Propan

Propan
Nazewnictwo
	Nomenklatura systematyczna (IUPAC)
	propan
	Ogólne informacje
Wzór sumaryczny	C3H8
Inne wzory	CH3CH2CH3
Masa molowa	44,10 g/mol
Wygląd	bezbarwny gaz
	Identyfikacja
Numer CAS	74-98-6
PubChem	6334
SMILES
	CCC
InChI
	InChI=1S/C3H8/c1-3-2/h3H2,1-2H3
	InChIKey
	ATUOYWHBWRKTHZ-UHFFFAOYSA-N
Właściwości
	Gęstość
	0,001874 g/cm³ (15 °C); gaz
	Rozpuszczalność w wodzie
	rozpuszczalny: 75 mg/l (20 °C)
	w innych rozpuszczalnikach
	etanol, dobrze w eterze dietylowym, słabo w benzenie
Temperatura topnienia	−187,75 °C
Temperatura wrzenia	−42,11 °C
Punkt potrójny	−187,7 °C; 1,96×10−5 Pa
Punkt krytyczny	96,74 °C; 4,25 MPa; 0,226 g/cm³
logP	2,36
Lepkość	8,2 μPa·s (27 °C)
Budowa
Moment dipolowy	0,084 ± 0,001 D
Niebezpieczeństwa
	Karta charakterystyki: dane zewnętrzne firmy Sigma-Aldrich [dostęp 2015-12-09]
	Globalnie zharmonizowany system; klasyfikacji i oznakowania chemikaliów
	Na podstawie Rozporządzenia CLP, zał. VI
Zwroty H	H220, H280
Zwroty P	P210, P377, P381, P410+P403
	Europejskie oznakowanie substancji
	oznakowanie ma znaczenie wyłącznie historyczne
	Na podstawie Rozporządzenia CLP, zał. VI
	Skrajnie; łatwopalny; (F+)
Zwroty R	R12
Zwroty S	S2, S9, S16
	NFPA 704
Na podstawie; podanego źródła	4 0 0
Temperatura zapłonu	−104 °C
Temperatura samozapłonu	450 °C
Granice wybuchowości	2,1–9,5%
Numer RTECS	TX2275000
	Podobne związki
Podobne związki	propen, propyn
	Jeżeli nie podano inaczej, dane dotyczą; stanu standardowego (25 °C, 1000 hPa)
	Multimedia w Wikimedia Commons
	Hasło w Wikisłowniku

Propan, C
3H
8 – organiczny związek chemiczny z grupy alkanów, bezbarwny i bezwonny gaz. Ma większą gęstość od powietrza.

Propan jest nierozpuszczalny w wodzie, rozpuszcza się w etanolu i eterze dietylowym. Występuje w niewielkich ilościach w gazie ziemnym oraz w większych ilościach w ropie naftowej. Z ropy naftowej wydziela się go w czasie destylacji w formie mieszaniny z butanem, którą stosuje się jako paliwo, znane jako LPG służące do napełniania butli do kuchenek oraz napędzania pojazdów. Spalenie 1 kg gazu powoduje powstanie ok. 1,6 kg wody i 3 kg dwutlenku węgla.

Propan, jak wszystkie alkany, jest mało reaktywny. W podwyższonych temperaturach ulega reakcji spalania i reaguje z chlorowcami, w wyniku czego powstaje mieszanina chlorowcopochodnych propanu. Propan jest reagentem w wielu syntezach organicznych, jest też badany jako potencjalny surowiec w syntezie propylenu^[11]^[12] i kwasu akrylowego^[13]^[14]^[15]^[16]. Jest również wykorzystywany do produkcji tzw. green gas, który powstaje po dodaniu niewielkiej ilości oleju silikonowego i stosowany jest w replikach ASG.

