Przedmiotem wynalazku jest regulator do ste¬ rowanych cisnieniowo urzadzen hydraulicznych, zwlaszcza w ukladach kierowniczych ze wspoma¬ ganiem dla pojazdów drogowych, albo w ukla¬ dach zaworów z suwakiem tulejowym, zawiera¬ jacy obudowe z otworem wlotowym, otworem wy¬ lotowym i dwoma otworami czynnika roboczego, sluzacymi do polaczenia ze sterowanym cisnienio¬ wo urzadzeniem hydraulicznym, zespól zaworowy umieszczony w obudowie i skladajacy sie z glów¬ nego, oborotowego czlonu zaworowego i wspólpra¬ cujacego z nim wzglednie obrotowego, uzupelnia¬ jacego czlonu zaworowego, które posiadaja zasad¬ niczo zgodne osie obrotu, przy czym czlony zawo¬ rowe sa przystosowane do selektywnego przesu¬ wu z wzglednego polozenia neutralnego w dwóch kierunkach do odpowiednio pierwszego i drugiego polozenia roboczego, urzadzenie odmierzajace, ru¬ chomy element dozujacy do pomiaru objetosci przechodzacego ^przez niego czynnika roboczego, przy czym ten element dozujacy jest polaczony za pomoca urzadzenia mocujacego z uzupelniajacym czlonem zaworowym, zas glówny i uzupelniajacy czlon zaworowy wspólpracuja z obudowa, ogra¬ niczajac w pierwszym polozeniu roboczym liczne kanaly laczace otwór wlotowy z pierwszym otwo¬ rem czynnika roboczego, przechodzacym przez urzadzenie odmierzajace, oraz liczne kanaly, la¬ czace w drugim polozeniu roboczym otwór wloto¬ wy z drugim otworem dla czynnika roboczego 15 20 25 30 przechodzacym przez urzadzenie odmierzajace.Regulator ukladu kierowniczego ze wspomaga¬ niem typu opisanego wyzej, opisany jest we wzno¬ wionym opisie patentowym Stanów Zjednoczonych A.P. Nr 25 126, lub w jego odpowiedniku — opis wylozeniowy RFN nr 1293 029. Regulatory tego typu sa urzadzeniami dobrze znanymi i zazwy¬ czaj maja obudowe posiadajaca otwór wlotowy i wylotowy oraz pare otworów sterujacych czyn¬ nikiem roboczym, zasilajacym cylinder urzadzenia wspomagajacego uklad kierowniczy.Kierownica pojazdu polaczona jest bezposrednio z regulatorem i kiedy jest ona w pozycji neutral¬ nej (nie obróconej), czynnik roboczy moze prze¬ plywac z otworu wlotowego do wylotowego po¬ przez zawór, lub otwór wlotowy moze byc zam¬ kniety i czynnik roboczy nie przechodzi przez za¬ wór. Gdy kolo kierownicy obrócone jest z pozycji neutralnej w jednym z kierunków, zawór zostaje przesuniety, a Czynnik roboczy przeplywa od ot¬ woru wlotowego poprzez zawór do urzadzenia do¬ zujacego, a nastepnie do jednego z otworów ste¬ rujacych, poruszajac tlok urzadzenia wspomaga¬ jacego.Gdy wystapi obrót w kierunku przeciwnym, czynnik roboczy przeplywa z otworu wlotowego, poprzez zawór a nastepnie poprzez urzadzenie do¬ zujace w kierunku przeciwnym przez drugi otwór sterujacy, poruszajac z kolei tlok urzadzenia wspo magajacego w kierunku przeciwnym. 113 602113 602 Jednym z problemów zwiazanych z konwencjo¬ nalnymi ukladami kierowniczymi ze wspomaga¬ niem i z regulatorami w nich stosowanymi jest „precesja" kola kierownicy. Oznacza to, ze pod¬ czas pracy ukladu kolo kierownicy bedace "w po- 5 zycji odpowiadajacej neutralnej pozycji regulatora, wykonuje „ruch precesyjny" lub porusza sie po¬ woli w jednym lub drugim kierunku. Przypusz¬ cza sie, ze jest to wywolane przede wszystkim przez nierównowaznosc dróg przeplywu czynnika 10 roboczego, tzn. dla jednego kierunku kierowania czynnik ten ma droge dluzsza i/lub opory jego przeplywu sa w tym kierunku wieksze niz w kie¬ runku przeciwnym.Innym problemem wsród wielu problemów' zwia- 15 zanych z ukladami i regulatorami opisywanego typu jest problem przecieku wewnetrznego po¬ miedzy czynnikiem roboczym „dozowanym" a czynnikiem roboczym „powracajacym". Zastoso¬ wany tu termin „dozowany" odnosi sie do czyn- 20 nika roboczego, który bedzie odmierzany urzadze¬ niem dozujacym a nastepnie podawany do cylin¬ dra ukladu wspomagajacego. Termin „powracaja¬ cy" odnosi sie po prostu do czynnika roboczego, przemieszczanego ruchem tloka urzadzenia wspo- 25 magajacego, czynnika powracajacego do zaworu i przeplywajacego przez otwór wylotowy.Chociaz powyzsze definicje sa prawdziwe tylko dla regulatorów, w których kolejnosc przeplywu jest nastepujaca: otwór wlotowy — urzadzenie od- 30 mieszajace — cylinder — otwór wylotowy, oczy¬ wistym bedzie, ze te definicje moga odnosic sie równiez do regulatorów z inna kolejnoscia prze¬ plywu. Stosownie do definicji czynnika roboczego „dozowanego" i „powracajacego", powinno sie pod- 35 kreslic, ze dla kazdego poszczególnego regulatora, pozostalosc czynnika roboczego przechodzacego przez zawór z suwakiem tulejowym ma w przy¬ blizeniu takie samo cisnienie jak czynnik roboczy „dozowany", ale pozostalosc ta nie bedzie odmie- 40 rzana i stad moze byc uwazane za „nie odmie¬ rzany" czynnik roboczy „pod wysokim cisnieniem".Celem wynalazku jest usuniecie powyzszych nie¬ dogodnosci przez zaopatrzenie urzadzen pracuja- . cych z czynnikiem roboczym pod cisnieniem, w 45 regulator, który rozwiazuje wyzej wymienione problemy i w którym sa istotnie jednakowe drogi przeplywu czynnika roboczego, przy róznych kie¬ runkach dzialania ukladu zaworów.Cel ten zostal osiagniety dzieki temu, ze glówny 50 i uzupelniajacy, czlon zaworowy wyznaczaja srod¬ kowa plaszczyzne odniesienia, usytuowana prosto¬ padle do ich osi obrotu, zas liczne l%naly pier¬ wszego i drugiego rodzaju zawieraja otwory cis¬ nieniowe, wyznaczone przez uzupelniajacy czlon 55 zaworowy i przylegajace do plaszczyzny odniesie¬ nia, oraz dwa rowki dozujace, usytuowane po obu stronach plaszczyzny odniesienia i dwóch