Sposób wytwarzania przedzy i urzadzenie do stosowania tego sposobu Przedmiotem wynalazku jest sposób wytwarza¬ nia przedzy i urzadzenie do stosowania tego spo¬ sobu.Sposób wedlug wynalazku jest sposobem wytwa¬ rzania przedzy z luznych wlókien cietych lub wló¬ kien cietych polaczonych lepkim .polimerem, zgod¬ nie z którym wlókniste pasma o wlóknach ulozo¬ nych równolegle lub nieregularnie tnie sie na .pa¬ ski, nastepnie paski te wprowadza sie do obwo¬ dowych rowków na powierzchni perforowanych be¬ bnów, przy czym paski wlóknistego pasma sa przy¬ trzymywane na bebnach w obwodowych rowkach za pomoca podcisnienia wytworzonego wewnatrz bebnów, przy czym paski te doprowadza sie do miejsca styku dwóch bebnów.Znane urzadzenia do wytwarzania przedzy z luz¬ nych wlókien cietych polaczonych lepkim polime¬ rem zawieraja: pare obrotowych -perforowanych be¬ bnów umieszczonych na jednym poziomie i styka¬ jacych sie ze soba,, uklad napedowy nadajacy tym bebnom iruch obrotowy w kierunkach przeciwnych, elementy do doprowadzania do bebnów pasm wlók¬ nistych utworzonych z luznych wlókien cietych lub wlókien cietych polaczonych lepkim polimerem, mechanizm skrecajacy paski wlóknistych pasm znajdujacy sie za 'bebnami w kierunku przebiegu procesu oraz zespól nawijajacy utworzona przedze.Znane jest (przedzenie wlókien cietych za pomoca prostego mechanizmu wirowego stosowanego w przedzarkach obraczkowych oraz popedzenie ze 10 15 20 25 30 swobodnym koncem. Pierwszy z wymienionych zna¬ nych rodzajów przedzenia polega na wytworzeniu, za pomoca odpowiednich srodków przedzalniczych, skretu przedzy przez wytworzenie ruchu wzgled¬ nego.Wiadomym jest z tych znanych sposobów wytwa¬ rzania przedzy,, ze w celu nadania stalego skretu przedzy za pomoca dowolnego urzadzenia,, jeden koniec .tworzonej, przedzy musi sie swobodnie obra¬ cac., Jezeli jest dokonywana dowolna próba nada¬ wania skretu tworzonej, iprzedzy, która jest trzyma¬ na z obydwu konców, wtedy pojawi sie na niej prawy skret z jednej, strony urzadzenia skrecajace¬ go, co bedzie odpowiadalo lewemu skretowi na dru¬ giej stronie tego urzadzenia.Skoro tylko jeden koniec zostaje uwolniony, skre¬ cona tasiemka przyjmuje ponownie nieskrecony stan, poniewaz te dwa skrety znosza sie wzajem¬ nie. To zjawisko jest powszechnie znane jako skret falszywy. W znanych sposobach przedzenia na prze¬ dzarkach obraczkowych, skret jest nadawany mie¬ dzy wydajacymi walkami a obwodowo wirujacym wrzecionem.(Najczesciej, czynnikiem skrecajacym jest obrót nawojiu przedzy,, a fakt, ze nawój, ten musi wiro¬ wac z szybkoscia odpowiadajaca szybkosci dopro¬ wadzania wlókna — stanowi wazna ceche ograni¬ czajaca zakres stosowania znanych sposobów prze¬ dzenia., Technika tych sposobów rozwinela sie do tego stopnia, ze dalszy jeji rozwój jest teraz ogra-71367 3 niczony wzgledami ekonomicznymi zwiaizanyimi z trzema skladnikami kosztów produkcji,, a miano¬ wicie koisztaimi obciagania i przewijania, kosztami inwestycyjnymi i kosztami energii. Wszystkie te cechy sa spowodowane faktem, ze skret uzyskuje sie przez ruch obrotowy nawoju przedzy, a zasto¬ sowanie przedzenia obraczkowego nie daje zbyt wielkich nadziei na znaczniejsze obnizenie kosztów zwiazanych z tym sposobem przedzenia, Sytuacja ta doprowadzila do rozwoju sposobu przedzenia ze swobodnym koncem, w którym to sposobie,, ze wzgiledu na to,, ze skret jest nadawany przedzy :bez potrzeby wprawiania nawoju przedzy w ruch wiirowyi, istnieje mozliwosc uzyskania du¬ zych szybkosci wrzeciona i stosowania duzych na¬ wojów przy stosunkowo niewielkim zuzyciu energii.Zasada przedzenia ze swobodnym koncem jest wyjatkowo prosta. W ukladzie 'wlókien przeplywa¬ jacych od nawoju wieloprzedu lub tasmy do na- wojiui przedzy robi sie przerwe, a skret jest nada¬ wany glównie przez wprawianie w ruch wirowy konca przedzy przy otworze wylotowym przedza¬ cej? komory, przez co unika sie koniecznosci wzgled¬ nego ruchu obrotowego pomiejdzy rama natykowa a nawojem przedzy. Dzieki temu nawoje przecLey moga imiec -tak duze rozmiary, jak to tylko jest po¬ trzebne bez duzego zuzycia energii, a ponadto moz¬ na stosowac bardzo duze predkosci przedzenia, co powoduje zmniejszenie kosztów inwestycyjnych bez zwiazanego z tym wzrostu kosztów zuzywanej energii.Znane sposoby przedzenia ze swobodnym kon¬ cem polegaja na zastosowaniu wirujacej, komory o duzej, srednicy w celu utworzenia wiru, do któ¬ rej, wprowadzane sa wlókna po oddzielaniu ich od zródla zasilania za pomoca rolki oddzielajacej.Wlókna sa gromadzone w wirujacej komorze ii wy¬ rzucane na zewnatrz przez otwór znajdujacy sie w jej srodku. Ta zasada dzialania, aby byla sku¬ teczna, wymaga odpowiednich etapów, przez które musza, przejsc, wlókna, aby zostala z nich uformo¬ wana przedza. Ten znany sposób przedzenia ze swo¬ bodnym koncem wykazuje szereg niedogodnosci, do których naleza: ograniczDna predkosc obrotowa too- mór o duzych srednicach, fakit, ze wielkosc komory musi foyc zmieniana ^zaleznie od dlugosci wlókien oraz to, ze otwór denny ma tendencje do zatyka¬ nia sie róznego irodzaju zanieczyszczeniami, co wy¬ maga czestego czyszczenia tego otworu.Celem wynalazku jest usuniecie wad znanych sposobów przedzenia zwiazanych ze stosowanymi ukladami mechanicznymi, przez opracowanie spo¬ sobu, który umozliwi uzyskanie potencjalnych ko¬ rzysciwynikajacych z duzej) predkosci przedzenia.Cel wynalazku zostal osiagniety .przez to, ze pas¬ ki wlóknistych pasm w przelotowych kanalach po