NL2002343C2 - Inrichting voor het lokaliseren van een structuur in het inwendige van een lichaam. - Google Patents

Description

P29549NL00/YGR

Korte aanduiding: Inrichting voor het lokaliseren van een structuur in het inwendige van een lichaam.

De onderhavige uitvinding heeft betrekking op een inrichting voor het middels een holle naald lokaliseren van een structuur in het inwendige van een lichaam, omvattende: - sensor voor het verschaffen van een drukmeetsignaal dat represensatief is voor de druk heersend in de vloeistof die zich bevindt in een reservoir dat verbindbaar is met 5 genoemde holle naald; - een omzetter voor het omzetten van het door de sensor verschafte drukmeetsignaal in tenminste één voor verdere verwerking geschikt omgezet signaal; en - een weergave-inrichting ingericht voor het afgeven van ten minste één visueel weergavesignaal in respons op het tenminste ene omgezette signaal.

10

Een dergelijke inrichting is bekend bijvoorbeeld uit EP 0.538.259.

De uit EP 0.538.259 bekende inrichting omvat een naald die bestemd is om in een lichaam te worden ingebracht, alsmede een injectiespuit die een isotone vloeistof bevat. De naald en de injectiespuit staan via een T-vormige connector in verbinding met elkaar. Op deze T-15 vormig connector is tevens een druk sensor aangesloten, die dient voor het waarnemen en meten van de in de vloeistof in de injectiespuit heersende druk. De druksensor is aangesloten op een weergave-inrichting voor het weergeven van de drukgegevens als numerieke waarden. De bekende inrichting omvat voorts een omzetter voor het bewerken (omzetten) van de door de druksensor verschafte gegevens, teneinde steeds de snelheid 20 van de drukvariatie als gevolg van een beweging van een naald in het lichaam te bepalen. De door de omzetter en de druksensor verschafte gegevens worden steeds vergeleken met in de omzetter vastgelegde marges. Afhankelijk van de uitkomst van de vergelijkingen kunnen al dan niet waarschuwingsmiddelen geactiveerd worden.

25 De uit EP 0.538.259 bekende inrichting heeft een aantal nadelen.

De arts kan tijdens het in een lichaam van een patiënt inbrengen van de naald weliswaar de momentane drukgegevens op een beeldscherm zien, doch de arts zal daarvoor naar dat beeldscherm moeten kijken. Dit betekent dat de arts zijn blik afwendt van de plaats waar de naald in het lichaam van de patiënt wordt ingebracht. Dit is ongewenst. Het inbrengen van 30 een naald in het lichaam van een patiënt is een zeer nauwkeurig en voor fouten gevoelig werk. Men denkt bijvoorbeeld aan de zogenaamde ruggenprik, welke veel wordt toegepast voor het geven van verdovingen. De naald wordt hierbij op de rug van de patiënt door de -2- huid gestoken, door het weefsel gelegen tussen de ruggenwervels en moet uiteindelijk in de - voor de ruggenwervels gelegen - epidurale ruimte eindigen voor het inbrengen van de verdovingsvloeistof. Echter wanneer de naald te ver doorschiet komt de naald in achter de epidurale ruimte gelegen weefsel, zoals de dura mater, zenuwbanen etc. terecht, hetgeen 5 tot ernstige invaliditeit kan leiden. Ook is het bekend om uit intracorporale ruimtes middels een holle naald vloeistof uit het lichaam te extraheren, bijvoorbeeld voor nader onderzoek of anderszins.

In al deze gevallen is het van belang dat de punt van de holle naald nauwkeurig in de betreffende structuur gebracht wordt.

10

Het nauwkeurig positioneren van de punt van de holle naald is lastig, omdat de omstandigheden van patiënt tot patiënt variëren. De insteekdiepte van de naald wordt door vele factoren beïnvloed, zoals ouderdom, obesitas, sekse, verschillende diktes van weefsellagen etc. Het is aldus van belang dat de behandelaar - waaronder in deze 15 aanvrage een arts of andere persoon verstaan wordt - enerzijds alle aandacht bij de plaats van ingreep kan houden om de naald zeer nauwkeurig te kunnen manipuleren en dat de behandelaar anderzijds informatie ter beschikking heeft ten aanzien van waar, in wat voor weefsel, de punt van de holle naald zich bevindt.

20 Wat betreft het aan de behandelaar ter beschikking stellen van informatie over de locatie van de naaldpunt is het uit ondermeer genoemde EP 538.259 bekend om hiervoor de druk of drukveranderingen van zich in de holle naald bevindende vloeistof te gebruiken. Deze informatie wordt beschikbaar gesteld op een beeldscherm dat is opgesteld op een plaats op afstand van de plaats van de ingreep. Ook is het bekend om deze informatie ter 25 beschikking te stellen als een geluidsignaal. Je kunt hierbij bijvoorbeeld denken aan een geluidssignaal waarvan de intensiteit afhankelijk is van de waargenomen druk of drukverandering. Voordeel van een geluidssignaal is dat de behandelaar alle aandacht bij de plaats van ingreep kan houden en zijn blik dus volledig kan focussen op de plaats waar de naald het lichaam binnen gaat. Nadeel van een geluidsignaal is dat dit ook gehoord 30 wordt door de patiënt die in het algemeen bij bewustzijn is. De patiënt die doorgaans al gespannen is, heeft de neiging te reageren op het geluidsignaal, bijvoorbeeld door te bewegen of verder gespannen te raken in het bijzonder wanneer het geluidsignaal een verandering ondergaat. De patiënt realiseert zich namelijk al dan niet bewust dat een verandering van geluidsignaal iets moet betekenen. Vaak is de patiënt bovendien vooraf 35 uitgelegd wat de verandering van het geluidsignaal betekent. Het gespannen zijn van de patiënt leidt tot spanning in het weefsel. Dergelijke spanning en bewegen maken het -3- nauwkeurig positioneren en gepositioneerd houden van de punt van de holle naald nog lastiger.

