[go: up one dir, main page]

Vejatz lo contengut

Reiaumes Indogrècs

Aqueste article es redigit en provençau.
Un article de Wikipèdia, l'enciclopèdia liura.

Extension maximala dei reiaumes indogrècs

Lei Reiaumes Indogrècs son un ensemble de reiaumes ellenistics establits sus una zòna anant de l'Afganistan au nòrd-èst de l'Índia actuala entre la fin dau sègle III avC e lo començament dau sègle I apC. Eissits dei conquistas d'Alexandre lo Grand, son d'Estats mau coneguts qu'aprofichèron la dislocacion de l'Empèri Maurya per se mantenir dins la region. Après la disparicion dau reiaume grèc de Bactriana, se fragmentèron en reiaumes rivaus que foguèron pauc a pauc conquistats per lei Parts e per l'Empèri Koshan.

Lo territòri futur dei reiaumes indogrècs foguèt conquistat per Alexandre lo Grand. Pasmens, a sa mòrt, la màger part de la region foguèt ocupada per lei fòrças de Chandragupta Maurya (322-298 avC). Lei Maurya capitèron de se mantenir dins la region durant un sègle mai son declin permetèt au rèi grècobactriana Demetrios Ièr (vèrs 200-180 avC) de realizar plusors conquistas dins la vau d'Indus entre 206 e 200 avC[1]. Sei successors renforcèron sei conquistas en organizant lei territòris (creacion d'una moneda establa, desvolopament de colonias grègas, organizacion dei tributs, descentralizacion, etc.). Aquò favorizèt benlèu una renaissença de l'economia que durèt fins a 165 avC. Vèrs aqueu periòde, lo reversament de Demetrios II (vèrs 175-165 avC) per Eucratides Ièr (vèrs 171-139 avC) entraïnèt una guèrra civila fòrça violenta[2]. Vèrs 130 avC, menèt a la conquista de Bactriana per lei nomadas yuezhi e a la fragmentacion politica dau rèsta de l'espaci indogrèc.

Aquelei reiaumes son principalament coneguts gràcias ai monedas batudas per sei sobeirans[3]. Au mens 30 rèis e 10 centres politics son estats identificats per aqueu biais e lei datas dei rèines son generalament imprecisas. De mai, lei limits d'aquelei reiaumes semblan instables en causa dei guèrras entre Grècs e de la pression militara dei reiaumes vesins. Aquelei reiaumes dispareguèron durant lo sègle I avC amb una resisténcia que durèt fins a 10 apC en Panjab. Puei, au sen de l'Empèri Koshan, de comunautats grègas residualas gardèron un ròtle locau en Gandhara fins au sègle II apC[4]. Lo grèc demorèt una lenga utilizada per lo poder koshan fins a 127 apC e son remplaçament per lo bactrian escrich en caractèrs grècs[5].

Organizacion e institucions

[modificar | Modificar lo còdi]
Pèça de moneda bilinga dau rèine de Menandre Ièr.

Durant sei dos sègles d'existéncia, lei reiaumes indogrècs se desvolopèron sus de territòris restats per de colons grècs e divèrsei populacions indigènas. Aquò menèt a la formacion d'una civilizacion originala onte la cultura grèga demorèt la cultura unificatritz tot en adoptant de trachs culturaus indigèns. La casuda de Bactriana, que veguèt l'arribada de refugiats nombrós, favorizèt aquela resisténcia de la cultura grèga. De mai, dins lei regions indós, lo sistèma dei castas complicava l'absorpcion d'una cultura per una autra. Pasmens, i aguèt de cas de Grècs convertits a l'indoïsme ò au bodisme. Lo dialòg Milindapanha entre lo rèi Menandre (vèrs 160-135 avC) e lo savi indian Nagasena mòstra la comunicacion bòna entre lei diferentei comunautats religiosas. Uei, es encara un tèxte importanta de la literatura bodica[6][7].

