Books by Stavros PERENTIDIS
Presses Universitaires de Rennes, 2023
La peur est indissociable de notre manière d'expérimenter le monde, et elle détermine notre maniè... more La peur est indissociable de notre manière d'expérimenter le monde, et elle détermine notre manière de voir. Processus à la fois cognitif et opérateur de choix décisionnels soumis aux normes sociales en vigueur, la peur n'est pourtant ni sémantiquement définie ni linguistiquement formée. Elle a besoin d'un complément qui l'ancre dans l'expérience : peur des dieux ou de Dieu, du pouvoir,
Bookmarks Related papers MentionsView impact
L'examen de la question de l'ordination d'un esclave nous révèle un des aspects du pluralisme jur... more L'examen de la question de l'ordination d'un esclave nous révèle un des aspects du pluralisme juridique à Byzance : nous constatons d'abord que, sous l'influence d'un esprit favorable aux esclaves et aux affranchissements, la disposition du 82e canon des Apôtres n'était pas toujours respectée et, d'autre part, il est très probable que, dans les conceptions populaires, l'ordination d'un esclave, tout comme sa participation aux sacrements de l'Eglise, produisait ipso facto son affranchissement. Ceci se laisse entrevoir dans l'analyse de certains textes législatifs et dans l'interprétation de documents de l'époque.
Bookmarks Related papers MentionsView impact
Bookmarks Related papers MentionsView impact
Jean Zygomalas (1498-1584) et Théodose, son fils et collègue (1544-1607), ont parcouru un itinéra... more Jean Zygomalas (1498-1584) et Théodose, son fils et collègue (1544-1607), ont parcouru un itinéraire intellectuel qui a laissé de nombreux témoignages et de documents d’archives. Ils ont servi au Patriarcat de Constantinople à des postes clés. Ils y ont enseigné le grec ancien, copié et distribué des manuscrits avec des textes classiques et byzantins. Nous est conservé leur correspondance avec les humanistes et les voyageurs européens, grâce à laquelle l'Occident a connu les Grecs du 16e siècle et leur langue parlée, ainsi considérés comme descendants des Grecs de l'époque classique et de l’ère byzantine. L’humaniste allemand Martin Crusius, le plus ancien des philhellènes, le premier à avoir soutenu la descendance des Grecs de son temps avec les Grecs de l'Antiquité, a acquis par Théodose des éléments à l'appui de cette thèse. Les informations historiques dont nous disposons grâce aux Zygomalas intéresse plusieurs disciplines des sciences sociales: Théologie et de Philosophie, Histoire sociale, Histoire du droit et des institutions, Littérature et Linguistique, Codicologie et Paléographie grecques, Épistolographie.
Ainsi un colloque international s’est tenu en Juin 2006, à Argos, le berceau de la famille du collectionneur. Les actes de ce colloque constituent ce volume collectif.
O Ιωάννης Ζυγομαλάς (1498-1584) και ο υιός και ομότεχνός του Θεοδόσιος (1544-1607) διέγραψαν μια πνευματική πορεία που άφησε πολλά και πλούσια ίχνη και τεκμήρια. Υπηρέτησαν στο Πατριαρχείο Κωνσταντινουπόλεως σε θέσεις κλειδιά. Εκεί δίδαξαν την αρχαία ελληνική, ενώ αντέγραφαν και διακινούσαν χειρόγραφα με έργα αρχαίων και βυζαντινών συγγραφέων. Είναι γνωστή η αλληλογραφία τους με ευρωπαίους λογίους και περιηγητές, χάρις στην οποία η ουμανιστική Δύση γνώρισε τους Ρωμιούς του 16ου αιώνα, όσο και την τότε ομιλούμενη γλώσσα τους, ως συνέχεια του ελληνισμού της κλασσικής εποχής και του Βυζαντινού κόσμου. Ο γερμανός φιλόλογος Μαρτίνος Κρούσιος, ο πρώτος Φιλέλλην, ο πρώτος που υποστήριξε την συνέχεια των Ρωμιών της εποχής του με τους αρχαίους Έλληνες, απέκτησε από τους Ζυγομαλάδες τα στοιχεία που τεκμηρίωναν αυτήν την θέση. Οι ιστορικές πληροφορίες που μας σώζονται γι’αυτούς ενδιαφέρουν πολλές ειδικότητες των επιστημών του Ανθρώπου: Θεολογία και Φιλοσοφία, Κοινωνική Ιστορία, Ιστορία του Δικαίου και των Θεσμών, Φιλολογία και Γλωσσολογία, Παλαιογραφία και Κωδικολογία, Επιστολογραφία.