ustaniu dzialania podcisnienia zageszcza sie przez ich. ruch i wirowanie, po czym poddaje sie dziala¬ niu momentu skrecajacego,, powodujacego utworze¬ nie przedzy przez skrecanie ich metoda wolnego konca, a wytworzona przedze w znany sposób na¬ wija sie iworzae nawój.Do zageszczonych w praelotawychi kanalach, pa¬ sków wlóknistych pasm doprowadza sie lepki poli¬ mer w miejscu styku perforowanych bebnów, a za¬ geszczone paski wlóknistych pasm po opuszczeniu przez nie miejsca styku perforowanych bebnów pod¬ daje sie dzialaniu momentu skrecajacego dla uzy¬ skania przedzy. Skrety przenoszone sa, na zagesz- ." czone paski znajdujace sie w przelotowych kana- 5 lach rowkowanych, perforowanych bebnów. W cza¬ sie skrecania .pasków wlóknistych pasm,, po opusz¬ czeniu przez nie przelotowych kanalów poddaje sie dodatkowemu zageszczeniu za pomoca zageszczo¬ nych ksztaltek. io Cel wynalazku zostal osiegniety równiez przez to,, ze w urzadzeniu zawierajacym pare, obrotowych bebnów perforowanych., fbebny te maja na swej powierzchni obwodowe rowki tworzace wspólnie przelotowe kanaly sluzace do zageszczania pasków 15 wlóknistych pasm.W obwodowych rowkach bebny te maja perfora- cyjne otwory,, a wewnatrz bebnów znajduja sie ele¬ menty wytwarzajace podcisnienie.W urzadzeniu wedlug wynalazku wytlaczarka 20 ustyuowana jest nad miejscem styku bebnów slu¬ zaca do wytlaczania lepkiego polimeru do wspól¬ nych przelotowych kanalów.^Podstawowa zaleta sposobu przedzenia ze swo¬ bodnym koncem wedlug wynalazku jest to, ze swo- 25 boda ruchu wlókien w kierunku obrotu jest uzy¬ skiwana dzieki poslizgowi wzglednemu wlókien uzyskiwanemu pod dzialaniem aerodynamicznych sil hamujacych lub hamowania aerodynamicznego wewnatrz wnek powstajacych w dwóch stykajacych 30 sie ze soba bebnach., W konsekwencji sposób wed¬ lug zgloszenia umozliwia ciagla produkcje przedzy bez wprawiania w ruch obrotowy zarówno konca doprowadzanych wlókien, jak tez nawoju, a obrót lub dzialanie skrecajace jest uzyskiwane za po- 35 moca konwencjonalnego elementu skretowego, któ¬ ry moze dzialac w kierunku osiowym z bardzo du¬ za predkoscia.Wedlug wynalazku,, wlóknisty zapas materialu jest ciagle i liniowo doprowadzany w postaci wa- 40 slkich pasm wlókien, w których wlókna utrzymy¬ wane sa luzno i równolegle lub w dowolnym ukla¬ dzie,, do miejsca gdzie jest skrecany z zachowaniem swobodnego konca. Moment obrotowy zostaje za¬ stosowany do gotowej przedzy za pomoca elementu 45 wytwarzajacego moment skrecajacy. Wytworzony w ten sposób skret jest w sposób ciagly przeno¬ szony do miejsca* gdzie ten skret jest nadawany luznemu pasmu materialu wlóknistego z zachowa¬ niem zasady swoboidnego konca przez pochwyce- 50 nie i przetworzenie go w kontrolowanych warun¬ kach w przedze..Istota wynalazku jest oparta na mozliwosci, swo¬ bodnego obracania, konca surowca skladajacego sie z wlókien, luznych, lub. wlókien cietych, z podlozem 55 polimerowym., Skrecenie materialu nastepuje przy duzej- predkosci obwodowej. Nadane skrecenie jest zachowane w otrzymanej! przedzy w czasie nastep¬ nej, czynnosci nawijania przy duzej, predkosci li¬ niowej'. Calosc jest wykonywana w ciagly sposób, 60 zaczynajac od wlókien i laczacego polimeru dopro¬ wadzanego1 w postaci platków lub innej^ do otrzy¬ mania koncowego produktu w postaci nawoju prze¬ dzy.Zgodnie z jednym z przykladów wykonywania 65 sposobu wedlug wynalazku,, podloze polimerowe w stanie plastycznym lub plynnym wraz z luzny-71367 mi wlóknami jest wprowadzane do przelotowego kanalu,, gdzie material ten jest swobodnie obraca¬ ny i zostaje mu nadany skret. W ten sposób wlók¬ na zostaja czesciowo polaczone z podlozem polime¬ rowym,, bedacym w stanie plynnym lub plastycz- 5 nym. Material zostaje poddany momentowi skre¬ cajacemu i nastepnie koagulacji, uzyskiwanej przez chlodzenie. Otrzymana przejdza ma ustalony skret, który nie zniknie, jak to ma miejsce w przypadku skretufalszywego. 10 Zgodnie z innym z przykladów wykonania spo¬ sobu wedlug wynalazku, wlókna w luznym stanie sa poddawane w przelotowym kanale momentowi obrotowemu,, przy czym wlókna laczace moga poru¬ szac sie swobodnie w tym kanale bez jakiegokol- 15 wiek ograniczenia. Gdy moment skrecajacy zosta- tniie zastosowany do takiego materialu wlókniste¬ go w (przelotowym (kanale, material ten zachowa trwale skret i utworzy przedze, która nastepnie jest nawijana na cewke. W praktyce czynnosci te moga 20 byc wykonywane za pomoca dwóch obracanych perforowanych bebnów z dowodowymi rowkami na ich powierzchni,, ustawionych czolowo tak, aby kazdy irowek jednego bebna znajdowal sie naprze¬ ciw korespondujacego rowka na drugimi bebnie, 25 tworzac w ten sposób przelotowy 'kanal. Uklad ta¬ kiego kanalu jest zalezny od rowków i moze zmie¬ niac sie w znacznym stopniu.Na przyklad moze on miec w przekroju ksztalt owalny,, lub kolowy, czy tez prostokatny albo byc 30 dowolna kombinacja wymienionych ksztaltów. Be¬ bny maja równiez wewnatrz elementy ssace, a tak¬ ze moga pomiescic odpowiednie podzespoly chlo¬ dzace. Elementy ssace wytwarzaja ssanie, które utrzymuje wlókna w stanie docisnietym do po- 35 wierzchni bebnów do chwili uwolnienia ich w prze¬ strzeni kanalów dla nadania im skretu wedlug za¬ sady swobodnego konca bez wytwarzania momentu zwrotnego. W przypadku produkcji wieLoskladni- koweji przedzy,, zalecane jest uzycie .podloza poli- 40 merowego, które daje sie koagulowac przez chlo¬ dzenie., Podloze polimerowe zostaje doprowadzane do wejscia