NL9500497A - Waterdichte matras of dergelijke, werkwijze voor het waterdicht maken van een matras, en werkwijze voor het wassen daarvan. - Google Patents

Description

Titel: Waterdichte matras of dergelijke, werkwijze voor het waterdicht maken van een matras, en werkwijze voor het wassen daarvan

De uitvinding heeft betrekking op een matras, een kussen, of dergelijke.

Matrassen, kussens en dergelijke zijn in de praktijk bekend, en bestaan in hun algemeenheid uit een zakvormig omhulsel, de tijk, en een daarin aangebracht vulmateriaal. De tijk heeft een vulopening waardoorheen tijdens het vervaardigingsproces van de matras het vulmateriaal wordt aangebracht, waarna de vulopening wordt afgesloten, doorgaans met een rits. Voor het gebruik wordt doorgaans op de matras een onderlaken of dergelijke aangebracht, terwijl om een kussen een sloop wordt aangebracht. Een dergelijk onderlaken of sloop vormt dan het directe contactvlak tussen de gebruiker en de matras of het kussen, en kan eenvoudig worden afgenomen om gewassen te worden.

In het bijzonder in de gezondheidszorg, zoals bijvoorbeeld in ziekenhuizen, bestaat er een behoefte en soms zelfs een noodzaak om bedden te wassen, bijvoorbeeld wanneer een ziekenhuisbed door de ene patiënt wordt vrijgemaakt en voor een volgende patiënt gebruiksklaar moet worden gemaakt.

Daarbij dient ook de matras te worden gewassen. Dat kan handmatig gebeuren, maar dat is nogal arbeidsintensief.

De onderhavige uitvinding beoogt in zijn algemeenheid een verbeterde matras te verschaffen.

Een eerste bijzonder doel van de onderhavige uitvinding is derhalve het verschaffen van een matras die in hoge mate geschikt is om machinaal gewassen te worden.

Het is natuurlijk mogelijk om bestaande matrassen machinaal te laten wassen in een wasstation of wasstraat. Bestaande matrassen hebben echter in mindere of meerdere mate het probleem, dat bij het wassen vocht in het inwendige van de matras kan binnendringen via de genoemde vulopening. Dit binnendringende vocht, dat op zich reeds het vulmateriaal in de tijk kan aantasten, is een potentiële bron voor het introduceren en groeien van micro-organismen zoals bacteriën en schimmels. Het zal duidelijk zijn, dat dit uit hygiënisch en medisch oogpunt ongewenst is.

Het is derhalve een verder doel van de onderhavige uitvinding om een matras te verschaffen waarvan het vulmateriaal in hoge mate is beschermd tegen vocht.

Een andere eis die gesteld wordt aan de tijk van een matras, is, dat deze in goede mate doorlaatbaar is voor damp. Tijdens gebruik moet de matras namelijk in staat zijn om van de slaper afkomstige waterdamp op te nemen en aan de omgeving af te staan, omdat anders de buitenkant van de matras nat zou worden van het zweet van de gebruiker: de matras moet kunnen ademen.

Om de genoemde nadelen van bekende matrassen te overwinnen en de genoemde doelen te bereiken heeft een matras van de bovengenoemde soort volgens de uitvinding het kenmerk, dat de tijk is gemaakt van een voor vocht niet doorlaatbaar en voor damp wel doorlaatbaar doek, en dat de vulopening is afgedekt door een op de tijk bevestigde afdekstrook van een voor vocht niet doorlaatbaar en bij voorkeur voor damp wel doorlaatbaar materiaal.

De bevestiging van de afdekstrook op de tijk kan plaatsvinden via bijvoorbeeld lijmen of lassen.

Bij voorkeur is de afdekstrook voorzien van een spatwaterdichte opening voor het laten passeren van lucht, zodat lucht kan ontsnappen uit het inwendige van de matras wanneer daarop druk wordt uitgeoefend doordat daarop een persoon plaatsneemt.

