Przedmiotem wynalazku jest srodek przyciaga¬ jacy owady, zwlaszcza samce zbozówki rolniczej (Scotia Segetum), a scislej srodek zawierajacy synergetyczna kombinacje dwóch skladników czynnych.Srodek wedlug wynalazku moze miec postac pulapki na owady, zawierajacej wspomniana kom¬ binacje.Dzialanie srodka wedlug wynalazku polega na przyciaganiu i lapaniu owadów, zwlaszcza zbozówki rolniczej, jak równiez na przerywaniu ich godów, przy czym stosuje sie technike rozpylania srodka w powietrzu.Zbozówka rolnicza jest rozpowszechnionym szko¬ dnikiem, powodujacym corocznie okresowe zni¬ szczenia prawie wszystkich uprawianych roslin, zwlaszcza tytoniu, buraka cukrowego, róznych wa¬ rzyw i zbóz. Dotychczas do celów zwalczania tego szkodnika stosowano estry kwasu ortofosforowego, jednakze zwiazki te nie wykazuja dzialania selek¬ tywnego, a ponadto sa zdecydowanie toksyczne dla ludzi. Dodatkowo, starsze gasiennice sa zwolen¬ nikami ukrytego trybu zycia, pozostajac na ziemi, przez co sa praktycznie niedostepne dla klasycz¬ nych srodków owadobójczych tego typu.Problemy zanieczyszczenia srodowiska zwiazane z uzyciem konwencjonalnych, chemicznych pesty¬ cydów, moga byc wyeliminowane wówczas, gdy zostana uzyte srodki zawierajace wabiki seksu¬ alne (sex pheromons) zwalczanych owadów. 10 15 20 Wabiki seksualne sa wydzielane przez samice, przy czym samce tego samego rodzaju moga zna¬ lezc samice, aby odbyc z nimi gody, dzieki chara¬ kterystycznemu zapachowi wabika.Umieszczajac w pulapce samice zbozówki rol¬ niczej lub wydobyty z nich wabik, mozna wy- chwytac wiele samców zbozówki i zniszczyc je we wlasciwy sposób, tak aby wykluczyc je z normal- . nego cyklu rozmnazania. Jednakze zastosowanie wabików pochodzenia naturalnego jest drogie i pracochlonne. Konieczne byloby uzyskanie na drodze laboratoryjnej ekstraktu z dziesiatków lub setek tysiecy samic zbozówki, aby uzyskac mozli¬ wa do zastosowania ilosc czynnika aktywnego.Jedyna metoda wlasciwa do zastosowania w rol¬ nictwie jest zastosowanie substancji otrzymywanej syntetycznie, a wykazujacej efekt przyciagania owadów.Wabiki moga byc stosowane w ochronie roslin w dwojaki sposób. Wedlug pierwszej metody uzy¬ wa sie pulapki, w której jako przynete stosuje sie wabik seksualny, powodujacy przyciaganie samców zbozówki przez skladniki czynne. Na tej drodze mozna uzyskac informacje o pojawieniu sie szkodnika. Metoda ta ma przewage nad in¬ nymi metodami z zastosowaniem pulapek, ponie¬ waz pulapki zawierajace wabik zbieraja jedynie wybrane, czyli wyselekcjonowane szkodniki, podczas gdy pulapki swietlne lub ultrafioletowe zwabiaja praktycznie wszystkie rodzaje owadów 137 039X27C i latajacych w nocy. Co wiecej,. pulapki zawierajace wabik sa niezalezne od zadnego zródla energii JuJ drutów elektrycznych, w konsekwencji moga r byc wystawiane w jakiejkolwiek czesci danego terenu, tak, aby wskazac poczatek ruji. Tego ro- 8 dzaju wskazówka