US 2006/149.161 beschrijft een meetinrichting om, bij het aftappen van CSF (=CerebroSpinal Fluid) uit de rug van een patiënt, een toename in de druk van het CSF te 5 kunnen meten. Toename van de druk van het CSF is namelijk indicatief voor hydrocephalus. Het meten van de druk van het CSF is aldus behulpzaam bij het diagnosticeren van hydrocephalus en behandeling van hydrocephalus is mogelijk door het aftappen van CSF. De meetinrichting volgens US 2006/149.161 is daartoe voorzien van een sensor voor het verschaffen van een drukmeetsignaal, een omzetter voor het omzetten van het 10 drukmeetsignaal naar een verder signaal als ook een display voor het afgeven van tenminste een visueel weergavesignaal. De display is hier voorzien als een afzonderlijk, hand-held instrument dat via een naald en slangen met de patiënt verbonden is en tijdens gebruik bij de patiënt blijft. In gebruik wordt eerste een aansluiting op het CSF van de patiënt tot stand gebracht door een naald in de patiënt te steken en daarop de nodige slangen aan 15 te sluiten teneinde CSF te kunnen aftappen. Degene die de display wil aflezen moet, net als bij EP 538.259, zijn ogen dus richten op een display die is opgesteld op grote afstand van de plaats waar de naald al in de patiënt is gestoken.

De onderhavige uitvinding heeft tot doel het verschaffen van een verbeterde 20 inrichting voor het middels een holle naald lokaliseren van een structuur, zoals een holte, ruimte of specifieke weefselstructuur, in het inwendige van een lichaam.

Dit doel wordt volgens de uitvinding bereikt door gebruik te maken van een zogenaamde "head up display", afgekort als HUD. Een HUD is een systeem dat visuele 25 informatie weergeeft, zoals door projectie of anderszins, in het gezichtsveld van de gebruiker van de HUD en wel op zo'n wijze dat de visuele informatie zich, bij in wezen elke stand van het hoofd van de gebruiker, in het gezichtsveld van de gebruiker bevindt. Onder gezichtsveld wordt hier verstaan het gebied dat een persoon met zijn ogen kan waarnemen, met dien verstande dat de ogen daarbij eventueel kunnen bewegen.

30

Het doel van de uitvinding wordt aldus bereikt door te verschaffen een inrichting voor het middels een holle naald lokaliseren van een holte in het inwendige van een lichaam, omvattende: - een sensor voor het verschaffen van een drukmeetsignaal dat representatief is voor 35 de druk heersend in een vloeistof die zich bevindt in een reservoir dat verbindbaar is met genoemde holle naald; -4- - een omzetter voor het omzetten van het door de sensor verschafte drukmeetsignaal in tenminste één voor verdere verwerking geschikt omgezet signaal; - een weergave-inrichting ingericht voor het afgeven van tenminste één visueel weergavesignaal in respons op het tenminste ene omgezette signaal; 5 waarbij de uitvinding wordt gekenmerkt, - doordat de weergave-inrichting deel uit maakt van een systeem dat is ingericht om, ongeacht de stand van het hoofd van de gebruiker, het tenminste ene visuele weergavesignaal weer te geven in het gezichtsveld van de gebruiker, waarbij het gezichtsveld van de gebruiker is gedefinieerd als een gebied dat enerzijds ten 10 opzichte van het hoofd van de gebruiker gefixeerd is en anderzijds met de ogen van de gebruiker van het systeem waarneembaar is; en/of - doordat de inrichting verder omvat een op het hoofd van een gebruiker bruikbaar frame, waarbij de weergave-inrichting zodanig op het frame is aangebracht dat het af 15 te geven tenminste ene visuele weergavesignaal waarneembaar is met de ogen van de gebruiken die het frame op het hoofd draagt.

De sensor voor het verschaffen van het drukmeetsignaal is hierbij verbonden (draadloos, met draad of anderszins), althans verbindbaar, met de omzetter om het drukmeetsignaal aan de omzetter te kunnen doorgeven. De omzetter is hierbij - al dan niet via een 20 verdere omzetter, bewerkingsinrichting of anderszins - verbonden (draadloos, met draad of anderszins), althans verbindbaar, met de weergave-inrichting om het omgezette signaal aan de weergave inrichting te kunnen doorgeven.

De behandelaar wordt aldus in staat gesteld om enerzijds zijn visuele aandacht 25 geheel op de patiënt, in het bijzonder de plaats waar de naald de patiënt binnen gaat, gericht te houden en anderzijds, zonder daartoe het hoofd te hoeven afwenden, visuele informatie te ontvangen over de druk en/of drukveranderingen van de vloeistof in de holle naald. Deze visuele informatie wordt, ongeacht de stand van het hoofd, in het gezichtsveld van de behandelaar gepresenteerd. Dit alles gebeurt real time tijdens de 30 verrichting zelf en het betreft direct aan de verrichting gerelateerde, voor de positie van de punt van de naald in het lichaam van de patiënt specifieke informatie. Deze informatie is bovendien voor de patiënt nauwelijks of niet waarneembaar en desgewenst eenvoudig geheel van de patiënt afschermbaar. De patiënt wordt aldus niet door deze informatie beïnvloedt.

35

Volgens een nadere uitvoeringsvorm van de uitvinding omvat het tenminste ene visuele weergavesignaal een momentaan signaal dat indicatief is voor de -5- momentaan in de vloeistof heersende druk. De behandelaar heeft aldus een beeld van het drukniveau en kan veranderingen in dat drukniveau ook waarnemen. Een dergelijk momentaan signaal kan bijvoorbeeld een afbeelding van een numeriek getal zijn. Volgens een verdere uitvoeringsvorm is het hierbij van voordeel wanneer de weergave-5 inrichting een oplichtbare lijn omvat waarvan de oplichtlengte variabel is in afhankelijkheid van het momentaan signaal, en waarbij de oplichtbare lijn in het gezichtsveld is voorzien. Een dergelijke oplichtbare lijn, welke bijvoorbeeld kan bestaan uit een reeks van een veelheid lichtelementen, zoals LED'S, is eenvoudig realiseerbaar. Wanneer de door de druksensor waargenomen drukwaarde toe neemt zal er een groter 10 aantal lichtelementen oplichten en wanneer de door de druksensor waargenomen druk afneemt zal er een kleiner aantal lichtelementen oplichten. Aldus is de lengte van naast elkaar gelegen oplichtende lichtelementen variabel in afhankelijkheid van het door de druksensor waargenomen meetsignaal. Het zal duidelijk zijn dat de relatie tussen oplichtlengte en waargenomen druk ook omgekeerd kan zijn, in de zin dat een groot 15 aantal oplichtende lichtelementen juist indicatief is voor een lagere druk terwijl een geringer aantal oplichtende lichtelementen indicatief is voor een hogere druk.

