NL8700810A - Eengreepsmengkraan. - Google Patents

Description

V.0. 9061 Eéngreepsmengkraan.

De uitvinding betreft een eéngreepsmengkraan met een huis en een ten opzichte van het huis beweegbare handgreep , een in het huis aangebracht samenstel van een vaste schijf en een ten opzichte daarvan gestuurd door de handgreep, roteerbare en transleerbare regelschijf, waar-5 bij de vaste schijf is voorzien van doorlaatopeningen voor toestromend koud- en warm water en de regelschijf is voorzien van een regeluitspa-ring die bij rotatie- en translatiebewegingen in verschillende overlap-pïngsstanden met elke doorlaatopening in de vaste schijf kan worden gebracht.

10 Als sluit- en regelelementen van mengkranen komen in toenemende mate zogenaamde stuurschijven in zwang. Daarbij gaat het om platen uit keramisch of ander hard materiaal, waarvan de oppervlakken tot een zeer hoge graad van gladheid gepolijst zijn. Wanneer dergelijke platen op elkaar gelegd worden, hechten zij door adhesiekrachten in verregaande mate 15 aan elkaar. Zij kunnen ten opzichte van elkaar worden verplaatst, waarbij zij echter steeds waterdicht met elkaar verbonden blijven. Het regelbe-ginsel van deze stuurschijven bestaat nu hierin, openingen in dergelijke stuurschijven door relatieve.verplaatsing meer of minder ver tot overlapping met elkaar te brengen. Door het op geschikte wijze aanbrengen van 20 de openingen en het op dienoverkomstige wijze besturen van de bewegingen worden aldus de dóórstroomprofielen voor warm en koud water gevarieerd.

Een mengkraan van de bovenvermelde soort is bekend uit het Duitse Offenlegungsschrift 1.949.318. Een.eerste, stationair aangebrachte stuurschijf bevat twee inlaatopeningen, welke in verbinding staan met 25 de toevoerleidingen voor koud water en voor warm water. Een tweede, op de eerste schijf gelegen stuurschijf kan op tweeërlei wijze worden bewogen, en wel in de eerste plaats ten opzichte van de eerste stuurschijf een draaibeweging uitvoeren, waardoor de overlapping van de regeluit-sparing met de éne inlaatopening ten koste van de tweede inlaatopening 30 veranderd wordt. Hierdoor kan de temperatuur van het mengwater ingesteld worden. Verder kan de tweede stuurschijf echter ten opzichte van de eerste stuurschijf ook nog een translatiebeweging uitvoeren. Hierbij blijft de onderlinge overlappingssituatie tussen de regelopening in de tweede stuurschijf en de inlaatopeningen in de eerste stuurschijf con-35 stant, doch wordt slechts het totale doorstromingsprofiel voor warm en 87005 10 S& Λ -2- en koud water en daardoor tevens de hoeveelheid uitstromend mengwater gevarieerd.

Een bezwaar van dergelijke bekende mengkranen is dat, in het bijzonder indien de handgreep snel wordt bediend, de overgang van de ge-5 sloten naar de geopende stand en andersom abrupt plaatsheeft. Bij het openen van de kraan levert deze dan een sterk, spattende waterstraal en bij het sluiten van de kraan treedt een zich in de toevoerleidingen voortplantende schokgolf op die lawaai en schade veroorzaakt.

Boel van de uitvinding is nu dit bezwaar van bekende ééngreeps-10' mengkranen te vermijden.

Dit doel wordt bij een mengkraan van de in de aanhef vermelde soort overeenkomstig de uitvinding bereikt, doordat ten minste één van die randen van de doorlaatopeningen in de vaste schijf en van de regel-schijfuitsparing, welke bij het openen en het sluiten van de kraan als 15 eerste respectievelijk als laatste, over elkaar schuiven, een discontinue configuratie heeft.

Met een dergelijke bijvoorbeeld zaagtandvormige randconfiguratie gaat de kraan altijd geleidelijk open en dicht.

Door verder volgens de uitvinding de regeluitsparing in de 20 regelschijf uit te voeren als een zich geheel door de regelschijf uitstrekkende opening die aan de van de vaste schijf afgekeerde zijde is afgedekt door een elastische, op de regelschijf gedrukte plaat, wordt een aandrukkracht tussen de stuurschijven in stand gehouden, waarbij de elastische plaat kan bijdragen tot het dempen van schokgolven in de 25.: passerende waterstroom.

Ter verduidelijking van de uitvinding zullen, onder verwijzing naar de tekening, enige uitvindingsvoorbeelden van de ëéngreepsmeng-kraan worden beschreven.

Fig. 1 is een doorsnede van een mengkraan, waarbij het snijvlak 30 in het omkaderde deel van de figuur evenwijdig aan het snijvlak voor de rest van de figuur ten opzichte van dat snijvlak versprongen ligt; fig. 2 is een doorsnede loodrecht op het snijvlak volgens fig. 1 volgens de lijn II-II in fig. 1; fig. 3 is een onderaanzicht van de bij de uitvoeringsvorm volgens 35 de figuren 1 en 2 toegepaste regelschijf; fig. 4 is een langsdoorsnede van een tweede uitvoeringsvorm over-

8*>j A

/ y u o i \i -3- eenkomstig de uitvinding; fig. 5 is een doorsnede volgens de lijn V-V in fig. 4.