Έτσι προέκυψε ένα διεθνές συμπόσιο, που πραγματοποιήθηκε τον Ιούνιο του 2006, στο Άργος, κοιτίδα της οικογένειας Ζυγομαλά. Από τις εργασίες του συμποσίου προέκυψε και ο παρών συλλογικός τόμος.
Bookmarks Related papers MentionsView impact
Les structures de la parenté sont dans l’Histoire et, comme elles, elles ne cessent de se transfo... more Les structures de la parenté sont dans l’Histoire et, comme elles, elles ne cessent de se transformer. Mais elles le font à un rythme et selon les modalités qui diffèrent de ce que l’on observe pour la vie politique, économique ou religieuse. Avec une histoire que, depuis Homère, on peut suivre sur près de trois millénaires, la Grèce offre à cet égard un champ d’observation d’une profondeur exceptionnelle.
Le but de cette recherche est de cerner à la fois continuité et modifications d’un système de parenté. Mais cette ‟étude de terrainˮ est aussi l’occasion d’approfondir la réflexion sur la notion de parenté. Anthropologues et historiens des diverses périodes de l’Histoire de la Grèce, depuis l’archaïsme jusqu’à l’époque contemporaine, se sont retrouvés autour de ce thème lors d’un colloque réuni à Volos du 18 au 21 juin 2003. Ce volume en constitue les actes.
Bookmarks Related papers MentionsView impact
Pratiques de mariage et nuances de continuité dans le monde Grec. Quatre études d'anthropologie historique et juridique, 2002
• Antiquité païenne - Athènes et ioniens : La découverte, dans les nouveaux fragments du Lexique ... more • Antiquité païenne - Athènes et ioniens : La découverte, dans les nouveaux fragments du Lexique de Photius, de la définition latente d’apaulia, premier jour de l’ensemble des rites nuptiaux dans l’Athènes classique, permet d’établir l’ordre authentique de ces rites dans la procédure complexe de la dation de la mariée (ekdosis). Aussi, l’epaulia, deuxième jour, est-il défini comme la cérémonie inverse de la précédente. Mais pour que le lien marital soit constitué, il faudra attendre, au troisième jour (anakalyptèria), l’enlèvement du voile nuptial, rite qui marque l’intégration de la mariée dans l’oikos de son époux et son passage au statut de femme.
• Christianisme - monde byzantin : Dès le IVe sicle, saint Jean Chrysostome veut imposer des significations nouvelles aux rites du mariage, afin de les rendre conformes à la morale du christianisme. Le dévoilement est donc banni. Ainsi, pendant toute la période byzantine, la rupture est-elle manifeste pour le sens attribué au voile nuptial. Les sources iconographiques représentent la mariée avec la couronne sur la tête, symbole nouveau de son élévation sociale à l’état de l’épouse, voire de la constitution du mariage.
• Sparte - polyandrie : La polyandrie pratiquée à Sparte est la plus an-cienne attestée sur le sol européen. Menacée par une classe de vaincus majoritaire en nombre, cette société de guerriers affronte un problème démographique aigu et invente des mesures institutionnelles très inté-ressantes pour la recherche anthropologique. On analyse donc le rôle du mari primaire de la mère quand il n’est pas le père biologique de l’enfant, la cohabitation des époux et la forme adelphique de cette po-lyandrie. La comparaison avec d’autres sociétés (Tibet, Guayaki du Paraguay, Lele du Kasai etc.) servira de moyen de réflexion pour construire le modèle spartiate.