jest szczególnie wazna w przy¬ padku zbozówki rolniczej, poniewaz okres ochrony klasycznymi srodkami owadobójczymi powinien byc tak dobrny, aby zbiegal sie z ukazywaniem sie mlo¬ dych gasiennic. Mlode larwy ruie sa zwolennicz- 10 kami tak ukrytego trybu zycia, jak starsze, w zwiazku z czym- w stosunku do nich ochrona owadobójcza jest znacznie bardziej skuteczna.Wedlug drugiej metody, tak zwanej metody przenikania powietrza, samcom i samicom prze- n szkadza sie we wzajemnym odnalezieniu. W ten spo¬ sób ich gody sa przerywane. W tym przypadku roz¬ pyla sie w powietrzu ponad uprawami roslin, które maja byc przedmiotem ochrony, stosunkowo duza ilosc wabika, po czym samce czuja wszedzie obce- 20 nosc wabika, w wyniku czego traca orientacje i nie sa w stanie znalezc samic. Glówna zaleta tej techniki jest to, ze stosuje sie w niskich daw¬ kach, nadzwyczaj selektywne wabiki nie wykazu¬ jace toksycznosci w stosunku do kregowców i po- 25 zytecznych stawonogów, tak, _ze wyeliminowane zostaja problemy zanieczyszantia srodowiska. Wy¬ nika to z publikacji Bircha, M. C. (Ed.): Phero- mons, North Holland Publishing Co. London-New York, 1974, str.495. 10 W publikacji Otto i inni w Aren. Phytopathol, n. Plantenschutz, Berlin, 12, 197—212 z 1976 r. opisano wydobywanie wabika zbozówki rolniczej, lecz nie ujawniono jego budowy.Nieoczekiwanie stwierdzono, ze przez polacze- * nie 1-octanu 7(Z)-dodecenu z 1-octanem 9(Z)-tetra- -decenu, otrzymuje sie substancje czynna srodka o wzmozonym efekcie synergistycznym, który zastosowany w pulapkach lub emitowany w po¬ wietrze, powoduje silna reakcje podniecenia *< u samców zbozówki rolniczej.Srodek przyciagajacy owady, zwlaszcza samce zbozówki rolniczej (Scotia segetum), wedlug wy¬ nalazku zawiera jako skladniki czynne 1-octan 7(Z)-dodecenu o wzorze 1 i 1-octan 9(Z)-tetrade- 45 cen o wzorze 2 w stosunku wagowym (50—99):(50/l), lacznie z ciekla i/lub stala sub¬ stancja pomocnicza. Nowy srodek wedlug wyna¬ lazku zawiera skladniki o wzorze 1 i o wzorze 2, korzystnie w stosunku wagowym (70—98):(30—2). 50 Srodek wedlug wynalazku wytwarza sie na przyklad przez przygotowanie w obojetnym roz¬ puszczalniku roztworu wymienionych dwóch zwiazków a nastepnie przy uzyciu tego formuje sie kapsulki lub mikrokapsulki. Jako obojetne w roztwory stosuje sie weglowodory, np. heksan, chlorowcowane weglowodory, np. dwuchlorometan, alkohole, np. metanol lub ketony, np. aceton.W celu otrzymania roztworu mozna stosowac kazdy rozpuszczalnik organiczny, obojetny w sto- w sunku do skladników srodka, w którym rozpu¬ szczaja sie te skladniki. W ten sjosób otrzymane srodki moga byc z korzyscia uzywane w pulap¬ kach na owady. Rozpuszczalnik szybko N odparo¬ wuje z pulapki a pozostajaca kombinacja sklad- M 4 ników aktywnych wykazuje swój efekt przycia¬ gajacy przez stopniowe parowanie.W celu spowodowania, aby odparowanie sklad¬ ników aktywnych bylo jak najwolniejsze, korzy¬ stne jest dodanie do srodka róznych lepkich, nie¬ lotnych cieczy, obojetnych w stosunku do sklad¬ ników. Do tych celów stosuje sie na przyklad olej slonecznikowy, oliwe, olej parafinowy, oleje mineralne itp. Ciecze te nie maja wogóle wply¬ wu na efekt przyciagania, natomiast utrzymuja stala szybkosc parowania skladników aktywnych, dzieki czemu mozna uniknac obnizenia efektu wy¬ stepujacego w innych przypadkach, kiedy stosuje sie wysokie dawki skladników, dajace w konse¬ kwencji efekt odpychajacy.Szczególnie polecany jest srodek wedlug wyna¬ lazku, zawierajacy 12—67% wagowych oleju slo¬ necznikowego, 80—30% wagowych heksanu i 8—3% wagowych kombinacji skladników aktywnych.Stosuje sie taka ilosc roztworu przygotowywanego na omówionej wyzej drodze, która zawiera dawke czynników aktywnych równa 0,01—10 mg, korzy¬ stnie 0,1—3,0 mg.Obecnosc lepkiej cieczy nie jest konieczna dla osiagniecia wlasciwego efektu. Inna zalecana for¬ ma wykazujaca cenny efekt przyciagania jest roztwór zawierajacy 50—90% wagowych oboje¬ tnego rozpuszczalnika, korzystnie heksanu lub dichlorometanu i 50—10% wagowych skladników aktywnych w odpowiedniej substancji pomocni¬ czej, np. zaabsorbowany w kapsulkach gumowych, kauczukowych lub polietylenowych, w ilosci za¬ pewniajacej dawke skladników aktywnych 0,01— 10 mg.Srodek w postaci pulapki na owady, zwlaszoea do lapania samców zbozówki rolniczej (Scotia se¬ getum), vzawiera jako substancje aktywna kom¬ binacje 1-octanu 7(Z)-dodecenu o wzorze 1 i 1-oc¬ tanu 9(Z)-tetradecenu o wzorze 2 w stosunku wa¬ gowym (50—99):(50—1), w sumarycznej ilosci 0,01— 10,0 mg, korzystnie 0,1—3,0 mg, ewentualnie roz¬ puszczona w rozpuszczalniku obojetnym i/lub lepkiej cieczy i/lub" uformowany jest w kapsulki.Sposób przyciagania i lapania owadów, zwla¬ szcza samców zbozówki rolniczej (Scotia segetum), polega na poddawaniu tych samców dzialaniu pu* lapki zawierajacej kombinacje 1-octanu 7(Z)-do- decenu o wzorze 1 i 1-octanu 9(Z)-tetradecenu o wzorze 2 w stosunku wagowym (50—99):(50—1), w sumarycznej ilosci 0,01—10,0 mg, korzystnie 0,1—3,0 mg.Srodek przyciagajacy owady wedlug wynalazku moze byc rozpylany w powietrzu w celu przery¬ wania godów zbozówki rolniczej. Korzystne jest wypuszczanie do atmosfery kombinacji dwóch substancji aktywnych z predkoscia 5,0—30,0 mg/ /hektar/godzine, a zwlaszcza z predkoscia 10r0— 20,0 mg/hektar/godzine.Sposób przerywania godów owadów, zwlaszcza zbozówki rolniczej (Scotia segetum), moze polegac na wypuszczeniu do atmosfery kombinacji l^octa- nu 7(Z)-dodecenu o wzotfze 1 i 1-octanu 9(Z)-te- tradecenu o wzorze 2 w stosunku wagowym (50—99);(50—1) z predkoscia korzystnie 5,0—30 mg/M7 039 10,0—20,0 mg/hektar/ /hektar/^odnne, zwlaszcza /godzine.Nowy sposób wytwarzania skladników czynnych srodka o wzorach 1 i 2 jest nastepujacy.Z publikacji w Chem. Bar. 112,1932(1979) wynika, ze I-octan 7(Z)-dodecen o-wzorze 1 po raz pier¬ wszy