Volgens een verdere uitvoeringsvorm omvat het tenminste ene visuele weergavesignaal een verloopsignaal dat indicatief is voor het verloop in de tijd van de 20 druk die heerst in de vloeistof. Men kan hierbij bijvoorbeeld denken aan een weergave in grafiekvorm met in verticale richting het drukniveau en in horizontale richting de tijd. De behandelaar zal dan steeds de momentane druk waarnemen als ook de daaraan voorafgaande drukwaarden en aldus een beeld hebben van het verloop daarvan.

25 Volgens een verdere uitvoeringsvorm omvat de weergave-inrichting een projector die is ingericht om een genoemd tenminste één visueel weergave signaal te projecteren in het gezichtsveld van de gebruiker die de eenheid op het hoofd draagt. In geval de weergave-inrichting op een op het hoofd gedragen frame is voorzien, zal de projector ook op het frame zijn aangebracht. Deze projector kan het projectiebeeld, dat aldus een 30 visueel weergave signaal vormt, op uiteenlopende projectievlakken weergeven. Het projectievlak kan bijvoorbeeld de huid van de patiënt zijn of een op die huid voorzien vlak. Aldus kan het projectiebeeld zich op, naast of rondom de plaats bevinden waar de naald in de huid is ingebracht. Volgens een verdere uitvoeringsvorm omvat de weergave-inrichting hierbij verder een projectievlak. Het projectievlak kan bijvoorbeeld 35 een element zijn dat wordt aangebracht op de huid van de patiënt of op de kleding van de patiënt of op een chirurgische deken/doek voorzien op de patiënt bij de plaats van ingreep. Het projectievlak kan echter ook op het frame zijn voorzien, waarbij de -6- projector op dat projectievlak gericht is. Aldus is er een vaste relatie tussen de projector en het projectievlak.

Volgens een verdere uitvoeringsvorm van de uitvinding is de omzetter ingericht voor 5 het aan de weergave-inrichting afgeven van een schakelsignaal wanneer uit het verloop van het drukmeetsignaal een drukverandering van een vooraf bepaalde grootte blijkt, en is de weergave-inrichting ingericht om in respons op het schakelsignaal als visueel weergave signaal een waarschuwingsignaal af te geven. Aldus is de alertheid van de behandelaar, te vergroten op het moment dat zich een drukverandering voordoet. Een 10 drukverandering duidt er namelijk op dat de punt van de holle naald vanuit de ene weefselstructuur een andere weefselstructuur of holte binnengaat. De behandelaar wordt aldus gewaarschuwd.

Volgens een nog verdere uitvoeringsvorm omvat de inrichting verder automatische 15 aandrijfmiddelen voor het uitoefenen van kracht op de vloeistof. Aldus wordt de vloeistof automatisch onder druk gehouden, bijvoorbeeld door een pomp, en hoeft de behandelaar dit niet zelf te doen. De behandelaar kan aldus alle aandacht gericht houden op het positioneren van de punt van de holle naald. Een verder voordeel is dat automatische aandrijfmiddelen in staat zijn om de druk op een zeer constant niveau te 20 houden. Wanneer de druk handmatig, bijvoorbeeld door bediening van een zuiger van een injectiespuit of het inknijpen van een ballon, in stand gehouden wordt zullen er ook drukvariaties optreden ten gevolge van variaties in de spierkracht. De sensor is hierbij in het bijzonder ingericht voor het opnemen van de door de aandrijfmiddelen op de vloeistof uitgeoefende kracht. De sensor hoeft dus niet direct de vloeistofdruk te meten 25 doch kan de door de aandrijfmiddelen uitgeoefende kracht registreren.

Volgens een verdere uitvoeringsvorm is de omzetter in het bijzonder ingericht voor het afgeven van het omgezette signaal in de vorm van een elektrische spanning.

Met het oog op verslaglegging is het volgens de uitvinding van voordeel wanneer 30 de inrichting verder omvat registratiemiddelen voor het vastleggen van het verloop van het drukmeetsignaal over de tijd.

Volgens een verdere uitvoeringsvorm omvat de inrichting verder een genoemde holle naald.

35

Volgens een nog een verdere uitvoeringsvorm omvat de inrichting verder een genoemd vloeistofreservoir dat enerzijds met drukmiddelen verbindbaar is voor het -7- onder druk brengen van die vloeistof en anderzijds verbindbaar is met genoemde holle naald.

Volgens een nog verdere uitwerking hiervan is het reservoir gevuld met genoemde 5 vloeistof. De genoemde vloeistof is bij voorkeur een isotone vloeistof.

De genoemde en andere aspecten, kenmerken en voordelen van de onderhavige uitvinding zullen nader worden verduidelijkt door de hiernavolgende beschrijving van voorkeursuitvoeringsvormen van een lokaliseerinrichting volgens de uitvinding onder 10 verwijzing naar de tekening, waarin gelijke verwijzingscijfers gelijke onderdelen aanduiden, en waarin: fig. 1 een schematische weergave van een eerste voorkeursuitvoeringsvorm van de lokaliseerinrichting volgens de uitvinding, waarbij een gedeelte van genoemde lokaliseerinrichting schematisch is weergegeven; 15 fig. 2 een schematische weergave is van een gedeelte van een tweede voorkeursuitvoeringsvorm van de lokaliseerinrichting volgens de uitvinding; fig. 3 een schematische, perspectivische weergave van een eerste frame met weergave-inrichting volgens de uitvinding; en fig. 4 een schematische, perspectivische weergave van een tweede frame met 20 weergave-inrichting volgens de uitvinding.

Fig. 1 toont een eerste voorkeursuitvoeringsvorm van de lokaliseerinrichting volgens de uitvinding, die in zijn algemeenheid is aangeduid met het verwijzingscijfer 1.