In een verdere voorkeursuitvoeringsvorm van de matras volgens de onderhavige uitvinding zijn verbindingsnaden tussen verschillende onderdelen van de tijk gelast. Hierdoor wordt het gebruik van stiknaden, waarlangs waterinfiltratie zou kunnen plaatsvinden, vermeden.

De in het voorgaande genoemde problemen gelden ook voor vergelijkbare voorwerpen zoals bijvoorbeeld een zitkussen of een hoofdkussen, en de door de uitvinding voorgestelde oplossing is ook op dergelijke kussens van toepassing. In het kader van de onderhavige aanvrage wordt derhalve onder de uitdrukking "matras" tevens verstaan elk willekeurig ander voorwerp dat bestaat uit een gevulde tijk, zoals bijvoorbeeld een zitkussen of een hoofdkussen.

Genoemde en andere aspecten, kenmerken en voordelen van de onderhavige uitvinding zullen verduidelijkt worden door de hiernavolgende beschrijving van een voorkeursuitvoeringsvorm van een matras volgens de uitvinding, onder verwijzing naar de tekening, waarin: figuur 1 schematisch een perspectiefaanzicht van een bekende matras toont; figuur 2 schematisch een dwarsdoorsnede toont van de in figuur 1 getoonde matras; figuur 3 schematisch een met figuur 2 vergelijkbare dwarsdoorsnede toont van een uitvoeringsvorm van een matras volgens de uitvinding; figuur 4 schematisch een perspectiefaanzicht toont van een afdekstrook; en figuur 5 schematisch een perspectiefaanzicht toont van de in figuur 3 getoonde matras volgens de uitvinding in een voor machinaal wassen geschikte, rechtopstaande stand.

In de figuren zijn gelijke of vergelijkbare onderdelen aangeduid door gelijke verwijzingscijfers.

Voor een nadere uitleg van de uitvinding is in figuur 1 schematisch een matras 1 getoond met een in zijn algemeenheid doosvormig uiterlijk. Dat wil zeggen, de in figuur 1 getoonde matras 1 heeft een ondervlak 2, een bovenvlak 3, korte zijvlakken 4 en 5 die een voeteneinde en een hoofdeinde definiëren, en lange zijvlakken 6 en 7, waarbij al de genoemde vlakken in hoofdzaak de vorm hebben van een rechthoek. Een dergelijke vorm is echter niet noodzakelijk voor toepassing van de uitvinding. Bijvoorbeeld kan de matras afgeronde vormen hebben, of zelfs geheel cirkelvormig zijn uitgevoerd. De uitvinding is echter evenzeer van toepassing op een kussen.

Een zitkussen van een rolstoel heeft in zijn algemeenheid een vorm die overeenkomt met de in figuur 1 geschetste vorm van de matras 1. Een hoofdkussen voor een bed heeft echter, zoals bekend, een meer gebolde vorm, waarbij het kussen in bovenaanzicht een op een rechthoek gelijkende vorm heeft maar in zijaanzicht een op een ovaal gelijkende vorm heeft. Men zou kunnen stellen dat dan de verticale afmeting van de zijvlakken 4, 5, 6, 7 vrijwel tot nul gereduceerd is. Ook ronde kussens zijn echter mogelijk. De uitvinding is toepasbaar bij al de genoemde voorwerpen en vormen, welke hier kortweg zullen worden aangeduid door de term "matras".

De matras 1 omvat een gesloten omhulsel 10, de tijk, dat gevuld is met een geschikt vulmateriaal 9, bijvoorbeeld schuimplastic.

Bij het vervaardigen van de matras 1 is eerst het omhulsel 10 gevormd uit één of meerdere vellen, die aan elkaar zijn bevestigd op een dusdanige manier dat het omhulsel 10 de gewenste vorm heeft verkregen. In figuur 1 is schematisch aangeduid, dat daarbij ten minste één verbindingsnaad 11 is gevormd. Bij een bekende matras 1 is de verbindingsnaad 11 uitgevoerd als een stiknaad.

