Сүүлийн хорин жилийн хугацаанд дэлхий дахинаа авторитари дэглэмтэй дөч орчим улс ардчилсан дэглэм... more Сүүлийн хорин жилийн хугацаанд дэлхий дахинаа авторитари дэглэмтэй дөч орчим улс ардчилсан дэглэмд шилжсэн асар том хувьсгалт өөрчлөлт өрнөж буйг бид бүхэн мэдэх билээ. Үнэндээ "авторитари дэглэм" гэдэгт Латин Америк болон бусад бүс нутаг дахь цэргийн хунт, Тайвань юм уу коммунист орнууд дахь нэг намын удирдлага, Испани, Филиппин, Румын дахь нэг хүний дарангуйлал, Өмнөд Африк дахь арьс өнгөний дэглэм гээд харилцан адилгүй олон янзын засаглалын хэлбэрийг ойлгож байна. Үүнтэй зэрэгцээд ардчилалд шилжих үйл явц ч харилцан адилгүй байна. Зарим тохиолдолд авторитари дэглэмийн хүрээнд засаг төрийн эрхэнд гарсан улс төрийн хүчин ардчилсан өөрчлөлтийг эхлүүлж байх жишээтэй. Гэтэл засаг баригч болон сөрөг хүчний хоорондын яриа хэлцлийн дүнд ардчилсан өөрчлөлт хийж буй орон ч байна. Зарим нэг улсад авторитари дэглэмийг түлхэн унагах юм уу өөрөө унаж буй тохиолдол үүсэж байна. АНУ-ын шууд оролцоотойгоор дарангуйллыг түлхэн унагаж, сонгуульт засаг тогтож буй тохиолдол ч гарсан (As we all know, the last two decades have seen a remarkable political revolution in which transitions from authoritarianism to democracy have occurred in roughly 40 countries. The previous authoritarian regimes varied considerably. They included military governments in Latin America and elsewhere; one-party regimes in the communist states but also in Taiwan; personal dictatorships in Spain, the Philippines, Romania, and elsewhere; and a racial oligarchy in South Africa. The transitions to democracy also differed greatly. In some cases, including many military regimes, reformers came to power within the authoritarian regime and took the initiative in bringing about the transition. In other cases, the transition came as a result of negotiations between the government and opposition groups. In still others, the authoritarian regime was overthrown or collapsed. In a few instances, intervention by the United States brought the fall of the dictatorship and its replacement by a regime based on elections). Хэв шинжээсээ үл хамаараад дээрх авторитари дэглэмүүдэд цэрэг, иргэний харилцааг сайжруулах гэсэн нэгэн нийтлэг зүйл ажиглагдаж байна. Өндөр хөгжилтэй ардчилсан орнуудаас бусад газар төлөвшиж чадаагүй цэрэг-иргэний харилцааг миний бие нэгэн бүтээлдээ "обьектив иргэний хяналт" (Objective Civilian Control; Объективный гражданский контроль) гэж тодорхойлсон санагдана 1. Энэ хэв шинжийн харилцаа 1) Өндөр түвшний армийн мэргэшсэн байдал, өөрийн бүрэн эрхийн хязгаарлагдмал шинжийг армийн зүгээс ухамсарласан байх; 2) Цэрэг, армийн удирдлага иргэний улс төрийн удирдлагадаа захирагдаж, иргэний улс төрийн удирдлагын зүгээс цэрэг, армийн бодлогын салбар дахь үндсэн шийдвэр гардаг байх; 3) Улс төрийн удирдлагын зүгээс цэрэг, армийн мэргэшсэн, хараат бус байдлыг хүлээн зөвшөөрсөн байх; 4) Үр дүнд нь улс төрийн салбарт армийнхан, цэрэг, армийн салбарт улс төрчид бага оролцог байх гэсэн шинжийг өөртөө агуулна (Virtually all of these authoritarian regimes, whatever their type, had one thing in common. Their civil-military relations left much to be desired. Almost all notably lacked the kind of civil-military relations characteristic 1 Samuel P.Huntington, The Soldier and the State: The Theory and Politics of Civil-Military Relations /Cambridge: Harvard University Press, 1957/, 83-85.
