Uprawniony z patentu: Bayer Aktiengesellschaft, Leverkusen (Republika Federalna Niemiec) Srodek grzybobójczy Przedmiotem wynalazku jest srodek grzybobój¬ czy zawierajacy izoipropyloamid kwasu 3-[N-/fluo- rodwuchloro!metylotio/jN-/trÓjfluorometylo/-ami- no]-benzoesowego jako substancje czynna.Wiadomo, ze mozna stosowac N-Ztrój^hilorowco- metylotio/-N-/trójfluorometylo/-amino-ben!zaimidy jako srodki grzybobójcze w ochronie roslin (nie¬ miecki opis wylozeniowy nr 1543 614). Zwiazki te dzialaja na ogól dobrze, przy. czym jednak ich dzialanie na niektóre fitopatogenne grzyby nie jest calkowicie zadawalajace przy nizszych stezeniach roboczych.Stwierdzono, ze z wymienionej klasy zwiazków szczególnie aktywny grzybobójczo jest nowy izo- propyloamid kwasu 3-pT-/fluiorodwuchloroimetylo- tio/-N-/trójifluorometylo/-amJicno]^benzoesowego o wzorze 1. - Izopropyloaimid kwasu 3-[N-/fluorochlorometylo- tio/-N-/trójtfluoroimetylo/-amino] -benzoesowego o wzorze 1 otrzymuje sie przez reakcje fluorku 3-(iN- -liluorodwuchlorometylotio/^N-/trójfluorometylo/- * -amino]-benzoilu o wzorze 2 z izopropyloatmina, w temrperaturze od ^20° do +®0°iC.Niespodziewanie zwiazek o wzorze 1 ma bardzo dobre dzialanie grzybobójcze i pod tym wzgledem przewyzsza zwiazki znane z wymienionego opisu wylozeniowego, wzbogaca zatem stan techniki.Przy stosowaniu wymienionegio fluorku kwaso¬ wego o wzorze 2 i izopropyloaminy jako zwiazków 10 15 20 25 30 wyjsciowych, przebieg reakcji przedstawia podany na rysunku schemat.Stosowany jako zwiazek wyjsciowy fluorek 3- [N-/fluorodwuchlorometylotio/-NVtrójfliiorometylo/- -amino]^benzoilu o wzorze 2 mozna wytworzyc w znany sposób przez reakcje fluorku 3HN-trójtfliioro- metyloaiminoibenzoilu i chlorku kwasu fluorodwu- chlorometanosulfenowego w obecnosci trzeciorzedo¬ wej zasady jako akceptora chlorowodoru (nie¬ miecki opis patentowy nr 129(3 7154). Jako rozcien¬ czalniki mozna stosowac oprócz wody obojetne roz¬ puszczalniki organiczne, np. benzen, dioksan i ace¬ ton. ' Jako srodki wiazace kwas mozna stosowac wszystkie znane akceptory kwasów, korzystnie, wodorotlenki metali alkalicznych i metali ziem al¬ kalicznych oraz weglany metali alkalicznych. Ko¬ rzystnie jako srodek wiazacy kwas •mozna jedno¬ czesnie stosowac wprowadzona izolpropyloamine.Temperatura reakcji moze wahac sie w szerokich granicach. Na ogól reakcje prowadzi sie W tempe¬ raturze od -^20°€ do +<80°iC, korzystnie 10—50%.Substancja czynna srodka wedlug wynalazku dziala bardzo silnie fungitoksycznie na fitopatogen¬ ne grzyby. Znoszona jest dobrze przez organizmy cieplokrwiste i wyzsze rosliny, co umozliwia jej stosowanie w postaci srodków ochrony roslin do zwalczania grzybic. Srodki grzybobójcze w ochro¬ nie roslin stosuje sie do zwalczfenia grzybic róz¬ nych klas np. Archimycetes, Phycomycetes, *Asco- 829013 mycetes, Basidiomycetes, Fungi imperfecti. Sub¬ stancja czynna srodka wedlug wynalazku dziala szczególnie skutecznie na patogeny chorób grzybi- cowych ziemniaków, owoców, ryzu i innych waz¬ nych roslin uprawnych, np. dziala na Phytophtho- ra infestans, Venturia inaeaualis, Hricularia ory- zae, Pellicularia sasakii, Colletotrichum coifeanuim, Botrytis cinerea oraz gatunki Alternaria. Ponadto sustancja czynna srodka wedlug wynalazku dziala fumgitokstycznie na grzyby porazajace' rosliny z gleby i czesciowo wywolujace tracheomykozy, np.Phiaiophora