[go: up one dir, main page]

Vejatz lo contengut

Sennacherib

Un article de Wikipèdia, l'enciclopèdia liura.
Representacion de Sennacherib dins lo palais de Niniva.

Sennacherib († genier de 681 avC) es un sobeiran de l'Empèri Assirian que reinèt de 705 a 681 avC. Succediguèt a Sargon II (722-705 avC) e foguèt remplaçat per son fiu Assarhaddon (680-669 avC). Son rèine aguèt luòc durant lo periòde de dominacion assiriana en Mesopotamia e veguèt plusors victòrias militaras importantas en Siria, en Babilònia e en Elam.

Estela representant lo sètge de Lakish per Sennacherib.

Sennacherib prenguèt lo poder après la mòrt sus lo prat batalhier de son paire, Sargon II. La premiera partida de son rèine foguèt donc marcada per lei revòutas dins lei regions perifericas de l'Empèri. En particular, en 703 avC, Babilònia se revoutèt sota la direccion de Marduk-zakir-shumi e de Merodach-Baladan. Pasmens, una reaccion rapida permetèt a Sennacherib d'anientar l'armada babiloniana a proximitat de Kish e de plaçar un fidèu, Bel-ibni, sus lo tròna de la vila. Puei, se dirigiguèt en Siria onte leis Egipcians èran a sostenir de revòutas en Judèa e en Fenicia. Reprimiguèt premier leis insureccions fenicianas e bateguèt una armada egipciana arribada en renfòrç. Puei, destruguèt Lakish, segonda vila de Juda, e assetjèt Jerusalèm. Acceptèt finalament d'abandonar lo sètge en cambi d'un tribut considerable (30 talents d'aur e 800 talents d'argent).

La guèrra en Babilònia tornèt començar vèrs 700 avC amb una revòuta novèla organizada per lo Caldèu Merodach-Baladan. Batuts, leis insurgents se retirèron dins lei paluns d'Eufrates e Sennacherib remplacèt Bel-ibni per son fiu Assur-nadin-shumi. En 694 avC, organizèt una ataca dins lo Golf Persic còntra lei rebèls. Aquò entraïnèt una intervencion elamita per ajudar Merodach-Baladan. Lo rèi d'Elam, Hallushu, conquistèt Sippur e Babilònia mai foguèt finalament reversat per una rebellion. Aquò empachèt pas lei Babilonians de nomar un rèi novèu, Mushezib-Marduk, que capitèt de mantenir l'aliança amb Elam gràcias a l'aur dau temple de Marduk. Dins aquò, Sennacherib ganhèt la batalha d'Halule còntra lei coalizats e prenguèt Babilònia en 689 avC après un sètge de quinze mes. Per empedir una revòuta futura, ordonèt lo pilhatge e la destruccion de la ciutat.

Sennacherib foguèt assassinat per sei fius ainats après aver designat son fiu cadet, Assarhaddon, coma eiretier. Sa mòrt entraïnèt una guèrra de succession que foguèt rapidament ganhada per Assarhaddon.

Eiretatge politic e culturau

[modificar | Modificar lo còdi]
Tèxte celebrant lei trabalhs de Sennacherib dins la vila de Niniva.
Article detalhat: Niniva.

Durant son rèine, Sennacherib melhorèt l'organizacion e lo foncionament de l'Empèri Assirian en installant sa capitala dins la vila de Niniva. Per ne'n favorizar lo desvolopar, i organizèt un important programa de construccions de monuments e d'infrastructuras (palais, aqüaducte, rotas, jardins...). Lo nivèu tecnologia utilizat per permetre lo foncionament de certaneis obratges èra relativament impressionant per lo periòde. Per exemple, per permetre l'arribada de l'aiga dins la vila, plusors maquinas utilizant de vitz d'Arquimèdes foguèron construchas. De mai, lei jardins de la vila son benlèu a l'origina dau mite dei Jardins penjats de Babilònia.

Sennacherib laissèt donc l'imatge d'un rèi poderós, administrator e cap militar fòrça competent, que mantenguèt la dominacion assiriana en Orient Mejan. Pasmens, per leis istorians modèrnes, son rèine mòstra – coma lei rèines deis autrei rèis assirians de l'epòca – lei limits de la poissança de l'Empèri Assirian. D'efiech, maugrat la poissança de son armada e de son economia, èra pas incapable de sometre e d'integrar lei pòbles vencuts. Ansin, èra condamnat a véncer de revòutas quasi permanentas dins lei regions perifericas, çò que menèt a l'erosion progressiva de son potenciau militar.

Liames intèrnes

[modificar | Modificar lo còdi]
  • (en) Josette Elayi, Sennacherib, King of Assyria, SBL Press, 2018.
  • (fr) Pierre Villard, « Sennacherib », dins Francis Joannès (dir.), Dictionnaire de la civilisation mésopotamienne, 2001, pp. 767-769.

Nòtas e referéncias

[modificar | Modificar lo còdi]