Bookmarks Related papers MentionsView impact
""La Synopsis minor (« le petit livre juridique dans l’ordre alphabétique ») était une compilatio... more ""La Synopsis minor (« le petit livre juridique dans l’ordre alphabétique ») était une compilation de normes et de principes juridiques byzantins, classés par ordre alphabétique, datant de la fin du 13ème siècle. L’œuvre en est appelé ainsi par opposition à la «grande» Synopsis Basilicorum, plus riche que la première. Le compilateur a puisé principalement dans le livre de droit du juriste Michel Attaleiate et dans la Synopsis Basilicorum. Il en reprend les extraits parfois mot à mot et parfois modifiés, largement ou légèrement.
─ Cette compilation a été paraphrasée en grec populaire par Théodose Zygomalas, philologue et copiste, mieux connu comme dignitaire laïc du patriarcat orthodoxe de Constantinople au 16ème siècle. Une première version de la paraphrase daterait des années 1585-1591. De ce premier travail nous disposons de l’autographe de l’auteur. Une seconde élaboration, avec des compléments, des corrections et des adjonctions, semble avoir été achevée en 1605. L’intérêt du texte consiste principalement en ces modifications par rapport à la tradition du droit byzantin, et à l’effort à rendre en grec populaire des termes de la pratique juridique byzantine, celle-là s’exprimant exclusivement en grec puriste. Il constitue en plus un bon témoin pour le grec parlé au 16ème siècle à Constantinople.
─ Le volume commence par une introduction qui comporte une biographie de Jean Zygomalas, ensuite celle de Théodose, avec les listes de leurs œuvres authentiques, latentes et douteuses. Le texte de la paraphrase est établi suivant l’autographe et un manuscrit de la deuxième élaboration. Un index des termes notables complète l’ensemble.""
Bookmarks Related papers MentionsView impact
Papers by Stavros PERENTIDIS
L'étude vise à élucider des aspects de la polyandrie à Sparte dans l'Antiquité, dans une perspect... more L'étude vise à élucider des aspects de la polyandrie à Sparte dans l'Antiquité, dans une perspective historique, institutionnelle et anthro- pologique. Après une présentation des sources et un bref aperçu sur les attitudes des Grecs envers ce phénomène, vient une première approche de la polyandrie libre avec une confrontation des sources et l'analyse de ces données. Suit un exposé au sujet de la paternité sociale et des pouvoirs de père s'ils sont exercés par quelqu'un qui n'est pas le géniteur de l'enfant. A Sparte, on constate une diminution de l'autorité du père au profit des instances de la cité et de la collectivité en général. La cohabitation des partenaires ne constitue pas une condition ni pour la vie maritale (tout au moins au départ) ni pour la polyandrie. Une section est enfin consacrée spécialement à la polyandrie adelphique et sa signification sur le plan social, voire son importance pour la vie du Spartiate guerrier. Des comparaisons avec d'autres sociétés, où la polyandrie adelphique est pratiquée, aident à saisir mieux sa fonction sociale et sa place dans l'histoire des mentalités à Sparte. Abstract.
Bookmarks Related papers MentionsView impact
Κωνσταντίνῳ Γ. Πιτσάκῃ Μνήμης χάριν, 2023
La compilation byzantine Synopsis minor (d’après son nom conventionnel) est bien l’œuvre d’un ... more La compilation byzantine Synopsis minor (d’après son nom conventionnel) est bien l’œuvre d’un anonyme, non identifiable ; elle doit être composée à Constantinople dans les premiers temps, mois ou années, après la proclamation impériale du jeune Michel IX Paléologue, laquelle a eu lieu en 1281. Les propositions antérieures qui plaçaient sa rédaction à Nicée ou à Thessalonique ne sont pas confirmées ni par la compilation elle-même, ni par d’autres sources. Sans fondement est aussi l’attribution du texte au juriste thessalonicien Georges Phobènos.