byl 7syntetyzowany przez Bertmanna i in¬ nych. Biorac jako material wyjsciowy cyklohe- ptanon utworzono eter enolowy, który nastepnie rozszczepiono ozonem w obecnosci fosfiny trój¬ fenylowej. Otrzymany w ten sposób ester alde¬ hydu przeprowadzono w 7(Z)-dodecylan etylu, któ¬ ry zredukowano i na koniec zacytowano. Prze- prowadierie reakcji wymaga kosztownej apara¬ tury, takiej jak ozonizator i stosowania przejscio¬ wych etapów reakcji. Reagenty, jak na przyklad amidek bis/trójmetylo-sililo/sodowy i fosfina trój- fenylowa sa trudno dostepne.Z publikacji w J. Ind. Chem. Soc. 55, 589 (1978) zna¬ ny jest sposób wytwarzania zwiazku o wzorze 1 z cy¬ kloheksanu na drodze skomplikowanych syntez, skladajacy sie z 11 etapów reakcji. Ze wzgledu na duza ilosc etapów reak&ji, wydajnosc sposobu jest raczej niska a produkty oddziela sie na drodze chromatografii gazowej, co czyni sposób nieekono¬ micznym.Z publikacji w Journal Org. Chimia 10696 (1974) znany jest sposób wytwarzania zwiazku o wzorze 1, opracowany przez A. S. Kovaileva i innych, polegajacy na przeprowadzeniu kwasu 7-chloro- heptanu w jego sól fosfinowa, która nastepnie poddaje sie reakcji z wodorotlenkiem sodowym w celu otrzymania soli sodowej trójfenylo-/5-kar- boksypentylofosfinoilydu. W ten sposób otrzymany ilyd poddaje sie reakcji z pentanalem, mieszanine 7(Z) — i 7(E) kwasu dodecenowego redukuje sie najpierw wodorkiem litowo-glinowym i na koniec przeprowadza sie za pomoca chlorku acetylu w mieszanine 1-octanu 7(Z)-dodecenu z 1-octanem 7(E)-dodecenu.Tworzaca sie w etapie syntezy Wittiga sól sodo¬ wa ilydu dziala na mieszanine reakcyjna polaryzu¬ jac ja tak, ze wplywa to bardzo niekorzystnie na selektywnosc reakcji. W celu usuniecia powstaja¬ cego (E)-izomeru w ilosci 5—45%, zawartego w produkcie koncowym, konieczne jest stosowa¬ nie kosztownego procesu chromatografii gazowej.W celu wytwarzania 1-octanu 9(Z)-tetradecenu o wzorze 2 Bastmann i inni opracowali dwa spo¬ soby. Pierwszy z nich znany z publikacji w Chem.Ber. 104, 65 (1971) wychodzi z jednoesteru etylowego kwasu azelainowego i przebiega w 8 etapach re¬ akcji. Konsekwencja duzej liczby etapów jest ni¬ ska wydajnosc procesu. Materialy wyjsciowe sa drogie, wiec sposób ten nie jest ekonomiczny.Sposób znany z Chem. Ber. 108, 3582, (1975) polega na acylowaniu kwasu oleinowego i podda¬ waniu octanu ozonolizie w obecnosci fosfiny tri- fenylowej. Otrzymany w ten sposób 9-acetoksy- -nonalan poddaje sie reakcji z ilydem wytwarza¬ nym na drodze reakcji soli fosfinowej trójifenylo- pentylu z potasem rozpuszczonym w amidzie kwa¬ su heksametylofosforowego. Sposób ten wymaga równiez kosztownego ozonizatora, co ogranicza jego Eatto&owanie w skali przemyslowej. Poza tym, ii 15 10 35 30 35 40 55 w procesie potrzebna jest równowazna ilosc dro¬ giej fosfiny trójfenylowej, której nie mozna od¬ zyskac po tym z mieszaniny reakcyjnej.Nowy sposób wytwarzania zwiazku