Vinnytsia
Vinnytsia | |||
Вінниця | |||
by | |||
Det gamle vasstårnet i Vinnytsia (i dag eit krigsvetarnmuseum)
| |||
|
|||
Land | Ukraina | ||
---|---|---|---|
Oblast | Vinnytsia oblast | ||
Rajon | Vinnytsia bykommune | ||
Koordinatar | 49°14′0″N 28°29′0″E / 49.23333°N 28.48333°E | ||
Areal | 79,94 km² | ||
Folketal | 370 100 | ||
Folketettleik | 4 630 / km² | ||
Grunnlagd | 1363 | ||
Borgarmeister | Serhij Morhunov | ||
Postnummer | 21000- | ||
Retningsnummer | +380 43 | ||
Vinnytsia 49°14′14″N 28°28′02″E / 49.237222222222°N 28.467222222222°E | |||
Kart som viser Vinnytsia.
| |||
Wikimedia Commons: Vinnytsia | |||
Nettstad: www.vmr.gov.ua |
Vinnytsia (ukrainsk Ві́нниця) er ein by ved breidda av Søndre Bug, sentralt i Ukraina. Han er det administrative senteret i Vinnytsia oblast. Byen har kring 370 000 innbyggjarar.
Vinnytsia har hatt fleire andre namn, som Vinnitsa (russisk Ви́нница), Vinnica (polsk Winnica), tysk Winniza og rumensk Vinniţa. Alle variantar av namnet viser til det slaviske ordet for vingard.
Geografi
[endre | endre wikiteksten]Vinnytsia ligg kring 260 km frå den ukrainske hovudstaden Kiev, 429 km frå hamnebyen Odessa og 369 km frå Lviv. Gavrysjivka internasjonale lufthamn ligg i Vinnytsia og sidan slutten av andre verdskrigen har det vore ein stor sovjetisk flybase her. Det ukrainske luftforsvaret har sidan hatt base i Vinnytsia.
Klima
[endre | endre wikiteksten]Vinnytsia har ein lang, varm sommar med ganske fuktig luft og ein forholdsvis kort vinter. Middeltemperaturen i januar er -5,8 °С og 18,3 °С i juli. Årsmiddelnedbøren er 638 mm.
Gjennom året er det 6-9 dagar med kraftig snøfall, 37-60 dagar med tåke, særleg om vinteren og 3-5 dagar med torevêr og hagl.
Vêrdata for Vinnytsia | |||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Jan | Feb | Mar | Apr | Mai | Jun | Jul | Aug | Sep | Okt | Nov | Des | År | |
Høgast målte °C | 11,6 | 17,3 | 22,3 | 29,4 | 32,2 | 35 | 37,8 | 36,5 | 31,5 | 28,6 | 19,9 | 15,4 | 37,8 |
Gjennomsnittleg maks °C | −1,4 | −0,3 | 5,2 | 13,4 | 20,1 | 22,7 | 24,8 | 24,3 | 18,7 | 12,4 | 4,7 | −0,4 | 12 |
Døgnmiddeltemperatur °C | −4,1 | −3,3 | 1,2 | 8,3 | 14,5 | 17,4 | 19,2 | 18,6 | 13,4 | 7,8 | 1,7 | −2,8 | 7,7 |
Gjennomsnittleg min °C | −6,7 | −6,1 | −2,2 | 3,7 | 9,1 | 12,3 | 14,1 | 13,4 | 8,9 | 4 | −0,8 | −5,2 | 3,7 |
Lågast målte °C | −35,5 | −33,6 | −24,2 | −12,7 | −2,8 | 2,5 | 5,2 | 1,5 | −4,5 | −11,4 | −24,6 | −27,2 | −35,5 |
Gjennomsnittleg nedbør mm | 29 | 28 | 30 | 45 | 50 | 94 | 83 | 66 | 64 | 30 | 37 | 35 | 591 |
Gns. dagar med regn | 7 | 6 | 9 | 13 | 14 | 15 | 15 | 11 | 12 | 11 | 12 | 9 | 134 |
Gns. solskinstimar i månaden | 58,9 | 70,6 | 114,7 | 171 | 248 | 255 | 266,6 | 260,4 | 195 | 133,3 | 57 | 40,3 | 1 870,8 |
Kjelde: Pogoda.ru.net[1]Hong Kong Observatory.[2] |
Historie
[endre | endre wikiteksten]Vinnytsia har vore eit viktig handelssenter og politisk senter sidan 1300-talet, då Fedir Koriatowicz, nevøen til den litauiske hertugen Olgerd bygde ei festning (1363) her mot tatarane ved breidda av Søndre Bug. Frå den tid vart byen stadig kjempa om mellom Litauen, tatarar, Polen, Det osmanske riket (som styrte byen og regionen frå 1672 til 1699), kosakkar og til slutt Russland, som annekterte byen og regionen etter den andre delinga av Polen i 1793.
Under den stalinistiske undertrykkinga utførte russarane ein massakre i 1937-1938 og massegravene vart grave opp av dei invaderande tyskarane i 1943. Adolf Hitler la det austlegaste hovudkvarteret sitt Führerhauptquartier Varulv nær byen og var her fleire veker i 1942 og tidleg i 1943. Nazistane dreiv sine eigne massakrar i byen og eit estimat er at Einsatzgruppe D tok livet av så mange som 28 000 menneske i byen. Dette omfatta ei nær utrydding av den jødiske folkesetnaden i byen. Eit kjent bilete, Den siste jøden i Vinnytsia, syner eit medlem av Einsatzgruppe D som er i ferd med å ta livet av ein knelande jøde føre ei massegrav.[3] Teksten Den siste jøden i Vinnytsia vart skriven bakpå biletet og vart funne i fotoalbumet til ein tysk soldat.
Galleri
[endre | endre wikiteksten]-
Hovudstasjonen
-
Forvandlingskatedralen i Vinnytsia (1758).
-
Baptistkyrkja
-
Moderne bygning, teikna av V.P. Listovitsjij.
-
Medisinsk universitet i Vinnytsia.
-
Det statlege akademiteateret
-
Heimebanen til PFC Nyva Vinnytsia.
Kjelder
[endre | endre wikiteksten]- Denne artikkelen bygger på «Vinnytsia» frå Wikipedia på engelsk, den 9. september 2012.
- Wikipedia på engelsk oppgav desse kjeldene:
- ↑ «Pogoda.ru.net» (på russisk). mai 2011. Henta 2. august 2012.
- ↑ Climatological Information for Vinnica i Ukraina Arkivert 2016-03-04 ved Wayback Machine., Hong Kong Observatory. Henta 7. august 2012.
- ↑ "The last Jew in Vinnitsa [1941", World's Famous Photos, Retrieved on 2010-08-26. Arkivert 2010-04-30 ved Wayback Machine.
Bakgrunnsstoff
[endre | endre wikiteksten]- Bilete frå Vinnytsia[daud lenkje] (ukrainsk)