osio¬ wych kanalów cisnieniowych w przyblizeniu w jednakowych od nich odleglosciach, przy czym ^ obydwa rowki dozujace i obydwa kanaly cisnie¬ niowe sa ograniczone glównym czlonem zaworo¬ wym, przy czym pierwszy osiowy kanal cisnie¬ niowy jest polaczony z pierwszym rowkiem do¬ zujacym, a drugi osiowy kanal cisnieniowy jest 65 polaczony z drugim rowkiem dozujacym, zas oby¬ dwa osiowe kanaly cisnieniowe sa usytuowane w kierunku osiowym wzgledem polozenia, odpowia¬ dajacego osiowemu polozeniu otworów cisnienio¬ wych.Korzystne jest, gdy do laczenia uzupelniajacego czlonu zaworowego z glównym czlonem zaworo¬ wym sluzy urzadzenie mocujace, umozliwiajace wykonanie ograniczonego ruchu wzgledem polo¬ zenia neutralnego i wspólnego ruchu obrotowego.Korzystne jest równiez, gdy liczne kanaly pier¬ wszego i drugiego rodzaju zawieraja dwa kanaly dozujace, ograniczone obudowa oraz podlaczone do urzadzenia odmierzajacego, zas uzupelniajacy czlon zaworowy ogranicza pierwszy i drugi otwór dozujacy, które sa stale polaczone odpowiednio 7 pierwszym i drugim rowkiem dozujacym i prze¬ miennie odpowiednio polaczone, z pierwszym i drugim kanalem dozujacym.Celowym jest, jezeli liczne kanaly pierwszego i drugiego rodzaju zawieraja pierwszy i drugi ka¬ nal czynnika sterujacego, które sa ograniczone obudowa i polaczone odpowiednio z pierwszym i drugim otworem czynnika sterujacego, zas uzu¬ pelniajacy czlon zaworowy ogranicza pierwszy i drugi otwór roboczy, które sa stale polaczone od¬ powiednio z pierwszym i drugim kanalem czyn¬ nika sterujacego.Liczne kanaly pierwszego i drugiego rodzaju zawieraja pierwszy i drugi osiowy kanal roboczy, które sa ograniczone glównym czlonem zaworo¬ wym, przy czym pierwszy osiowy kanal' roboczy jest stale polaczony z pierwszym rowkiem dozu¬ jacym i jest polaczony z pierwszym otworem ro¬ boczym .w drugim polozeniu roboczym czlonów zaworowych, zas drugi osiowy kanal roboczy jest stale polaczony z drugim rowkiem dozujacym i jest polaczony z drugim otworem roboczym w pierwszym polozeniu roboczym czlonów zaworo¬ wych z tym, ze obydwa kanaly robocze sa roz¬ mieszczone przeciwlegle i w przyblizeniu w jed¬ nakowych odleglosciach od srodkowej plaszczy¬ zny odniesienia.W korzystnej postaci wykonania pierwszy i dru¬ gi osiowy kanal roboczy maja wystepy obwodowe dla polaczenia odpowiednio z pierwszym i dru¬ gim otworem roboczym w polozeniu neutralnym czlonów zaworowych.Glówny czlon zaworowy wedlug wynalazku za¬ wiera pierwszy i drugi otwór zbiornikowy, stale' polaczone z otworem wylotowym poprzez wnetrze glównego czlonu zaworowego, p#zy czym pier¬ wszy otwór zbiornikowy jest polaczony z pierw¬ szym otworem roboczym w pierwszym polozeniu roboczym czlonów zaworowych, zas drugi otwór zbiornikowy jest polaczony z drugim otworem roboczym w drugim polozeniu roboczym czlonów zaworowych.Celowym jest równiez, jezeli glówny czlon za¬ worowy zawiera otwór neutralny, stale polaczony z wnetrzem glównego czlonu zaworowego i po¬ laczony z otworem cisnieniowym w polozeniu ne¬ utralnym czlonów zaworowych z tym, ze otwór neutralny 'i otwór cisnieniowy wspólpracuja ze soba, wyznaczajac^ otwarty uklad otworów, ma-5 113 602 6 jacy maksymalna powierzchnie przeplywu wów¬ czas, gdy czlony, zaworowe znajduja sie w polo¬ zeniu neutralnym. W regulatorze wedlug wyna¬ lazku ilosc pierwszych i drugich osiowych kanalów cisnieniowych glównego czlonu zaworowego jest wieksza niz ilosc otworów cisnieniowych uzupel¬ niajacego czlonu zaworowego.W innej postaci wykonania ilosc pierwszych i drugich osiowych kanalów cisnieniowych glów¬ nego czlonu zaworowego jest dwukrotnie wieksza od liczby otworów cisnieniowych uzupelniajacego czlonu zaworowego, albo tez ilosc pierwszych i drugich osiowych kanalów cisnieniowych glów¬ nego czlonu zaworowego jest równa ilosci otworów cisnieniowych uzupelniajacego czlonu zaworowego.Zastosowanie opisanych wyzej wlasciwosci jest mozliwe w kazdym poszczególnym zespole walec- * -tuleja i fakt latwego przystosowania omawia¬ nych rozwiazan oraz latwosc z jaka kombinacje tych wlasciwosci moga byc zastosowane w roz¬ wiazaniu podstawowym, stanowia istotna zalete wynalazku.Stad tez, zgodnie z powyzszym, mozliwe sa czte¬ ry kombinacje zespolu walca, uklad zamkniety bez reakcji na obciazenie, uklad otwarty, bez re¬ akcji na obciazenie, uklad zamkniety, z reakcja na obciazenie, uklad otwarty, z reakcja na obcia¬ zenie.Kazda z wyzej wymienionych kombinacji zes¬ polu walca moze byc zastosowana w jednym z dwóch nastepujacych kombinacji zespolu tulei: maly wydatek przeplywu lub duzy wydatek prze¬ plywu.W rezultacie mozliwych jest osiem róznych kom¬ binacji walec-tuleja. Przy poprawnej bazie pro¬ dukcyjnej, najlepiej jest poddac wszystkie walce i- tuleje wstepnej obróbce skrawaniem dla przy¬ padku ukladu zamknietego bez reakcji na obcia¬ zenie i dla malego wydatku. Nastepnie zas wyko¬ nac pozadane ilosci walców i tulei dla poszczegól¬ nych kombinacji, na drodze obróbki wykancza¬ jacej.Przedmiot wynalazku jest uwidoczniony w przy¬ kladach wykonania na rysunku, na którym fig. 1 przedstawia przekrój wzdluzny regulatora wedlug wynalazku, fig. 2 — widok z boku glównego czlo¬ nu zaworowego, fig. 3 — widok z boku, uzupel¬ niajacego czlonu zaworowego, fig. 4 — schemat hydrauliczny ukladu wyposazonego w regulator wedlug wynalazku, fig. 5 — fragment widoku zew¬ netrznego podstawowego rozwiazania czlonu za¬ worowego wedlug wynalazku w pozycji neutralnej, fig. 6 — przekrój poprzeczny po linii I—I na fig. 5, fig. 