o wzorze 1 polega na tym, ze ester kwasu 7-chlorowco-he- ptanowego o wzorze ogólnym 3, w którym X oznacza atom chlorowca a R oznacza grupe alki¬ lowa o 1—4 atomach wegla, poddaje sie reakcji z fosfina trójfenylowa, korzystnie w obecnosci czynnika wiazacego kwas, nastepnie otrzymany w ten sposób zwiazek o wzorze ogólnym 4, w którym X i R maja wyzej podane znaczenie, poddaje sie reakcji z pentanolem, w obecnosci odpowiedniej zasady, w rozpuszczalniku organicz¬ nym, po czym otrzymany w ten sposób zwiazek o wzorze ogólnym 5, w "którym R ma wyzej poda¬ ne znacznie, poddaje sie redukcji a nastepnie otrzymany 7-(Z)-dedecen-l-ol acetylu je sie po czym, jesli to konieczne, wydziela sie otrzymany 1-octan 7(Z)-dodecenu z mieszaniny reakcyjnej.' Korzystne jest prowadzeniem reakcji zwiazku o wzorze ogólnym 4 z pentanolem w obecnosci wodorotlenku sodu lub metalicznego potasu w dwu metylosulfotlenku. Odpowiednie dla reakcji Wittiga zasady moga byc stosowane jako rozpu¬ szczalniki.Ester o wzorze ogólnym 5 mozna redukowac czyn¬ nikami redukujacymi, wlasciwymi dla takich re¬ akcji, na przyklad kompleksowymi wodorkami metali, takimi jak wodorek glinowolitowy lub sód metaliczny.Acylowanie 7-(Z)-dodecen-l-olu prowadzi sie znanymi metodami. Korzystne jest uzywanie jako czynnika acylujacego chlorku acetylu lub bezwod¬ nika octowego.Sposób wytwarzania drugiego skladnika srodka, l-oetanu 9(Z)-tetradecenu polega na tym, ze 1-octan 9(Z) oktadecenu poddaje sie reakcji z mie¬ szanine nadtlenku wodoru i kwasu octowego, korzystnie w rozpuszczalniku. Otrzymany w ten sposób 1-octan 9,10 epoksy-oktadecenu rozszczepia sie, dzialajac kwasem nadjodowym a otrzymany w ten sposób 9-acetoksynonanal poddaje sie re¬ akcji ze zwiazkami o wzorze ogólnym 6, w którym X oznacza atom chlorowca, w obecnosci zasady, w rozpuszczalniku organicznym i, jesli to konie¬ czne, wydziela sie z mieszaniny reakcyjnej, otrzy¬ many 1-octan 9(Z)-tetradecenu.Zwiazki wyjsciowe do wytwarzania zwiazku o wzorze 3 otrzymuje sie znanymi ogólnie meto¬ dami, na przyklad metoda opisana w J. Chem.Soc. 1950, str. 174—177.Zwiazki o wzorze ogólnym 6 otrzymuje sie zna¬ nymi metodami z fosfiny trójfenylowej i haloge¬ nku pentylu. Octan 9 przez acylowanie 9(Z)-oktadecen-l-olu, który jest produktem handlowym.Sposoby wytwarzania 1-octanu 7(Z)-dodecenu i 1-octanu 9(Z)-tetradeceniu opisane wyzej maja mniej etapów reakcji i wymagaja znacznie lat¬ wiej dostepnych zwiazków wyjsciowych i reagen¬ tów, niz znane sposoby. Dobra selektywnosc syn¬ tez, typu reakcji Wittiga, zastosowanych przy wy¬ twarzaniu 1-octanu 7(Z)-dodecenu powoduje, ze oczyszczanie produktu koncowego nie jest potrze*«703» T bne, jak równiez nie rria potrzeby stosowania zadnego specjalnego i kosztownego urzadzenia, takiego- jak na przyklad ozohizator. Dzieki temu wymienione reakcje sa odpowiednie równiez do stosowania na skale przemyslowa.Ponizej przytoczone próby ilustruja