miedzy bebnami., przy czym jest ono w stanie plastycznym lub plynnym.Doprowadzenie podloza polimerowego odbywa sie 45 jednoczesnie z doprowadzeniem luznych wlókien, a otrzymana w ten sposób kombinacja w kanalach utworzonych miedzy bebnami jest poddawana mo¬ mentowi skrecajacemu przy jednoczesnym ochlo¬ dzeniu i wyciaganiu, wytwarzanemu przez zespól 50 nawijajacy. Skret moze byc nadany za pomoca do¬ wolnego mechanizmu wywolujacego moment skre¬ cajacy. Przykladowo mechanizmem takim moze byc mechanizm typu stosowanego przy nadawaniu fal¬ szywego skretu. Ten mechanizm nadajacy skret 59 jest ustawiany miedzy perforowanymi bebnami rowkowanymi a zespolem nawijajacym. Po skoagu- lowaniu podloza polimerowego w kanalach utwo¬ rzonych miedzy bebnami, uzyskany skret w wyni¬ ku utrwalenia termicznego nie moze juz pózniej eo zaniknac. Otrzymana przedza jest nastepnie za po¬ moca' dowolnego zespolu nawijana. Wlókna dla utworzenia przedzy zostaja doprowadzane do kana¬ lów utworzonych przez powierzchnie bebnów, przy czym za pomoca ssania sa one dociskane stale do u powierzchni tych bejbnów. W chwili przedostania sie do kanalów, wlókna te nagle zostaja uwalnia¬ ne od dzialania ssacego i sa skrecanej, tworzac prze«- dze. Dla zapoczatkowania skrecania wlókien moze byc potrzebny element prowadzacy w postaci sznur¬ ka lub przedzy wewnatrz kanaly po czym formo¬ wanie przedzy z wlókien, które stale sie uzupelnia dokonywane jest wewnatrz przelotowych kanalów, zgodnie z zasada swobodnego konca przy jednocze¬ snym dzialaniu momentu skrecajacego,, ciagu po¬ wietrzai naciagu od zespolu nawijajacego.Wedlug wynalazku podloze polimerowe jest wy¬ ciskane w postaci okraglych, kwadratowych lub innych strug. Podloze polimerowe jest kierowane bezposrednio do wejscia miedzy rowkowane per¬ forowane bebny, do którego takze doprowadzane sa wlókna laczone,, w postaci pasków wlóknistych pasm. Te wlókna sa dociskane do scianek bebnów za pomoca ssania, Doprowadzane materialy sa chwytane przez bebny^ dociskane do siebie, a na¬ stepnie skrecane i termicznie utrwalone w kanalach utworzonych z rowków perforowanych bebnów.W pewnym.' punkcie kanalów, gdzie dzialanie ssa¬ nia zanika, wlókna laczone sa wiazane w punktach styku z polimerem, który znajduje sie w stanie plynnym., Podloze polimerowe moze skladac sie z dowolnego materialu dajacego sie wytlaczac i wiazac z wlóknem oraz koagulujacego przy och¬ ladzaniu i utrwalajacego swój. stan przez obróbke termiczna. Otrzymywana przedza moze byc latwo nawinieta na cewke bez utraty uzyskanego skretu.Mechanizm dowolnego typu nadajacy skret — naj- lepieji typu uzywanego zwykle przy skrecaniu fal¬ szywym — jest ustawiany w dowolnym miejscu miedzy perforowanymi bebnami rowkowanymi a zespolem nawijajacym. Mozna stosowac zespól zageszczajacy, zawierajacy uklad grzania i ewen¬ tualnie chlodzenia, ustawiany za bebnami, uwzgled¬ niajac kierunek nastepowania czynnosci, w proce¬ sie wytwarzania przedzy. Ten zespól jest uzywa¬ ny dla osiagniecia wyzszego stopnia kondensacji mechanicznej, koagulacji oraz ustabilizowania wla¬ snosci otrzymywanej, przedzy.Wedlug wynalazku korzystnym jest, aby mate¬ rial wyjsciowy zlozony byl z dwóch cienkich pa- sków pasm wlóknistych o wlóknach równoleglych lub ulozonych w sposób dowolny. Kazdy pasek jest doprowadzany do wyjscia miedzy dwa rowkowane perforowane bebny, obracajace sie w kierunku do dolu, z jednakowa predkoscia obwodowa i ustawio¬ nymi czolowo w stosunku do siebie. Bebny sa dziur¬ kowane, majac na dnie kazdego rowka liczne otwo¬ ry* poprzez które z wnetrza kazdego bebna naste¬ puje ssanie powietrza. Kazde pasmo wlókniste jest najpierw wzdluznie rozciete na liczne paski o po¬ zadanej szerokosci,, za pomoca rozdzielajacej, rolki znajdujaceji sie nad perforowanym bebnem. Zaleca sie, aby ta rolka miala liczne ostrzowe kolowe krazki, zestawione w odpowiednich odstepach wzdluz osi rolek.Te krazki o ostrych waskich brzegach sa tak roz¬ stawione, aby wchodzily przy obrocie do rowków wykonanych dla tego celu na obwodzie belnów, Bm4mM&& xqJM <^acaja sie w tym samym kie* runku co bebny* dopasowane sa do ich predkosci ofcwodoweji, przy czyi!* sa lekko dociskane do po* wierzchni bebnów. Ssanie powietrzne stosuje sieH dla ulatwienia przenoszenia pasków wlóknistych pasa w kierunku do dolu. Ssanie to wytwarzane jest w kazdym rowku z wnetrza bebnów poprzez otwory w bebnie. Dzialanie jego zaczyna sie od miejsca rozcinania pasm wlóknistych na paski i konczy sie w przelotowym kanale utworzonym miedzy rowkami, gdzie wlókna zostaja uwolnione i poddawane skrecaniu. Paski wlókna kazdego pa¬ sma sa przenoszone pod stalym dzialaniem ssania powietrznego do kanalów utworzonych miedzy beb¬ nami, gdzie dwa paski wlókien, doprowadzone do dwóch przeciwleglych rowków, stykaja sie bezpo¬ srednio pod dowolnym pozadanym cisnieniem. Zet¬ kniecie sie tych pasków jest okreslone ksztaltem szczelin oraz cisnieniem wytworzonym na wejsciu miedzy ogacajacymi sie bebnami. Jednoczesnie z wprowadzaniem pasków wlókien zaleca sie wpro¬ wadzac termoplastyczne podloze polimerowe mie¬ dzy obracajace sde bebny w chwili, gdy paski z dwóch przeciwleglych rowków stykaja sie ze so¬ ba wewnatrz kazdego kanalu,, utworzonego miedzy rowkami bebnów przenoszacych wlókna., Podloze polimerowe jest odpowiednio wprowa¬ dzone do kazdego kanalu przez bezposrednie pro¬ stopadle tloczenie w kierunku do dolu. Wlókna od¬ powiednich pasków sa nakladane na to podloze i czesciowo zwiazane z