PL201445B1 - Zamek drzwiowy z hakowym ryglem - Google Patents

Abstract

1. Zamek drzwiowy zawieraj acy obudow e zam- ka, wyposa zon a w czo low a p lytk e i zawieraj ac a hakowy rygiel, który jest ruchomy pomi edzy po lo ze- niem blokuj acym a po lo zeniem odblokowania za pomoc a klucza zamka lub innego elementu przeno- sz acego si le i zawiera prowadz ac a cz esc ruchom a liniowo wewn atrz obudowy zamka oraz oddzieln a hakow a cz esc u lo zyskowan a obrotowo na ko ncu prowadz acej cz esci i wspó ldzia laj ac a z blaszk a gniazdkow a w o scie znicy drzwiowej tak, ze w swym po lo zeniu blokowania hakowa cz esc hakowego rygla jest przemieszczana przez otwór w blaszce gniazdkowej i jest obracana w kierunku do we- wn etrznej powierzchni w blaszce gniazdkowej, znamienny tym, ze hakowy rygiel (4; 5, 6) zawiera obrotow a konstrukcj e, za pomoc a której hakowa cz esc (6) jest poruszana wzgl edem prowadz acej cz esci (5) w kierunku wzd lu z czo lowej p lytki (3), a ponadto obudowa (1) zamka zawiera prowadz acy rowek (8; 8a, 8b) do punktu obrotu hakowej cz e- sci (6) zarówno w kierunku wzd lu znym czo lowej p lytki (3) jak i w kierunku ruchu prowadz acej cz e- sci (5). PL PL PL PL

Description

Opis wynalazku

Wynalazek dotyczy zamka drzwiowego z hakowym ryglem. Dokładniej wynalazek dotyczy zamka drzwiowego zawierającego obudowę zamka, wyposażoną w czołową płytkę i zawierającą hakowy rygiel, który jest ruchomy pomiędzy położeniem blokującym a położeniem odblokowania za pomocą klucza zamka lub innego elementu przenoszącego siłę i zawiera prowadzącą część ruchomą liniowo wewnątrz obudowy zamka oraz oddzielną hakową część ułożyskowaną obrotowo na końcu prowadzącej części i współdziałającą z blaszką gniazdkową w ościeżnicy drzwiowej tak, że w swym położeniu blokowania hakowa część hakowego rygla jest przemieszczana przez otwór w blaszce gniazdkowej i jest obracana w kierunku do wewnętrznej powierzchni w blaszce gniazdkowej.

Fiński patent 104199 przedstawia zamek drzwiowy rodzaju wymienionego powyżej, w którym oddzielna hakowa część rygla hakowego jest ułożyskowaną obrotowo względem prowadzącej części ruchomej w obudowie zamka. Celem wynalazku jest dalsze ulepszenie konstrukcji zamka do drzwi lub innych obrotowych skrzydeł, wyposażonego w hakowy rygiel tak, że możliwości montowania tego rodzaju zamków zostałyby rozszerzone, a ich właściwości zabezpieczające przed włamaniem zostałyby ulepszone. Dalszym celem wynalazku jest to, by zamek był niezawodny w działaniu i tani.

Te cele wynalazku można spełnić dzięki przedmiotowemu rozwiązaniu. Według wynalazku hakowy rygiel ma obrotową konstrukcję, za pomocą której hakowa część jest ruchoma względem części prowadzącej w kierunku wzdłużnym płytki czołowej. Ponadto obudowa zamka zawiera rowek służący do prowadzenia punktu obrotu części hakowej zarówno w kierunku wzdłużnym płytki czołowej jak i w kierunku ruchu części prowadzącej. Umożliwia to przemieszczanie części hakowej wewnątrz blaszki gniazdkowej tak, że część hakowa może być obracana do swego położenia blokującego w mniejszej przestrzeni niż to był o dotychczas. Dzię ki temu moż na znacznie zmniejszyć potrzebne miejsce w kierunku przemieszczania prowadzącej części i wystającą długość sworznia, przez co można odpowiednio zwiększyć możliwości montażu zamka w różnych miejscach.

W praktyce urządzenie do obracania części hakowej jest zrealizowane za pomocą kolka, który jest ruchomo wsparty przez rowek prowadzący wykonany w części prowadzącej i przebiegający głównie w kierunku wzdłużnym płytki czołowej.

Kształt rowka prowadzącego w obudowie zamka jest korzystnie wybrany tak, że w pierwszej fazie ruchu hakowego rygla do położenia wystającego punkt obrotu hakowej części jest przemieszczany równocześnie do dołu względem płytki czołowej. Kiedy hakowa część jest przemieszczona z otworu na rygiel w płytce czołowej, prowadzący rowek przebiega zasadniczo tylko w kierunku ruchu części prowadzącej.