7, 8, 9 sa rzutami podobnymi odpowiednio do fig. 4, 5, 6 przedstawiajacymi rozwiazanie wedlug wynalazku w ukladzie otwartym, fig. 10, 11 i 12 sa rzutami podobnymi odpowiednio do fig. 4, 5 i 6 przedstawiajacymi rozwiazanie wedlug wyna¬ lazku w ukladzie z reakcja na obciazenie, fig. 13 i 14 sa rzutami podobnymi odpowiednio do fig. »5 i 6, przedstawiajacymi rozwiazanie wedlug wyna¬ lazku w ukladzie malego wydatku czynnika robo¬ czego, fig. 15 i 16 sa rzutami podobnymi odpo¬ wiednio do fig. 5 i 6 przedstawiajacymi inne roz¬ wiazanie wedlug wynalazku.Na figurze 1 jest pokazany regulator 1, który jest zaworem sterujacym dla ukladu kierowni¬ czego, który bedzie tutaj opisany tylko krótko, a jego bardziej szczególowy opis przedstawiono w 5 opisie patentowym Stanów Zjednoczonych A. P.Nr 3 819 307.Regulator 1 posiada obudowe 2,. plytke 3 z ot¬ workami, urzadzenie odmierzajace 4 oraz plytke zewnetrzna 5. Elementy te sa ze soba szczelnie io podlaczone wieloma elementami srubowymi 6, wkreconymi w obudowe 2. Obudowa 2 posiada otwór wlotowy 7 i wylotowy 8 oraz pare otworów sterujacych (nie pokazanych na fig. 1), które jak to pokazano na fig. 4, 7 i 10 polaczone sa z prze- 15 ciwleglymi koncami cylindra 9 ukladu kierowni¬ czego.Obudowa 2 regulatora posiada rowek pierscie¬ niowy 10, laczacy sie pop'rzez kanal 11 z otworem wlotowym 7 oraz rowek pierscieniowy 12 laczacy 20 sie poprzez kanal 13 z otworem powrotnym 8.W obudowie 2 znajduja sie takze rowki pier¬ scieniowe 14 i 15 laczace sie z otworami steru¬ jacymi (nie pokazanymi) poprzez pare kanalów* sterujacych (równiez nie pokazanych),-zgodnie yz 25 ogólnie znanymi zasadami.W obudowie 2, wewnatrz cylindrycznego wy¬ drazenia 16 umieszczony jest zespól zaworów ste¬ rujacych, oznaczony ogólnie oznacznikiem 17, za¬ wierajacy obracalny, glówny czlon zaworowy 18, 30 w ksztalcie walca i wspólpracujacy z nim, obra¬ cany wzgledem niego, uzupelniajacy czlon zawo¬ rowy 19, w ksztalcie tulei. Przedni koniec walca 18 posiada otwór o zmniejszonej, srednicy, z wie¬ loma wypustami wewnetrznymi 20, sluzacymi do 35 bezposredniego polaczenia mechanicznego walca 18 z kolem kierownicy 21. Walec 18 i tuleja 19 beda pózniej opisane bardziej szczególowo.W rozwiazaniu podstawowym urzadzenie odmie¬ rzajace 4 posiada przekladnie planetarna zawie- 40 rajaca stojan 22 o uzebieniu wewnetrznym i wir- v nik 23 o uzebieniu zewnetrznym. Wirnik 23 po¬ siada wewnetrzne uzebienie 24 sluzace do polacze¬ nia z uzebieniem zewnetrznym .25, wykonanymi na tylnym koncu walka napedowego 26. Walek 45 napedowy 26 posiada rozwidlony koniec przedni, co pozwala na polaczenie napedowe walka 2B z walcem 18 za pomoca kolka 27, przechodzacego przez promieniowy otwór 28 w walcu 18.W ten sposób sprezony czynnik rolboczy, prze- 50 plywajacy przez zespól zaworów sterujacych 17 w wyniku obrotu walca 18, wywolanego obrotem kola kierownicy 21, przeplywa do urzadzenia od¬ mierzajacego 4, wywolujac ruch orbitalno-obroto- wy wirnika 23 wewnatrz stojana 22. Taki ruch 55 wirnika 23 wywoluje ruch uzupelniajacej tulei 19 poprzez walek napedowy 26 i kolek 27, w celu wywolania, odpowiedniego przemieszczenia wzgled¬ nego walca 18 f tulei 19, odpowiadajacemu okres¬ lonemu zakresowi kata obrotu kola kierownicy 21. 60 Szereg sprezyn plytkowych 29 przechodzacych przez otwory 30 w walcu 18 i otwory 31 w tulei 19 przyspiesza ruch tulei 19 w kierunku pozycji neutralnej wzgledem walca 18.Obudowa 2 regulatora posiada szereg osiowo 65 rozmieszczonych otworów 32, z których kazdy, po-113 602 7 8 pfzez otwór w plytce 13 polaczony jest. z komora¬ mi sprezynujacymi lub rozprezajacymi, powsta¬ jacymi podczas wspólpracy uzebien stojana 22 i wirnika 23. Kazdy z osiowych otworów 32 po¬ laczony jest z wydrazeniem 16, poprzez pare ka¬ nalów dozujacych 33 i 34, których sposób wspól¬ pracy z zespolem zaworów sterujacych 17 bedzie opisany pózniej.W nawiazaniu do pózniejszego opisu walca i tulei i do fig. 2, 3, 4, 7, 10 nalezy zaznaczyc, ze szereg otworów, kanalów itd. wykonanych jest po obu stronach centralnej plaszczyzny odnie¬ sienia 35. Dlatego kazdy taki element bedzie oz¬ naczony dodatkowo literami R i L, stosownie do tego, czy dany element znajduje sie po prawej, czy po lewej stronie centralnej plaszczyzny odnie¬ sienia 35. Jesli natomiast dany element nie ma odpowiednika po przeciwnej stronie plaszczyzny odniesienia, bedzie on oznaczony sama tylko liczba.Ponadto, co powinno byc zrozumiale, ze widoki zewnetrzne przedstawione na fig. 5, 8, 11, i 13 maja na celu pokazanie powierzchni przylegania walca 18 do tulei 19 i dlatego nie pokazuja zmie¬ niajacych sie rowków pierscieniowych, powsta¬ jacych na zewnetrznej pobocznicy tulei 19. Te rowki pierscieniowe mozna zauwazyc na odpo¬ wiednich figurach 6, 8, 12 i 14. Nalezy zaznaczyc, ze na widokach zewnetrznych przedstawionych na fig. 5, 8, 11 i 13 linie kreskowane oznaczaja ot¬ wory i kanaly w walcu 18, podczas gdy linie cia¬ gle oznaczaja otwory w tulei 19.Na zewnetrznej powierzchni tulei 19 uformowa¬ ny jest rowek obwodowy 36 polaczony ciagle z otworem wlotowym 7, poprzez kanal 11 i rowek pierscieniowy 10. Wewnatrz rowka obowodowego 36, znajduje sie szereg glównych otworów cisnie¬ niowych 37 i szereg mniejszych, drugorzednych otworów Cisnieniowych 38. Wszystkie te otwory cisnieniowe 37 i 38 sa zwykle rozmieszczone w sasiedztwie centralnej plaszczyzny odniesienia 35.Z powodów, które zostana omówione pózniej, w rozwiazaniu podstawowym przedstawiono pojedyn¬ cze „cisnieniowe