cinerescens, Verticaiiumi alboatrum, Fusarium dianthi, Fusarium cubense. Substancje czynna srodka wedlug wynalazku mozna przepro¬ wadzic w zwykle stosowane postacie np. roztwory, emulsje, zawiesiny, proszki, pasty i granulaty.Preparaty te otrzymuje sie w znany sposób np. przez zmieszanie substancji czynnych z rozcienczal-, nikami, to jest cieklymi rozpuszczalnikami i/Hub stalymi nosnikami,,ewentualnie stosujac jednoczes¬ nie substancje powierzchniowo czyrme, np. emul¬ gatory i/lub dyspergatory, przy czym w przypadku stosowania wody jako rozcienczalnika mozna ewen¬ tualnie stosowac rozpuszczalniki organiczne jako rozpuszczalniki pomocnicze. Jako ciekle rozpusz¬ czalniki stosuje sie zasadniczo zwiazki aromatycz¬ ne np. ksylen i benzen, chlorowane zwiazki aroma¬ tyczne np. chlorobenzetay, parafiny, nip. frakcje ro¬ py naftowej, alkohole,, np. metanol i butanol, roz¬ puszczalniki o duzej polarnosci, np. dwutnetylo- formamid i suMotlenek dwumetylowy oraz wode; jako stale nosniki stasuje., sie naturalne maczki mi¬ neralne, mx kaoliny, tlenki glinu, talk, krede i syn¬ tetyczne maczki nieorganiczne, np. kwas krzemowy o wysokim stoipniu rozdrobnienia i kraemiany; ja¬ ko .emulgatory stosuje sie emuOgatory niejonotwór- cze i anionowe, np. estry pplitlenku etylenu i kwa¬ sów ttwszczowych, etery polittenku etylenu i alko¬ holi tluszczowych, np. eter alkiloarylowopoligliko- lowy, aUkUosultfoniany i arylosulifoniany; jako dys- pergatory stosuje sie np. lignine, lugi posiarczyno¬ we i metylóceluloze.Zestawy substancji czynnej srodka wedlug wy¬ nalazku moga zawierac inne nieorganiczne i orga¬ niczne fungicydy, srodki bakteriobójcze, insekty¬ cydy, akarycydy 'i/lub herbicydy. Zestawy zawie¬ raja na ogól 04*—95f/o substancji czynnej, korzyst¬ nie 0,5^—90Vi substancji czynnej. Substancje czyn¬ na mozna stosowac sama lub w postaci koncen¬ tratów lub przygotowanych z nich preparatów ro¬ boczych, takich jak gotowe do uzyicia roztwory, emulsje, zawiesiny, proszki, pasty granulaty.Stosowanie odbywa sie w znany sposób, np. przez opylanie, opryskiwanie, podlewanie lub rozsiewa¬ nie. Robocze stezenia moga wahac sie w szerokich granicach. Na ogól wynosza okolo 0,00001—2V», ko¬ rzystnie 0,0001—IV: Substancje czynne mozna rów¬ niez nanosic sposobem Ultra-Low-Volume (ULV), w którym koncentraty zawieraja 10—8Wt substan¬ cji czynnej, korzystnie 20—60^/t substancji czyn¬ nej. Zakres stosowania srodka przedstawiaja ni¬ zej podane przyklady.Przyklad I. Testowanie Phytophthora.Rozpuszczalnik: 4,7 czesci wagowych acetonu, dyspeigator: 0,3 czesci wagowych eteru alkiloary- lowopoliglikolowego; 9S czesci wagowych wody.Substancje czynna w ilosci potrzebnej do uzys¬ kania zadanego stezenia w cieczy do opryskiwania ? miesza sie z podana iloscia rozpuszczalnika, po czym koncentrat rozciencza sie podana iloscia wo¬ dy zawierajacej wymienione dodatki. Otrzymana ciecza do opryskiwania opryskuje sie tio órosienia mlode siewki pomidorów (Bonny best) o 2-h6 lis- 10. ciach asymilacyjnych. Rosliny pozostawia sie w szklarni w ciagu 24 godzin w temperaturze 20°C przy wzglednej wilgotnosci powietrza wynoszacej 70^/t. Nastepnie siewki pomidorów inokuluje sie zawiesina wocina zarodników Phylto(phtbora infes- w tans. Rosliny umieszcza sie w komorze wilgotnej o wzglednej wilgotnosci powietrza VWPk i tamipe- raturze 1<8—<20°C. Po uplywie 5 dni okresla sie