Aby zapewnić ruch obrotowy części hakowej do położenia blokującego, obudowa zamka ma powierzchnię prowadzącą, która po przemieszczeniu części hakowej poprzez otwór na rygiel w blaszce gniazdkowej służy do prowadzenia części hakowej tak, że jest ona obracana względem swego punktu obrotu wewnątrz blaszki gniazdkowej do swego położenia blokującego.

W celu polepszenia zabezpieczenia zamka przed włamaniem, a zwłaszcza by przygotować się na sytuację, gdy ktoś próbuje podnieść całe drzwi wraz z zamkiem z zawiasów, wykorzystując do tego celu hakowy rygiel, przy końcu rowka prowadzącego w obudowie zamka od strony płytki czołowej, w miejscu odpowiadającym położeniu blokowania części hakowej, przewidziane jest przedłużenie rowka prowadzącego, przebiegające do góry w kierunku wzdłuż płytki czołowej i oddzielone od rowka prowadzącego za pomocą elementu łączącego. Ten element łączący jest korzystnie przymocowany do obudowy zamka za pomocą płytkich części, które mogą zostać złamane przez wymieniony kołek obrotowego przegubu. Górna powierzchnia hakowej części zawiera odpowiednio zagłębienie przeznaczone do współdziałania z górną krawędzią otworu na rygiel w płytce czoł owej, aby uniemoż liwiać przemieszczanie rygla hakowego wewną trz obudowy zamka po złamaniu wymienionego elementu łączącego za pomocą wymienionego kołka. Dzięki tym środkom rygiel hakowy pozostaje całkowicie zakleszczony na skutek usiłowania włamania, przez co włamanie tym sposobem zostaje uniemożliwione.

Aby zamocować wymienione powyżej środki zabezpieczające, hakowa część ma dodatkowo takie wymiary, że w jej całkowicie wystającym położeniu blokującym wypełnia ona większą część otworu w blaszce gniazdkowej w kierunku wzdłużnym płytki czołowej. Samo to uniemożliwia już takie zdejmowanie drzwi z zawiasów.

Konstrukcja rygla może być nadal prosta, a jego działanie niezawodne, kiedy część prowadząca hakowego rygla jest stale usytuowana wewnątrz obudowy zamka.

PL 201 445 B1

Poniżej wynalazek jest opisany przykładowo w odniesieniu do załączonego rysunku, na którym: fig. 1 przedstawia widok z boku znanego urządzenia zamka drzwiowego, zamontowanego w drzwiach, z otwartą obudową zamka, fig. 2-9 przedstawiają przykład wykonania zamka drzwiowego według wynalazku w różnych położeniach działania rygla hakowego.

Znany zamek drzwiowy, przedstawiony na fig. 1, zawiera obudowę 1 zamka, która ma przednią płytkę 3, za pomocą której jest ona mocowana do drzwi 2 itp. Zamek zawiera hakowy rygiel 4, który zawiera prowadzącą część 5, która jest ruchoma liniowo wewnątrz obudowy zamka i do której hakowa część 6 rygla zamkowego jest przymocowana obrotowo za pomocą kołka 7. Obudowa zamka zawiera również prowadzący rowek 8, który prowadzi kołek 7, a przez to ruchy rygla hakowego. Hakowy rygiel 4 jest przemieszczany bezpośrednio za pomocą klucza 9 zamka. Ponadto zamek zawiera zestaw będących pod działaniem sprężyn blokujących tarcz 10 poruszanych kluczem 9 zamka i zawierających blokujący kanał 11 dla kołka zamkowego 12 przymocowanego do prowadzącej części 5 hakowego rygla. Działanie zamka jest całkiem konwencjonalne i jest opisane przykładowo w wymienionym fińskim patencie 104199, tak że nie jest tu opisane bardziej szczegółowo. Fig. 1 przedstawia również blaszkę gniazdkową 14 zamka przymocowaną do ościeżnicy drzwiowej 13 itp. i zawierającą obudowę 15 dla rygla. Na fig. 1 hakowy rygiel 4 jest w swym wystającym położeniu blokującym, w którym hakowa część 6 jest wprowadzona poprzez otwór 3a dla rygla w przedniej płytce i poprzez otwór 14a dla rygla w blaszce gniazdkowej w obudowę 15, tak że hakowa część 6 przebiega na pewnej długości równolegle do wewnętrznej powierzchni 14b w blaszce gniazdkowej.