efekty za¬ stosowania srodka wedlug wynalazku.Okreslenie efektu powodowanego przez 1-octan 7(Z)-dodecenu i 1-octan 9(Z)-tetradecenu na drodze prób doswiadczalnych.Stosowana pulapka sklada sie z dwóch plasty¬ kowych plytek o wymiarach 20X30 cm nachylo¬ nych w ten sposób, ze tworza ksztalt górnej cze¬ sci namiotu. Plytki powinny byc przymocowane jedna do drugiej w taki sposób, aby dwa grzbie¬ ty w ksztalcie namiotu ukladaly sie prostopadle jeden do drugiego. "Wewnetrzna strone nizszej ply¬ tki smaruje sie klejem, aby zlapac zbozówki, wlatujace do pulapki. Wabiki dla zbozówek roz¬ pyla sie wewnatrz pulapki w srodku wyzszej plytki. Pulapki umieszcza sie w mieszanym sadzie na wysokosci, w przyblizeniu 1,5 m od ziemi, w odleglosci 25—30 m, jedna od drugiej.Dawka wabika wynosi 1 mg. Co 15 dni wabik zastepowano nowym. W kontrolnych pulapkach nie umieszczono wabików. Kazda próba byla pow¬ tórzona trzykrotnie. Pulapki, w których przyneta byl 1-octan 9(Z)-tetradecenu o wzorze 2 nie schwytaly zbozówek. 1-octan 7(Z)-dodecenu o wzo¬ rze 1 wykazal slaby efekt przyciagania, przecietnie 1,7 sztuk zbozówek. Mieszanina tych dwóch zwiaz¬ ków wylapala znacznie wiecej samców zbozówki.Najlepsze rezultaty osiagnieto stosujac pulapki zawierajace mieszanine dwóch zwiazków o wzo¬ rach 1 i 2 w stosunku 8:2. Wychwytywaly one przecietnie 20,3 sztuk zbozówek. Mieszanina za¬ wierajaca skladniki w stosunku 5:5 wylapala mniej zbozówek, przecietnie 13,0 sztuk. Puste pu¬ lapki kontrolne nie zlapaly ani jednego samca zbozówki rolniczej.Z powyzszych danych wynika, ze w przypadku osobnego uzycia samego tylko 1-octanu 7(Z)-do- decenu, posiada on slaba aktywnosc biologiczna.Kiedy dodaje sie 1-octan 9(Z)-tetradecenu efekt ten znacznie wzrasta. Najlepszy efekt przyciagania uzyskuje sie w przypadku uzycia mieszaniny, za¬ wierajacej wieksza ilosc 1-octanu 7(Z)-dodecenu i mniejsza ilosc 1-octanu 9(Z)-tetradecenu.Dane doswiadczalne zestawiono w tablicy.Tablica Liczba wychwy- tanych samców zbozó¬ wki 1-octan 9(Z)- dodecenu wzór 1 l,7a 1-octan 9(Z)- tetrade- cenu wzór 2 0,0a ' Mieszanie skladni¬ ków 1 i 2 8:2 20,3^ 5:5 13,0* Akty¬ wnosc kon¬ trolna 0,0a a) przecietne oznaczone-'identycznymi literami nic róznia'sie istotnie miedzy soba. 50 55 80 03 Srodek wedlug wynalazku ilustruja podane przy¬ klady.Przyklad I. Miesza sie 12 czesci wagowych oleju slonecznikowego lub parafinowego, 80 czesci wagowych heksanu i 8 czesci wagowych miesza¬ niny skladników aktywnych (zawierajacych 6 cze¬ sci wagowych zwiazku o wzorze li 2 czesci wa¬ gowe zwiazku o wzorze 2. Otrzymany w ten spo¬ sób roztwór w ilosci odpowiadajacej 1—3 mg kombinacji skladnika czynnego umieszcza sie w pulapce uzywanej do zwabiania, na przyklad umieszczajac w kapsulce gumowej lub kapilarze polietylenowej, dodajac klejów uzywanych do zbierania zbozówki lub absorbujac na materiale tekstylnym lub porowatym, naturalnym lub syn¬ tetycznym.Przyklad