po- , razenie siewek, pomidorów^ w.stosunku procento¬ wym do porazenia, inokulowanych i nietraktowa- 20 nych siewek kontrolnych, przy czym 0*/t oznacza brak porazenia, a MKM oznacza, ze .porazenie jest dokladnie takie, jak roslin kontrolnych.W tablicy 1 podaje sie substancje czynne, ste¬ zenia substancji czynnych oraz uzyskane wyniki.Tablica 1 Testowanie PhytophtoTa Substancja czynna 1 Zwiazek o wzorze 3 (znany produkt handlowy) Zwiazek o wzorze 4 I (znany z niemieckie¬ go opisu wylozenio- wego nr 154&G14) Zwiazek o wzorze 5 (znany jak wyzej) Zwiazek o wzorze 6 (znany jak wyzej) | Zwiazek o wzorze 1 Porazenie w •/• pora¬ zenia nietraktowanych siewek kontrolnych przy stezeniu substan¬ cji czynnej 0f0Oft2D/» B3 14 21 29 7 o,oa3H°/t 41 43 40 G7 121 | Przyklad II. Testowanie Podosphaera (macz- niak jabloniowy), dzialanie zapobdegaiwcze.Rozpuszczalnik: 47 czesci wagowych acetonu; emulgator: 0,3 czesci wagowych eteru alkiloarylo- wopoliglikolowego; 9i5 czesci wagowych wody.W celu otrzymania cieczy do opryskiwania o za¬ danym stezeniu substancji czynnej miesza sie po¬ trzebna ilosc substancji czynnej z podana iloscia rozpuszczalnika, po czym koncentrat rozciencza sie podana iloscia wody zawierajacej wytmienione do¬ datki. Otrzymana ciecza do opryskiwania oprysku¬ je sie do órosienia mlode siewki jabloni w stadium 4^-6 czesci. Rosliny pozostawia sie w szklarni przez 24 godziny w temperaturze 20^C przy wzglednej wilgotnosci powietrza wynoszacej 70*/#. Nastepnie- zakaza sie przez rozpylenie zarodników konidial- nych patogena maczniaka jabloniowego Podospha-82901 era leucotricha Salm i wstawia sie do szklarni o temperaturze 21^23°C i wzglednej wilgotnosci powietrza wynoszacej okolo 70i/t. Po 10 dniach od zakazenia ustala sie stopien porazenia siewek w °/o od porazenia zakazanych, lecz nieleczonych roslin kontrolnych, przy czym 0*/» oznacza brak poraze¬ nia, a 100%, ze porazenie jest takie, jak roslin kontrolnych.W tablicy 2 podaje sie substancje czynne, ste¬ zenia substancji czynnych oraz uzyskane wyniki.Tablica 2 Testowanie Podosphaera (dzialanie zapobiegawcze) Tablica 3 Testowanie Fusicladiuim (dzialanie ochronne) ^ Substancja czynna Zwiazek o wzorze 5 (znany z niemieckie¬ go opisu wylozenio- wego nr 1543 014) Zwiazek o wzorze 1 Porazenie w •/• pora-| zenia nietraktowanychl roslin kontrolnych przy stezeniu substancji czynnej w •/• 0,025 100 61 Przyklad III. Testowanie Fusidadium (parch jabloniowy) dzialanie ochronne.Rozpuszczalnik: 4,7 czesci wagowych acetonu, emulgator: 0,3 czesci wagowych eteru alkiloarylo- wopoliglikolowego: 95 czesci wagowych wody.Substancje czynna w ilosci potrzebnej. d» \u&r- skania zadanego stezenia w ci*ezy do opryskiwa¬ nia miesza sie z p«M8t iloscia rozpuszczalnika, po czyim koaittTfralt rozciencza sie podana iloscia wody a^Uferajalcej wymdenone dodatki.Otrzymana ciecza do opryskiwania opryskuje sie do orosienia mlode siewki jabloni znajdujace sie w stadium 4h^6 lisci. Rosliny utrzymuje sie w szklarni przez 24 godziny w temperaturze 20°C przy wzglednej wilgotnosci powietrza wynoszacej 70i/t. Nastejpnie inokuhije sie wodna zawiesina za¬ rodników konidialnych parcha jabloniowego (Fusi- cladium dendriticum Fuck.) i inkubuje sie przez 16 godzin w komorze wilgotnej w temperaturze 1«8—20°C i wzglednej wilgotnosci powietrza wyno¬ szacej 100^/«. Rosliny wstawia sie ponownie do szklarni na 14 