nim. Dokonuje sie to juz w punkcie wejsciowym do przelotowych kanalów miedzy bebny. W kanalach podloze polimerowe z nalozonymi na nim paskami wlókien musi miec takze odpowiednia postac plastyczna, aby przy dzia¬ laniu momentu wytwarzajacego skret moglo ono zasadniczo swobodnie obracac sie wraz z nalozo¬ nymi koncami wlókien laczonych,. Wtedy czastecz¬ ki polimerowego podloza plastycznego wraz ze spi¬ ralnie ulozonymi wlóknami moga utworzyc prze¬ dze, przy czym nadany skret zostaje utrwalony przez podgrzanie koagulacyjne.Dla wytworzenia pozadanego skretu w kazdym paslku pasm wlóiknistych mozna zastosowac dowol¬ ny mechanizm nadajacy falszywy skret, znany w technice. Mechanizm ten jest uzytkowany jako zespól dla wytwarzania momentu nadajacego sikret.Mechanizm taki powinien wytworzyc moment skre¬ cajacy w kazdym pojedynczym pasku wlókien i moze byc ustawiany w kazdym miejscu miedzy punktem wejsciowym miedzy bebnami, a zespolem nawijajacym. Urzadzenie przenosi moment skreca¬ jacy w kierunku do góry do kanalów miedzy beb¬ nami, gdzie ma miejsce skrecanie przedzy o swo¬ bodnym koncu i formowanie jej w warunkach re¬ gulowanego cisnienia, naprezenia, momentu skre¬ cajacego i temperatury. Stabilizacja przedzy zostaje ulatwiona przez naciag w kierunku do dolu, wy¬ wierany przez zespól nawijajacy, powiazany z za¬ stosowaniem momentu skrecajacego. Wszystkie te czynniki przyczyniaja sie do dodatkowego równo¬ leglego ulozenia wlókien oraz ich ponownego swo¬ bodnego ulozenia spiralnego wokól jeszcze plas¬ tycznego podloza polimerowego. Istotnym czynni¬ kiem otrzymywania wlasciwie ustabilizowanej przedzy jest regulacja temperatury przy formowa¬ niu przez stale chlodzenie powierzcliind bebnów.Zalecane jest wykonywanie tego przez ssanie po¬ wietrza oraz wewnetrzne chlodzenie wodne. Wtedy ^pocetkowana jest czesciowa koagulacja miek- 71 367 8 10 15 20 25 30 35 40 45 50 55 65 kiego podloza polimerowego na wejsciu do kanalu.W ten sposób zapewnia sie formowanie przedzy z utrwalonym skretem.W wyniku wiekszej predkosci nawijania przedzy w porównaniu z predkoscia wytlaczania polimeru, uzyskuje sie pewien' stopien ukierunkowania cza¬ steczkowego w materiale polimerowym w kierunku wzdluznym. Moment skrecajacy przylozony do two¬ rzywa polimerowo-wlóknistego pomaga dodatkowo w uzyskaniu tego ukierunkowania. Jezeli zwiekszo¬ ny zostanie docisk rozdzielajacy rolek rozcinaja¬ cych pasma, moga one równiez pracowac jako rol¬ ki miazdzace. Wtedy rózne istniejace zanieczysz¬ czenia, jak na przyklad liscie, nasiona i tym po¬ dobne zostaja sproszkowane. Zanieczyszczenia do¬ prowadzone do takiej -postaci moga byc w duzym stopniu usuniete za pomoca ssania powietrznego zanim wlókna doprowadzone zostana do miejsca, gdzie sa skrecane w kanale przy wejsciu miedzy rowkowane bebny dziurkowane.. Aby uzyskac wiek¬ szy stopien, kondensacji pasków wlóknistych niez¬ wlocznie po uformowaniu przedzy,, przedza moze byc przesuwana poprzez gleboki waski rowek z za¬ okraglonym dnem, który w sposób ciagly zweza sie w kierunku swojego konca wyjsciowego. Ta stre¬ fa kondensacyjna moze takze zawierac dwa ele¬ menty. Pierwszym elementem jest grzejnik dla zmiekczenia tworzoneji przedzy, co pomaga przy jej stabilizacji i kondensacji. Drugim elementem1 jest zespól chlodzacy dla koncowej koagulacji i utrwa¬ lenia skretu w przedzy. Jeden z tych elementów lub obydwa moga miec na dnie kazdego rowka liczne otwory podobne do tych,, które sa zrobione w obracajacych sie perforowanych bebnach. Otwo¬ ry te sa pomocne przy stabilizowaniu i formowa¬ niu przedzy przy zastosowaniu ciagu powietrza wy¬ tworzonego odpowiednim mechanizmem.Istnieje wyrazna róznica technologiczna miedzy czynnosciami sposobu nadawania skretu przy zasa¬ dzie swobodnego konca„ a sposobem wedlug wyna¬ lazku. W sposobie tradycyjnym wytwarzanie skre¬ tu nie moze byc osiagniete bez sily odsrodkowej, podczas gdy wedlug wynalazku sily odsrodkowe nie sa potrzebne. Ponadto w znanym sposobie na¬ dawania skretu 'przy zachowaniu zasady swobod¬ nego konca, surowiec musi byc najpierw przetwo¬ rzony za pomoca maszyn rozluzniajaco-zgrzebla- cych, a zalecane jest przeprowadzenie materialu poprzez dwie rozciagarki, zanim staje sie on odpo¬ wiedni dla doprowadzania go do przedzacej fcomo- vy, gdzie wlókna sa ponownie calkowicie rozdzie¬ lane na luzna mase. Nastepnie isa cne ponownie zbierane i uklciian^ silami lodsirodikowymi na wew- netanyich powierzchniach walcowych zbierajacych, gdzie nastepuje ich skrecanie.Wedlug wynalazku pasma równolegle ulozonych wlókien otrzymywane ze zgrzeblarki lub. rozcia¬ garki, nie musza byc rozczlonkowane, lecz tylko rozdzielane wzdluznie na liczne paski z duza pred¬ koscia w warunkach kontrolowanych, ssaniem po¬ wietrza,, przy czym kazdy pasek jest przetworzony w przedze, zgodnie z zasada swobodnego konca.Formowanie przedzy wedlug wynalazku uzyskuje sie przy predkosciach kilka razy wiekszych iiiz to jest mozliwe przy tradycyjnym sposobie z ziajsto- sowianiem przedzacej ikomory. W sposobie tiradycyj-9 nym optymalne predkosci skrecania osiagaja war¬ tosc 30.000 do 40.000 obrotów na minute przedzacej komory; a predkosci odbierania zespolu nawijaja¬ cego od, 23 metrów na minute do 46 metrów na minute. Wedlug wynalazku moment skrecajacy mo¬ ze byc wytworzony dowolnym tradycyjnym mecha¬ nizmem nadajacym falszywy skret, przy czym za¬ leznie od typu mechanizmu stosowanego, zakres ich predkosci moze byc do 100.000 obrotów na mi¬ nute do 500.000 