urzadzenie z otworkami".Nalezy jednak zdawac sobie sprawe, ze stoso¬ wany dalej termin „cisnieniowe urzadzenie otwor- kowe" dotyczy glównie i wylacznie pojedynczego otworu lub dwóch, ewentualnie kilku otworów mniejszych, umieszczonych obok siebie w sasiedz¬ twie powierzchni odniesienia 35. Ponadto, w roz¬ wiazaniu podstawowym, obok pary glównych ot¬ worów cisnieniowych 37; pokazanych na fig. 3 i 5 jest jeszcze inna para otworów 37 umieszczona wzgledem nich diametralnie, a obok pary drugo¬ rzednych otworów cisnieniowych 38, pokazanych " na fig. 3 i 5, inna para otworów 38 równiez do tych otworów umieszczona diametralnie. * Powód% róznicy wymiarów otworów 37 i otworów 38 bedzie opisany, w powiazaniu z opisem dzia¬ lania wynalazku.Obok rowka obowodowego 36 umieszczony jest rowek pierscieniowy 39 reagujacy na obciazenie, do wnetrza którego prowadza otwory sygnalizacji obciazenia 40 i 41, równiez reagujace na obcia¬ zenie. Kazdy z tych otworów laczy rowek pier¬ scieniowy 39, reagujacy na obciazenie z wnetrzem tulei 19. Reagujacy na obciazenie rowek 39 laczy sie poprzez uklad kanalów reagujacych na obcia¬ zenie (nie pokazanych na fig. 1), a utworzonych przez obudowe 2 regulatora z otworem reaguja- 5 cym na obciazenie, nie pokazanym na fig. 1, ale podobnym do otworów 7 i 8. Tak wiec regulator 1 ukladu kierowniczego w rozwiazaniu podstawo¬ wym jest typem „piecio otworowego" zaworu ste¬ rujacego ukladu kierowniczego, a zazwyczaj, jak pokazano na fig. 4 otwór reagujacy na obciaze¬ nie czynnika roboczego polaczony jest linia syg¬ nalizujaca obciazenie 42 z urzadzeniem na to ob¬ ciazenie reagujacym tak, ze przeplyw i cisnienie sa kompensowane czesciowo przez zmienna pom¬ pe wyporowa.' Dlatego zespól zaworów sterujacych 17 wedlug wynalazku jest zdolny wytwarzac sygnal obciaze¬ niowy, a regulator 1 ukladu kierowniczego zaleca sie wykorzystywac jako czujnika obciazenia. Na¬ lezy jednak zdawac sobie sprawe,, ze w wypadku, gdy w szczególnym rozwiazaniu sygnal obciazenia nie jest pozadany, niezbedne jest tylko zaslepienie w obudowie 2 otworu reagujacego na obciazenie czynnika roboczego, a nieuzywane wtedy otwory reagujace na obciazenie wraz z kanalami nie wplywaja na dzialanie regulatora 1 ukladu kie¬ rowniczego i zespolu zaworów sterujacych ,17.Wokól plaszczyzny odniesienia 35, jednakowo i po przeciwleglych stronach, rozmieszczonych jest szereg otworów dozujacych 43R i szereg otworów dozujacych 43L. Otwory 43L sa polaczone z sze¬ regiem kanalów dozujacych 33 podczas, gdy otwo¬ ry 43R sa polaczone z kplei z szeregiem kanalów dozujacych 34.Wokól plaszczyzny odniesienia 35, jednakowo i po przeciwleglych stronach, dalej niz otwory do¬ zujace 43R i 43L, umieszczona jest para rowków obwodowych 44R i 44L, polaczona odpowiednio z rowkami pierscieniowymi 14 i 15. Polaczenie po¬ miedzy rowkiem obwodowym 44R i wnetrzem tu¬ lei 19 ma miejsce, poprzez szereg glównych otwo¬ rów roboczych 45R i szereg drugorzednych otwo¬ rów roboczych 46R, natomiast 'polaczenie pomie¬ dzy rowkiem obwodowym 44L i wnetrzem tulei 19 ma miejsce poprzez szereg glównych otworów roboczych 45L i szereg drugorzednych otworów roboczych46L. , Na podstawie figury 2 i figury 5 mozna zau¬ wazyc, ze w walcu 18 jest utworzona para obwo¬ dowych rowków dozujacych 47R i 47L, rozmiesz¬ czonych jednakowo po obu stronach plaszczyzny odniesienia 35 oraz osiowo w jednym szeregu, z szeregiem otworów dozujacych 43R i 43L. Nalezy zauwazyc, ze wtedy, gdy we wnetrzu tulei 19 umieszczony jest. walec 18, to obie te czesci sa osiowo wzgledem siebie ustawione, tak • jak to pokazano na fig. 2 i 3. Rowek dozujacy 47R po¬ laczony jest z szeregiem kanalów cisnieniowych 48R, przebiegajacych osiowo poprzez centralna plaszczyzne odniesienia 35. v Podobnie, rowek dozujacy 47L polaczony jest z szeregiem kanalów cisnieniowych 48L, prze-, biegajacych osiowo poprzez centralna plaszczyzne odniesienia 35. W rozwiazaniu podstawowym waz¬ ne jest to, ze oba kanaly cisnieniowe 48R i 48L 15 20 25 30 35 40 45 50 55 609 113 602 10 rozciagaja sie na tyle wzdluz osi, iz umozliwiaja polaczenie z oboma otworami cisnieniowymi 37 wtedy, gdy walec 18 jest obrócony w odpowiednim kierunku.Istnieje takze polaczenie rowka dozujacego 47R z szeregiem kanalów roboczych 49R, przebiega¬ jacych osiowo od plaszczyzny odniesienia 35, któ¬ rych dlugosc umozliwia polaczenie z przyleglym otworem roboczym' 45R. Podobnie otwór dozujacy 47L ma polaczenie z szeregiem, kanalów roboczych 45L, przebiegajacych osiowo od plaszczyzny odnie¬ sienia 35, których dlugosc umozliwia z kolei po¬ laczenie z przyleglym otworem roboczym 49L wtedy, gdy walec 18 i tuleja 19 sa wzgledem sie¬ bie przemieszczone w odpowiednim kierunku. Na¬ lezy zaznaczyc, ze dla wygody wytwarzania ka¬ naly robocze 49R i 49L sa obwodowo ustawione w jednej linii z kanalami roboczymi 48R i 48L, Ponadto obok wyzej opisanych rowków i kana¬ lów, wykonanych na zewnetrznej powierzchni wal¬ ca 18, znajduje sie szereg otworów zbiornikowych 50R, umieszczonych na. przemian pomiedzy kana¬ lami roboczymi 49R i po obu stronach plaszczyzny odniesienia 35 oraz szereg kanalów zbiornikowych 50L umieszczonych na przemian pomiedzy kanala¬ mi roboczymi 49L.Kazdy z otworów zbiornikowych 50R i 50L umieszczony jest w jednej linii z otworami robo¬ czymi 45R i 45L wtedy, gdy walec 18 i tuleja 19 sa wzgledem siebie przemieszczone z pozycji ne¬ utralnej. Otwory zbiornikowe 50R i 50L sa po¬ laczone z wnetrzem walca 18 tak, ze umozliwia to przeplyw powrotny