25 In fig. 1 is één van de mogelijke toepassingen van de lokaliseerinrichting 1 getoond, te weten de toepassing voor het lokaliseren van de epidurale ruimte in een menselijk lichaam. Een klein gedeelte van het menselijk lichaam is in doorsnede weergegeven in fig. 1 en is in zijn algemeenheid aangeduid met het verwijzingscijfer 10. De epidurale ruimte is aangeduid met het verwijzingscijfer 15. Met verwijzingscijfer 16 is de huid aangeduid, met 30 verwijzingscijfer 17 een uitsteeksel van een wervel, met verwijzingscijfer 14 het ligamentum interspinosum, met verwijzingscijfer 19 het ligamentum flatum, en verwijzingscijfer 18 het dura mater (het harde ruggemerg vlies), en met 12 het ruggemerg.

De lokaliseerinrichting 1 omvat een holle punctienaald 20 met een naaldpunt 21. In 35 het in fig. 1 getoonde voorbeeld is de punctienaald 20 gedeeltelijk in het lichaam 10 ingebracht en bevindt de naaldpunt 21 zich in het ligamentum flatum 19, nog net niet in de epidural ruimte 19. De punctienaald 20 is voorzien van een greep 22, die kan worden -8- vastgepakt door degene die de punctienaald 20 hanteert, bijvoorbeeld een behandelaar.

Met behulp van genoemde greep 22 is de behandelaar in staat om een druk- of trekkracht op de punctienaald 20 uit te oefenen, teneinde deze in een gewenste richting te verplaatsen.

5

In het verlengde van de punctienaald 20 is een injectiespuit 30 gepositioneerd. De injectiespuit 30 omvat een met vloeistof gevuld reservoir 31, alsmede een verplaatsbare zuiger 32 die genoemd reservoir 31 eenzijdig afdichtend afsluit. De zuiger 32 is middels een zuigerstang 35 en een knop 37 met de hand bedienbaar. Het reservoir 31 staat via een 10 aansluitdeel 33 in verbinding met de punctienaald 20, waarbij vloeistof vanuit genoemd reservoir 31 in genoemde punctienaald 20 kan stromen. De vloeistof in het reservoir 31 is een steriele, isotone vloeistof.

Ten behoeve van het meten van de druk in de vloeistof in het reservoir 31 is de 15 lokaliseerinrichting 1 voorzien van een op zich bekende druksensor 40. Een uitgang 41 van de druksensor 40 staat in verbinding met een ingang 51 van een omzetter 50 die in staat is om een door de druksensor 40 verschaft drukmeetsignaal 75 om te zetten in tenminste een voor verdere verwerking bruikbaar omgezet signaal 71, 72, bijvoorbeeld een elektrische spanning. Opgemerkt zij, dat de druksensor 40 en de omzetter 50 één geheel kunnen 20 vormen in plaats van twee afzonderlijke elementen.

Een uitgang 53 van de omzetter is via een eerste signaalgeleider 71 voor een eerste omgezet signaal met een ingang 81 van een versterker 80 verbonden. Een verdere uitgang van de omzetter is via een tweede signaalgeleider 72 voor een tweede omgezet signaal met 25 een verdere ingang van de versterker 80 verbonden. De versterker is ingericht om bij een uitgang 82 een versterkt eerste omgezet signaal af te geven aan een derde signaalleiding 73 en om bij een andere uitgang een versterkt tweede omgezet signaal af te geven aan een vierde signaalleiding 74. De derde signaalleiding 73 en de vierde signaalleiding 74 leiden naar een visuele weergave-inrichting 90 dat is ingericht voor het afgeven van twee visuele 30 weergave signalen. De versterker kan ook afwezig zijn. Voorts kan de omzetter ook een enkel omgezet signaal (in plaats van twee omgezette signalen) afgeven, of juist meer dan twee omgezette signalen afgeven.

Het geheel van druksensor 40, omzetter 50, versterker 80 en visuele weergave-35 inrichting 90 wordt hiernavolgend aangeduid als meet- en weergave-eenheid 100, zoals in fig. 1 is weergegeven met een onderbroken lijn.

-9-

Voordat de lokaliseerinrichting 1 kan worden toegepast voor het lokaliseren van een epidurale ruimte 15 in een lichaam 10, wordt bij voorkeur eerst de punctienaald 20 in het lichaam 10 ingebracht. Vervolgens kunnen dan de injectiespuit 30 en de daaraan gekoppelde meet- en weergave-eenheid 100 op de punctienaald 20 worden aangesloten.

5

Wanneer degene die de injectiespuit 30 en de punctienaald 20 hanteert, bijvoorbeeld een behandelaar, druk uitoefent op de zuiger 32, zal druk worden opgebouwd in de vloeistof die zich in het reservoir 31 bevindt. Ten gevolge van deze druk zal de vloeistof de neiging hebben om via de naaldpunt 21 uit het geheel van reservoir 31 en punctienaald 20 te 10 stromen. In reactie op dit effect van de druk op de zuiger 32 ondervindt de vloeistof bij de naaldpunt 21 een tegendruk als gevolg van de weerstand tegen het opnemen van de vloeistof door het weefsel waarin de naaldpunt 21 zich bevindt. Wanneer de behandelaar de druk op de zuiger 32 op een bepaalde waarde houdt terwijl hij de punctienaald 31 in de richting van de epidurale ruimte 15 beweegt, is de druk in de vloeistof in het reservoir 31 15 steeds een maat voor de druktoestand bij de naaldpunt 21.