Сүүлийн хорин жилийн хугацаанд дэлхий дахинаа авторитари дэглэмтэй дөч орчим улс ардчилсан дэглэм... more Сүүлийн хорин жилийн хугацаанд дэлхий дахинаа авторитари дэглэмтэй дөч орчим улс ардчилсан дэглэмд шилжсэн асар том хувьсгалт өөрчлөлт өрнөж буйг бид бүхэн мэдэх билээ. Үнэндээ "авторитари дэглэм" гэдэгт Латин Америк болон бусад бүс нутаг дахь цэргийн хунт, Тайвань юм уу коммунист орнууд дахь нэг намын удирдлага, Испани, Филиппин, Румын дахь нэг хүний дарангуйлал, Өмнөд Африк дахь арьс өнгөний дэглэм гээд харилцан адилгүй олон янзын засаглалын хэлбэрийг ойлгож байна. Үүнтэй зэрэгцээд ардчилалд шилжих үйл явц ч харилцан адилгүй байна. Зарим тохиолдолд авторитари дэглэмийн хүрээнд засаг төрийн эрхэнд гарсан улс төрийн хүчин ардчилсан өөрчлөлтийг эхлүүлж байх жишээтэй. Гэтэл засаг баригч болон сөрөг хүчний хоорондын яриа хэлцлийн дүнд ардчилсан өөрчлөлт хийж буй орон ч байна. Зарим нэг улсад авторитари дэглэмийг түлхэн унагах юм уу өөрөө унаж буй тохиолдол үүсэж байна. АНУ-ын шууд оролцоотойгоор дарангуйллыг түлхэн унагаж, сонгуульт засаг тогтож буй тохиолдол ч гарсан (As we all know, the last two decades have seen a remarkable political revolution in which transitions from authoritarianism to democracy have occurred in roughly 40 countries. The previous authoritarian regimes varied considerably. They included military governments in Latin America and elsewhere; one-party regimes in the communist states but also in Taiwan; personal dictatorships in Spain, the Philippines, Romania, and elsewhere; and a racial oligarchy in South Africa. The transitions to democracy also differed greatly. In some cases, including many military regimes, reformers came to power within the authoritarian regime and took the initiative in bringing about the transition. In other cases, the transition came as a result of negotiations between the government and opposition groups. In still others, the authoritarian regime was overthrown or collapsed. In a few instances, intervention by the United States brought the fall of the dictatorship and its replacement by a regime based on elections). Хэв шинжээсээ үл хамаараад дээрх авторитари дэглэмүүдэд цэрэг, иргэний харилцааг сайжруулах гэсэн нэгэн нийтлэг зүйл ажиглагдаж байна. Өндөр хөгжилтэй ардчилсан орнуудаас бусад газар төлөвшиж чадаагүй цэрэг-иргэний харилцааг миний бие нэгэн бүтээлдээ "обьектив иргэний хяналт" (Objective Civilian Control; Объективный гражданский контроль) гэж тодорхойлсон санагдана 1. Энэ хэв шинжийн харилцаа 1) Өндөр түвшний армийн мэргэшсэн байдал, өөрийн бүрэн эрхийн хязгаарлагдмал шинжийг армийн зүгээс ухамсарласан байх; 2) Цэрэг, армийн удирдлага иргэний улс төрийн удирдлагадаа захирагдаж, иргэний улс төрийн удирдлагын зүгээс цэрэг, армийн бодлогын салбар дахь үндсэн шийдвэр гардаг байх; 3) Улс төрийн удирдлагын зүгээс цэрэг, армийн мэргэшсэн, хараат бус байдлыг хүлээн зөвшөөрсөн байх; 4) Үр дүнд нь улс төрийн салбарт армийнхан, цэрэг, армийн салбарт улс төрчид бага оролцог байх гэсэн шинжийг өөртөө агуулна (Virtually all of these authoritarian regimes, whatever their type, had one thing in common. Their civil-military relations left much to be desired. Almost all notably lacked the kind of civil-military relations characteristic 1 Samuel P.Huntington, The Soldier and the State: The Theory and Politics of Civil-Military Relations /Cambridge: Harvard University Press, 1957/, 83-85.