promieniowo poprzez wne¬ trze walca 18, poprzez którys z otworów zbiorni¬ kowych 50R lub 50L, natomiast poprzez otwory 30 i 31 4° wnetrza rowka pierscieniowego 14, la¬ czacego sie z otworem powrotnym 8.Nawiazujac teraz glównie- do fig. 4, 5 i 6 moz¬ na zauwazyc, ze rozwiazanie podstawowe niniej¬ szego wynalazku stanowi zawór sterujacy ukladu kierowniczego pracujacy -w ukladzie zamknietym, bez reakcji na obciazenie. W rozwiazaniu tym wydatek czynnika roboczego wynosi okolo 22,71 l/min. Trzeba zaznaczyc, ze w przedstawionej na fig. /5 pozycji neutralnej, otwory cisnieniowe 37 sa rozmieszczone obwodowo pomiedzy kanalami cisnieniowymi 48R i 48L tak, ze polaczenie prze¬ plywu pomiedzy otworem cisnieniowym 37 a ka¬ nalem cisnieniowym 48R bedzie rozpoczynalo sie po przemieszczeniu w jednym kierunku o pew¬ na ilosc stopni, tulei 19 wzgledem walca 18, na¬ tomiast polaczenie przeplywu pomiedzy otworem cisnieniowym 37 a kanalem cisnieniowym 48L be¬ dzie rozpoczynalo sie po przemieszczeniu w kie¬ runku przeciwnym. f Zakladajac teraz, ze chce sie wykonac zakret w prawo (tzn. w prawej komorze cylindra 9 ukla¬ du kierowniczego jest cisnienie podwyzszone), tlok porusza sie w lewo (fig. 4), kolo kierownicy 21 obraca sie w takim kierunku, ze kanaly osiowe walca 18 na fig. 5 poruszaja sie ku górze. Po wzglednym obrocie po kilka stopni pomiedzy wal¬ cem 18 a tuleja 19, glówny otwór cisnieniowy 37 zaczyna laczyc sie z kanalem cisnieniowym 48L.Nalezy zaznaczyc, ze przy normalnym przemiesz¬ czaniu walca 18 wzgledem tulei 19, drugorzedne otwory cisnieniowe 38 nie lacza sie z przylegaja¬ cym kanalem cisnieniowym 48L. Skumulowana powierzchnia przeplywu wszystkich otworów cis- 5 nieniowych 37 i przylegajacych kanalów -cisnie¬ niowych 48L jest przedstawiona -schematycznie na fig. 4 przez zmienny otwór 51L. Na "schemacie tym pokazano takze odpowiedni zmienny otwór 51R, dla przypadku, obrotu zespolu zaworów ste¬ lo rujacych 17 w lewo.Z otworu wlotowego 7, Sprezony czynnik roboczy -przeplywa poprzez otwory cisnieniowe 37, o po¬ wierzchni przeplywu, zobrazowanej przez zmienny otwór 51L i kanal cisnieniowy 48L, przy czym 15 podczas przeplywu przez zmienny otwór 51L, cisnienie czynnika roboczego spada.- W przypadku opisywanego obrotu, otwór sygnalizacji i obciaze¬ nia 41 bedzie polaczony z przyleglym kanalem cis¬ nieniowym 48L w ten sposób staje sie mozliwe 20 przeniesienie cisnieniowego sygnalu obciazenia z przedniej strony otworu zmiennego 51L^ do tylu, poprzez pierscieniowe rowki 39, do otworu rea¬ gujacego na obciazenie (nie pokazanego) regula¬ tora 1 ukladu kierowniczego, skad jest przenoszo- 25 ny z powrotem do przeplywu i kompensujacej cisnienie pompy wyporowej, pokazanej na fig. 4.Sprezyny w kanalach cisnieniowych 48L czyn¬ nik roboczy przeplywa do wnetrza rowka dozuja*- eego 47L, a nastepnie przez otwory dozujace 43L so i kanaly dozujace 33 do urzadzenia odmierzajacego 4. Odmierzony czynnik roboczy, przeplywajac na zewnatrz objetosciowych komór sprezajacych urza¬ dzenia odmierzajacego 4, powraca przez odpowied¬ nie otwory dozujace 34 i odpowiednie otwory 35 dozujace 43R do wnetrza * rowka dozu¬ jacego 47R. Odmierzony w rowku dozujacym 47R czynnik roboczy przeplywa do wnetrza kanalów roboczych 49R, które sa teraz polaczone z glów¬ nym otworem roboczym 45R. 40 Z glównych otworów roboczych 45R, odrnierzo- ny czynnik roboczy wplywa do rowka obwodo¬ wego 44R i rowka pierscieniowego" 14, skad prze¬ plywa na zewnatrz wspólpracujacego otworu ste¬ rujacego (nie pokazanego) do prawego konca cy- 45 lindra 9 ukladu kierowniczego. Czynnik roboczy. przemieszczany ruchem tloka w lewo, przechodzi przez przeciwlegly otwór sterujacy (nie pokazany) i przeplywa do rowka pierscieniowego 15, rowka obwodowego 44L i otworków roboczych 45L. W 50 przypadku opisywanego obrotu powracajacy czyn¬ nik roboczy przechodzi przez otwór roboczy 45L do wnetrza przyleglego otworu zbiornikowego 50L, skad z kolei przeplywa, jak to opisano poprzednio, do tylu, do zbiornika. 55 Omawiajac teraz glównie fig. 7, 8 i 9 mozna zauwazyc, ze rozwiazanie wedlug wynalazku sta¬ nowi zawór ^sterujacy ukladu kierowniczego, pra¬ cujacy w ukladzie otwartym, bez reakcji na obcia¬ zenie i posiadajacego taki sam wydatek 22,71 l/min 60 czynnika roboczego, jak rozwiazanie podstawowe.W neutralnej pozycji przedstawionej na fig. 8 znajduje sie otwór neutralny 52 przewiercony po¬ przez walec 18, posrodku, pomiedzy kazda przy¬ legla para glównych otworów cisnieniowych 37 65 oraz pomiedzy kazda przylegla para drugorzed-11 113 602 12 nych otworów cisnieniowych 38. Z jednej strony, kazdy z otworów neutralnych 52 jest poglebiony, tworzac otwór 53, posiadajacy w przyblizeniu os zgodna z odpowiednim otworem 37 lub 38, laczac sie z tymi otworami.Mimo, ze czesc ukladu otwartego wedlug wy¬ nalazku nie ogranicza sie do szczególnego urza¬ dzenia pokazanego na fig. 8 i 9, urzadzenie to sku¬ tecznie zmniejsza halas, towarzyszacy normalnie przeplywowi czynnika roboczego w ukladzie ot¬ wartym, w którym czynnik roboczy pociaga za soba do wnetrza walca 18 prosta, promieniowa- struge. Nalezy takze zaznaczyc, ze chociaz dru¬ gorzedne otwory cisnieniowe 38 normalnie nie sa polaczone z przyleglymi kanalami cisnieniowy¬ mi 48R lub 48L, to jednak efektywnie powiekszaja calkowita powierzchnie przeplywu w ukladzie ot¬ wartym.W pokazanym na figurze 7 rozwiazaniu ukladu otwartego nalezy miec na uwadze to, ze gdy walec 18 i tuleja 19 sa wzgledem siebie przemieszczone daleko od