De druksensor 40 geeft op basis van de druk in de vloeistof continu via de uitgang 41 een drukmeetsignaal af aan de ingang 51 van de omzetter 50. Het drukmeetsignaal wordt door de omzetter 50 omgezet in een tenminste een voor verdere verwerking bruikbaar 20 omgezet signaal, in dit voorbeeld een elektrische spanning. Het drukmeetsignaal wordt als spanningssignaal via een of meer signaaleidingen 71, 72 aangeboden aan de versterker 80 of direct aan de visuele weergave-inrichting 90. Het continue drukmeetsignaal wordt, bij deze uitvoeringsvorm, verwerkt tot anderzijds een continu omgezet signaal, dat via de signaalleiding 71 aan de versterker 89 (of direct aan de visuele weergave-inrichting 90) 25 wordt aangeboden en tot anderzijds een schakelsignaal dat via signaalleiding 72 aan de versterker wordt aangeboden. Het continue signaal is representatief voor de momentaan in de vloeistof heersende druk en stelt de weergave-inrichting in staat om een momentaan signaal af te geven dat indicatief is voor de momentaan in de vloeistof heersende druk. Het schakelsignaal kan een signaal zijn dat ofwel een eerste waarde ofwel een tweede waarde 30 heeft en stelt de weergave-inrichting in staat om een waarschuwingssignaal af te geven. Aldus is het bijvoorbeeld mogelijk om een waarschuwingssignaal af te geven wanneer uit het drukmeetsignaal een drukverandering van meer dan een vooraf bepaalde grootte per tijdseenheid blijkt. Wanneer de naaldpunt 21 een ander weefsel binnengaat, zal de vloeistof gemakkelijker of juist moeilijker uit de naald naar buiten treden. De vloeistof in het reservoir 35 zal dien ten gevolge een drukverandering ondergaan. Bijvoorbeeld, wanneer de epidurale ruimte 15 bereikt wordt, zal de vloeistof een drukval ondervinden. De omzetter is in staat om veranderingen in het drukmeetsignaal waar te nemen en een schakelsignaal af te geven - -10- door bijvoorbeeld van een waarde nul naar een waarde groter dan nul te veranderen -wanneer de verandering in het drukmeetsignaal een vooraf bepaalde drempelwaarde overschrijdt. De visuele weergave-inrichting zal in respons op het schakelsignaal een visueel waarschuwingssignaal afgeven.

5

Eventuele veranderingen in de druk die optreden bij een verplaatsing van de naaldpunt 21, hebben veranderingen van het door de weergave-inrichting afgegeven momentaan signaal tot gevolg. De behandelaar die de punctienaald 20 hanteert, kan op basis van door hem waargenomen veranderingen in het momentaan signaal over de tijd 10 bepalen welke veranderingen in de druk optreden. Met de wetenschap dat bij het bereiken van de epidurale ruimte 15 een relatief grote drukval optreedt, kan de behandelaar uit een plotselinge en wezenlijke verandering van het momentaan signaal afleiden dat de naaldpunt 21 de epidurale ruimte 15 heeft bereikt en dat hij moet stoppen met het voortbewegen van de punctienaald 21 in het lichaam 10. De behandelaar dient daartoe het momentaan signaal 15 goed in de gaten te houden. Door gebruikmaking van het eerder genoemde schakelsignaal hoeft de behandelaar zich minder op het momentaan signaal te concentreren omdat een waarschuwingssignaal hem zal waarschuwen wanneer de drukval groter is dan een vooraf bepaalde en ingestelde waarde. De behandelaar wordt dan door het waarschuwingssignaal erop geattendeerd dat het momentaan signaal nu goed in de gaten gehouden moet worden. 20 Bij gebruikmaking van het schakelsignaal en het visuele waarschuwingssignaal in respons daarop, is het ook mogelijk om geen gebruik te maken van het momentaan signaal. Het momentaan signaal en het bijbehorende momentane omgezette signaal kunnen dus ook vervallen/afwezig zijn.

25 Kalibratie van het drukmeetsignaal is bij de toepassing van de lokaliseerinrichting 1 niet kritisch. De behandelaar gaat immers af op veranderingen die hij in het indicatieve aspect of de indicatieve aspecten van het visuele weergavesignaal waarneemt, waarbij de absolute waarde van het indicatieve aspect of de indicatieve aspecten van het visuele weergavesignaal van ondergeschikt belang zijn.

30

De weergave-inrichting 90 kan bijvoorbeeld zijn ingericht om het visuele signaal in de vorm van getalswaarden weer te geven. Eventueel kunnen er daarbij middelen voorzien zijn die een kalibratie van de getalswaarden mogelijk maken, maar dit is niet noodzakelijk, aangezien de behandelaar bij het visuele signaal op veranderingen af kan gaan om te 35 bepalen of de naaldpunt 21 de epidurale ruimte 15 al dan niet heeft bereikt.

-11 -

Fig. 2 toont schematisch een gedeelte van een tweede voorkeursuitvoeringsvorm van de lokaliseerinrichting volgens de uitvinding, die in zijn algemeenheid is aangeduid met het verwijzingscijfer 2. De tweede uitvoeringsvorm van de lokaliseerinrichting volgens de uitvinding omvat dezelfde onderdelen als de in fig. 1 getoonde eerste 5 voorkeursuitvoeringsvorm.

De van de lokaliseerinrichting 2 deel uitmakende holle punctienaald 20 is in fig. 2 slechts gedeeltelijk getoond. Het reservoir 31 van de injectiespuit 30 is door middel van een slang 34 en het aansluitdeel 33 aangesloten op de punctienaald 20.

10

De lokaliseerinrichting 2 is ingericht om automatisch - dat wil zeggen niet handmatig - druk op de zuiger 32 van het reservoir 31 uit te oefenen. Hiertoe omvat de lokaliseerinrichting 2 een drijfstang 35 waarvan één uiteinde in verbinding staat met een aandrijfeenheid 110 en waarvan het andere uiteinde is voorzien van een drukschijf 36. De 15 aandrijfeenheid 110 dient om een kracht uit te oefenen op de drijfstang 35, teneinde een verplaatsing in axiale richting van de drijfstang 35 te bewerkstelligen. De drukschijf 36 is bestemd om aan te liggen tegen een wezenlijk deel van het oppervlak van de zuiger 32. De aandrijfeenheid 110 is in dit voorbeeld aangesloten op een accu of batterij 120. Er zijn ook andere mogelijkheden voor de energievoorziening van de aandrijfeenheid 110 denkbaar. Zo 20 zou de lokaliseerinrichting 2 bijvoorbeeld kunnen zijn voorzien van middelen ter aansluiting van de aandrijfeenheid 110 op het lichtnet.