Bookmarks Related papers MentionsView impact
Σύμμεικτα προς τιμήν Κώστα Γ. Μαυριά, επιμ.Μ.Γ. Καλυβιώτου, Athenes, Editions P. N. Sakkoulas, 2022
Bookmarks Related papers MentionsView impact
1. La suscription et le titre de la Peira
2. Édition d’un fragment de la Peira
3. Le verset Peir... more 1. La suscription et le titre de la Peira
2. Édition d’un fragment de la Peira
3. Le verset Peira 25.25 dans la tradition indirecte
Bookmarks Related papers MentionsView impact
Ἱερὰ Σύνοδος τῆς Ἐκκλησίας τῆς Ἑλλάδος. Εἰδικὴ Συνοδικὴ Ἐπιτροπὴ Πολιτιστικῆς Κληρονομιᾶς. Ἡ ζωὴ τῶν ὑποδούλων Ἐλλήνων ἐπὶ Τουρκοκρατίας. Καταπίεση - Κοινοτισμός - Παιδεία (Ἱερὰ Μονὴ Πεντέλης, 22-23 Νοεμβρίου 2013). Πρακτικὰ Β΄ συνεδρίου, Ἀθήνα, Ἐκδόσεις Ἀρχονταρίκι, 2014.
Bookmarks Related papers MentionsView impact
Χρόνος συνήγορος. Mélanges André Guillou I. Études réunies par Lisa BÉNOU et Cristina ROGNONI = Nea Rhome. Rivista di ricerche bizantinistiche, 8, 2012, pp. 189-198.
Bookmarks Related papers MentionsView impact
Bookmarks Related papers MentionsView impact
Résumé :
La procédure de réintégration du pécheur dans la communauté des fidèles, selon les nor... more Résumé :
La procédure de réintégration du pécheur dans la communauté des fidèles, selon les normes de l’Église orthodoxe byzantine, se fait par étapes, soit par des phases successives qui doivent aboutir au retour parfait. L’on y reconnaît le schéma des rites de passage selon Arnold Van Gennep. Durant ce procédé, l’ascèse joue un rôle prépondérant, car la maîtrise de l’esprit se fait par l’ascèse du corps. Outre ce retour petit à petit et par étapes, dans l’espace sacré du bâtiment de l’église et à la liturgie, le récipiendaire, en vue de son rétablissement spirituel, doit jeûner, effectuer un nombre de génuflexions en signe d’humilité, faire peiner le corps et pratiquer une vie à la dure (sklèragôgia). Par ces pratiques austères, il doit ainsi se montrer, à soi-même et aux autres, digne de regagner le corps de l’Église et la communion.
Abstarct :
Reinstating the sinner in the community of believes, according to the standards of the Byzantine Orthodox Church, is done through stages or phases which should lead to a perfect come back. The pattern of rites of passage as of Arnold Van Gennep are to be spotted in such a procedure. During this process, asceticism plays a leading role as controlling the mind is done through the asceticism of the body. Besides this gradual and in stages return, in the sacred area of the church building and liturgy, the recipient, for his spiritual restoration, should fast, perform a number of prostrations to testify his humility, toil his body and live a hard life. In these austere practices, he must prove himself worthy returning to the body of the Church and to communion.
Resümee :
Gemäß der Normen der byzantinischen orthodoxen Kirche, wird die Reintegration der Sünder in die Gemeinschaft der Gläubigen in Stufen erfolgt, durch aufeinanderfolgende Phasen, die zum perfekten zurück führen sollte. Man kann das Schema der rites de passage – oder Übergangsriten – nach Arnold Van Gennep erkennen. Während dieses Prozesses spielt die Askese eine zentrale Rolle, da die Selbstbeherrschung des Geistes durch die Askese des Leibs zu realisieren ist, dieser Mentalität nach. Neben dieser Rückkehr – etappenweise und in Stufen – in den sakralen Raum des Kirchengebäudes und gleichzeitig in der Liturgie, sollte der Sünder für seine geistige Wiederherstellung eine Reihe von Kniefällen in Demut, bzw. eine Abhärtung des Leibs (sklèragôgia) zu führen. So muß er sich würdig der Rückkehrt in der Kirche und in der Kommunion zu zeigen.
Bookmarks Related papers MentionsView impact
Bookmarks Related papers MentionsView impact
Bookmarks Related papers MentionsView impact
Bookmarks Related papers MentionsView impact
Bookmarks Related papers MentionsView impact
Bookmarks Related papers MentionsView impact
Uploads
Books by Stavros PERENTIDIS
Ainsi un colloque international s’est tenu en Juin 2006, à Argos, le berceau de la famille du collectionneur. Les actes de ce colloque constituent ce volume collectif.