polozenia neutralnego, rozpoczecie prze¬ mieszczania, pomiedzy glównymi otworami cis¬ nieniowymi 37 i odpowiednimi kanalami cisnie¬ niowymi 48R lub 48L, powoduje zmniejszenie po¬ wierzchni przeplywu w ukladzie otwartym, a gdy wzgledne przemieszczenie walca 18 i tulei 19 jest dostateczne, glówne otwory cisnieniowe 37 sa po¬ laczone calkowicie z poglebionymi otworami 53.Jesli przeplyw w ukladzie otwartym maleje i ewentualnie ustaje zupelnie, dzialanie rozwiazania przedstawionego na fig. 8 i 9 staje sie faktycznie takie samo jak dzialanie rozwiazania przedsta¬ wionego na fig. 5 i 6.Omawiajac teraz figury 10, 11 i 12 mozna za¬ uwazyc, ze to rozwiazanie wedlug wynalazku za¬ wiera zawór sterujacy ukladu kierowniczego, pra¬ cujacy w ukladzie zamknietym, i posiada taki sam 22,71 l/min wydatek czynnika roboczego, jak rozwiazanie podstawowe przedstawione na fig. 4, 5 i 6, lecz pracuje w ukladzie z reakcja na obcia¬ zenie. / Dzialanie rozwiazania z reakcja na obciazenie, przedstawione na fig. 10, jest rzeczywiscie takie samo jak dzialanie rozwiazania bez reakcji na obciazenie opisanego wczesniej, wylaczajac jedy¬ nie pozycje neutralna walca 18 i tulei 19. Na fig. 11 mozna zauwazyc, ze w porównaniu do fig. 8, kazdy z kanalów roboczych 48R i 48L zostal zas¬ tapiony szerszym kanalem roboczym 54R lub 54L.To powiekszenie szerokosci obwodowej kana¬ lów roboczych wystarcza do polaczenia w pozycji neutralnej kazdego z kanalów roboczych 54R lub 54L z przyleglymi otworami roboczymi 45R lub 45L. Obwód wypadkowy pokazany jest schema¬ tycznie na fig. 10, na którym przeciwlegle strony urzadzenia odmierzajacego 4 polaczone sa w ne¬ utralnym polozeniu zespolów zaworów sterujacych 17 z przeciwleglymi koncami cylindra 9 ukladu kierowniczego.Pojecie reakcji na obciazenie jest ogólnie do¬ brze znane i w tym zrozumieniu bedzie zastoso¬ wane do glównego rodzaju urzadzenia opisanego dokladnie, za pomoca którego obciazenia przylo¬ zone do cylindra 9 ukladu kierowniczego beda przenoszone poprzez czynnik roboczy do urzadze¬ nia odmierzajacego 4.W ukladzie bez reakcji na obciazenie, czynnik roboczy jest zamkniety pomiedzy cylindrem 9 a 5 zespolem zaworów sterujacych 17 tak, ze kola kierujace nie moga byc obracane latwo przez sily zewnetrzne a kolo kieownicy 21 musi byc cofniete do pozycji neutralnej. W ukladzie z reakcja na obciazenie kola kierujace moga swobodnie wra¬ cac do polozenia jazdy na wprost, poruszajac jed¬ noczesnie cylinder 9, który z kolei obraca urza¬ dzenie odmierzajace 4, obracajace kolo kierownicy 21 do pozycji neutralnej. • Zgodnie z figura 13 i 14 rozwiazanie niniejszego wynalazku stanowi zawór sterujacy ukladu kie¬ rowniczego w ukladzie zamknietym, bez reakcji na obciazenie (schemat jest taki sam jak przed¬ stawiony na fig., 4), posiadajacy wiekszy wyda¬ tek przeplywu niz rozwiazanie podstawowe, po¬ kazane na* fig. 4, 5 i 6. ^ Rozwiazanie to ma wydatek okolo 45,42 l/min, lub dwa razy wiekszy od wydatku rozwiazania podstawowego. Porównujac fig. 13 z fig. 5 mozna zauwazyc, ze ten wyzszy wydatek zostal osiagniety droga zamiany kazdego drugorzednego otworu cis¬ nieniowego 38 przez dodatkowy, glówny otwór cisnieniowy 55 o takich samych wymiarach jak glówny otwór' cisnieniowy 37. Nalezy zauwazyc, ze zgodnie ze znanymi prawami, przeplyw przez otwór jest wprost proporcjonalny do jego powierz¬ chni i dlatego dodanie glównych otworów cisnie¬ niowych 55 w efekcie podwaja powierzchnie ot¬ worów dla kazdego poszczególnego przemieszczenia walca 18 i tulei 19 i w ten sposób wydatek czyn¬ nika roboczego podwaja sie.Tak samo kazdy z drugorzednych otworów ro¬ boczych 46R i 47L jest zastapiony przez dodatko¬ we-otwory robocze 56R i 56L. Najlepiej, gdy kaz¬ dy z glównych otworów roboczych 56R i 56L ma takie same wymiary jak glówne otwory robocze 45R i 45L, a w ten sposób .jak to- wytlumaczono wczesniej, efektywna powierzchnia otworów, dla kazdego przemieszczenia wzglednego walca 18 i tulei 19 zostaje podwojona. Dodatkowo takie sa¬ mo wykonanie otworów cisnieniowych 55, jak otworów cisnieniowych 37 oraz otworów roboczych 56R i 56L, jak i otworów roboczych 45R i 45L, ulatwia proces wytwarzania, poniewaz stosuje sie jeden wymiar wiertla do wykonania otworów 55 i 37 oraz jednego wymiaru wiertla do wykonania otworów 56R i 56L oraz 45R i 45L.Z figury 5, 8, 11 i 13 mozna zauwazyc, ze kazda z wyzej opisanych wlasciwosci, które moga byc zastosowane w rozwiazaniu podstawowym, wy¬ maga modyfikacji albo walca 18 albo tulei 19, ale nie wymaga nigdy modyfikacji obu tych czesci jednoczesnie. Znajomosc zagadnienia pozwala na wysoka ocene faktu, ze zastosowanie opisanych wyzej wlasciwosci jest mozliwe w kazdym posz¬ czególnym zespole walec-tuleja i fakt latwego przystosowania omawianych rozwiazan oraz lat¬ wosc z jaka kombinacje tych wlasciwosci moga byc zastosowane w rozwiazaniu podstawowym, stanowia istotna zalete wynalazku. 