudi, Turyn, 1977
- L'ultimo paradosso, Einaudi, Turyn, 1985
- La Repubblica immaginaria. Idee e fatti dell'Italia contemporanea, A. Mondadori, Mediolan, 1988
- Fuori dall'Occidente, Einaudi, Turyn, 1992
- La sinistra alla prova, Einaudi, Turyn, 1996
- La guerra. Sulle forme attuali della convivenza umana, Einaudi, Turyn, 2002
- Il grande silenzio. Intervista sugli intellettuali, (red.) Simonetta Fiori, Laterza, Bari, 2009
Beletrystyka
[edytuj | edytuj kod]- L'alba di un mondo nuovo|edizione, Einaudi, Turyn, 2002
- Storie di animali e altri viventi, Einaudi, Turyn, 2005; polskie wydanie Historie zwierząt i innych istot żywych, tłum. Alina Kreisberg, Collegium Columbinum, Kraków, 2006
- Assunta e Alessandro. Storie di formiche, Einaudi, Turyn, 2010
- Racconti dell'errore, Einaudi, Turyn, 2013
- Amori sospesi, Einaudi, Turyn, 2017
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ È morto lo storico della letteratura Alberto Asor Rosa: aveva 89 anni. ilpost.it. [dostęp 2022-12-21]. (wł.).
- ↑ CURRICULUM ATTIVITA’ SCIENTIFICHE E PROFESSIONALI. Alberto Asor Rosa. Sapienza Università di Roma. [dostęp 2019-02-16]. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-02-16)]. (wł.).
- ↑ ALBERTO ASOR ROSA. IL POSTO DELLE PAROLE. [dostęp 2019-02-16]. (wł.).
- ↑ Mirella Serri. Alberto Asor Rosa: Budapest 1956, i giorni che sconvolsero il mio mondo. „La Stampa”, 2016-10-09. [dostęp 2019-02-15]. (wł.).
- ↑ DIMISSIONI DI DEPUTATI: Asor Rosa Alberto (Respinte) / Dibattiti / VIII Legislatura della Repubblica italiana / Lavori. Camera dei deputati - Portale storico. [dostęp 2019-02-15]. (wł.).
- ↑ PREMI: IL 'GRINZANE CAVOUR' AD ASOR ROSA, BIANCHERI, SERENI. adnkronos, 2003-01-18. [dostęp 2019-02-16]. (wł.).
- ISNI: 0000000121184310
- VIAF: 4924891, 99828172
- LCCN: n79006391
- GND: 119317672
- LIBRIS: pm133q7721r3q30
- BnF: 11885662r
- SUDOC: 026648881
- SBN: CFIV008287
- NLA: 35915206
- NKC: mzk2007408277
- DBNL: asor001
- BNE: XX1089387
- NTA: 069069999
- BIBSYS: 90352626
- CiNii: DA02279838
- Open Library: OL82568A
- PLWABN: 9810686759705606
- NUKAT: n99028002
- J9U: 987007275581705171
- PTBNP: 369954
- NSK: 000340468
- CONOR: 28769891
- ΕΒΕ: 78661
- KRNLK: KAC2022E0067