O Ιωάννης Ζυγομαλάς (1498-1584) και ο υιός και ομότεχνός του Θεοδόσιος (1544-1607) διέγραψαν μια πνευματική πορεία που άφησε πολλά και πλούσια ίχνη και τεκμήρια. Υπηρέτησαν στο Πατριαρχείο Κωνσταντινουπόλεως σε θέσεις κλειδιά. Εκεί δίδαξαν την αρχαία ελληνική, ενώ αντέγραφαν και διακινούσαν χειρόγραφα με έργα αρχαίων και βυζαντινών συγγραφέων. Είναι γνωστή η αλληλογραφία τους με ευρωπαίους λογίους και περιηγητές, χάρις στην οποία η ουμανιστική Δύση γνώρισε τους Ρωμιούς του 16ου αιώνα, όσο και την τότε ομιλούμενη γλώσσα τους, ως συνέχεια του ελληνισμού της κλασσικής εποχής και του Βυζαντινού κόσμου. Ο γερμανός φιλόλογος Μαρτίνος Κρούσιος, ο πρώτος Φιλέλλην, ο πρώτος που υποστήριξε την συνέχεια των Ρωμιών της εποχής του με τους αρχαίους Έλληνες, απέκτησε από τους Ζυγομαλάδες τα στοιχεία που τεκμηρίωναν αυτήν την θέση. Οι ιστορικές πληροφορίες που μας σώζονται γι’αυτούς ενδιαφέρουν πολλές ειδικότητες των επιστημών του Ανθρώπου: Θεολογία και Φιλοσοφία, Κοινωνική Ιστορία, Ιστορία του Δικαίου και των Θεσμών, Φιλολογία και Γλωσσολογία, Παλαιογραφία και Κωδικολογία, Επιστολογραφία.
Έτσι προέκυψε ένα διεθνές συμπόσιο, που πραγματοποιήθηκε τον Ιούνιο του 2006, στο Άργος, κοιτίδα της οικογένειας Ζυγομαλά. Από τις εργασίες του συμποσίου προέκυψε και ο παρών συλλογικός τόμος.
Le but de cette recherche est de cerner à la fois continuité et modifications d’un système de parenté. Mais cette ‟étude de terrainˮ est aussi l’occasion d’approfondir la réflexion sur la notion de parenté. Anthropologues et historiens des diverses périodes de l’Histoire de la Grèce, depuis l’archaïsme jusqu’à l’époque contemporaine, se sont retrouvés autour de ce thème lors d’un colloque réuni à Volos du 18 au 21 juin 2003. Ce volume en constitue les actes.
• Christianisme - monde byzantin : Dès le IVe sicle, saint Jean Chrysostome veut imposer des significations nouvelles aux rites du mariage, afin de les rendre conformes à la morale du christianisme. Le dévoilement est donc banni. Ainsi, pendant toute la période byzantine, la rupture est-elle manifeste pour le sens attribué au voile nuptial. Les sources iconographiques représentent la mariée avec la couronne sur la tête, symbole nouveau de son élévation sociale à l’état de l’épouse, voire de la constitution du mariage.
• Sparte - polyandrie : La polyandrie pratiquée à Sparte est la plus an-cienne attestée sur le sol européen. Menacée par une classe de vaincus majoritaire en nombre, cette société de guerriers affronte un problème démographique aigu et invente des mesures institutionnelles très inté-ressantes pour la recherche anthropologique. On analyse donc le rôle du mari primaire de la mère quand il n’est pas le père biologique de l’enfant, la cohabitation des époux et la forme adelphique de cette po-lyandrie. La comparaison avec d’autres sociétés (Tibet, Guayaki du Paraguay, Lele du Kasai etc.) servira de moyen de réflexion pour construire le modèle spartiate.