Voor het aanbrengen van het vulmateriaal 9 in het omhulsel 10 is bij het vervaardigen van het omhulsel 10 een vulopening 12 vrijgelaten. Om na het aanbrengen van het vulmateriaal 9 in het omhulsel 10 in staat te zijn om het omhulsel 10 te sluiten, is de vulopening 12 voorzien van een sluitorgaan 13, waarvoor normaliter een rits wordt gebruikt.

Als alternatief zou de matras 1 vervaardigd kunnen zijn door om een geschikt vulmateriaal 9, bijvoorbeeld een plaat van schuimplastic, de vellen van het omhulsel 10 te "draperen" en aan elkaar vast te maken.

In de privésfeer bestaat er slechts zelden behoefte aan het wassen, dat wil zeggen nat reinigen, van de matras. Er zijn echter gebruikssituaties waarbij er een behoefte bestaat, of soms zelfs een plicht, om matrassen veelvuldig te reinigen. Voorbeelden van dergelijke situaties zijn het gebruik in ziekenhuizen, verzorgingshuizen, gevangenissen, enz., waar een matras wordt gebruikt door meerdere opeenvolgende gebruikers en/of een grotere kans loopt om vervuild te worden. De behoefte aan wassen is niet louter ingegeven door hygiënische overwegingen: ook om bacteriële besmetting van volgende gebruikers te vermijden, dient het gehele bed en dus ook de matras gereinigd te worden.

Een belangrijke eis die gesteld wordt aan een matras, is, dat het materiaal van de tijk vochtbestendig is, dat wil zeggen voor vocht niet-doorlaatbaar is. Daarentegen dient het materiaal van de tijk wel doorlaatbaar te zijn voor damp. Anderzijds kan het materiaal van de tijk ook in goede mate brandwerend zijn. Er is thans in de praktijk reeds een materiaal bekend dat aan die eisen voldoet. Zoals meer gedetailleerd geïllustreerd in de uitsnede van figuur 2, bestaat dat materiaal uit ten minste twee lagen. Een dragerlaag 21 wordt gevormd door een tricot weefsel van een kunststofvezel zoals nylon. Deze dragerlaag 21 geeft de tijk eigenschappen als stevigte en rekbaarheid. Aan de buitenzijde is op de dragerlaag 21 een (of meerdere) dunne hygroscopische polyurethaan-laag 22 aangebracht, die vocht tegenhoudt maar damp doorlaat. Aangezien de aard van het materiaal van de tijk geen onderwerp vormt van de onderhavige uitvinding, en een matras volgens de onderhavige uitvinding kan worden gemaakt met het bekende tijkmateriaal, zal dit niet nader worden beschreven.

Hoewel aldus bij bekende matrassen de tijk 10 op zichzelf geschikt is om nat gereinigd te worden, zal toch vocht kunnen binnendringen in het inwendige van de bekende matras 1, waar het het vulmateriaal 9 kan aantasten waardoor de levensduur van de matras wordt verminderd. Ook kan daardoor het vulmateriaal 9 bacterieel besmet raken. Een dergelijk binnendringen van vocht zal plaatsvinden langs de rits 13 en, in mindere mate, langs het stikdraad door de gaatjes van de stiknaad 11.

Vanwege deze bezwaren worden bekende matrassen handmatig gereinigd. Een dergelijke reinigingsmethode is echter arbeidsintensief, duur, en vergt vrij veel tijd.

Een volgens de onderhavige uitvinding verbeterde, in de figuren 3-5 met het cijfer 100 aangeduide matras heeft deze nadelen niet, en kan dus zonder bezwaar machinaal worden gereinigd in een zogenaamde wasstraat.

Volgens een belangrijk aspect van de onderhavige uitvinding is daartoe de vulopening 12 spatwaterdicht afgesloten.