Urządzenie według wynalazku, przedstawione na fig. 2-9, różni się od znanego urządzenia z fig. 1 po pierwsze tym, że według wynalazku, kiedy hakowy rygiel jest przemieszczany z położenia schowanego do wystającego położenia blokującego, hakowa część 6 hakowego rygla jest przemieszczana kolejno w przeciwnych kierunkach obrotu względem prowadzącej części 5 w tym samym czasie, gdy punkt obrotu hakowej części jest przemieszczany w kierunku płytki czołowej. Dzięki temu można zmniejszyć miejsce potrzebne do obracania hakowej części rygla hakowego, a wystająca długość rygla może być znacznie skrócona bez szkody dla bezpieczeństwa zamykania i dla działania urządzenia.

W praktyce zrealizowano to tak, że również w tym przypadku hakowa część 6 hakowego rygla jest ułożyskowana obrotowo na prowadzącej części 5 za pomocą kołka 7, ale ten kołek 7 może poruszać się w prowadzącym rowku 5a wykonanym w prowadzącej części i przebiegającym w kierunku wzdłużnym płytki czołowej 3. Ponadto prowadzący rowek 8 w obudowie zamka ma dwie gałęzie 8a i 8b przebiegające w różnych kierunkach. Pierwsza gałąź 8a jest poprzeczna zarówno do kierunku ruchu prowadzącej części 5, hakowego rygla jak i do płytki czołowej 3. W rezultacie tego, kiedy rygiel hakowy jest przemieszczany na zewnątrz obudowy zamka, hakowa część 6 jest równocześnie obracana nieco w kierunku zgodnym z ruchem zegara względem prowadzącej części 5. (fig. 3). Druga gałąź 8b przebiega w kierunku ruchu prowadzącej części 5, a więc kiedy hakowy rygiel jest przemieszczany dalej, wówczas hakowa część 6 przemieszcza się równocześnie zarówno poprzez otwór 3a dla rygla w płytce czołowej jak i przez otwór 14a dla rygla w blaszce gniazdkowej (blaszki tej nie pokazano; fig. 4). Teraz hakowa część 6 może być obracana za pomocą kołka 7 w kierunku przeciwnym do ruchu zegara względem prowadzącej części 5 do swego położenia blokującego, co odbywa się częściowo na skutek grawitacji, a częściowo na skutek działania prowadzących powierzchni 8b w hakowej części 17 w obudowie zamka (fig. 5 i 6).

Według wynalazku prowadzący rowek 8 w obudowie zamka ma ponadto przedłużenie 8c, które przebiega do góry w kierunku płytki czołowej 3 i jest normalnie oddzielone od gałęzi 8b przez łączący element 16, który jest przymocowany do obudowy zamka przez płytkie części 16a. Te płytkie części 16a mają takie wymiary, że jeśli na dolną krawędź hakowej części 6 działa siła podnosząca, np. na skutek podnoszenia przy zdejmowaniu drzwi z zawiasów, wówczas kołek 7 hakowej części 6 łamie płytkie części 16a, a równocześnie kołek 7 jest przemieszczany z jednej strony wzdłuż prowadzącego rowka 5a w części prowadzącej, a z drugiej strony wzdłuż przedłużenia 8c rowka prowadzącego w obudowie zamka do góry na rysunkach. Pokazano to na fig. 7 i 8.

Zdejmowanie drzwi z zawiasów nie uda się, ponieważ hakowa część 6 ma w stosunku do otworu 14a na rygiel w blaszce gniazdkowej takie wymiary, że konstrukcja ta uniemożliwia wystarczająco długi ruch do góry. Na skutek tego ruchu cały rygiel zamkowy zostaje jednak zakleszczony przez zagłębienie 6a wykonane w hakowej części 6 i współpracujące z górną krawędzią otworu 3a na rygiel w płytce czołowej. Ukośna powierzchnia w zagłębieniu 6a wraz z kołkiem 8, złamanym elementem

PL 201 445 B1 łączącym 16 i prowadzącymi rowkami 5a i 8c działa klinowo na hakową część 6 skutecznie uniemożliwiając przez to działanie jakichkolwiek dalszych środków na tę część (fig. 9). Można przez to również uniemożliwić uszkodzenie innych wewnętrznych członów zamka przez rygiel, przy czym wymagania wytrzymałościowe mogą być odpowiednio mniejsze, a więc można również utrzymać niskie koszty wytwarzania samej obudowy zamka.

Należy zauważyć, że hakowy rygiel według wynalazku może być stosowany w różnych obudowach zamków niezależnie od tego, czy ruchy rygla są napędzane bezpośrednio przez klucz, przez mechanizm zamkowy poruszany kluczem, czy np. przez urządzenie elektryczne lub elektromagnetyczne. Zamek taki może być oczywiście oprócz drzwi montowany w odpowiednich zamykanych miejscach, takich jak włazy, obrotowe klapy itd. Wynalazek nie ogranicza się zatem do przedstawionego przykładu wykonania, ale w zakresie załączonych zastrzeżeń patentowych możliwe jest do pomyślenia kilka modyfikacji.