Een belangrijk voordeel van het automatisch uitoefenen van druk op de zuiger 32 is, dat de behandelaar die gebruikmaakt van de lokaliseerinrichting 2 beide handen kan 25 gebruiken om de punctienaald te verplaatsen. Zoals reeds aangegeven in de beschrijving van de eerste voorkeursuitvoeringsvorm van de lokaliseerinrichting, wordt de druktoestand bij de naaldpunt continu visueel zichtbaar gemaakt door middel van het door de weergave-inrichting afgegeven visuele weergavesignaal. Hierdoor is het niet nodig dat de behandelaar zelf de druk op de zuiger 32 uitoefent.

30

De injectiespuit 30, de drijfstang 35, de aandrijfeenheid 110 en de accu of batterij 120 zijn alle in het inwendige van een behuizing 130 opgesteld, evenals de meet- en weergave-eenheid 100. Een dergelijke opstelling heeft de voorkeur, omdat daarmee een compact geheel wordt verkregen dat op eenvoudige wijze op de punctienaald 20 kan 35 worden aangesloten.

-12-

De injectiespuit 30 is opgenomen in een daartoe verschafte opname in de behuizing 130, die ter plaatse van genoemde opname bij voorkeur zodanig is ingericht, dat een injectiespuit 30 voor gebruik op eenvoudige wijze in de behuizing 130 kan worden geplaatst en na gebruik op eenvoudige wijze uit de behuizing 130 kan worden genomen.

5

Aan het uitwendige van de behuizing 130 kunnen (niet-getoonde) klemmiddelen zijn verschaft, teneinde genoemde behuizing 130 vast te kunnen klemmen aan een willekeurig voorwerp zoals bijvoorbeeld een tafel of een bed.

10 In dit voorbeeld omvat de druksensor 40 een krachtopnemer die is ingericht voor het opnemen van de door de aandrijfeenheid 110 op de drijfstang 35 uitgeoefende kracht.

Hierbij is de omzetter 50 uitgevoerd als een kracht-spanningsomzetter. De aandrijfeenheid 110 omvat een stuureenheid 111 die in verbinding staat met de krachtopnemer van de druksensor 40.

15

Een gedeelte van de drijfstang 35 kan bijvoorbeeld zijn voorzien van schroefvertanding, waarbij de aandrijfeenheid 110 is voorzien van een getand wiel dat aangrijpt op genoemd gedeelte. De krachtopnemer van de druksensor 40 is daarbij ingericht om de door het wiel op de drijfstang 35 uitgeoefende kracht te meten.

20

De lokaliseerinrichting 2 is bestemd om te worden toegepast bij het lokaliseren van een inwendige structuur, zoals bijvoorbeeld de epidurale ruimte in een menselijk lichaam. Bij een dergelijke toepassing wordt de punctienaald in het lichaam voortbewogen tot de naaldpunt de epidurale ruimte heeft bereikt. De meet- en weergave-eenheid 100 van de 25 lokaliseerinrichting 2 dient hierbij om de momentane druktoestand bij de naaldpunt te bepalen en om genoemde druktoestand visueel weer te geven door middel van continue signalen en/of discontinue signalen.

Het proces van het lokaliseren van de epidurale ruimte begint met het op een 30 bepaalde begindruk brengen van de isotone vloeistof in het reservoir 31. De aandrijfeenheid 110 oefent hiertoe kracht uit op de drijfstang 35 waarvan de drukschijf 36 aanligt tegen de zuiger 32. Als gevolg van de uitgeoefende kracht zal de drijfstang 35 zich in axiale richting verplaatsen en zal de zuiger 32 zich eveneens verplaatsen in de richting van de vloeistof in het reservoir 31. De vloeistof heeft hierbij de neiging om zich van het reservoir 31 en de 35 punctienaald naar het lichaam te verplaatsen, en ondervindt daarbij een door het lichaam uitgeoefende tegendruk. Onder invloed van de door de zuiger 32 op de vloeistof uitgeoefende druk en de door het lichaam op de vloeistof uitgeoefende tegendruk zal een -13- drukverhoging in de vloeistof optreden. De kracht die door de aandrijfeenheid 110 op de drijfstang 35 wordt uitgeoefend, hangt direct samen met de druktoestand bij de naaldpunt. Het constante karakter van de kracht kan hierbij eenvoudig worden waargenomen, omdat het door de weergave-inrichting 90 afgegeven visuele signaal direct aan de kracht en/of 5 veranderingen in de kracht gerelateerd zijn.

De aandrijfeenheid 110 is ingericht om de drijfstang 35 met een bepaalde, constante snelheid te gaan verplaatsen wanneer de vloeistof in het reservoir 31 op de begindruk is. De kracht die daarbij door de aandrijfeenheid 110 op de drijfstang 35 wordt uitgeoefend, hangt 10 direct samen met de druktoestand bij de naaldpunt.

Wanneer de naaldpunt de epidurale ruimte bereikt, zal de tegendruk plotseling en wezenlijk afnemen en zal de in de vloeistof heersende druk eveneens plotseling en wezenlijk afnemen. Op dat moment behoeft de aandrijfeenheid 110 voor het verplaatsen 15 van de drijfstang 35 een relatief veel kleinere kracht uit te oefenen dan vóór het bereiken van de epidurale ruimte. De plotselinge en wezenlijke verandering van de kracht wordt door de behandelaar waargenomen als een plotselinge en wezenlijke verandering van het visuele weergavesignaal. Uit een dergelijke verandering kan de behandelaar afleiden dat de naaldpunt de epidurale ruimte heeft bereikt en dat hij moet stoppen met het verplaatsen van 20 de punctienaald. Hij kan dan de verbinding tussen de punctienaald en de overige onderdelen van de lokaliseerinrichting bij het aansluitdeel 33 verbreken, teneinde een injectiespuit met de in de epidurale ruimte in te brengen middelen op de punctienaald te plaatsen of een zogenaamde epidurale katheter in te brengen.

25 In een niet-getoonde voorkeursuitvoeringsvorm omvat de lokaliseerinrichting volgens de uitvinding registratiemiddelen voor het vastleggen van het verloop van het drukmeetsignaal over de tijd.