In een vanwege de eenvoud de voorkeur genietende uitvoeringsvorm is daartoe over de vulopening 12 een waterdichte afdekstrook 110 aangebracht. Deze afdekstrook 110 kan tevens de functie vervullen van sluitorgaan, waarbij dan de genoemde rits kan worden weggelaten, maar in de weergegeven uitvoeringsvorm is de afdekstrook 110 aangebracht over een standaard rits 13. Dit heeft als voordeel, dat geen wijzigingen nodig zijn in bestaande vervaardigingsinstallaties voor matrassen, en dat zelfs reeds bestaande matrassen 1 door het aanbrengen van een afdekstrook 110 volgens de uitvinding kunnen worden verbeterd.

De verbetering volgens de uitvinding wordt reeds bereikt indien de afdekstrook 110 over zijn gehele oppervlak hecht aan de matras, bijvoorbeeld door middel van een over het gehele oppervlak van de afdekstrook 110 aangebrachte lijmlaag. Het verdient echter de voorkeur dat de afdekstrook 110 een luchtkanaal 120 tussen het inwendige van de matras 100 en de buitenwereld vrijlaat, waardoor lucht uit het inwendige van de matras 100 kan ontsnappen via de vulopening 12 respectievelijk rits 13 en via dat luchtkanaal 120, wanneer op de matras 100 een persoon plaatsneemt. Zou een dergelijk luchtkanaal 120 afwezig zijn, dan zou de in de matras aanwezige lucht niet of nauwelijks kunnen ontsnappen uit de matras, zodat de matras zou aanvoelen "als een ballon".

In de figuren is een vanwege de eenvoud de voorkeur genietende uitvoeringsvorm voor het vrijlaten van een derge lijk luchtkanaal 120 geïllustreerd, waarbij de afdekstrook 110 slechts bij drie van zijn omtreksranden 111, 112, 113 is bevestigd aan het tijkmateriaal, zodanig dat het aan de tijk 10 hechtende gebied 115 van de afdekstrook 110 de vorm heeft van een om de vulopening 12 heen verlopende U. Het centrale gebied 116 van de afdekstrook 110 rust vrij op de rits 13 of blijft daarvan vrij. Bij een dergelijke uitvoeringsvorm kan lucht vrij de rits 13 passeren en langs het centrale gebied 116 van de afdekstrook 110 en langs de vierde, niet aan de tijk 10 hechtende rand 114 van de afdekstrook 110 de buitenlucht bereiken. Deze vierde rand 114 zal hier ook worden aangeduid als de vrije rand 114.

De afdekstrook 110 kan aan de tijk 10 worden bevestigd door middel van lijmen. Daartoe kan eerst langs drie zijranden 111, 112, 113 van de afdekstrook 110 een geschikt lijmmiddel worden aangebracht, waarna de afdekstrook 110 op zijn plaats op de matras 100 wordt aangebracht. Het langs drie relatief smalle zijranden aanbrengen van lijmmiddel is echter een relatief ingewikkelde handeling. Het verdient daarom de voorkeur om eerst lijm aan te brengen over het gehele oppervlak van de afdekstrook 110, en daarna over het met lijm bedekte oppervlak een kleinere tegenstrook 117 van bij voorkeur het zelfde materiaal aan te brengen, waarbij die tegenstrook 117 het centrale gebied 116 van de afdekstrook 110 bedekt en zich uitstrekt tot aan de vierde rand 114, en de drie randen 111, 112, 113 van de afdekstrook 110 vrijlaat, zoals duidelijk is getoond in figuur 4.

Een alternatieve manier voor het aanhechten van de afdekstrook 110 is door middel van een lasproces, waarbij dan langs die drie randen 111, 112, 113 van de afdekstrook 110 een U-vormige lasnaad wordt gemaakt. Een dergelijke manier van bevestigen is bijzonder betrouwbaar en kostenefficiënt uit te voeren. Aangezien het lassen van polyurethaanmateriaal op zich bekend is voor een deskundige, zal dit hier niet nader worden uitgelegd.