In de tekening is een uitvoeringsvoorbeeld van het mengventiel aangegeven, dat als een "patroon" of apart bouwelement in een armatuur-5 lichaam kan worden ingezet. Het huis hiervan omvat een bekervormig, onderste deel 1 en een hierop, op geschikte wijze bevestigd deksel 2. Het deksel 2 en het onderste deel. 3 kunnen uit kunststof of metaal bestaan.

In de bodem van het onderste deel 1 zijn drie openingen aangebracht: Twee inloopopeningen 3 voor koud water respectievelijk warm 10 water, alsmede een uitloopopening 4 voor mengwater. De inloopopeningen 3 liggen niet in het snijvlak volgens fig. 1. Teneinde er ten minste één van te kunnen weergeven ligt in het met streeplijnen omlijste deel van fig. 1 het doorsnedevlak ten opzichte van het snijvlak voor de rest van de figuur versprongen. De geometrie en plaatsing van de bedoelde openin-15 gen is als zodanig bekend en behoeft hier derhalve niet nader te worden beschreven.

Op de bodem van het onderste ventielhuisdeel 1 ligt een eerste stuurschijf 5 uit keramisch materiaal of andeie harde stof, waarvan het omhooggerichte vlak, op een op zichzelf bekende wijze, fijngepolijst is. 20 Deze schijf is door geschikte, in vorm aansluitende ingrijping in het onderste huisdeel 1 tegen verdraaiing geborgd en zal in hetgeen thans volgt als vaste schijf worden betiteld. De schijf 5 bevat op zijn beurt een drietal doortree-openingen, welke communiceren met de openingen 3, 4 van het onderste huisdeel 1: telkens één doortree-opening 8 voor koud 25 water en warm water alsmede één doortreeopening 7 voor teruglopend mengwater.

Het binnendringen van water tussen de vaste schijf 5 en het onderste ventielhuisdeel 1 wordt verhinderd door in de tekening niet-weerge-geven, elastische afdichtingen, welke van onderen af in de openingen 3, 30 4 van het onderste ventielhuisdeel 1 worden ingeschoven en op de vaste schijf een opwaarts gerichte druk uitoefenen. Dezelfde afdichtingen kunnen eventueel worden gebruikt om het ingezette huis ten opzichte van het armaturenlichaam af te dichten.

In een centrale boring 8 van het ventielhuisdeksel 2 heeft de 35 cilindrische hals 9 van een in hoofdzaak rotatie-symmetrisch meeneemdeel 87 0 O S 1 0 JS* 1¾ -4- 10 een geleiding. Dóór de hals 9 reikt een middelste opening 11, waarin een stelschacht 12 is opgenomen. Deze schacht 12 is in het bovenste bereik van de hals 9 door middel van een zwenktap 13 scharnierbaar bevestigd. Het zwenkbereik van de stelschacht 12 wordt bepaald door de naar 5 omlaag toe divergerende wanden van de hals-middenopening 11. In het ondervlak van het meeneemdeel 10 is een betrekkelijk brede, diepe groef gevormd,· zodat twee evenwijdige, tegenover elkaar gelegen geleidingsvlak-ken 14 zijn gevormd. In deze groef zit, in de vorm aansluitend, een tweede, beweegbare stuurschijf 15, welke in hetgeen thans volgt, als 10. regelschijf zal worden betiteld.

De regelschijf 15 bevat, blijkens fig. 3, op zijn beurt twee evenwijdige, tegenover elkaar gelegen geleidingsvlakken 16, welke samenwerken met de geleidingsvlakken 14 van het meeneemdeel 10. Op deze wijze wordt de regelschijf 15 in het meeneemdeel 10 nauwkeurig voor de trans-15 latiebeweging ten opzichte van de as van het ventielhuis radiaal geleid.

De regelschijf 15 bevat voorts in zijn bovenvlak een, bij voorkeur cilindrische uitspraring 17, waarin een, bij voorkeur, bolvormige kop 18 aan het ondereinde van de stelschacht 12 grijpt. Op deze wijze kunnen draaibewegingen van de stelschacht 12 niet rechtstreeks op de 20 regelschijf 15 worden overgebracht en aldaar grote lokale torsiebelas-tingen veroorzaken.

Ter vermindering van de slijtage aan de kop 18 tegen het harde materiaal van de regelschijf 15 kan de uitsparing 17 op daartoe geschikte wijze zijn bekleed, bijvoorbeeld met zelfsmerende kunststof.

25- Op de stelschacht 12 wordt, bij ingezet ventielhuis, op een op zichzelf bekende wijze een handhefboom geplaatst.