Overeenkomstig de uitvinding wordt er gebruik gemaakt van een zogenaamd ‘head-30 up display’, afgekort als HUD. Een HUD is een systeem waarbij visuele informatie, die gewoonlijk op een instrument moet worden afgelezen, rechtstreeks wordt weergegeven, zoals door projectie of anderszins, in het gezichtsveld van de gebruiker van de HUD. Wanneer onder het gezichtsveld van een persoon wordt verstaan het gebied dat de ogen van die persoon kunnen waarnemen zonder dat die persoon het hoofd beweegt en 35 onderkend wordt dat dit gebied met het bewegen van het hoofd van die persoon evenredig meebeweegt, dan laat het gezichtsveld zich overeenkomstig de uitvinding definiëren als het ten opzichte van het hoofd gefixeerde gebied dat met de ogen waarneembaar is.

-14-

Overeenkomstig de uitvinding wordt onder een HUD systeem dan ook verstaan een systeem dat visuele informatie weergeeft in het gezichtsveld van de gebruiker, dat wil zeggen het ten opzichte van het hoofd gefixeerde gebied dat met de ogen van de gebruiker van het HUD systeem waarneembaar is. Bij piloten van vliegtuigen en helikopters zijn HUD 5 systemen bekend waarbij middels een in de helm ingebouwde projector gegevens op het aan de helm voorziene vizier van de piloot geprojecteerd worden.

De inrichting volgens de uitvinding omvat voor dit doel in het bijzonder een op het hoofd van de gebruiker draagbaar frame waarop de weergave-inrichting zodanig is 10 aangebracht dat het af te geven tenminste ene visuele weergavesignaal bij elke stand van het hoofd telkens wordt weergegeven in het gezichtsveld - dat wil zeggen het ten opzichte van het hoofd gefixeerde gebied - dat waarneembaar is met de ogen van de gebruiker die het frame op het hoofd draagt. Het frame kan overeenkomstig de uitvinding bijvoorbeeld een bril of helm zijn.

15

Figuren 3 en 4 tonen twee als bril uitgevoerde HUD’s volgens de uitvinding.

Figuur 3 toont een frame in de vorm van een op het hoofd draagbare bril 200, welke getoond is in een perspectivisch vooraanzicht, gezien tegen de kijkrichting van de gebruiker 20 van de bril in.

De bril 200 omvat twee poten 201 en 202 alsmede een voor het oog transparant scherm 203, ook wel het glas genoemd alhoewel het scherm 203 ook van een ander materiaal dan glas, zoals van kunststof, kan zijn.

25

Op poot 202 van de bril is een projector 204 voorzien die een lichtbundel 205 afgeeft. Deze lichtbundel 205 verschaft op het transparante scherm een projectie in de vorm van een grafisch signaal 206,207,208 dat het verloop van de druk in de vloeistof weergeeft over de tijd. Deze illustratie toont als voorbeeld een projectie waarbij de druk eerst een 30 relatief hoge waarde 206 heeft, vervolgens bij 207 een drukval ondergaat en daarna een ten opzichte van de eerdere hoge waarde 206 relatief lage waarde 208 heeft. De drukval 207 duidt erop dat de punt 21 van de holle naald 20 weefsel, zoals de te lokaliseren epidurale ruimte, heeft bereikt dat een geringere weerstand tegen de vloeistofdruk biedt. Opgemerkt wordt dat het ook mogelijk is om de lichtbundel 205 door het scherm heen te laten gaan om 35 op een projectie op een ander object dan het scherm te leveren. Dit andere object kan bijvoorbeeld de huid van de patiënt ter plaatse van het in de patiënt binnengaan van de naald zijn.

-15-

Aan de binnenzijde van de poot 201 van de bril, in de nabijheid van het scherm 203, is een lichtelement 209, zoals een LED, voorzien. De omzetter kan zo zijn ingericht dat deze een stuursignaal afgeeft om dit lichtelement aan te doen wanneer zich een drukval of 5 drukstijging van een vooraf bepaalde grootte, zoals de drukval 207, voordoet. Ondanks dat het lichtelement 209 zich wellicht op de rand van het gezichtsveld bevindt of net daar buiten, zal het door het lichtelement afgegeven licht gemakkelijk waargenomen worden door het oog. Aldus is de behandelaar te waarschuwen dat er zich een bepaalde drukval/drukstijging voordoet, zodat de behandelaar het signaal 206, 207, 208 alerter volgt. Ook is het denkbaar 10 dat de projector 205 en het daardoor geprojecteerde beeld afwezig zijn en de behandelaar enkel gebruik maakt van het door lichtelement 205 afgegeven waarschuwingssignaal. Ook is het goed denkbaar om de omzetter zo in te richten dat het hierdoor afgegeven signaal het lichtelement 209 laat knipperen met een frequentie afhankelijk van de door de sensor waargenomen druk. De knipper frequentie geeft de behandelaar dan informatie over het 15 niveau van de druk en veranderingen hierin. In plaats van op een poot kan het lichtelement ook aan het scherm 203 zijn voorzien. Voorts kunnen ook meerdere lichtelementen 209 zijn voorzien.

Figuur 4 toont een andere bril 300, waarvan de poten 301 en 302 slechts gedeeltelijk 20 zijn weergegeven. De weergave is hier wederom perspectivisch echter thans gezien vanuit de ogen van de drager. Deze bril 300 is voorzien van een lichtlijn 304 die op het scherm is aangebracht. De lichtlijn 305 kan oplichten en de lengte van het opgelichte gedeelte ervan is indicatief voor de waarde van de door de sensor waargenomen druk. De lichtlijn kan op uiteenlopende op zich bekende manieren zijn uitgevoerd. In dit voorbeeld is de lichtlijn 304 25 opgebouwd uit een reeks lichtelementen 305, bijvoorbeeld LED’s. Het aantal lichtelementen 305 is hier acht stuks, echter dit kunnen er ook meer of minder zijn. Alternatief kan de lichtlijn ook aangestuurd worden overeenkomstig de varianten die zijn beschreven voor licht element 209.

30 Het zal voor de deskundige duidelijk zijn dat de omvang van de onderhavige uitvinding niet is beperkt tot de in het voorgaande besproken voorbeelden, maar dat diverse wijzigingen en modificaties daarvan mogelijk zijn zonder af te wijken van de omvang van de uitvinding zoals gedefinieerd in de aangehechte conclusies.