Voor een goede compatibiliteit met het tijkmateriaal is het materiaal van de afdekstrook 110 bij voorkeur gebaseerd op polyurethaan.

Een aldus volgens de onderhavige uitvinding verbeterde matras 100 is in bijzondere mate geschikt om machinaal gewassen te worden. Indien de matras 100 bij het reinigen rechtop gezet wordt, zodanig dat het de rits 13 bevattende zijvlak 4 verticaal is gericht en dat de niet aan de tijk 10 hechtende vrije rand 114 van de afdekstrook 110 naar beneden is gericht, zal voor het reinigen gebruikt vocht zoals water door de afdekstrook 110 worden weggehouden van de vulopening 12. Het water dat anders de vulopening 12 zou kunnen bereiken, stroomt nu aan de buitenzijde van de afdekstrook 110 omlaag.

Om de afschermemde werking van de afdekstrook 110 zo goed mogelijk te laten zijn, reikt de vrije rand 114 van de afdekstrook 110 bij voorkeur tot zo ver mogelijk voorbij de rits 13, bij voorkeur tot aan het einde van het betreffende zijvlak 4 van de matras 100.

Met de in het bovenstaande beschreven maatregelen is de belangrijkste bron voor vochtinfiltratie in de matras 100 geëlimineerd. Nog steeds zou echter vocht capillair kunnen worden aangezogen via de voor de stiknaden 11 gebruikte stikdraad, hoewel de hoeveelheid van op deze manier binnendringend vocht aanzienlijk lager is dan bij infiltratie via de rits 13. Volgens een ander aspect van de onderhavige uitvinding wordt ook deze bron voor vocht infiltratie in de matras 100 geëlimineerd doordat ook de verbindingsnaad 130 waterdicht is uitgevoerd.

Dit kan bijvoorbeeld tot stand worden gebracht door over een gestikte naad, zoals de naad 11, een in de figuur niet weergegeven naadafdekstrook aan te brengen, vergelijkbaar met de reeds besproken afdekstrook 110. Deze naadafdekstrook kan dan over zijn gehele oppervlak aan de tijk 10 zijn gelijmd of gelast. Een voordeel van een dergelijke oplossing is, dat deze kan worden toegepast bij reeds bestaande matrassen.

Bij voorkeur echter is de verbindingsnaad 130 zelf uitgevoerd als een lasnaad.

Het zal voor een deskundige duidelijk zijn dat het mogelijk is de weergegeven uitvoeringsvorm van de inrichting volgens de uitvinding te veranderen of te modificeren, zonder de uitvindingsgedachte of de beschermingsomvang te verlaten.

Zo is het bijvoorbeeld mogelijk dat over de rits twee afdekstroken over elkaar worden aangebracht, waarbij de vrije randen van die twee afdekstroken tegengesteld gericht zijn.

Ook is het mogelijk dat het vrije randgedeelte van de afdekstrook zich bevindt langs de lange zijde daarvan. Daarbij hoeft dat vrije randgedeelte zich niet uit te strekken over de volledige lengte van die lange zijde. De matras zou dan in liggende stand gewassen kunnen worden. Deze oplossing is echter minder gunstig, aangezien de afstand van het vrije randgedeelte van de afdekstrook tot de rits dan kleiner zal zijn dan mogelijk is bij de onder verwijzing naar de figuren besproken voorkeursuitvoeringsvorm.

Voorts zal het duidelijk zijn, dat de matras 100 bij het wassen niet zodanig georiënteerd hoeft te zijn, dat de afdekstrook 110 exact verticaal is gericht, hoewel dat wel de voorkeur geniet. In feite is elke oriëntatie van de matras 100 waarbij het water tenminste niet via de vrije rand 114 en het kanaal 120 de opening 12 bereikt, een geschikte oriëntatie.

