Cassitas

Sagèu cassita.

Lei Cassitas son un pòble antic mau conegut qu'aguèt un ròtle important en Mesopotamia durant lo millenari II avC. En particular, fondèron una dinastia que dirigiguèt Babilònia entre lei sègles XVI e XII avC.

Istòria

Probablament originaris dei Monts Zagros, èran coneguts en Mesopotamia Centrala dempuei lo sègle XVIII avC car de companhiás de Cassitas èran regularament recrutadas coma mercenaris. Dins de circonstàncias desconegudas, probablament ajudadas per de trèbols intèrnes dau Reiaume Itita, conquistèron Babilònia e subretot recupèron l'estatua de Marduk, lo dieu protector de la ciutat. Segon la tradicion, es lo rèi cassita Agum II que foguèt l'autor d'aquela proesa, mai leis istorians an de dobtes sus lei detalhs dau racònte que provènon d'una tauleta profetica redigida durant lo periòde cassita. Dins lei fachs, lo premier rèi cassita de Babilònia que son existéncia es clarament atestada dins lei documents de l'epòca es Burna-Buriash I^èr, lo successor d'Agum II.

Lei Cassitas luchèron còntra la Premiera Dinastia dau País de la Mar, una linhada reiala egalament mau coneguda que dominèt Sumèr de 1740 a 1475 avC. En revènge, au nòrd, la preséncia de Mitanni e l'emergéncia de la poissança assiriana empachèron la restauracion de la preséncia babiloniana. Pasmens, lei sobeirans cassitas aguèron un prestigi considerable durant aqueu periòde e un jòc diplomatic intens, fondat sus de maridatges de princessas amb lei rèis poderós de la region, permetèt ai Babilonians de gardar sei territòris. De trabalhs importants renforcèron pereu l'importància de la vila qu'adoptèt son plan quadrangular a aquela epòca. La cultura babiloniana, fòrça influenta, favorizèt tanben aquela resisténcia que durèt fins a la segonda mitat dau sègle XIII avC. D'efiech, en 1235 avC, una guèrra còntra leis Assirians s'acabèt amb la presa de Babilònia per lo rèi Tukulti-Ninurta I^èr. Aquò afebliguèt fòrça la dinastia e Babilònia foguèt tornarmai conquistada per leis Elamitas en 1155 avC. Aquela desfacha entraïnèt la disparicion dau poder cassita.

Cultura

La cultura cassita es quasi desconeguda car lei Cassitas, pauc nombrós, adoptèron rapidament la cultura mesopotamiana. Lor societat èra probablament organizada en « ostaus », una entitat tribala formada dei descendents d'un rèire comun. Lo dieu Shuqamuna, lo protector de la dinastia, sembla d'èsser lo cap d'un panteon compausat de divinitats purament cassitas (Buriash, Harbe, Shimaliya, etc.) e de divinitats d'origina indoariana (Marrutash, Shuriyas, etc.). Quauquei mots cassitas passèron en babilonian, generalament de títols militars e de tèrmes tecnics liats a l'equitacion.

La lenga cassita a laissat pauc de tèxtes. Lo pus important es un pichon diccionari cassita-akkadian que lista de tèrmes agricòlas e tecnics, lo nom dei colors e lo nom de personas, de divinitats e de chivaus. La reconstruccion de la gramatica cassita sembla donc pas possibla a l'ora d'ara. De mai, la lenga èra pas una lenga semitica e una relacion amb l'elamita es dobtosa. Auriá benlèu un liame amb la lenga parlada en Urartu ò seriá un isolat lingüistic. Maugrat lo nombre reduch de locutors au sen de la populacion babiloniana, lo cassita foguèt parlat après la fin de la dinastia cassita car son periòde de disparicion se situa entre lei sègles VII e IV avC.

Annèxas

Liames intèrnes

• Babilònia.
• Cassita.

Bibliografia

• (it) A. Ancilotti, La lingua dei Cassiti, Milan, 1980.
• (fr) Francis Joannès (dir.), Dictionnaire de la civilisation mésopotamienne, París, Robert Laffon, 2001.