─ Cette compilation a été paraphrasée en grec populaire par Théodose Zygomalas, philologue et copiste, mieux connu comme dignitaire laïc du patriarcat orthodoxe de Constantinople au 16ème siècle. Une première version de la paraphrase daterait des années 1585-1591. De ce premier travail nous disposons de l’autographe de l’auteur. Une seconde élaboration, avec des compléments, des corrections et des adjonctions, semble avoir été achevée en 1605. L’intérêt du texte consiste principalement en ces modifications par rapport à la tradition du droit byzantin, et à l’effort à rendre en grec populaire des termes de la pratique juridique byzantine, celle-là s’exprimant exclusivement en grec puriste. Il constitue en plus un bon témoin pour le grec parlé au 16ème siècle à Constantinople.
─ Le volume commence par une introduction qui comporte une biographie de Jean Zygomalas, ensuite celle de Théodose, avec les listes de leurs œuvres authentiques, latentes et douteuses. Le texte de la paraphrase est établi suivant l’autographe et un manuscrit de la deuxième élaboration. Un index des termes notables complète l’ensemble.""
Papers by Stavros PERENTIDIS
2. Édition d’un fragment de la Peira
3. Le verset Peira 25.25 dans la tradition indirecte
La procédure de réintégration du pécheur dans la communauté des fidèles, selon les normes de l’Église orthodoxe byzantine, se fait par étapes, soit par des phases successives qui doivent aboutir au retour parfait. L’on y reconnaît le schéma des rites de passage selon Arnold Van Gennep. Durant ce procédé, l’ascèse joue un rôle prépondérant, car la maîtrise de l’esprit se fait par l’ascèse du corps. Outre ce retour petit à petit et par étapes, dans l’espace sacré du bâtiment de l’église et à la liturgie, le récipiendaire, en vue de son rétablissement spirituel, doit jeûner, effectuer un nombre de génuflexions en signe d’humilité, faire peiner le corps et pratiquer une vie à la dure (sklèragôgia). Par ces pratiques austères, il doit ainsi se montrer, à soi-même et aux autres, digne de regagner le corps de l’Église et la communion.
Abstarct :
Reinstating the sinner in the community of believes, according to the standards of the Byzantine Orthodox Church, is done through stages or phases which should lead to a perfect come back. The pattern of rites of passage as of Arnold Van Gennep are to be spotted in such a procedure. During this process, asceticism plays a leading role as controlling the mind is done through the asceticism of the body. Besides this gradual and in stages return, in the sacred area of the church building and liturgy, the recipient, for his spiritual restoration, should fast, perform a number of prostrations to testify his humility, toil his body and live a hard life. In these austere practices, he must prove himself worthy returning to the body of the Church and to communion.
Resümee :
Gemäß der Normen der byzantinischen orthodoxen Kirche, wird die Reintegration der Sünder in die Gemeinschaft der Gläubigen in Stufen erfolgt, durch aufeinanderfolgende Phasen, die zum perfekten zurück führen sollte. Man kann das Schema der rites de passage – oder Übergangsriten – nach Arnold Van Gennep erkennen. Während dieses Prozesses spielt die Askese eine zentrale Rolle, da die Selbstbeherrschung des Geistes durch die Askese des Leibs zu realisieren ist, dieser Mentalität nach. Neben dieser Rückkehr – etappenweise und in Stufen – in den sakralen Raum des Kirchengebäudes und gleichzeitig in der Liturgie, sollte der Sünder für seine geistige Wiederherstellung eine Reihe von Kniefällen in Demut, bzw. eine Abhärtung des Leibs (sklèragôgia) zu führen. So muß er sich würdig der Rückkehrt in der Kirche und in der Kommunion zu zeigen.
Ainsi un colloque international s’est tenu en Juin 2006, à Argos, le berceau de la famille du collectionneur. Les actes de ce colloque constituent ce volume collectif.