Claims (11)

1. Matras (100) of kussen of dergelijke, omvattende een tijk (10) en een daarin aangebracht vulmateriaal (9), welke tijk (10) is gemaakt van een voor vocht niet doorlaatbaar en voor damp wel doorlaatbaar materiaal (21, 22), en waarbij de tijk (10) is voorzien van een vulopening (12); met het kenmerk, dat de vulopening (12) spatwaterdicht is afgesloten.

2. Matras (100) of kussen of dergelijke volgens conclusie 1, waarbij de vulopening (12) is afgedekt door een op de tijk (10) bevestigde afdekstrook (110) van een voor vocht niet doorlaatbaar materiaal.

3. Matras (100) of kussen of dergelijke volgens conclusie 1 of 2, waarbij een luchtkanaal (120) het inwendige van de matras (100) verbindt met de buitenwereld.

4. Matras (100) of kussen of dergelijke volgens conclusie 2, waarbij de afdekstrook (110) over een gedeelte van zijn omtreksrand (111, 112, 113) is bevestigd aan de tijk (10), zodanig dat het aan de tijk (10) hechtende gebied (115) van de afdekstrook (110) de vorm heeft van een om de vulopening (12) heen verlopende U, terwijl een in hoofdzaak met de vulopening (12) corresponderende centraal gebied (116) van de afdekstrook (110) en een op dat centrale gebied (116) aansluitend randgedeelte (114) van de afdekstrook (110) vrij zijn van de tijk (10) of daar vrij tegen aan rusten.

5. Matras (100) of kussen of dergelijke volgens één der conclusies 2-4, waarbij de afdekstrook (110) aan de tijk (10) is gelast .

6. Matras (100) of kussen of dergelijke volgens één der voorgaande conclusies, waarbij ook verbindingsnaden (130) tussen verschillende tijkdelen waterdicht zijn uitgevoerd.

7. Matras (100) of kussen of dergelijke volgens conclusie 6, waarbij over elke verbindingsnaad (130) een naadafdekstrook is aangebracht, die bij voorkeur over zijn gehele oppervlak is gelijmd aan de tijk (10).

8. Matras (100) of kussen of dergelijke volgens conclusie 6, waarbij elke verbindingsnaad (130) is uitgevoerd als een lasnaad.

9. Werkwijze voor het waterdicht maken van een matras (100) of kussen of dergelijke, waarbij over een vulopening (12) een afdekstrook (110) wordt aangebracht door middel van lijmen, waarbij eerst lijm wordt aangebracht over in hoofdzaak het gehele oppervlak van de afdekstrook (110), en daarna over het met lijm bedekte oppervlak een kleinere tegenstrook (117) van bij voorkeur het zelfde materiaal wordt aangebracht, waarbij die tegenstrook (117) het centrale gebied (116) van de afdekstrook (110) bedekt en zich uitstrekt tot aan één randgedeelte (114) van de afdekstrook (110) maar het overige randgedeelte (111, 112, 113) van de afdekstrook (110) vrijlaat; en waarbij ten slotte de afdekstrook (110) wordt aangebracht over de vulopening (12), zodanig dat de tegenstrook (117) is gericht naar de tijk (10) en in hoofdzaak is uitgelijnd met de vulopening (12).

10. Werkwijze voor het waterdicht maken van een matras (100) of kussen of dergelijke, waarbij over een vulopening (12) een afdekstrook (110) wordt aangebracht door middel van een U-vormige lasnaad (115), zodanig dat die U-vormige lasnaad (115) zich uitstrekt om genoemde de vulopening (12).

11. Werkwijze voor het met behulp van een wasapparaat wassen van een matras (100) of kussen of dergelijke volgens één der conclusies 4-8, waarbij de matras (100) of kussen of dergelijke in een dusdanige stand wordt gehouden, dat de benen van genoemde U-vormige lasnaad (115) omlaag wijzen om het binnendringen van waswater te verhinderen.