Obrotów na minute. Predkosci od¬ bierania wedlug wynalazku zaleza ód predkosci za¬ silania pasm wlóknistych. Zalecane jest doprowa¬ dzenie pasm wlóknistych z rozciagarki, ,przy czym najnowsze typy tej. maszyny maja predkosci poda¬ wania przekraczajace wartosc 455 metrów na mi¬ nute. iRowniez predkosc wytlaczania tworzywa po¬ limerowego osiaga wartosc okolo 1220 metrów na minute. Zalety technologiczne sposobu wedlug wy¬ nalazku umozliwiaja osiagniecie praktycznych predkosci roboczych, okolo 5 do 10 razy wiekszych niz predkosci osiagalne sposobami tradycyjnymi przedzenia metoda swobodnego konca.Sposób wedlug wynalazku .nie stwarza zadnego problemu aerodynamicznego w postaci blokowania drogi dla przeplywu powietrza przez wlókna, wy¬ stepujacego przy praktycznym stosowaniu .przedze¬ nia metoda wolnego konca. Korzystne wedlug wy¬ nalazku dodawanie polimeru przez bezposrednie wytlaczanie pozwala na znaczne obnizenie kosztu surowca w produkcji przedzy wieloskladinikowej.W znanych sposobach wytwarzania o swobodnym koncu tradycyjnej: przedzy tkackiej, koniecznym bylo stosowanie surowca o 100 proc. wlókien cie¬ tych. Wlókna, szczególnie sztucznie wytwarzane, sa bardziej, kosztowne niz zywica -polimerowa, a takze powoduja koniecznosc uzycia maszyn przetwarzaja¬ cych wlókno w przedze dla 100 proc. ilosci surow¬ ca. Wedlug wynalazku natomiast tylko 50 proc. su¬ rowca musi byc przetworzone w takich maszynach, a 50 proc. stanowi udzial polimeru. Ponadto wpro¬ wadzenie podloza polimerowego umozliwia wyko¬ rzystywanie dowolnego rodzaj-u wlókien cietych, niezaleznie od ich wlasnosci przednej, dlugosci, wy¬ trzymalosci i regularnosci, poniewaz sily wiazace polimeru oraz jego wlasnosci sklejajace zasadniczo pomagaja formowaniu i stabilizacji wlasnosci prze¬ dzy w sposobie wytwarzania weidlug wynalazku.Odpowiednio duze sily ssania utrzymuja mocno kazde wlókno ciete w kazdym rowku od miejsca, gdzie pasmo wlókniste jest rozcinane do miejsca, gdzie nastepuje skrecanie na wejsciu do przeloto¬ wych kanalów miedzy bebnami. Uzyskiwane jest to dzieki mozliwosci stosowania regulowanego za¬ sysania powietrza poprzez liczne otwory w kazdym z rowków, wytwarzanego wewnatrz obrotów beb¬ nów perforowanych za pomoca nieruchomego ze¬ spolu ssacego.Wlókna ciete, bez dodania polimerowego podlo¬ za, moga byc równiez skrecane w przedze w prze¬ lotowych kanalach utworzonych na styku kazdej pary korespondujacych rowków. W punktach styku przeciwleglych rowków sily ssania zanikaja i wla¬ sciwe dla wlókien sily spójnosci wytworzone mo¬ mentem skrecajacym i silami naprezenia wynikaja¬ cego z nawijania przedzy na nawój przewazaja, powodujac wychwycenie cietych wlókien z pola 367 10 ssania i skrecenie ich ,w kazdym rowku pod napre¬ zeniem, wytworzonym ciagiem powietrza. W wyni¬ ku otrzymuje sie przedze o .trwale nadanym skre¬ cie. Takie przedze o 100 proc. zawartosci wlókien 5 cietych, jezeli skladaja sie z wltjfcien termoplasty¬ cznych, moga byc dalej dodatkowo zageszczane, utrwalane przez podgrzanie, a pózniej, koagulowane przez przepuszczenie przedzy poprzez rowki nag¬ rzane, a pózniej, przez rowki chlodzone, jak dla 10 przedzy zawierajacej polimerowe tworzywo. W wy¬ niku tego uzyskuje sie przedze o skrecie utrwalo¬ nym.Przy wytwarzaniu przedzy z podlozem polimero¬ wym, moze byc wystarczajace dla jej. uformowania 15 zastosowanie tylko cisnienia wytworzonego w ka¬ nalach miedzy bebnami, polaczonego z wykorzy¬ staniem, momentu skrecajacego, sil spoistosci wló¬ kien oraz sil przyczepnosci polimeru, bez stosowa¬ nia zasysania powietrza do wnetrza bebnów row- 80 kowanych. Rowki takich bebnów nie beda dlatego mialy zadnych otworów, ale zalecana jest albo bar¬ dzo gladka, albo szorstka powierzchnia o dowol¬ nym uksztaltowaniiu, uzalezniona od wlasnosci przednych wlókien laczonych,, które maja byc prze- 15 tworzone w przedze wedlug wynalazku.Inna wazna róznica miedzy sposobem wedlug wy¬ nalazku,, a tradycyjnymi sposobami przedzenia na zasadzie swobodnego konca jest, ze znane sposoby l0 nie moga wykorzystywac wlókien cietych dluzszych niz 384 mm, podczas gdy w sposobie wedlug wy¬ nalazku dlugosc ta jest jedynie ograniczona odleg¬ loscia pomiedzy punktami rozcinania pasm wlókni¬ stych na paski i punktami, gdzie nastepuje skre- 5 cenie pasków. Perforowane bebny rowkowane mo¬ ga miec srednice o dowolnym pozadanym wymia¬ rze, na przyklad 254 mm, co umozliwia przedze¬ nie wlókien o dlugosci do 2286 mm, równowaz¬ nej w tym przypadku czwartej czesci dlugosci ob¬ wodu bebna wynoszacej okolo 915 mm. Sposób we¬ dlug wynalazku da sie stosowac do przedzenia wlókien o dowolnej dlugosci i rodzaju, jak wel¬ nianych, lykowych i tym podobnych, a nawet ta¬ kich, które nie moga byc przetworzone metoda swo¬ bodnego konca. 