O Ιωάννης Ζυγομαλάς (1498-1584) και ο υιός και ομότεχνός του Θεοδόσιος (1544-1607) διέγραψαν μια πνευματική πορεία που άφησε πολλά και πλούσια ίχνη και τεκμήρια. Υπηρέτησαν στο Πατριαρχείο Κωνσταντινουπόλεως σε θέσεις κλειδιά. Εκεί δίδαξαν την αρχαία ελληνική, ενώ αντέγραφαν και διακινούσαν χειρόγραφα με έργα αρχαίων και βυζαντινών συγγραφέων. Είναι γνωστή η αλληλογραφία τους με ευρωπαίους λογίους και περιηγητές, χάρις στην οποία η ουμανιστική Δύση γνώρισε τους Ρωμιούς του 16ου αιώνα, όσο και την τότε ομιλούμενη γλώσσα τους, ως συνέχεια του ελληνισμού της κλασσικής εποχής και του Βυζαντινού κόσμου. Ο γερμανός φιλόλογος Μαρτίνος Κρούσιος, ο πρώτος Φιλέλλην, ο πρώτος που υποστήριξε την συνέχεια των Ρωμιών της εποχής του με τους αρχαίους Έλληνες, απέκτησε από τους Ζυγομαλάδες τα στοιχεία που τεκμηρίωναν αυτήν την θέση. Οι ιστορικές πληροφορίες που μας σώζονται γι’αυτούς ενδιαφέρουν πολλές ειδικότητες των επιστημών του Ανθρώπου: Θεολογία και Φιλοσοφία, Κοινωνική Ιστορία, Ιστορία του Δικαίου και των Θεσμών, Φιλολογία και Γλωσσολογία, Παλαιογραφία και Κωδικολογία, Επιστολογραφία.
Έτσι προέκυψε ένα διεθνές συμπόσιο, που πραγματοποιήθηκε τον Ιούνιο του 2006, στο Άργος, κοιτίδα της οικογένειας Ζυγομαλά. Από τις εργασίες του συμποσίου προέκυψε και ο παρών συλλογικός τόμος.
Le but de cette recherche est de cerner à la fois continuité et modifications d’un système de parenté. Mais cette ‟étude de terrainˮ est aussi l’occasion d’approfondir la réflexion sur la notion de parenté. Anthropologues et historiens des diverses périodes de l’Histoire de la Grèce, depuis l’archaïsme jusqu’à l’époque contemporaine, se sont retrouvés autour de ce thème lors d’un colloque réuni à Volos du 18 au 21 juin 2003. Ce volume en constitue les actes.
• Christianisme - monde byzantin : Dès le IVe sicle, saint Jean Chrysostome veut imposer des significations nouvelles aux rites du mariage, afin de les rendre conformes à la morale du christianisme. Le dévoilement est donc banni. Ainsi, pendant toute la période byzantine, la rupture est-elle manifeste pour le sens attribué au voile nuptial. Les sources iconographiques représentent la mariée avec la couronne sur la tête, symbole nouveau de son élévation sociale à l’état de l’épouse, voire de la constitution du mariage.
• Sparte - polyandrie : La polyandrie pratiquée à Sparte est la plus an-cienne attestée sur le sol européen. Menacée par une classe de vaincus majoritaire en nombre, cette société de guerriers affronte un problème démographique aigu et invente des mesures institutionnelles très inté-ressantes pour la recherche anthropologique. On analyse donc le rôle du mari primaire de la mère quand il n’est pas le père biologique de l’enfant, la cohabitation des époux et la forme adelphique de cette po-lyandrie. La comparaison avec d’autres sociétés (Tibet, Guayaki du Paraguay, Lele du Kasai etc.) servira de moyen de réflexion pour construire le modèle spartiate.
─ Cette compilation a été paraphrasée en grec populaire par Théodose Zygomalas, philologue et copiste, mieux connu comme dignitaire laïc du patriarcat orthodoxe de Constantinople au 16ème siècle. Une première version de la paraphrase daterait des années 1585-1591. De ce premier travail nous disposons de l’autographe de l’auteur. Une seconde élaboration, avec des compléments, des corrections et des adjonctions, semble avoir été achevée en 1605. L’intérêt du texte consiste principalement en ces modifications par rapport à la tradition du droit byzantin, et à l’effort à rendre en grec populaire des termes de la pratique juridique byzantine, celle-là s’exprimant exclusivement en grec puriste. Il constitue en plus un bon témoin pour le grec parlé au 16ème siècle à Constantinople.