The researchers in this article aim to examine the theoretical concepts and approaches of politic... more The researchers in this article aim to examine the theoretical concepts and approaches of political and administrative relations in a taxonomic order. Since the rise of public administration as an academic field, scholars have sought to understand the role of politics in public administration. The authors have followed the principle of writing based on the main results of research conducted in this area in the West. Ensuring a clear understanding of political and administrative relations is not only theoretically significant, but also practical in the modern science of public administration. Түлхүүр үгс: Улс төр ба захиргаа, тусгаарлах дэг сургууль, улс төр давамгайлсан дэг сургууль, улс төр, захиргааны харилцан үйлчлэлийн дэг сургууль.
Монгол улсын ШУА, Түүхийн Хүрээлэнгээс эрхлэн гаргасан Монгол улсын түүх сурах бичгийн эл ботьд X... more Монгол улсын ШУА, Түүхийн Хүрээлэнгээс эрхлэн гаргасан Монгол улсын түүх сурах бичгийн эл ботьд XX зууны Монголын түүхиийг авч үзсэн болно.
Uploads
Thesis Chapters
Францын эрдэмтэн Жан Франсуа Шампольон 1822 онд анхны хуйлмал бичгийг тайлж уншсан ба үүнээс хойш анагаах ухаан, асархуйн үйлийн чиглэлээр нийтдээ арав гаруй бүтээл олдоод байна.
төлөвшиж чадаагүй байна. Анх тэргүүнээ бон суртлыг үндэслэгч Шинрэв Мивогийн
хөвүүн Чэбү Триша “Бум ши” буюу “Анагаах эрдмийн дөрвөн үндэс” нэрт хөлгөн судар
зохиосон нь тус газраа уг эрдэм түгэх эхлэл болжээ. Түүний амьдарч асан Шан Шүн улс
нь Өрнөд Төвөдөд оршин байсан бөгөөд цаг хугацааны хувьд МЭӨ 500 оноос МЭ 645
он хүртэлх үеийг хамардаг байна. Сронзонгамбо хааны байлдан дагууллын явцад
сарниж устсан гэдэг байна.
Францын эрдэмтэн Жан Франсуа Шампольон 1822 онд анхны хуйлмал бичгийг тайлж уншсан ба үүнээс хойш анагаах ухаан, асархуйн үйлийн чиглэлээр нийтдээ арав гаруй бүтээл олдоод байна.
төлөвшиж чадаагүй байна. Анх тэргүүнээ бон суртлыг үндэслэгч Шинрэв Мивогийн
хөвүүн Чэбү Триша “Бум ши” буюу “Анагаах эрдмийн дөрвөн үндэс” нэрт хөлгөн судар
зохиосон нь тус газраа уг эрдэм түгэх эхлэл болжээ. Түүний амьдарч асан Шан Шүн улс
нь Өрнөд Төвөдөд оршин байсан бөгөөд цаг хугацааны хувьд МЭӨ 500 оноос МЭ 645
он хүртэлх үеийг хамардаг байна. Сронзонгамбо хааны байлдан дагууллын явцад
сарниж устсан гэдэг байна.
Рикардо Пэлиццо (РП): Энэ тал дээр миний байр суурь бусад эрдэмтэдтэй, тухайлбал, Кац, Мэир нартай санал нэгдэж байгаа: Намын зохион байгуулалтын шинэ загвар үүссэн. Харин «бүхнийг хамруулагч» намын тухайд төгсгөл рүүгээ ойртож байх шиг. Өнөөдөр бид «картел» намын тогтолцоотой байна.