5 Urzadzenie do stosowania sposobu wedlug wy¬ nalazku jest dokladniej, wyjasnione na rysunku, na którym fig. 1 przedstawia schematycznie urza¬ dzenie w czesciowym przekroju, fig. 2 — odmiane urzadzenia, a fig, 3 — urzadzenie wedlug wynala- 50 zku, w widoku z przodu — czesciowo w przekroju.Wytlaczarka 1 (fig. 1) ma matryce Z dla wytla¬ czania polimerowego podloza 3. Zaleca sie, aby pod¬ loze bylo wytloczone w postaci liniowych xkrag- lych wlókien 4 lub 5 badz plaskich wlóknistych 55 pasm 6 lub 7. Wlókna te sa bezposrednio wpro¬ wadzane do miejsca styiku 8 miedzy ibebinami per¬ forowanymi 9 i 10, które maja predkosc obrotowa wieksza niz predkosc wytlaczania polimerowego po¬ dloza, a nieco mniejsza od predkosci nawijajacego w zespolu 11. Umozliwia to osiagniecie pewnego stop¬ nia ukierunkowania czasteczek wytlaczanego poli¬ merowego podloza miedzy punktami jego wytla¬ czania a punktem wejscia 8, zanim tworzywo to, 65 bedac jeszcze w stanie lepkim i plastycznym,, zo¬ stanie -zetkniete w punkcie wejscia 8 z wlóknami71367 11 12 pasm 12 i ewentualnie 13. Pasma 12 i 13 sa naj¬ pierw doprowadzane ido punktów 22 i 23 styku roz¬ dzielajacych rolek 14 i 15 zamocowanych :nad per¬ forowanymi bebnami 9, 10 i obracajacych sie w tym samym ki&runku i z ta sama predkoscia co 5 perforowane bebny 9 i 10. Rozdzielajace rolki 14, 15 (posiadaja ostrza na ich powierzchni przedzielo¬ ne elementami dystansowymi. Pasma 12 i 13 wlók- nisk zostaja pociete na liczne waskie paski, które sa nastepnie przenioszone do punktu 8 wejscia imie- 10 dzy bebnami 9 i 10. Pasma 12 i 13 moga miec rów¬ nolegle ulozone wlókna 16 lub dowolnie rozmiesz¬ czone wlókna 17. Moga one byc doprowasdzane przez dowolny znany mechanizm formujacy tasme wlóknista, na przyklad ze zgrzeblarki. Bebny 9 15 i 10 maja obwodowe rowki 18 i 19, przy czym kaz¬ dy rowek ma liczne "kolowe otwory 20, 21. Elemen¬ ty 24, 25 wytwarzajace podcisnienie sa wbudowane w perforowane 'bebny 9 i 10. Elementy 24, 25 wy¬ twarzajace podcisnienie w nieruchomych komorach 20 powietrznych 26 i 27 wytwarzaja stale ssanie po¬ wietrza i sily ciagu* które oddzialywuja na roz¬ dzielone pasma wlókien laczacych w czasie ich przenoszenia od punktów tnacych 22 i 23 do pun¬ ktu styku 8 bebnów 9 i10. 25 Czolowe ustawienie bebnów jest takie, ze tworzy w punkcie styku odpowiednio uksztaltowane wgle¬ bienia 28, 29, 30 i 31 z ukladem otworów ssacych 20 i 21. Rozdzielajace rolki 14 i 15 dla rozdzie¬ lania wlóknistych ipasm 12 i 13 na paski maja dla kazdego rowka bebnów 9 i 10 po jednej parze ko¬ lowych stalowych siekaczy 40 i 41, zamocowanych miedzy wystepami 48, 49, 50 i 51. Kazdy z nich ma czesc powierzchni obwodowej 52, 53, 54 i 55 kore¬ spondujaca odpowiednio z ukladem kazdego row¬ ka 56, 57, 58 i 59 perforowanych bebnów 9 i 10.Bebny maja takze obwodowe waskie rowki 60, 61 dla umieszczania stalowych siekaczy oraz maja ssace otwory 20 w kazdym z rowków 56, 57, 5fl i 59. Kazdy kanal 28, 29, 30 i 31 utworzony przy punkcie wejscia 8, obracajacych sie bebnów 9 i 10, zawiera doprowadzany stale material wlóknisty 69 w postaci jednego lub dwóch rozdzielonych pasm, miedzy którymi wprowadzone jest plastyczne poli¬ merowe podloze 3, wycisniete z matrycy 2 w po¬ staci jednego lub wiecej, okraglych zylek lub pla¬ skich pasm 4, 5, 6 lub 7.W punkcie wejscia 8 kazdy wlóknisty pasek poli¬ merowego tworzywa zostaje poddany momentowi 50 skrecajacemu za pomoca dowolnego mechanizmu 77, nadajacego falszywy skret, obracajacego sie z duza predkoscia, podczas gdy tasiemka jest stale wyciagana ku dolowi przez nawijajacy zespól 11.Jednoczesnie 'kazdy pasek wlókien jest utrzymywa- 55 my w punkcie wyjscia 8 pod stalym niewielkim cis¬ nieniem li dzialaniem sily ciagu powietrza bez ogra¬ niczenia swobodnego ruchu pojedynczych wlókien w paskach i wewnetrznego plastycznego podloza poiLimerycznego. Ruch ten wytwarzany jest momen- 60 tem skrecajacym wewnatrz przelotowych kanalów 28, 29^ 30 lub 31 Iw punkcie wejscia 8 bebnów 9 i 10.W wyniku tego otrzymuje sie przedze 78 na za- 65 sadzie swobodnego konca, przy czym przedza ma 30 35 40 45 trwale wykonany skret i przystosowana jest do nawiniecia na nawijajacy zespól 11. Dla usprawnie¬ nia czynnosci stabilizowania i formowania przedzy 78 w czasie dzialania momentu skrecajacego, prze¬ dza moze byc przesuwana poprzez rowek 79 zwe¬ zajacy sie ku dolowi w zageszczajacej ksztaltce 82, która moze zawierac grzejnik 83. Z kolei przedza przechodzi poprzez rowek 81 ksztaltki 84 zespolu chlodzacego 85. Osiaga sie przez to ostateczne utrwalenie skretu wytworzonego w przedzy 78 i przygotowuje sie ja do nawiniecia na nawój 88.Zgodnie z przedstawionym na fig. 2 schematem, wytlaczarka 1 zawiera matryce 2 dla wytloczenia polimerowego podloza 3 tworzywa w (postaci zbli¬ zonej do wlókien, który bezposrednio doprowadza¬ ny jest do punktu wejsciowego 8 miedzy bebnami perforowanymi 9 i 10. Bebny 9 i 10 sa zestawione czolowo, a ich powierzchnie maja liczne rowki ob¬ wodowe. Kazda para korespondujacych rowków w punkcie styku 8 tworzy odpowiednio uksztalto¬ wany przelotowy kanal 94. W kanale zapewnione jest wewnetrzne ssanie powietrza poprzez otwory 20, 21 wykonane obwodowo ty rowkach- Ssanie wytwarzane jest w nieruchomych komorach 26, 27, znajdujacych sie odpowiednio w kazdym z bebnów 9 i 10. Ponadto urzadzenie zawiera co najmniej jedno, lecz korzystniej, dwa zespoly 99 i 100 gór¬ nych walków rozciagowych..Te zespoly sa przystosowane do wspólpracy z ze¬ spolami 101 i 102 dolnych walków rozciagowych i przetwarzaja wlókniste pasma 12,, 13 o zasad¬ niczo równolegle ulozonych wlóknach. Dokonywa¬ ne jest to poprzez przenoszenie tasmy poprzez kil¬ ka stref rozciagania, najlepiej, miedzy licznymi wal¬ kami 103, 104, 105, 106, 107, 108, 109, 110, oraz 111, 112, 113, 114, 115, 116, 117, 118. Pasma rozciagnie¬ tych tasm nadaja sie do doprowadzania do punk¬ tów 22, 23 ciecia miedzy bebnami 9 i 10 a rolka¬ mi 14, 15, które sa nad tymi bebnami zamocowa¬ ne i przystosowane do rozcinania wlóknistych pasm 12 i 13 na liczne waskie paski wlókniste. Ilosc tych pasków równa sie ilosci rowków na bebnach 9 i 10. Kazdy z pasków wlóknistych jest przeno¬ szony ciajgUe przy