─ Le volume commence par une introduction qui comporte une biographie de Jean Zygomalas, ensuite celle de Théodose, avec les listes de leurs œuvres authentiques, latentes et douteuses. Le texte de la paraphrase est établi suivant l’autographe et un manuscrit de la deuxième élaboration. Un index des termes notables complète l’ensemble.""
2. Édition d’un fragment de la Peira
3. Le verset Peira 25.25 dans la tradition indirecte
La procédure de réintégration du pécheur dans la communauté des fidèles, selon les normes de l’Église orthodoxe byzantine, se fait par étapes, soit par des phases successives qui doivent aboutir au retour parfait. L’on y reconnaît le schéma des rites de passage selon Arnold Van Gennep. Durant ce procédé, l’ascèse joue un rôle prépondérant, car la maîtrise de l’esprit se fait par l’ascèse du corps. Outre ce retour petit à petit et par étapes, dans l’espace sacré du bâtiment de l’église et à la liturgie, le récipiendaire, en vue de son rétablissement spirituel, doit jeûner, effectuer un nombre de génuflexions en signe d’humilité, faire peiner le corps et pratiquer une vie à la dure (sklèragôgia). Par ces pratiques austères, il doit ainsi se montrer, à soi-même et aux autres, digne de regagner le corps de l’Église et la communion.
Abstarct :
Reinstating the sinner in the community of believes, according to the standards of the Byzantine Orthodox Church, is done through stages or phases which should lead to a perfect come back. The pattern of rites of passage as of Arnold Van Gennep are to be spotted in such a procedure. During this process, asceticism plays a leading role as controlling the mind is done through the asceticism of the body. Besides this gradual and in stages return, in the sacred area of the church building and liturgy, the recipient, for his spiritual restoration, should fast, perform a number of prostrations to testify his humility, toil his body and live a hard life. In these austere practices, he must prove himself worthy returning to the body of the Church and to communion.
Resümee :
Gemäß der Normen der byzantinischen orthodoxen Kirche, wird die Reintegration der Sünder in die Gemeinschaft der Gläubigen in Stufen erfolgt, durch aufeinanderfolgende Phasen, die zum perfekten zurück führen sollte. Man kann das Schema der rites de passage – oder Übergangsriten – nach Arnold Van Gennep erkennen. Während dieses Prozesses spielt die Askese eine zentrale Rolle, da die Selbstbeherrschung des Geistes durch die Askese des Leibs zu realisieren ist, dieser Mentalität nach. Neben dieser Rückkehr – etappenweise und in Stufen – in den sakralen Raum des Kirchengebäudes und gleichzeitig in der Liturgie, sollte der Sünder für seine geistige Wiederherstellung eine Reihe von Kniefällen in Demut, bzw. eine Abhärtung des Leibs (sklèragôgia) zu führen. So muß er sich würdig der Rückkehrt in der Kirche und in der Kommunion zu zeigen.
Resümee : Der Monarch der anonym in Synopsis minor B 47 genannt worden ist, als der Kaiser der am Ostersonntag geboren, ist mit Michael IX Palaiologos zu identifizieren, dessen Geburtsdatum der 17. April 1278 ist. Dies schlägt folgende Datierung der Synopsis minor vor : zwischen 1281 (Jahr seiner Proklamation als Mitkaiser) und etwa1310 (voraussichtlicher Zeitpunkt der ältesten Handschrift des Textes, cod. Parisinus gr. 1382).
Abstract : The monarch, who has been mentionned anonymously in Synopsis minor B 47, as the emperor who was born on Easter Sunday, is to be identified with Michael IX Palaiologos, whose birth date is 17th April 1278. This suggests as date of the Synopsis minor : between 1281 (the year of his proclamation as co-emperor) and about 1310 (the probably date of the oldest manuscript of the text, the cod. Parisinus gr. 1382).
Beyond all reasonable doubt, the family appears most often as an evidence, because it seems natural and universal. Family has yet an history and can not be reduced to the couple with or without progeny. Above all, it is impossible to understand what is family without considering it as a part of the whole society. This book tries to study the family as a norm and to show the diversity of the families in Antiquity. A collection of articles written by specialists, this book exposes as much the state of the art as it does an outline of the questions raised by this topic in spite of the fake sensation of familiarity which family conveys.