Z nowych i ostatnio rozbudowanych artykułów w Wikipedii:
…które danie nielegalnie podaje się w gazecie? (na zdjęciu)
…przed czym powinna bronić się demokracja?
…czego główka może przypominać kwiatostan koniczyny?
…w jakim celu Cadillac wjechał w podpaloną piramidę z telewizorów?
…że U-597 został zatopiony przez bombowiec RAF podczas drugiego atlantyckiego patrolu?
Inwazja Rosji na Ukrainę • Wojna Izraela z Hamasem
- Pokojową Nagrodą Nobla została uhonorowana japońska organizacja Nihon Hidankyō „za wysiłki na rzecz świata wolnego od broni jądrowej i za wykazanie poprzez zeznania świadków, że broń jądrowa nigdy nie może zostać ponownie użyta” (11 października)
- Koreańska pisarka Han Kang (na zdjęciu) otrzymała literacką Nagrodę Nobla „za prozę mierzącą się z historycznymi traumami i odsłaniającą kruchość ludzkiego życia” (10 października)
- Laureatami Nagrody Nobla w dziedzinie chemii zostali David Baker za „obliczeniowe projektowanie białek” oraz Demis Hassabis i John Jumper za „przewidywanie struktury białka” (9 października)
- Laureatami Nagrody Nobla w dziedzinie fizyki, w uznaniu „fundamentalnych odkryć i wynalazków umożliwiających uczenie maszynowe z wykorzystaniem sztucznych sieci neuronowych”, zostali fizyk John Hopfield oraz informatyk i psycholog poznawczy Geoffrey Hinton (8 października)
- Amerykańscy biolodzy Victor Ambros i Gary Ruvkun otrzymali Nagrodę Nobla w dziedzinie fizjologii lub medycyny „za odkrycie mikroRNA i jego roli w potranskrypcyjnej regulacji genów” (7 października)
- Urząd prezydenta Meksyku objęła Claudia Sheinbaum, pierwsza kobieta na tym stanowisku (1 października)
Zmarli: Alex Salmond • Ethel Kennedy • Leszek Moczulski • Ratan Tata • Leif Segerstam • Johan Neeskens • A.Q.M. Badruddoza Chowdhury • Jerzy Molga
16 października: imieniny obchodzą m.in.: Gaweł, Jadwiga i Małgorzata; Światowy Dzień Żywności
Okrągłe, pięcioletnie rocznice:
- 1384 – Jadwiga Andegaweńska (na portrecie pędzla Matejki) została w Katedrze Wawelskiej koronowana na króla Polski
- 1854 – urodził się brytyjski powieściopisarz, eseista i dramaturg pochodzenia irlandzkiego Oscar Wilde (na fotografii)
- 1914 – urodził się Mohammad Zaher Szah, król Afganistanu, obalony w 1973 r. przez swego stryjecznego brata Mohammada Dauda Chana
- 1949 – klęską komunistycznych partyzantów zakończyła się wojna domowa w Grecji
- 1959 – zmarł amerykański dowódca wojskowy George Marshall, laureat Nagrody Nobla za plan odbudowy gospodarek krajów Europy Zachodniej (plan Marshalla)
- 1999 – rozpoczęto seryjną produkcję samochodu osobowego Škoda Fabia
- 2004 – zmarł polski historyk i profesor Tomasz Strzembosz, jeden z twórców i przewodniczący ZHR
Hagot – w wierzeniach ruchu świętych w dniach ostatnich neficki budowniczy okrętów żyjący w połowie I wieku p.n.e. Znany głównie ze swojej roli w ekspedycjach morskich na północ. Zajmuje poczesne miejsce w mormońskiej teologii, szczególnie w kontekście związków Kościoła z Polinezyjczykami. Postać Hagota, stanowiąca integralną część szerszej kultury mormońskiej, pojawia się również w dociekaniach apologetów tej tradycji religijnej, usiłujących dowieść autentyczności Księgi Mormona. Wzmianki o nim zawiera 63. rozdział Księgi Almy, wchodzącej w skład tej właśnie części mormońskiego kanonu pism świętych. Istnienie Hagota, a także związane z nim hipotezy nie znalazły potwierdzenia w źródłach zewnętrznych. Utrwalony w sztuce. Znalazł się wśród postaci ujętych na płaskorzeźbach zdobiących świątynię mormońską w hawajskim Lāʻie. Stoi na nim na prawo od Jezusa Chrystusa, obok okrętu, trzyma też w ręku wiosło. Czytaj więcej…
Lista występów Sarah Bernhardt – w trwającej ponad 60 lat karierze Sarah Bernhardt występowała na scenie i w filmach. Zagrała w przeszło 160 sztukach oraz 8 produkcjach fabularnych. Uznawana jest za jedną z najwybitniejszych aktorek w historii teatru, legendę, największą tragiczkę i najbardziej znaną kobietę swoich czasów, a także pionierkę kina. Pierwszą styczność ze sceną miała w latach nauki w szkole w Neuilly-Auteuil-Passy, gdzie wystąpiła w amatorskim przedstawieniu Klotylda, portretując Królową Wróżek. Karierę sceniczną rozpoczęła na początku lat 60. XIX wieku, występując w Comédie-Française. Pierwszym sukcesem i przełomem w jej karierze były występy w tragedii Atalia z 1867 roku. Status gwiazdy zyskała główną kreacją w dramacie romantycznym Ruy Blas. Była jedną z pierwszych aktorek, która zagrała w filmie – Pojedynek Hamleta z 1900 roku. Zrewolucjonizowała styl gry, odrzucając powszechnie stosowaną przez uczelnie i teatry tradycję na rzecz naturalności. Czytaj więcej…
Zespół klasztorny franciszkanów w Kłodzku zalany podczas powodzi w 2024