wewnetrznym ssaniu powietrza do punktu wejscia 8 bebnów 9 i 10, które obraca¬ ja sie w kierunku do dolu. Polimerowe podloze 3 w stanie lepkim i plastycznym styka sie w prze¬ lotowym kanale 94 z rozdzielonym wlóknistym pa¬ skiem 69, przy czym zalecane jest, aby polimero¬ we podloze 3 wprowadzane zostalo miedzy dwa ro¬ zdzielone paski 69a i 69b, jak to jest wyraznie po¬ kazane w powiekszeniu B—B punktu styku 8 na fig. 2. Liczne mechanizmy 77, 77a wytwarzajace skret falszywy obracaja sie z duza predkoscia i na¬ pedzane sa za pomoca ciernego urzadzenia 127, za¬ mocowanego we wsporczeji ramie 128. Kazdy taki mechanizm wytwarza Imoment skrecajacy w kazdej wlóknisto-polimerowej. tasiemce 159, uformowa¬ nej, po polaczeniu wlóknistych pasm 69a, 69b wraz z polimerowym podlozem 3 w przelotowym kanale 94 przy punkcie wejscia 8. Ten moment skrecaja¬ cy przenoszony do góry na tasiemki polimerowo- -wlókniste w kazdym przelotowym kanale 94, na¬ dajac skret metoda przedzenia o swobodnym kon¬ cu. W wyniku tego wytwarzana jest w kazdym71 13 przelotowym kanale 94 przedza 78. Przedza 78 o utrwalonym skrecie zostaje nawinieta na nawój 88. Zageszczajace ksztaltki 82, 84, majace liczne glebokie rowki 79, 81„ które zwezaja, sie ku dolo¬ wi dla zageszczenia przedzy 78, przesuwajacej sie wewnatrz nich i obracajacej sie,, sa usytuowane pomiedzy bebnami 9, 10, a mechanizmami skreca¬ jacymi 77, 77a. Umozliwia to ciagle nawijanie prze¬ dzy, prowadzenie jej i zbieranie poprzez prowa¬ dzacy pierscien 140 oraz nawijanie nawoju. Moga one byc uzywane na przemian, bez koniecznosci przerywania czynnosci nawijania z powodu zdej¬ mowania nawoju przedzy. W widoku A—A przed¬ stawiono,, jak nawój, przedzy wyglada £ boku.W iinnym ukladzie wedlug wynalazku, mechaniz¬ my podajace wlókniste pasma moga byc dwoma zespolami 141 i 142 forni/ujacymi aerodynamicznie pasmo wlókniste. Kazdy z zespolów ma dwa walki 143, 144 i 145, 146 doprowadzajace material wlók¬ nisty 147 i 148 do rozdrabniajacych bebnów 162, które znajduja sie wewnatrz komory 149 w obu¬ dowie 150. Komora 149 ma wylot 153 i jest pola¬ czona z powietrzna komora 151. Z komory tej. wy¬ plywa silny prad powietrza przenoszacy wlókna 152 na .powierzchnie dziurkowanych rowków na bebnach 9 i 10. Zasysanie poprzez otwory bebnów 9 i 10 zaczyna sie w punktach 154 i 155 i umozli¬ wia zebranie luznych wlókien 152 na powierzchni bebnów 9 i 10 w postaci równego ciaglego wlókni¬ stego pasma o dowolnie ulozonych wlóknach lacza¬ cych. Uklad i czynnosci sa, te same jak wyzej, opi¬ sano.Fig. 3 przedstawia urzadzenie zlozone z trady¬ cyjnego mechanizmu 163 rozwlókniajacego wlókna i wytlaczarki 164, pionowo zamocowanej, na tym mechanizmie. Ponizej matrycy 182 wytlaczarki 164 znajduja sie dwa obwodowe rowkowane ibejbny. Je¬ den tylko z nich jest widoczny na fig. 3 — beben 165 z rowkami 166. Wachlarz 167 podloza polimero¬ wego w postaci zblizonej, do wlókien jest wytlo¬ czony z wytlaczarki 164 poprzez matryce 182 i wprowadzany do przelotowych, kanalów utworzo¬ nych przez korespondujace dwa rowki bebnów row¬ kowanych. Jednoczesnlie wlókniste pasma sa dopro¬ wadzane z rozciagarki 163 i rozdzielone na- liczne paski wlókien,, po czym sa kierowane do punktu styku _rowkowanych bebnów. W tym punkcie pa¬ ski wlókien i ipolimerowe podloze stykaja sie bez¬ posrednio i tworza wlóknisto-polimerowe tasiem¬ ki, przy czym w tym (punkcie polimerowe podloze jest jeszcze w stanie plastycznym. Urzadzenie po¬ siada nieruchome wrzeciona 168 dla nadania skre¬ tu falszywego,, które sa pokazane wyrazniej, na szczególowym przekroju A—A i sa zamocowane we wsporczej, ramie 169 oraz maja powietrzne komory 173,, poprzez które powietrze sprezone jest wtlacza¬ ne do kazdego wrzeciona i przechodzi przez otwo¬ ry 174, 175, 176 i 177, przesuniete w stosunku do srodka wrzeciona w przekroju. Jest to pokazane na rysunku,, w przekroju B—B fig.. 3., Sprezone powietrze wtloczone przez otwory 174, 175, 176 i 177 wytwarza w kazdym wrzecionie 178 wir powietrzny. Wir ten wywiera na przedze 170 przechodzaca przez wrzeciono moment skrecajacy, zaraz po przejsciu przedzy przez rowek 180 zagesz¬ czajacej ksztaltki 171. W koncu przedza 170 zosta- 367 14 je nawinieta na cewke 181, zaniocowatia ponizej wrzecion i tworzy duzy nawój; 172.Wedlug wynalazku, surowiec dostarczany do pro¬ dukcji sklada sie z luznych wlókien i laczacych te 5 wlókna polimerowego podloza w stanie fluidalnym i podawany jest do punktu wyjscia do przeloto¬ wych kanalów miedzy bebnami perforowanymi o obwodowych rowkach na ich powierzchni. Beb¬ ny te sa ustawione czolowo, a kazdy roWek jed- 10 nego bebna znajduje sie naprzeciw koresponduja¬ cego rowka drugiego bebna,, tworzac W teii sposób przelotowe kanaly dla zasilanego surowca. Suro¬ wiec ten jest, w chwili wprowadzenia do obwodo¬ wych bebnów, dociskany do powierzchni, bebnów 15 przez dzialanie ssace wytwarzane we wnetrzu kaz¬ dego bebna, a pózniej zostaje on uwolniony wew¬ natrz rowków od dzialania ssacego. Wtedy suro¬ wiec ten zostaje przetworzony w przedze, przez skrecenie. Otrzymana przedza, wsitepnie uformo- 20 wana, jesli pozadane, moze byc podgrzana dodat¬ kowo,, rozciagnieta,, i stabilizowana dila otrzymania jej; w postaci bardziej, zwartej i okraglej przed jej nawinieciem na nawój. Mechanizmy skrecajace przedze metoda o swobodnym koncu wedlug wy- 25 nalazku zawieraja zwykle dwa perforowane beb¬ ny, majace na swoich powierzchniach obwodowe rowki. Bebny sa ustawione czolowo, a kazdy