Świnka pospolita
| Chondrostoma nasus[1] | |||
| (Linnaeus, 1758) | |||
| |||
| Systematyka | |||
| Domena | |||
|---|---|---|---|
| Królestwo | |||
| Typ | |||
| Podtyp | |||
| Gromada | |||
| Rząd | |||
| Rodzina | |||
| Rodzaj | |||
| Gatunek |
świnka pospolita | ||
| Synonimy | |||
| |||
| Kategoria zagrożenia (CKGZ)[2] | |||
 | |||
Świnka pospolita[3], świnka[4] (Chondrostoma nasus) – gatunek słodkowodnej ryby karpiokształtnej z rodziny karpiowatych (Cyprinidae).
Zasięg występowania
[edytuj | edytuj kod]Europa środkowa i północna Azja.
Zasiedla bystre, podgórskie rzeki w krainie lipienia i brzany. Żyje gromadnie w płytkich (do 2 m) miejscach o bystrym nurcie i kamienistym, piaszczystym lub lekko zamulonym dnie.
Charakterystyka
[edytuj | edytuj kod]Świnka osiąga 25–50 (maksymalnie 60) cm długości i 1 (maksymalnie 2) kg masy ciała. Ciało świnki jest wydłużone, ma owalny przekrój; płetwa ogonowa głęboko wcięta w księżycowaty kształt. Płetwy grzbietowa i brzuszna osadzone na jednej linii. Głowa mała, otwór gębowy dolny, wargi twarde, chrząstkowe – dolna o ostrej krawędzi, pełni rolę skrobaczki. Grzbiet ma szarozielony kolor, boki są jaśniejsze o srebrzystym połysku, z kolei wierzch głowy jest ciemny, brzuch biały lub żółtawy. Płetwy parzyste i odbytowa – są czerwone, ogonowa – czerwonobrunatna, a w swej dolnej części bardziej czerwonawa.
Pokarm
[edytuj | edytuj kod]Świnka żywi się szczątkami roślin i innym pokarmem roślinnym (glonami) znalezionymi na dnie. Zeskrobuje tam wargami tzw. narost, czyli glony porastające kamienie i podwodne przeszkody. Zjada także plankton, larwy owadów, kiełże czy mięczaki. Poszukując ich na dnie potrafi nawet przesunąć drobne kamienie[5].
Rozmnażanie
[edytuj | edytuj kod]Dojrzewa płciowo w wieku 4–5 lat. Tarło świnki w zależności od temperatury wody trwa od III do V w temperaturze wody 12–18 °C. Podczas tarła często wyskakuje nad powierzchnię wody. Samica, w zależności od wielkości, składa ok. 30 000 jaj o zielonkawej, ochronnej barwie ochry, w płytkich rejonach rzek o dnie piaszczystym lub żwirowatym. W tym czasie głowa i górna część tułowia, zwłaszcza u samców, pokryta jest jasnymi guzkami wysypki tarłowej. Wylęg następuje po 10–30 dniach. Narybek początkowo chowa się pod kamieniami. Świnka żyje do 17 lat.
Ochrona
[edytuj | edytuj kod]Okres ochronny: od 1 I do 15 V
Wymiar ochronny: 25 cm
Limit połowów: 5 sztuk na dobę (łącznie z certą)
Zobacz też
[edytuj | edytuj kod]Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Chondrostoma nasus, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
- ↑ Chondrostoma nasus, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).
- ↑ G. Nikolski: Ichtiologia szczegółowa. Tłum. Franciszek Staff. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Rolnicze i Leśne, 1970.
- ↑ Krystyna Kowalska, Jan Maciej Rembiszewski, Halina Rolik Mały słownik zoologiczny, Ryby, Wiedza Powszechna, Warszawa 1973
- ↑ Świnka pospolita
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Władysław Strojny: Nasze zwierzęta. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Rolnicze i Leśne, 1981. ISBN 83-09-00045-6.
- Josef Reichholf, Gunter Steinbach, Claus Militz: Wielka encyklopedia ryb : słodkowodne i morskie ryby Europy. Wiśniewolski Wiesław (tłum.). Warszawa: Muza, 1994. ISBN 83-7079-317-7.
- Fritz Terofal, Claus Militz: Ryby słodkowodne. Leksykon przyrodniczy. Henryk Garbarczyk, Eligiusz Nowakowski i Jacek Wagner. Warszawa: Świat Książki, 1997. ISBN 83-7129-441-7.