Claims (9)

1. Zastrzeżenia patentowe

   1. Zamek drzwiowy zawierający obudowę zamka, wyposażoną w czołową płytkę i zawierającą hakowy rygiel, który jest ruchomy pomiędzy położeniem blokującym a położeniem odblokowania za pomocą klucza zamka lub innego elementu przenoszącego siłę i zawiera prowadzącą część ruchomą liniowo wewnątrz obudowy zamka oraz oddzielną hakową część ułożyskowaną obrotowo na końcu prowadzącej części i współdziałającą z blaszką gniazdkową w ościeżnicy drzwiowej tak, że w swym położeniu blokowania hakowa część hakowego rygla jest przemieszczana przez otwór w blaszce gniazdkowej i jest obracana w kierunku do wewnętrznej powierzchni w blaszce gniazdkowej, znamienny tym, że hakowy rygiel (4; 5, 6) zawiera obrotową konstrukcję, za pomocą której hakowa część (6) jest poruszana względem prowadzącej części (5) w kierunku wzdłuż czołowej płytki (3), a ponadto obudowa (1 zamka zawiera prowadzący rowek (8; 8a, 8b) do punktu obrotu hakowej części (6) zarówno w kierunku wzdłużnym czołowej płytki (3) jak i w kierunku ruchu prowadzącej części (5).
2. 2. Zamek według zastrz. 1, znamienny tym, że urządzenie obrotowe hakowej części (6) jest zrealizowane za pomocą kołka (7), który jest ruchomo wsparty w prowadzącym rowku (5a) wykonanym w prowadzącej części (5) i przebiegających głównie w kierunku wzdłużnym czołowej płytki (3).
3. 3. Zamek według zastrz. 1 albo 2, znamienny tym, że kształt prowadzącego rowka (8; 8a, 8b) w obudowie zamka jest wybrany tak, że w pierwszej fazie ruchu hakowego rygla (4) do położenia wystającego punkt (7) obrotu hakowej części (6) jest przemieszczany równocześnie do dołu względem czołowej płytki (3).
4. 4. Zamek według zastrz. 3, znamienny tym, że kształt prowadzącego rowka (8; 8a, 8b) w obudowie zamka jest wybrany tak, że kiedy hakowa część (6) jest przemieszczona na zewnątrz z otworu (3a) na rygiel w przedniej płytce, prowadzący rowek (8; 8a, 8b) przebiega zasadniczo tylko w kierunku ruchu prowadzącej części (5).
5. 5. Zamek według zastrz. 4, znamienny tym, że obudowa zamka zawiera prowadzącą powierzchnię (17), która po przemieszczeniu hakowej części (6) poprzez otwór (14a) na rygiel w blaszce gniazdkowej jest przeznaczona do prowadzenia hakowej części (6, 6b) tak, że jest ona obracana względem swego punktu obrotu (7) wewnątrz blaszki gniazdkowej (14) do swego położenia blokowania.
6. 6. Zamek według zastrz. 5, znamienny tym, że przy końcu prowadzącego rowka (8; 8a, 8b) w obudowie zamka po stronie płytki czołowej (3) w miejscu odpowiadającym położeniu blokowania hakowej części (6) usytuowane jest przedłużenie (8c) w prowadzącym rowku, przebiegające do góry w kierunku wzdłużnym przedniej płytki (3) i oddzielone od prowadzącego rowka (8; 8a, 8b) za pomocą łączącego elementu (16), a wymieniony łączący element (16) jest przymocowany do obudowy (1) zamka przez płytkie części (16a), które są odłamywane przez wymieniony kołek (7).
7. 7. Zamek według zastrz. 6, znamienny tym, że górna powierzchnia hakowej części (6) zawiera wycięcie (Ba), które współdziała z górną krawędzią otworu (3a) na rygiel w płytce czołowej, aby uniemożliwić przemieszczanie hakowego rygla (4) wewnątrz obudowy zamka po złamaniu łączącego elementu (16) za pomocą kołka (7).

   PL 201 445 B1
8. 8. Zamek według zastrz. 7, znamienny tym, że hakowa część (6) ma takie wymiary, że w swym całkowicie wystającym położeniu blokowania wypełnia większą część otworu (14a) blaszki gniazdkowej w kierunku wzdłużnym płytki czołowej (3), uniemożliwiając przez to zdjęcie drzwi z zawiasów.
9. 9. Zamek według zastrz. 8, znamienny tym, że prowadząca część (5) hakowego rygla jest stale usytuowana wewnątrz obudowy (1) zamka.