35 In het voorgaande is een toepassing van de lokaliseerinrichting volgens de uitvinding voor het lokaliseren van een epidurale ruimte 15 in een menselijk lichaam 10 beschreven. Dat neemt niet weg, dat de lokaliseerinrichting voor het lokaliseren van een willekeurige -16- structuur in een willekeurig lichaam kan worden toegepast, ervan uitgaande dat drukvariaties die in de vloeistof optreden bij een verplaatsing van de punctienaald in een voor de te lokaliseren structuur gelegen gedeelte van het lichaam wezenlijk kleiner zijn dan de drukvariatie die in de vloeistof optreedt wanneer de naaldpunt de structuur bereikt.

5

Volgens weer een andere uitvoeringsvorm van de uitvinding omvat de inrichting volgens de uitvinding een op het hoofd draagbaar frame - zoals een helm, een bril of hoofdband - waarop een projector is voorzien. Dit frame is zo op het hoofd draagbaar dat de projector in de kijkrichting van het hoofd van de gebruiker gericht, althans richtbaar, is, 10 om op een afstand groter dan 20 cm, zoals ongeveer 30-70 cm, een visueel weergave signaal te projecteren. Eventueel is de projector daartoe ten opzichte van het frame instelbaar om de projectie richting te kunnen bijstellen. Aldus kan het visuele weergave signaal op de plaats van de ingreep (doorgaans de plaats waar de naald in de patiënt ingebracht wordt) of bij die plaats geprojecteerd worden. De behandelaar kan de projectie 15 dan zien zonder zijn focus van de plaats van ingreep te hoeven afwenden.

Claims (1)

1. -17- 1] Inrichting voor het middels een holle naald (20) lokaliseren van een structuur (15) in het inwendige van een lichaam (10), omvattende: 5. een sensor (40) voor het verschaffen van een drukmeetsignaal dat representatief is voor de druk heersend in een vloeistof die zich bevindt in een reservoir (31) dat verbindbaar is met genoemde holle naald (20); - een omzetter (50) voor het omzetten van het door de sensor (40) verschafte drukmeetsignaal in tenminste een voor verdere verwerking geschikt omgezet signaal; 10. een weergave-inrichting ingericht voor het afgeven van tenminste een visueel weergavesignaal in respons op het tenminste ene omgezette signaal; met het kenmerk, dat de weergave-inrichting deel uitmaakt van een systeem dat is ingericht om, ongeacht de stand van het hoofd van een gebruiker, het tenminste ene visuele weergavesignaal weer te 15 geven in het gezichtsveld van die gebruiker, waarbij het gezichtsveld van die gebruiker is gedefinieerd als een gebied dat enerzijds ten opzichte van het hoofd van die gebruiker gefixeerd is en anderzijds met de ogen van die gebruiker van het systeem waarneembaar is. 2] Inrichting volgens conclusie 1, waarbij het systeem een op het hoofd van een 20 gebruiker draagbaar frame omvat; waarbij de weergave-inrichting zodanig op het frame is aangebracht dat het af te gegeven tenminste ene visuele weergavesignaal waarneembaar is met de ogen van de gebruiker die het frame op het hoofd draagt. 3] Inrichting volgens een der voorgaande conclusies, waarbij het tenminste ene visuele 25 weergavesignaal een momentaan signaal omvat dat indicatief is voor de momentaan in de vloeistof heersende druk. 4] Inrichting volgens een conclusie 3, waarbij de weergave-inrichting een oplichtbare lijn omvat waarvan de oplichtlengte variabel is in afhankelijkheid van het momentaan signaal, 30 en waarbij de oplichtbare lijn in het gezichtsveld is voorzien. 5] Inrichting volgens een der voorgaande conclusies, waarbij het tenminste ene visuele weergavesignaal een verloop signaal omvat dat indicatief is voor het verloop van de in de vloeistof heersende druk over de tijd. 35 6] Inrichting volgens een der voorgaande conclusies, waarbij de weergave-inrichting een, bij afhankelijkheid van conclusie 2 met voorkeur op het frame voorziene, projector -18- omvat die is ingericht om een genoemd tenminste een visueel weergavesignaal in het gezichtsveld van die gebruiker te projecteren. 7] Inrichting volgens conclusie 6, waarbij de weergave-inrichting verder een 5 projectievlak omvat. 8] Inrichting volgens conclusie 7, waarbij het projectievlak op het frame is voorzien, en waarbij de projector op het projectievlak gericht is. 10 9] Inrichting volgens een der voorgaande conclusies, waarbij het systeem een bril omvat, welke bril twee poten alsmede een voor het oog transparant scherm omvat. 10] Inrichting volgens een der voorgaande conclusies, waarbij de omzetter is ingericht voor het afgeven van een schakelsignaal aan de weergave-inrichting wanneer uit het 15 verloop van het drukmeetsignaal een drukverandering van vooraf bepaalde grootte blijkt, en waarbij de weergave-inrichting is ingericht om in respons op het schakelssignaal als visueel weergave signaal een waarschuwingssignaal af te geven. 11] Inrichting volgens een der voorgaande conclusies, waarbij de inrichting verder omvat 20 automatische aandrijfmiddelen (35,110) voor het uitoefenen van kracht op de vloeistof. 12] Inrichting volgens conclusie 11, waarbij de sensor (40) is ingericht voor het opnemen van de door de aandrijfmiddelen (35,110) op de vloeistof uitgeoefende kracht. 25 13] Inrichting volgens een der voorgaande conclusies, waarbij de omzetter (50) is ingericht voor het afgeven van het omgezette signaal in de vorm van een elektrische spanning. 14] Inrichting volgens een der voorgaande conclusies, waarbij de inrichting verder omvat 30 registratiemiddelen voor het vastleggen van het verloop van het drukmeetsignaal over de tijd. 15] Inrichting volgens een der voorgaande conclusies, verder omvattende een genoemde holle naald (20). 35 16] Inrichting volgens een der voorgaande conclusies, verder omvattende een met genoemde vloeistof vulbaar reservoir (31) dat enerzijds met drukmiddelen verbindbaar is -19- voor het onder druk brengen van die vloeistof en anderzijds verbindbaar is met genoemde holle naald (20). 17] Inrichting volgens conclusie 16, waarbij het reservoir (31) gevuld is met genoemde 5 vloeistof, welke genoemde vloeistof bijvoorkeur een isotone vloeistof is.