Zobacz też

lista czynników chłodniczych

Przypisy

↑ ^a ^b ^c ^d Haynes 2014 ↓, s. 3-464.
↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f Propane, [w:] GESTIS-Stoffdatenbank [online], Institut für Arbeitsschutz der Deutschen Gesetzlichen Unfallversicherung, ZVG: 10020 [dostęp 2015-12-09] (niem. • ang.).
↑ Haynes 2014 ↓, s. 6-168.
↑ Haynes 2014 ↓, s. 6-71.
↑ Haynes 2014 ↓, s. 6-229.
↑ Haynes 2014 ↓, s. 9-58.
↑ ^a ^b Propan, [w:] Classification and Labelling Inventory, Europejska Agencja Chemikaliów [dostęp 2015-04-10] (ang.).
↑ ^a ^b ^c Haynes 2014 ↓, s. 16-20.
↑ ^a ^b Propan (nr 769037) – karta charakterystyki produktu Sigma-Aldrich (Merck) na obszar Polski. [dostęp 2015-12-09]. (przeczytaj, jeśli nie wyświetla się prawidłowa wersja karty charakterystyki)
↑ Propan (nr 769037) (ang.) – karta charakterystyki produktu Sigma-Aldrich (Merck) na obszar Stanów Zjednoczonych. [dostęp 2015-12-09]. (przeczytaj, jeśli nie wyświetla się prawidłowa wersja karty charakterystyki)
↑ MaurinM. Salamanca-Guzmán MaurinM. i inni, Oxidative dehydrogenation of propane with cobalt, tungsten and molybdenum based materials, „Revista Facultad de Ingeniería Universidad de Antioquia” (84), 2017, s. 97–104, DOI: 10.17533/udea.redin.n84a11 .
↑ Synthesis of two new Nickel and Copper- Nickel vanadates used for propane oxidative dehydrogenation, „Revista Facultad de Ingeniería Universidad de Antioquia”, 67, 2013 .
↑ Raoul NaumannR.N. d’Alnoncourt Raoul NaumannR.N. i inni, The reaction network in propane oxidation over phase-pure MoVTeNb M1 oxide catalysts, „Journal of Catalysis”, 311, 2014, s. 369–385, DOI: 10.1016/j.jcat.2013.12.008 .
↑ MichaelM. Hävecker MichaelM. i inni, Surface chemistry of phase-pure M1 MoVTeNb oxide during operation in selective oxidation of propane to acrylic acid, „Journal of Catalysis”, 285 (1), 2012, s. 48–60, DOI: 10.1016/j.jcat.2011.09.012 .
↑ Lénárd-IstvánL.I. Csepei Lénárd-IstvánL.I., Kinetic studies of propane oxidation on Mo and V based mixed oxide catalysts [rozprawa doktorska], Berlin: Technischen Universität Berlin, Fakultät II – Mathematik und Naturwissenschaften, 2011 [dostęp 2019-04-22] (ang.).
↑ KazuhikoK. Amakawa KazuhikoK. i inni, Multifunctionality of Crystalline MoV(TeNb) M1 Oxide Catalysts in Selective Oxidation of Propane and Benzyl Alcohol, „ACS Catalysis”, 3 (6), 2013, s. 1103–1113, DOI: 10.1021/cs400010q .

Bibliografia

CRC Handbook of Chemistry and Physics, William M.W.M. Haynes (red.), wyd. 95, Boca Raton: CRC Press, 2014, ISBN 978-1-4822-0867-2 (ang.).

[CITEREFHaynes2014'''3'''-464-1] Haynes 2014 ↓, s. 3-464.

[GESTIS-2] ↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f Propane, [w:] GESTIS-Stoffdatenbank [online], Institut für Arbeitsschutz der Deutschen Gesetzlichen Unfallversicherung, ZVG: 10020 [dostęp 2015-12-09] (niem. • ang.).

[CITEREFHaynes2014'''6'''-168-3] Haynes 2014 ↓, s. 6-168.

[CITEREFHaynes2014'''6'''-71-4] Haynes 2014 ↓, s. 6-71.

[CITEREFHaynes2014'''6'''-229-5] Haynes 2014 ↓, s. 6-229.

[CITEREFHaynes2014'''9'''-58-6] Haynes 2014 ↓, s. 9-58.

[CLI-7] Propan, [w:] Classification and Labelling Inventory, Europejska Agencja Chemikaliów [dostęp 2015-04-10] (ang.).

[CITEREFHaynes2014'''16'''-20-8] Haynes 2014 ↓, s. 16-20.

[SA-9] Propan (nr 769037) – karta charakterystyki produktu Sigma-Aldrich (Merck) na obszar Polski. [dostęp 2015-12-09]. (przeczytaj, jeśli nie wyświetla się prawidłowa wersja karty charakterystyki)

[SA-US-10] Propan (nr 769037) (ang.) – karta charakterystyki produktu Sigma-Aldrich (Merck) na obszar Stanów Zjednoczonych. [dostęp 2015-12-09]. (przeczytaj, jeśli nie wyświetla się prawidłowa wersja karty charakterystyki)

[11] MaurinM. Salamanca-Guzmán MaurinM. i inni, Oxidative dehydrogenation of propane with cobalt, tungsten and molybdenum based materials, „Revista Facultad de Ingeniería Universidad de Antioquia” (84), 2017, s. 97–104, DOI: 10.17533/udea.redin.n84a11 .

[12] Synthesis of two new Nickel and Copper- Nickel vanadates used for propane oxidative dehydrogenation, „Revista Facultad de Ingeniería Universidad de Antioquia”, 67, 2013 .

[13] Raoul NaumannR.N. d’Alnoncourt Raoul NaumannR.N. i inni, The reaction network in propane oxidation over phase-pure MoVTeNb M1 oxide catalysts, „Journal of Catalysis”, 311, 2014, s. 369–385, DOI: 10.1016/j.jcat.2013.12.008 .

[14] MichaelM. Hävecker MichaelM. i inni, Surface chemistry of phase-pure M1 MoVTeNb oxide during operation in selective oxidation of propane to acrylic acid, „Journal of Catalysis”, 285 (1), 2012, s. 48–60, DOI: 10.1016/j.jcat.2011.09.012 .

[15] Lénárd-IstvánL.I. Csepei Lénárd-IstvánL.I., Kinetic studies of propane oxidation on Mo and V based mixed oxide catalysts [rozprawa doktorska], Berlin: Technischen Universität Berlin, Fakultät II – Mathematik und Naturwissenschaften, 2011 [dostęp 2019-04-22] (ang.).

[16] KazuhikoK. Amakawa KazuhikoK. i inni, Multifunctionality of Crystalline MoV(TeNb) M1 Oxide Catalysts in Selective Oxidation of Propane and Benzyl Alcohol, „ACS Catalysis”, 3 (6), 2013, s. 1103–1113, DOI: 10.1021/cs400010q .

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[9]

[10]

[8]

[11]

[12]

[13]

[14]

[15]

[16]