Vierwaldstättersjøen

Luzernsjøen
Vierwaldstättersee
innsjø
Vierwaldstättersjøen frå Pilatus
Land	Sveits
Innsjøtype	Reservoar
Tilsig	Reuss Sarner Aa Engelberger Aa Muota
Utløp	Reuss
Nedslagsfelt	2 124 km²
Opphaldstid	3,4 år
Høgd over havet	433 moh.
Lengd	30 km
Breidd	20 km
Areal	113,6 km²
Middeldjupn	104 m
Største djupn	214 m
Volum	11,8 km³
Kystlengd1	143,7 km
Koordinatar	47.0194°N 8.4011°E / 47.0194; 8.4011
Øyar	Altstad-Insel
Byar	Luzern (see article)
Vierwaldstättersjøen 47.0194°N 8.4011°E / 47.0194; 8.4011
kart kart
Wikimedia Commons: Lake Lucerne
1 Kystlengd er eit unøyaktig mål som kanskje ikkje er standardisert for denne artikkelen.

Vierwaldstättersjøen (tysk Vierwaldstättersee) eller Luzernsjøen er ein innsjø i Sveits. Innsjøen har fått namnet sitt fordi fire ulike kantonar, dei såkalla skogskantonane, ligg ved breiddene av han. Dei fire kantonane er Uri, Unterwalden, Schwyz og Luzern. Innsjøen er den fjerde største i landet.

Innsjøen vart danna av Reussgletcher mot slutten av siste istida, for kring 12 000 år sidan. Frå Gotthard-massivet flyt elva Reuss mot innsjøen og fører med seg store mengder grus og silt. Elvedeltaet har sidan istida flytta seg 10 km mot nord ut i fjordarma Urnersee. Han har eit areal på 114 km² og ligg 434 moh. Den største djupna er 214 meter og volumet er 11,8 km³. Mykje av breidda stig bratt opp til fjell opp til 1500 meter over havet kring innsjøen.

Innsjøen er ein populær turistdestinasjon og det går ein kronglete veg kring innsjøen. Mange dampbåtar går mellom dei forskjellige byane ved innsjøen. I tillegg ligg enga Rütli, som er den tradisjonelle staden der ein reknar at Sveits vart grunnlagd, på søraustsida av innsjøen.

Geografi

Mange av dei eldste busetnadane i Sveits ligg langs innsjøen, som Küssnacht, Weggis, Vitznau, Gersau, Brunnen, Altdorf, Buochs og Treib.

Frå Rigi mot Luzern

Busetnader

Dampskip på innsjøen

Vestsida¹	Austsida
Seedorf i Uri Bauen Seelisberg Rütli Treib i Uri Beckenried i Nidwalden Buochs Ennetbürgen Bürgenstock Stansstad Hergiswil i Nidwalden Kastanienbaum i Luzern St. Niklausen	Flüelen i Uri Sisikon i Uri Brunnen i Schwyz Gersau i Schwyz Vitznau i Luzern Weggis Hertenstein Greppen i Luzern Küssnacht i Schwyz Merlischachen i Schwyz Meggen i Luzern
Luzern

¹ Ved utløpet til Reuss: den vestlege, seinare sørlege breidda.

Kjelder

• Denne artikkelen bygger på «Lake Lucerne» frå Wikipedia på engelsk, den 3. februar 2012.
  • Wikipedia på engelsk oppgav desse kjeldene:

Bakgrunnsstoff

• Lake Lucerne Region Arkivert 2012-11-22 ved Wayback Machine.