Wilhelm Pluta (duchowny)
Wilhelm Pluta (ur. 9 stycznia 1910 w Kochłowicach, zm. 22 stycznia 1986 w Przetocznicy) – polski duchowny rzymskokatolicki, administrator apostolski w Gorzowie Wielkopolskim w latach 1958–1972, biskup diecezjalny gorzowski w latach 1972–1986, sługa Boży Kościoła katolickiego.
Sługa Boży | ||
| ||
Kraj działania | ||
---|---|---|
Data i miejsce urodzenia |
9 stycznia 1910 | |
Data i miejsce śmierci |
22 stycznia 1986 | |
Miejsce pochówku |
katedra Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny w Gorzowie Wielkopolskim | |
Biskup diecezjalny gorzowski | ||
Okres sprawowania |
1972–1986 | |
Wyznanie | ||
Kościół | ||
Prezbiterat |
24 czerwca 1934 | |
Nominacja biskupia |
4 lipca 1958 | |
Sakra biskupia |
7 września 1958 |
Data konsekracji |
7 września 1958 | ||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Konsekrator | |||||||||||
Współkonsekratorzy | |||||||||||
|
Życiorys
edytujUkończył Gimnazjum Klasyczne w Katowicach, następnie studiował w Wyższym Seminarium Duchownym Diecezji Śląskiej w Krakowie i na Wydziale Teologicznym Uniwersytetu Jagiellońskiego. Na prezbitera został wyświęcony 24 czerwca 1934 przez biskupa pomocniczego w Katowicach Teofila Bromboszcza.
W latach 1934–1939 pełnił obowiązki w charakterze kontraktowego nauczyciela w państwowym gimnazjum polskim oraz w szkole powszechnej w Bielsku. Po wkroczeniu wojsk niemieckich do Bielska i zamknięciu gimnazjum na podstawie dekretu 8 września 1939 został skierowany do pracy duszpasterskiej w parafii św. Antoniego w Chorzowie. W lipcu 1942 został skierowany do parafii Leszczyny i pracował na stanowisku administratora. Po trzyletniej pracy duszpasterskiej w 1945 został przeniesiony do parafii w Nowej Wsi-Wirku. Od października 1946 był administratorem parafii Najświętszego Serca Pana Jezusa w Koszęcinie. W czasie pracy w Koszęcinie uzyskał tytuł doktora na Wydziale Teologicznym Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie. Dekretem biskupa katowickiego z 6 października 1948 został przeniesiony do parafii św. Mikołaja w Lublińcu, a od 10 września 1951 został skierowany na posadę administratora do parafii św. Józefa w Katowicach-Załężu.
4 lipca 1958 został mianowany przez papieża Piusa XII administratorem apostolskim i wikariuszem kapitulnym ordynariatu gorzowskiego oraz biskupem tytularnym Leptis Magna. 7 września 1958 otrzymał święcenia biskupie z rąk prymasa Polski Stefana Wyszyńskiego. Współkonsekratorami byli biskupi Herbert Bednorz i Bolesław Kominek[1].
W 1972 w następstwie uznania zachodniej granicy Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej przez Republikę Federalną Niemiec w układzie PRL-RFN (1970) papież Paweł VI utworzył stałą administrację kościelną dla tzw. Ziem Odzyskanych. Wilhelm Pluta został biskupem diecezjalnym nowo ustanowionej diecezji gorzowskiej. Przez 30 lat posługi biskupiej troszczył się o kapłanów i rodziny. Jako pierwszy w Polsce stworzył duszpasterstwo rodzin. Dążył do uświęcenia wiernych swojej diecezji. Opublikował 18 książek. Odegrał znaczącą rolę w budowaniu struktury Kościoła katolickiego w północno-zachodniej Polsce.
Był uczestnikiem I i III sesji soboru watykańskiego II (1962–1965)[2].
Zginął w wyniku obrażeń doznanych w wypadku samochodowym 22 stycznia 1986 w Przetocznicy (pęknięcie aorty). Pogrzeb hierarchy odbył się 27 stycznia 1986. Podczas prowadzonej przez Henryka Gulbinowicza mszy żałobnej homilię wygłosił ówczesny prymas Polski, kardynał Józef Glemp. Grób Pluty znajduje się w kruchcie katedrze gorzowskiej[3].
Przed katedrą w Gorzowie Wielkopolskim znajduje się jego pomnik[4]. W 2013 został otwarty Instytut Wilhelma Pluty w Gorzowie Wielkopolskim[5].
W latach 2002–2015 odbył się diecezjalny etap jego proces beatyfikacyjny[4]. W 2016 otwarto rzymski etap procesu[6], w 2018 w Kongregacji Spraw Kanonizacyjnych złożono jego positio[7].
O jego życiu opowiada film Wilhelm Pluta – Biskup rodziny (2019)[8].
Przypisy
edytuj- ↑ Wilhelm Pluta [online], catholic-hierarchy.org [dostęp 2010-11-26] (ang.).
- ↑ B. Bejze: Sobór Watykański II. W: Z. Pawlak (red.): Katolicyzm A–Z. Wyd. III. Łódź: 1989, s. 419. ISBN 83-850-22-03-1.
- ↑ R. Ochwat: Auto nagle uderzyło w drzewo, ofiara była jedna. echogorzowa.pl, 2022-01-22. [dostęp 2022-04-07].
- ↑ a b Koniec diecezjalnego etapu procesu beatyfikacyjnego bp. Wilhelma Pluty. ekai.pl, 2015-09-11. [dostęp 2016-01-24].
- ↑ Gorzów Wlkp.: otwarto Instytut Biskupa Wilhelma Pluty. ekai.pl, 2013-09-23. [dostęp 2013-09-28].
- ↑ Teraz najważniejsza modlitwa. zgg.gosc.pl, 2016-01-22. [dostęp 2016-01-22].
- ↑ J. Miłkowski: Beatyfikacja bp. Wilhelma Pluty jest coraz bliżej. gazetalubuska.pl, 2018-06-15. [dostęp 2018-06-15].
- ↑ Nowy film o bpie Wilhelmie Plucie. diecezjazg.pl, 2019-07-02. [dostęp 2019-07-03].
Linki zewnętrzne
edytuj- Wilhelm Pluta [online], catholic-hierarchy.org [dostęp 2010-11-26] (ang.).