dni. Po 15 dniach od momentu inokulacji oznacza sie stopien porazenia siewek w •/• stopnia porazenia siewek kontrolnych równiez inokulowanych, lecz nietraktowanych, przy czym 0°/» oznacza brak porazenia, a 100*/o oznacza, ze porazenie jest takie, jak roslin kontrolnych.W tablicy 3 podaje sie substancje czynne, ste¬ zenia substancji czynnych oraz uzyskane wyniki.Przyklad IV. Testowanie Piricularia i Pelli¬ cularia.Rozpuszczalnik: 4 czesci wagowe acetonu; dys- pergatar 0,05 czesci wagowych oleinianu sodu; wo¬ da: 95,715 czesci wagowych, inne dodatki: 0,2 czesci waigowych zelatyny.Substancje czynna w ilosci potrzebnej do uzy¬ skania zadanego stezenia w cieczy dla opryskiwa¬ lo 15 25 30 40 50 55 60 Substancja czynna Zwiazek o wzorze 5 {znany z niemieckie¬ go opisu wylozenio- wego nr 1 543 614 1 Zwiazek o wzorze 1 Porazenie siewek w •/• porazenia siewek kon¬ trolnych przy stezeniu substancji czynnej OyOOfl^/i '12 . ' . •a nia miesza sie z podana iloscia rozpuszczalnika, po czym koncentrat rozciencza sie podana iloscia wo¬ dy zawierajacej podane dodatki. Otrzymana cie¬ cza do opryskiwania opryskuje sie do orosienia 2 X 30 okolo 2-^4 tygodniowych sadzonek ryzu.Rosliny pozostawia sie do oschniecia w szklarni w temperaturze 22-^24°C i wzglednej wilgotnosci wynoszacej okolo 70*/e. Nastepnie czesc roslin ino¬ kuluje sie wodna zawiesina 100 000—1200000/ml za¬ rodników Piricularia oryzae i stawia sie do po¬ mieszczenia o temperaturze 24—06°C i wzglednej wilgotnosci powietrza wynoszacej 100*/«. Pozostala czesc roslin zakaza sie kultura Pellicularia sasakii wyhodowana na agarze slodowym i utrzymuje sie w temperaturze 28-h30°C i przy wzglednej wil¬ gotnosci powietrza wynoszacej lO0*/t. Po uplywie 5—6 dni od inekulacji ustala sie porazenie wszyst¬ kich liiei istniejacych w czasie inokulacji Piri¬ cularia oryzae w stosunku procentowym do nie¬ traktowanych, lecz równiez zakazonjieh roslin kon¬ trolnych. U roslin zakazonych Pellicularia sasakii ustala sie uszkodzenie lisci po tym samym czasie równiez w stosunku procentowym do nietraktowa¬ nych i zakazonych roslin kontrolnych. Wartosc (P/o oznacza brak porazenia, a lOOtyo oznacza, ze po¬ razenie jest takie, jak u roslin kontrolnych.W tablicy 4 podaje sie substancje czynne, ste¬ zenie substancji czynnych oraz uzyskane wyniki.Tablica 4 Testowanie Piricularia (a) i Pellicularia (b) (dzialanie ochronne) Substancja czynna 1 Zwiazek o wzorze 4 (znany z niemieckie¬ go opisu wylozenie- wego nr 1543 614) Zwiazek o wzorze 7 (znany jak wyzej) Zwiazek o wzorze 5 (znany jak wyzej) Zwiazek o wzorze 1 Porazenie w •/• pora¬ zenia roslin kontrol¬ nych przy stezeniu substalncji czynnej w •/• a 0,05 0 0,025 0,01 29 0,05 0 0,01 37 0,05 0 0,01 29 0,05 0 0,025 0,01 0 b 5<0 75 44 83 0 76.7 82901 8 Nastepujacy przyklad wyjasnia sposób wytwa¬ rzania substancji czynnej srodka wedlug wyna¬ lazku.Przyklad V. Rozpuszcza sie 34 g (0,1 mola) fluorku 3-[N-/fluoro'dwuchlorometylotio/-N-/trój - fluoro!metylo/-amino]-benzoilu w 100 ml dioksanu i w temperaturze pokojowej traktuje sie 14 g (0,238 mola) izqpropyloa,miny w 20 ml dioksanu, przy czym temperatura moze wzrosnac do 30°C.Po dodaniu lodowatej wody wykrystalizowuje izo- propyloamid kwasu 3- [N-/f1'uoTodwuchlorometylo- tio/ - N - /trójifluoroimetylo/-amino]-benzoesowego o wzorze 1. Otrzymuje sie 38 g tego zwiazku o tem¬ peraturze topnienia 132—133°C. PL