De werking van het in het voorgaande beschreven mengventiel is als volgt:

Wanneer de stelschacht 12 in het vlak van tekening volgens fig. 1 30 wordt gezwenkt, verplaatst de in de uitsparing 17 zittende kop 18 de regelschijf 15 in de groef van het meeneemdeel 10 lineair heen en weer. Hierdoor verandert een in de gepolijste onderzijde van de regelschijf 15 aangebrachte regeluitsparing 19 (vergelijk ook fig. 3) het totale door-stroomprofiel voor koud en warm water, dat wordt bepaald door de over-35 lapping van de doortree-openingen 6 in de vaste schijf ten opzichte van de regeluitsparing 19 in de regelschijf 15. Hierdoor wordt dus tevens de hoeveelheid uitstromend mengwater ingesteld, zonder dat er verandering 8700810 -5- «o in de mengverhouding, dat wil zeggen van de temperatuur van het water, optreedt. Dit is op zichzelf bekend.

Wordt nu de stelschacht 12 daarentegen om de ventielhuisas gedraaid, dan wordt deze draaiende beweging via de zwenktrap 13 overge-5 bracht op het meeneemdeel 10 en van daaruit, via de met elkaar in aanraking verkerende geleidingsvlakken 14, 16 op de regelschijf 15. Door de draaibeweging van de regelschijf 15 wordt een inlaat-doortreeopening 3 van de vaste schijf 5 ten koste van de andere vergroot. Op deze wijze wordt dus de mengverhouding dat wil zeggen de temperatuur van het uit-10 stromende mengwater, veranderd. Bij deze, zuivere draaibeweging van de regelschijf 15 blijft echter het totale doorstromingsprofiel voor koud en warm water en daardoor ook de hoeveelheid mengwater constant. Ook deze situatie is op zichzelf bekend en behoeft hier derhalve niet nog nader te worden beschreven.

15 Bij beide soorten van beweging, dat wil zeggen zowel bij de trans- latiebeweging als bij de rotatiebeweging van de regelschijf, is er een bijzonder nauwkeurige geleiding langs bepaalde gedefinieerde vlakken.

In de figuren 4 en 5 is een tweede uitvoeringsvorm overeenkomstig de uitvinding weergegeven. Deze komt in verregaande mate overeen met 20 het bovenbeschreven uitvoeringsvoorbeeld. Overeenkomstige delen zijn in de figuren 1-5 van dezelfde verwijzingscijfers voorzien. Bij deze uitvoeringsvorm eindigt evenwel de regeluitsparing 19 in de regelschijf 15 niet blind; veeleer is de uitsparing als doorgaande opening uitgevoerd, die aan de van de vaste schijf afgekeerde zijde wordt afgedekt door een 25 plaat of schijf 20 uit elastisch materiaal, bijvoorbeeld rubber. De plaat 20 is tussen de regelschijf 15 en een kunststofvormdeel 21 geklemd, waarin zich de uitsparing 17 voor het opnemen van de stelschacht 18 bevindt. De elastische plaat 20 doet dienst om tussen de stuurschijven 5 en 15 een geschikte aandrukkracht te waarborgen.

30 Blijkens de linkerhelf van fig. 5 kan die rand van de inlaatdoor- tree-openingen 6, welke bij het openen van het ventiel door de regelschijf 15 het eerste wordt vrijgegeven zaagtandvormig zijn uitgevoerd. Alternatief ten opzichte hiervan kan zich de zaagtandvorm ook bevinden aan de stuurrand van de regelschijf-regeluitsparing. Door deze maat-35 regel wordt bereikt, dat het ventiel continu en niet sprongsgewijs open gaat. Tevens wordt aldus geraas door het ventiel tegengegaan.

8700310

Claims (3)

1. Eéngreepsmengkraan met een huis en een ten opzichte van het huis beweegbare handgreep, een in het huis aangebracht samenstel van een vaste schijf en een ten opzichte daarvan, gestuurd door de handgreep, roteerbare en transleerbare regelschijf, waarbij de vaste schijf is voor- 5 zien van doorlaatopeningen voor toestromend koud en warm water en de regelschijf is voorzien van een regeluitsparing die bij de rotatie- en translatiebewegingen in verschillende overlappingsstanden met elke door-laatopening in de vaste schijf kan worden gebracht, met het kenmerk, dat ten minste één van die randen van de doorlaatopeningen in de vaste 10 schijf en van de regelschijfuitsparing, welke bij het openen en het sluiten van de kraan als eerste, respectievelijk als laatste, om elkaar schuiven, een discontinue configuratie heeft.

2. Kraan volgens conclusie 1, met het kenmerk, dat de betreffende randconfiguratie een zaagtand is. 15

3. Kraan volgens conclusie 1 of 2, met het kenmerk, dat de regeluit sparing in de regelschijf een zich door de gehele regelschijf uitstrekkende opening is die aan de van de vaste schijf afgekeerde zijde is afgedekt door een elastische, op de regelschijf gedrukte plaat. 87 0 0 3 I 0