15 20 25 30 35 40 45 50 55 60113 602 13 14 Stad tez, zgodnie z powyzszym, mozliwe sa czte¬ ry kombinacje zespolu walca: a) uklad zamkniety; bez reakcji na obciazenie (fig. 5); b) uklad otwar¬ ty; bez reakcji na obciazenie (fig. 8); c) uklad zamkniety; z reakcja na obciazenie (fig. 11) i d) uklad otwarty; z reakcja na obciazenie (fig. 9 i 11).Kazda z wyzej wymienionych kombinacji zes¬ polu walca moze byc zastosowana w jednym z dwóch nastepujacych kombinacji zespolu tulei: a) maly-wydatek przeplywu (fig. 5) lub b) duzy wydatek przeplywu (fig. 13).W rezultacie mozliwych jest osiem róznych kom¬ binacji walec-tuleja. Przy poprawnej bazie pro¬ dukcyjnej, najlepiej jest poddac wszystkie walce i tuleje wstepnej obróbce skrawaniem dla przy¬ padku ukladu zamknietego bez reakcji na obcia¬ zenie i dla malego wydatku, tzn. dla ukladu opar¬ tego na rozwiazaniu przedstawionym na fig. 5.Nastepnie zas wykonac pozadane ilosci walców i tulei dla poszczególnych kombinacji, na drodze obróbki wykanczajacej.Rozpatrujac teraz figure 15 i 16 widac, ze poka¬ zano tu rozwiazanie oparte o uklad zamkniety, bez reakcji na obciazenie i maly wydatek ukladu z fig. 5 i 6. W omawianym rozwiazaniu, podsta¬ wowa zmiana w stosunku do rozwiazania wedlug fig. 5 i 6 jest usuniecie pierscieniowego rowka reagujacego na obciazenie z przyleglego rowka obwodowego 36 i wykonanie oddzielnych rowków 57R i 57L reagujacych na obciazenie, umieszczo¬ nych jednakowo po obu stronach plaszczyzny od¬ niesienia35. *" Polaczenie z rowkiem 57L, nastepuje poprzez otwór 58 reagujacy na obciazenie, który sluzy do polaczenia z przyleglym kanalem roboczym 49L, dla jednego kierunku wzglednego przemieszczenia walca 18 i tulei 19. Podobnie, polaczenie z row¬ kiem 57R nastepuje poprzez otwór 59 reagujacy na obciazenie i sluzacy do polaczenia z kanalem roboczym 49R, w przypadku przeciwnego kierunku wzglednego przemieszczenia walca 18 i tulei 19.Na podstawie porównania fig. 15 z fig. 5 mozna zauwazyc, ze wybrane rozwiazanie wymaga w wiekszosci wypadków, aby kanaly robocze 49R i 49L byly dluzsze od tych kanalów na fig. 5,. w celu zapewnienia niezbednego polaczenia z otwora¬ mi reagujacymi na obciazenie, odpowiednio 59 i $8.Specjalisci powinni docenic to, ze przesuniecie otworów reagujacych na obciazenie nie wywoluje zadnego sygnalu obciazenia wytwarzanego przez zespól zaworów sterujacych 17, ani nie wywoluje dzialania zaworu sterujacego ukladu kierownicze¬ go. Chociaz na fig. 15 i 16 nie przedstawiono szcze¬ gólów, latwo zauwazyc, ze do polaczenia rowków 57R i 57L z otworem reagujacym na obciazenie, a znajdujacym sie we wnetrzu obudowy 2 regu¬ latora musi byc wykonane odpowiednie urzadze¬ nie. Usuniecie rowków i otworów reagujacych na obciazenie -z centralnej czesci walca i tuli umoz¬ liwia umieszczenie rowków dozujacych 47R i 47L na walcu i tulei oraz kompensacje dlugosci ka¬ nalów roboczych 49R i 49L do wymaganej wiel¬ kosci.Inna modyfikacja przedstawiona w wybranym rozwiazaniu pokazanym na fig. 15, w, celu lepszego wyrównania cisnien jest to, ze kazde „cisnieniowe urzadzenie otworkowe", zawierajace glówny otwór cisnieniowy 60 i drugorzedny otwór cisnieniowy 61, ustawione jest, jedno wzgledem drugiego, w pozycji odwróconej.Powinno byc zrozumiale, ze zastosowanie wy¬ branego rozwiazania przedstawionego na fig. 15 pod zadnym wzgledem nie wplywa na mozliwosc zastosowania i polaczenia wlasciwosci w opisany sposób w polaczeniu z zalecanym rozwiazaniem.Dla przykladu, -kazdy z drugorzednych otworów cisnieniowych 61 i drugorzednych otworów robo¬ czych 46R i 46L moze byc rozwiercony do wymia¬ rów, odpowiednio glównych otworów cisnienio-_ wych 60 i glównych otworów roboczych 45R i 45L, w celu powiekszenia wydatku przeplywu. Podob¬ nie, urzadzenie w ukladzie otwartym, przedsta¬ wione na fig. 5 lub jakies inne odpowiednie urza¬ dzenie moze byc zastosowane z rozwiazaniem wy¬ branym, a kanaly robocze 49R i 49L moga byc poszerzone w sposób podany na fig. 11, co pro¬ wadzi do uzyskania walca o ukladzie reagujacym na obciazenie.Zastrzezenia patentowe 1. Regulator do sterowanych cisnieniowo urza¬ dzen hydraulicznych, zwlaszcza w ukladach kie¬ rowniczych ze wspomaganiem do pojazdów drogo¬ wych, a^Lbo w ukladach zaworów z suwakiem tu- lejowym, zawierajacy obudowe z otworem wloto¬ wym, otworem wylotowym; i dwoma otworami dla czynnika roboczego, sluzacymi do polaczenia ze sterowanym cisnieniowo urzadzeniem hydraulicz¬ nym, zespól zaworowy umieszczony w obudowie i skladajacy sie z glównego, obrotowego czlonu zaworowego i wspólpracujacego z nim, wzglednie obrotowego, uzupelniajacego czlonu zaworowego, które posiadaja zasadniczo zgodne osie obrotu, przy czym czlony zaworowe sa przystosowane do selektywnego przesuwu z wzglednego polozenia neutralnego w dwóch kierunkach do odpowiednio pierwszego i drugiego polozenia roboczego, urza¬ dzenie odmierzajace zawierajace ruchomy element dozujacy do pomiaru objetosci przechodzacego przez niego czynnika roboczego, przy czym ten element dozujacy jest polaczony za pomoca urza¬ dzenia mocujacego z uzupelniajacym czlonem za¬ worowym, zas glówny i uzupelniajacy czlon zawo¬ rowy wspólpracuja z obudowa, ograniczajac w pierwszym polozeniu roboczym liczne kangly pier¬ wszego rodzaju, laczace otwór wlotowy z pierw¬ szym otworem dla czynnika roboczego, przecho¬ dzacym przez urzadzenie odmierzajace, oraz liczne kanaly drugiego rodzaju, laczace w drugim polo¬ zeniu roboczym otwór wlotowy z drugim otwo¬ rem dla czynnika roboczego, przechodzacym przez urzadzenie odmierzajace, znamienny tym, ze glów¬ ny i uzupelniajacy czlon zaworowy (18, 19) wyz¬ naczaja srodkowa plaszczyzne odniesienia (35), usytuowana prostopadle do ich osi obrotu, zas licz¬ ne kanaly pierwszego i drugiego rodzaju (33, 34, 37, 38, 47R, 47L, 48R, 48L, 49R, 49L, 54L, 55, 60) zawieraja otwory cisnieniowe (37, 38, 55, 60, 61), wyznaczone przez uzupelniajacy czlon zaworowy 10 15 20 25 30 35 40 45 50 55 6015 113 602 16 (19) i usytuowane przylegle do plaszczyzny odnie¬ sienia (35), oraz dwa rowki dozujace (47R, 47L), usytuowane po obu stronach plaszczyzny odnie¬ sienia (35) i dwóch osiowych kanalów cisnienio¬ wych (48R, 48L) i w przyblizeniu w jednakowych od nich odleglosciach, przy czym obydwa rowki dozujace (47R, 47L) i obydwa kanaly cisnieniowe (48R, 48L) sa ograniczone glównym czlonem za¬ worowym (18), przy czym pierwszy osiowy kanal cisnieniowy (48R) jest polaczony z pierwszym row¬ kiem dozujacym (47R), a drugi osiowy kanal cis¬ nieniowy (48L) jest polaczony z drugim rowkiem dozujacym (47L), zas obydwa osiowe kanaly cis¬ nieniowe (48R, 48L) sa usytuowane w kierunku osiowym wzgledem polozenia, odpowiadajacego osiowemu polozeniu otworów cisnieniowych (37, 38, 55, 60, 61). 