Lei monedas son probable l'element materiau pus conegut dei reiaumes indogrècs. Fach unic dins lei reiaumes ellenistics, son de monedas bilingas. Mòstran lo poder dei rèis indogrècs. D'efiech, lo declin progressiu de la qualitat d'aquelei monedas illustra lo declin lent dei reiaumes indogrècs. La pèrda dau drech de batre moneda es tanben un signe de la conquista dei territòris grècs per lei Koshans e lei Parts[8].

Exemple d'escultura caracteristica de l'art grècobodic.
Article detalhat: Art grècobodic.

L'absorpcion de l'art ellenistic per lo mond indian dau nòrd de la peninsula, onte dominava lo bodisme, menèt a la formacion d'un art sincretic qu'es dich art grècobodic. Art « oficiau » de l'Empèri Koshan, aquel art se caracterizèt per l'integracion dau realisme ellenic dins de scenas figurativas associadas au bodisme. Aguèt un succès important e son influéncia foguèt observat fins en Asia Centrala[9], en China[10], en Corèa e en Japon.

Liames intèrnes

[modificar | Modificar lo còdi]
  • (fr) Obratge collectiu per lei conservadors dau musèu Guimet, Musée des arts asiatiques Guimet : le guide des collections, Musée des arts asiatiques Guimet, 2012.
  • (fr) John Boardman, The Greeks in Asia, Thames & Hudson, 2015.
  • (fr) Osmund Bopearachchi, Monnaies gréco-bactriennes et indo-grecques, catalogue raisonné, Bibliothèque Nationale, 1991.
  • (fr) Bérénice Geoffroy-Schneiter, Gandhara : La rencontre d'Apollon et de Bouddha, Assouline, coll. « Mémoires », 2001.
  • (fr) Guy Labarre, « Les royaumes gréco-bactriens et indo-grecs : un essai de reconstitution historique. François Widemann, Les successeurs d’Alexandre en Asie centrale et leur héritage culturel », Dialogues d'histoire ancienne, vol. 36, n° 2, 2010, pp. 211-222.
  • (en) William Woodthorpe Tarn, The Greeks in Bactria and India, Cambridge University Press, 1951.
  • (fr) François Widemann, Les successeurs d'Alexandre en Asie centrale et leur héritage culturel : essai, Riveneuve éditions, 2009.
  • (fr) Édouard Will, Histoire politique du monde hellénistique 323-30 av. J.-C., Seuil, coll. « Points Histoire », 2003.

Nòtas e referéncias

[modificar | Modificar lo còdi]
  1. Estrabon, XI, 11, 1.
  2. (fr) Édouard Will, Histoire politique du monde hellénistique 323-30 av. J.-C., Seuil, coll. « Points Histoire », 2003, t. 2, p. 401.
  3. (fr) O. Bopearachchi, Monnaies gréco-bactriennes et indo-grecques, Catalogue raisonné, Bibliothèque Nationale, 1991, p. 453.
  4. (en) Shane Wallace, Greek Culture in Afghanistan and India: Old Evidence and New Discoveries, 2016, p. 210.
  5. (fr) Iosif M. Oranskij (trad. Joyce Blau), Les langues iraniennes, Institut d'études iraniennes de l'Université de la Sorbonne Nouvelle, Librairie C. Klincksieck, 1977.
  6. (fr) Paul Demiéville, « Les versions chinoises du Milindapañha », Bulletin de l'Ecole française d'Extrême-Orient, vol. 24, 1924, pp. 1-258.
  7. Lo Milindapanha presenta la conversion d'un rèi indogrèc, dich « Milinda », au bodisme. Aqueu rèi es sovent assimilat a Menandre mai, dins lei fachs, la conversion d'aqueu rèi es pas demostrada. En revènge, foguèt un protector dau bodisme durant son rèine.
  8. Pasmens, l'art numismatic grèc inspirèt de pèças de moneda batudas per l'Empèri Gupta au sègle IV apC.
  9. Lei Bodas de Bamian, escultats entre 300 e 700 apC, son inspirats per l'estil Gandhara, una varianta regionala de l'art grècobodic.
  10. D'elements artisticas d'estil grècobodic son estats descubèrts sus lo site chinés de Miran. Datan probablament dau sègle III apC.