[go: up one dir, main page]
Wikipedia

Augit

Ten artykuł od 2011-07 zawiera treści, przy których brakuje odnośników do źródeł.
Należy dodać przypisy do treści niemających odnośników do źródeł. Dodanie listy źródeł bibliograficznych jest problematyczne, ponieważ nie wiadomo, które treści one uźródławiają.
Sprawdź w źródłach: Encyklopedia PWN • Google Books • Google Scholar • Federacja Bibliotek Cyfrowych • BazHum • BazTech • RCIN • Internet Archive (texts / inlibrary)
Po wyeliminowaniu niedoskonałości należy usunąć szablon {{Dopracować}} z tego artykułu.

Augit – minerał z gromady krzemianów zaliczany do grupy piroksenów. Minerał pospolity i szeroko rozpowszechniony.

Augit
Ilustracja
Właściwości chemiczne i fizyczne
Skład chemiczny

krzemian wapnia, magnezu, żelaza i mniejszych ilości innych pierwiastków

Twardość w skali Mohsa

5,5–6

Przełam

muszlowy, o intensywnym połysku

Łupliwość

wyraźna

Układ krystalograficzny

jednoskośny

Gęstość minerału

3,2–3,5 g/cm³

Właściwości optyczne
Barwa

zielona, czarna, brązowa

Rysa

biała

Połysk

szklisty, woskowy

Multimedia w Wikimedia Commons
Hasło w Wikisłowniku

Nazwa pochodzi od gr. auge = blask i nawiązuje do silnego, szklistego połysku tego minerału.

Właściwości

edytuj

Tworzy skupienia ziarniste, zbite, impregnacje i pojedyncze, nieforemne ziarna. Jego kryształy są najczęściej krótkosłupowe o niemal kwadratowym lub ośmiokątnym obrysie. Często spotyka się zbliźniaczenia. Duże skupienia mają zazwyczaj kolor czarny, a małe zielonkawy do brązowego. Jest kruchy, przeświecający, tworzy kryształy mieszane z wieloma piroksenami. Niekiedy zawiera większe ilości pierwiastków np. tytanu (augit egirynowy), chromu (a. chromowy), żelaza (a. bazaltowy), magnezu (diallag), wapnia (fassait), manganu i niklu.

Wzór chemiczny podawany jest różnie:

  • (Ca,Mg,Fe)
    2    Si
    2    O
    6    [1]
  • (Ca
    x    Mg
    y    Fe
    z    )(Mg
    y1    Fe
    z1    )Si
    2    O
    6
gdzie 0,4 ≤ x ≤ 0,9, x+y+z=1 i y1+z1=1[2]
  • (Ca,Na)(Al,Fe,Mg,Ti)(Al,Si)
    2    O
    6    [3]
  • (Ca,Mg,Fe)
    2    Si
    2    O
    6    [4]
  • (Ca
    0,76    FeII

    0,22    Na
    0,02    )(Al
    0,05    FeIII

    0,04    Mg
    0,88    Mn
    0,01    Ti
    0,01    )(Al
    0,08    Si
    1,92    )
    2    O
    6     (augit z kompleksu Stillwater(inne języki) w USA)[5]
  • (Ca
    0,91    FeII

    0,04    Na
    0,07    )(Al
    0,04    FeII

    0,09    FeIII

    0,13    Mg
    0,66    Ti
    0,08    )(Al
    0,31    Si
    1,69    )O
    6     (augit ze Stöffel w Niemczech)[5]

Występowanie

edytuj

Szeroko rozpowszechniony składnik skał magmowych bogatych w magnez i żelazo (zasadowych). Okazy znajdowane są w skałach wulkanicznych (lawy Wezuwiusza). Obecny także w meteorytach.

Miejsca występowania: Niemcy – Kaiserstuh, Czechy – Boreslav, Francja – Owrenia, Włochy – wulkan Stromboli na Wyspach Liparyjskich.

Piękne kryształy znaleziono w skałach wulkanicznych jeziora Laacher w G. Eifel w Niemczech.

W Polsce występuje powszechnie na Dolnym Śląsku (w bazaltach, melafirach, diabazach i gabrach). Nawiercono go w okolicach Suwałk oraz na Wyżynie Krakowsko-Wieluńskiej (okolice Zawiercia, Myszkowa, Mrzygłodu).

Zastosowanie

edytuj
  • ma znaczenie naukowe,
  • poszukiwany, atrakcyjny i ceniony kamień kolekcjonerski.

Zobacz też

edytuj

Przypisy

edytuj
  1. ↑ N. Morimoto, Nomenclature of Pyroxenes, „Mineralogy and Petrology”, 39 (1), 1988, s. 55–76, DOI: 10.1007/bf01226262 (ang.).
  2. ↑ Augite, [w:] Mindat.org [online], Hudson Institute of Mineralogy [dostęp 2020-11-09] (ang.).
  3. ↑ Augite, [w:] WebMineral.com [online] [dostęp 2020-11-09] (ang.).
  4. ↑ The New IMA List of Minerals – A Work in Progress – Updated: September 2017 [online], International Mineralogical Association [dostęp 2020-11-09] (ang.).
  5. ↑ a b Augite, [w:] Handbook of Mineralogy, Mineral Data Publishing, 2001 [dostęp 2020-11-09] (ang.).
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Augit&oldid=70309013”