2. Regulator wedlug zastrz. 1, znamienny tym, ze posiada urzadzenie mocujace (29) do laczenia uzupelniajacego czlonu zaworowego (19) z glów¬ nym czlonem zaworowym (18) dla wykonania ogra¬ niczonego ruchu wzgledem polozenia neutralnego i wspólnego ruchu obrotowego. 3. Regulator wedlug zastrz. 1, znamienny tym, ze liczne kanaly pierwszego i drugiego rodzaju (33, 34, 37, 38, 47R, 48R, 48L, 49R, 49L, 54R, 54L, 55, 60) zawieraja dwa kanaly dozujace (33, 34), ograni¬ czone obudowa (2) i podlaczone do urzadzenia od¬ mierzajacego (4), zas uzupelniajacy czlon zawo¬ rowy (19) ogranicza pierwszy i drugi otwór dozu¬ jacy (43R, 43L), które sa stale polaczone odpowied¬ nio z pierwszym i drugim rowkiem dozujacym (47R, 47L), i przemiennie polaczone odpowiednio z pierwszym i drugim kanalem dozujacym (33, 34). 4. Regulator wedlug zastrz. 1 albo 3, znamienny tym, ze liczne kanaly pierwszego i drugiego rodza¬ ju (33, 34, 37, 38, 47R, 47L, 48R, 48L, 49R, 49L, 54R, 54L, 55, 60) zawieraja pierwszy i drugi kanal czyn¬ nika sterujacego, które sa ograniczone obudowa (2) i polaczone odpowiednio z pierwszym i dru¬ gim otworem czynnika sterujacego, zas uzupelnia¬ jacy czlon zaworowy (19) ogranicza pierwszy i drugi otwór roboczy (45R, 45L, 46R, 46L, 56R, 56L), które sa stale polaczone odpowiednio z pierwszym i drugim kanalem czynnika sterujacego. 5. Regulator wedlug zastrz. 4, znamienny tym, ze liczne kanaly pierwszego i drugiego rodzaju (33, 34, 37, 38, 47R, 47L, 48R, 48L, 49R, 49L, 54R, 54L, 55, 60) zawieraja pierwszy i drugi osiowy ka¬ nal roboczy (49R, 49L, 54R, 54L), które sa ograni¬ czone g|ównym czlonem zaworowym (18), przy czym pierwszy osiowy kanal roboczy (49R, 54R) jest stale polaczony z pierwszym rowkiem dozu¬ jacym (47R) i jest polaczony z pierwszym otworem roboczym (45R, 56R) w drugim polozeniu roboczym czlonów zaworowych (18, 19), zas drugi osiowy ka¬ nal roboczy (49L, 54L) jest stale polaczony z dru¬ gim rowkiem dozujacym (47L) i jest polaczony z drugim otworem roboczym (45L, 56L) w pierwszym polozeniu roboczym czlonów zaworowych (18, 19). 5 6. Regulator wedlug zastrz. 5, znamienny tym, ze obydwa kanaly robocze (45R, 45L, 46R, 46L, 56R, 56L) sa rozmieszczone przeciwlegle i w przy¬ blizeniu w jednakowych odleglosciach od pierw¬ szej plaszczyzny odniesienia (35). 7. Regulator wedlug zastrz. 5, znamienny tym, ze pierwszy i drugi osiowy kanal roboczy (54R, 54L) maja wystep obwodowy dla polaczenia od¬ powiednio z pierwszym i drugim otworem robo¬ czym (45R, 45L) w polozeniu neutralnym czlonów zaworowych (18, 19). 8. Regulator wedlug zastrz. 5, znamienny tym, ze glówny czlon zaworowy (18) zawiera pierwszy i drugi otwór zbiornikowy (50R, 50L), stale po¬ laczone z otworem wylotowym (8) poprzez wne¬ trze glównego czlonu zaworowego (18), przy czym pierwszy otwór zbiornikowy (50R) jest polaczony z pierwszym otworem roboczym (45R) w pierw¬ szym polozeniu roboczym czlonów zaworowych (18, 19), zas drugi otwór zbiornikowy (50) jest po¬ laczony z drugim otworem roboczym (45L) w dru¬ gim polozeniu roboczym czlonów zaworowych (18, 19). 9. Regulator wedlug zastrz. 8, znamienny tym, ze glówny czlon zaworowy (18) zawiera otwór neutralny (52, 53), stale polaczony z wnetrzem glównego czlonu zaworowego (18) i polaczony z otworem cisnieniowym (37, 38) w polozeniu neu¬ tralnym czlonów zaworowych (18, 19). 10. Regulator wedlug zastrz. 9, znamienny tym, ze otwór neutralny (52, 53) i otwór cisnieniowy (37, 38) wspólpracuja ze soba, wyznaczajac otwar¬ ty uklad otworów, majacy maksymalna powierz¬ chnie przeplywu wówczas, gdy czlony zaworowe (18, 19) znajduja sie w polozeniu neutralnym. 11. Regulator wedlug zastrz. 1, znamienny tym, ze ilosc pierwszych i drugich osiowych kanalów cisnieniowych (48R, 48L) glównego czlonu zawo¬ rowego (18) jest wieksza niz ilosc otworów cisnie¬ niowych (37, 60) uzupelniajacego czlonu zaworo¬ wego (19). 12. Regulator wedlug zastrz. 11, znamienny tym, ze ilosc pierwszych i drugich osiowych kanalów cisnieniowych (48R, 48L) glównego czlonu zaworo¬ wego (18) jest dwukrotnie wieksza od liczby ot¬ worów cisnieniowych (37, 60) uzupelniajacego czlo¬ nu zaworowego (19). 13. Regulator wedlug zastrz. 1, znamienny tym, ze ilosc pierwszych i drugich osiowych kanalów cisnieniowych (48R, 48L) glównego czlonu zaworo¬ wego (18) jest równa ilosci otworów cisnieniowych (37, 55) uzupelniajacego czlonu zaworowego (19). 15 20 25 30 35 40 45 50113 602 FIG.1 9 4 X FIG.A 29 W 51F frtf /17 -^~51L .29 TL -42 afUjaR aR 47R 33*2.19". '44R- 50LJ V 18 FIG. 2. 49L FIG. 6 FIG. 3 crt -XI::]fe 4 45R 43R, - -49R -- 50R -46R 48R FIG. 5 FIG.12 48R-- 54.L 54L 48L 52 ;..PL!oo r ¦. i ;^_"^L. 1 45L-4- --- ^Q": -~D: i 45R -47R .--45 R i 5AR -46R FIG. 8 Fie.11 54R113 602 56R FIG. 16 57L 36 - 12 \ 15 uli 10 : fR .% /57R 17 47L 61 60 /,7R 45R i9L 48L 35 A7R • 1-1 A3R FIG.13 FIG.15 Druk WZKart. 1-5037.Cena 45 zl. PL