Өнөөгийн дэлхий дахины зөрчил мөргөлдөөний үндсэн эх сурвалж нь үзэл суртал ч тэр, эдийн засаг ч тэр биш гэж миний бие бодож байна. Хүн төрөлхтнийг зааглан хуваахын зэрэгцээ зөрчил мөргөлдөөний эх сурвалж болсоор байх гол хил хязгаарыг соёл тодорхойлох болно. Үндэсний төр улс олон улсын харилцааны гол хөдөлгөгч хүч хэвээр үлдэх ч дэлхийн улс төрийн бодлогод нөлөөлөх томоохон зөрчил мөргөлдөөн олон янзын соёл иргэншилд багтах бүлэг, үндэстнүүдийн дунд өрнөх болно. Соёл иргэншлийн мөргөлдөөн дэлхийн улс төрийн бодлогын давамгайлагч хүчин зүйл болно. Соёл иргэншил дундын хуваагдлын шугам – ирээдүйн фронтын шугам мөн.
Айсуй цагийн соёл иргэншил хоорондын зөрчил мөргөлдөөн – нь өнөөгийн дэлхий дахины зөрчил мөргөлдөөний эцсийн шат байх болно. Орчин үеийн олон улсын харилцааны тогтолцоог бий болгосон Вестфалийн энх тайвны дараах хагас зуун жилийн хугацаанд Өрнөдөд зөрчил мөргөлдөөн их төлөв эдийн засгийн хүчин чадлаа зузаатгаж, зэвсэгт хүчнээ хүчирхэгжүүлэхийн зэрэгцээ төрийн албаа сайжруулах гэсэн, хамгийн гол нь, өөртөө шинэ эзэмшил нэгтгэхийг эрмэлзсэн эзэн хаад – ван, улсын эзэн, хэмжээт цаазат болон хэмжээгүй эрхт захирагчдын хооронд өрнөж байв. Уг үйл явц нь үндэсний төр улс үүсэхэд хүргэсэн бөгөөд Францын агуу их хувьсгалаас эхлэн зөрчил мөргөлдөөний үндсэн шугам захирагчдын дунд төдийгүй үндэстнүүдийн хооронд шатлан өргөжсөн. 1793 онд Р. Р. Палмер (R. R. Palmer)-ын үгээр «эзэн хаадын дундах дайн эцэслэж, ард түмнүүдийн дундах дайн эхэлсэн байна» (The wars of kings were over; the wars of peoples had begun).
Тэрээр 1694 оны арваннэгдүгээр сарын 21 нд Париж хотноо нотаритч Франсуа Аруэ, эрүүгийн хэргийг шүүн таслах газрын бичиг хэргийн ажилтны охин Мари Маргэрит Домар нарын гэрт лагшин мэндэлжээ. Таван хүүхэдтэй айлын отгон хүүхэд байсан гэдэг. Долоо нас хүрэхэд түүний эх ертөнцийн мөнх бусыг үзүүлжээ. 1711 онд Париж хотноо Иезуит коллеж дүүргэж, эцгийн зөвлөсний дагуу хууль цаазын мэргэжил эзэмшихээр Гааг хотноо хууль эрх зүйн сургуульд элсэн оржээ. Гэвч яруу найраг, утга зохиолын ажил шимтэн сонирхох болсон байна. Түүний уг үйлдэлд эхийнх нь садангийн хүн болох католиг шашны гэгээн эцэг Шатонэф ихээхэн нөлөөлсөн гэдэг. Тэрээр Вольтерийн утга зохиолын ажлын дэмжин хөхиүлэхийн зэрэгцээ Вандомын захирагчийг тойрон нэгдсэн Ариун сүм гэх язгууртны утга зохиолын бүлгэмд элсэн ороход нь дэмжлэг үзүүлжээ.