ro¬ wek jednego bebna znajduje sie naprzeciw kore¬ spondujacego rowka drugiego bebna, tworzac w 30 ten sposób przelotowy kanal. Ponadto urzadzenie ma zespól idUa ciaglego doprowadzania iluznych wló¬ kien lub alternatywnie w polajczeniiu z plynnym polimerowym podlozem do przelotowych kanalów utworzonych miedzy bebnami mechanizmu dla wy- 35 tworzenia momentu skrecajacego i uformowania przedzy oraz zespól nawijajacy utworzona przedze.Bebny takiego urzadzenia moga byc dziurkowane, a zespól ssacy znajduje sie wewnajtirz tych bebnów.Bebny te moga taikze miec wewnatrz zespól chlo- 40 dzacy.W przypadku,, gdy podloze polimerowe jest uzy¬ wane jako czesc surowca, urzadzenie wedlug wy¬ nalazku ma wytlaczarke, która doprowadza poli¬ merowe tworzywo bezposrednio miedzy bebny. Mo- 45 ment skrecajacy bedzie wytwarzany dowolnym od¬ powiednim mechanizmem falszywego skretu. Moze równiez wtedy byc stosowany mechanizm do kon¬ densacji przedzy zawierajacej podzespól grzejny i ewentualnie chlodzacy. 50 Wynalazek oparty o zasade przedzenia metoda swobodnego konca dotyczy szerokiego zakresu róz¬ nego rodzaju przedzy, która moze byc wytworzona z róznych wlókien,, jak bawelna, welna,, wlókna sztuczne, jedwab,, lykowe, azbestowe. Wlókna mo- 55 ga byc stosowane samodzielnie lub w polaczeniu z odpowiednim podlozem polimerowym, utworzo¬ nym z poliolefinów, poliamidów, poliakrylów i tym podobnych.Przedmiot wynalazku nie ogranicza sie do przy- 60 kladów szczególnych^ wyzej) opisanych, moga byc dokonywane inne modyfikacje w ramach, istotnych cech wynalazku. iZa'stirzezeni a patentowe 00 1. Sposób wytwarzania przedzy z luznych wló¬ kien cietych lub wlókien cietych polaczonych lep-71367 15 16 kim polimerem, w którym wlókniste pasma tnie sie na paski, nastepnie paski te wprowadza sie do obwodowychi rowków na powierzchni perforowa¬ nych bebnów, przy czym paski wlóknistego pasma sa przytrzymywane na bebnach w obwodowych ro- 5 wkach za pomoca podcisnienia wytwarzanego wewr natrz befbnów, po czym paski te doprowadza sie do miejsca^ styku dwóch bebnów, znamienny tym, ze paski wlóknistych pasm w przelotowych kana¬ lach po ustaniu dzialania podcisnienia zageszcza 10 sie przez ich iruch i wirowanie, po czym poddaje sie dzialaniu momentu skrecajacego, powodujace¬ go utworzenie przedzy przez skrecanie ich meto¬ da wolnego konca, a wytworzona przedze w zna¬ ny sposób nalwiija sie tworzac nawój. 15 2. Sposób, wedlug zastrz. l/znamienny tym, ze do zageszczonych w przelotowych kanalach pasków wlóknistych pasm doprowadza sie lepki polimer w miejscu styku perforowanych bebnów. 8. Sposób wedlug zastrz. 1, 2, znamienny tym, ze 20 zageszczone paski wlóknistych pasm, po opuszcze¬ niu przez nie miejsca styku perforowanych beb¬ nów,, poddaje sie dzialaniu momentu skrecajacego dla uzyskania przedzy, przy czym skrety nadawa¬ ne tworzonej* przedzy przenoszone sa na zagesz- 25 czone paski znajdujace sie w przelotowych kana¬ lach rowkowanych,, perforowanych bebnów. 4. Sposób wedlug zastrz. 1 do 3„ znamienny tym, ze w czasie skrecania pasków wlóknistych pasm, po opuszczeniu przez nie przelotowych; kanalów, 30 poddaje sie je dodatkowemu zageszczaniu za po¬ moca zgeszczajacych ksztaltek. 5. Urzadzenie do stosowania sposobu wedlug zastrz. 1 do 4, zawierajace pare obrotowych perfo¬ rowanych bebnów ^umieszczonych na tym samym 35 poziomie i stykajacych sie ze soba, uklad napedo¬ wy nadajacy tym bebnom ruch obrotowy w kie¬ runkach przeciwnych, elementy do doprowadzania do bebnów pasm wlóknistych utworzonych z luz¬ nych wlókien cietych lub wlókien cietych polaczo- 40 nych lepkim polimerem,.mechanizm skrecajacy pa¬ ski wlóknistych pasm, znajdujacy sie za bebnami w kierunku przebiegu procesu, oraz zespól .nawi¬ jajacyjutwarzona przedze,, znamienne tym, ze per¬ forowane Ibebny (9, 10) maja na swej powierzchni obwodowe rowki (18, 19) tworzace wspólnie przelo¬ towe kanaly sluzace do zageszczania pasków wlók¬ nistych pasm. 6. Urzadzenie wedlug zastrz. 5,( znamienne tym, ze w obwodowych rowkach (18, 19) bebny (9, 10) maja wykonane otwory perforacyjne, a wewnatrz bebnów (9, 10) znajduja sie elementy (24, 25) wy¬ twarzajace podcisnienie. 7. Urzadzenie wedlug zastrz. 5 i 6, znamienne tym, ze ma wytlaczarke (1) usytuowana nad miej¬ scem styku bebnów (9, 10),,, sluzaca do wytlaczania lepkiego polimeru do wspólnych przelotowych ka¬ nalów. 8. Urzadzenie wedlug zastrz. 5 do 7, znaniiiieinne tym, ze pomiedzy perforowanymi bebnami (9, 10) i nawijajacym bebnem (11) ma umieszczone zgesz- czajace ksztaltki (82), sluzace do dodatkowego za¬ geszczania tformowaneji przedzy. 9. Urzadzenie wedlug zastrz. 5 do 8, znamienne tym,, ze skrecajacy mechanizm i(77) ma postac me¬ chanizmu falszywego skretu i Jest usytuowany za perforowanymi bebnami (9, 10) w kierunku prze¬ biegu procesu. 10. Urzadzenie wedlug zastrz. 5 do 9, znamienne tym, ze dwie rozdzielajace rolki (14, 15) z ostrzami na ich powierzchni, przedzielonymi elementami dy¬ stansowymi,, sa usytuowane nad perforowanymi bebnami (9, 10) oraz lekko dociskane i napedzane w kierunku zgodnym z kierunkiem obrotu perfo¬ rowanych bebnów (9, 10) poprzez ich uklad nape¬ dowy i z ta sama predkoscia liniowa, przy czym ostrza rozdzielajacych rolek (14, 15) znajduja sie nad obwodowymi rowkami (18, 19) perforowanych bebnów (9,10).KI. 76c,29 71367 MKP D02g 3/38 31 ^20 F/a iKI. 76c,29 71367 MKP D02g 3/38 103 105/107 109 100 III 113/115 117 j ut i i r/&2KI. 76c,29 71367 MKP D02g 3/38 172 181 FIG. 3 PL PL