II. Postepuje sie tak samo, jak opisano w przykladzie I, z ta róznica, ze stosuje sie 10 czesci wagowych oleju parafinowego i 1 czesc wagowa butylo-hydroksytoluenu oraz 1 czesc wagowa czynnika zapobiegajacego blaknieciu, na przyklad Uviron R, 80 czesci wagowych heksanu i 8 czesci wagowych skladnika czynnego.Przyklad III. Absorbuje sie w kapilarze o srednicy 0,3 mm i umieszcza we wnetrzu pu¬ lapek 10 czesci wagowych mieszaniny zawieraja¬ cej 8 czesci wagowych zwiazku o wzorze 1 i 2 cze¬ sci wagowe zwiazku o wzorze 2, domieszanych do 90 czesci wagowych heksanu, przy czym ilosc roz¬ tworu otrzymanego w ten sposób odpowiada 1—2 mg kombinacji skladnika czynnego.Przyklad IV. Homogenizuje sie 10 czesci wagowych mieszaniny skladników czynnych skla¬ dajacych sie z 7 czesci wagowych zwiazku o wzo¬ rze 1 i 3 czesci wagowych zwiazku o wzorze 2 z 90 czesciami wagowymi oleju silikonowego i 1—5 mg otrzymanej w ten sposób mieszaniny dodaje sie do kleju stosowanego w pulapkach.Przyklad V. Pasek flanelowy o szerokosci 2 cm nasacza sie roztworem przygotowanym we¬ dlug przykladu III. Heksan odparowuje sie a pa¬ sek zgrzewa sie z foliami polietylenowymi. Otrzy¬ mane w ten sposób formy umieszcza sie w po¬ wietrzu w celu ochrony, przy czyim skladnik czyn¬ ny powinien dostawac sie do powietrza w steze¬ niu 10—30 mg/godzine/hektar.Przyklad VI. Postepuje sie tak samo, jak opisano w przykladzie V, z ta róznica, ze olej parafinowy lub pozbawiony zapachu nafta dodaje sie do roztworu heksanu w takiej ilosci, aby udzial oleju parafinowego lub nafty wynosil 40— 60 czesci wagowych.Przyklad VII. Postepuje sie tak samo, jak opisano w przykladzie I, z ta róznica, ze stosuje sie mieszanine skladników czynnych skladajaca sie z 4 czesci wagowych zwiazku o wzorze 1 i. 4 czesci wagowych zwiazku o wzorze 2.Przyklad VIII. Postepuje sie tak samo jak opisano w przykladzie I, z ta róznica, ze stosuje sie mieszanine skladników czynnych skladajaca sie z 7,92 czesci wagowych zwiazku o wzorze 1 i 0,08 czesci wagowych zwiazku o wzorze #,12T039 Zastrzezenia patentowe n 1. Srodek przyciagajacy owady zawierajacy skladniki czynne i substancje pomocnicze, zna¬ mienny tym, ze jako skladniki czynne zawiera 1-octan 7(Z)-dodecenu o wzorze 1 i 1-octan 9(Z)- -tetradccenu o wzorze 2 w .stosunku wagowym (50—99):(50— 1) ewentualnie z ciekla lub stala substancja pomocnicza. 10 2. Srodek wedlug zastrz. 1 znamienny tym, za¬ wiera skladniki czynne o wzorze 1 i^2 w stosunku wagowym (70—98):(30—2). 3. Srodek wedlug zastrz. 1, znamienny tym, ze jako ciekla substancje pomocnicza zawiera oboje¬ tny rozpuszczalnik, korzystnie n-heksanu lub dichlorometan i/lub nielotna ciecz, korzystnie olej slonecznikowy lub olej parafinowy.CH3-(CH2V-O0-(CH2)5- CHjO-C-CH, HH 0 Wzór 1 CH (CH^ eC-(CHi)7-CH-0-C-CH3 HH 0 Wzór Z X-(CH2)6-C02R Wzór 3 PL(CH^6C02R J l3 x~ Wzór 4 CH3-(CH2)3-C=C-(CH2)s-C02R H H Wzór 5 P-CHp-(CH2)3-CH3 PL PL PL PL