Narges Mohammadi
| Narges Mohammadi | |
 | |
| Statsborgarskap | Det Iranske imperiet, Iran |
| Fødd | 21. april 1972 (52 år) Zanjan 
|
| Yrke | menneskerettsaktivist, journalist |
| Organisasjon | Defenders of Human Rights Center |
| Religion | Tolvskulen |
| Ektefelle | Taghi Rahmani
|
| Prisar | Nobels fredspris, Per Anger-prisen, Andrei Sakharov Prize, 100 Women, Internationaler Alexander Langer Preis, Olof Palme-prisen, UNESCO/Guillermo Cano World Press Freedom Prize, Weimar menneskerettighetspris |
| Narges Mohammadi på Commons | |
Nobels fredspris
2023
Narges Mohammadi (persisk: نرگس صفیه محمدی; fødd 21. april 1972 i Zanzjan i Iran) er ein iransk menneskerettsaktivist. 6. oktober 2023 vart ho kunngjord som vinnar av Nobels fredspris i 2023, for kampen sin mot undertrykking av kvinner i Iran og si rolle for menneskerettar og fridom for alle.[1]
Bakgrunn
[endre | endre wikiteksten]Mohammadi vart fødd i Zanjan i Iran, og vaks opp i byane Qorveh, Karaj og Oshnavia. Ho er utdanna fysikar frå Imam Khomeini International University, og jobba som ingeniør i Teheran fram til ho vart sparka på politisk grunnlag i 2010. I mange år har ho kjempa mot fengsling av politiske fangar utan rettargang, og for rettane til kvinner i Iran, og har vorte dømt til fengselsstraff og reiseforbod for dette. Mohammadi er aktiv i Defenders of Human Rights Center i Iran, og i Iran National Peace Council. Ho vart arrestert i september 2011, og dømt til fengsel i 11 år for propaganda mot staten. Per oktober 2023 har ho vorte fengsla 13 gongar, og dømt 5 gongar. Til saman er ho dømt til 31 år i fengsel og 154 piskeslag. Per oktober 2023 sitt ho i Evin-fengselet, som vert rekna som det mest berykta fengselet i Iran.[2]
Mohammadi er gift med journalisten Taghi Rahmadi, som òg er menneskerettsaktivist, og per 2023 bur i eksil i Frankrike. Dei har to born saman, som bur med faren sin i Frankrike.[2][3]
Prisar og utmerkingar
[endre | endre wikiteksten]Mohammadi vart tildelt Per Anger-prisen i 2011.[4] I 2023 vart ho tildelt Olof Palme-prisen og Nobels fredspris.[1]
Kjelder
[endre | endre wikiteksten]- ↑ 1,0 1,1 «Nobel fredspris 2023» (på engelsk). Den norske nobelkomiteen. Henta 6. oktober 2023.
- ↑ 2,0 2,1 Jomana Karadsheh og Adam Pourahmadi. «Jailed Iranian activist Narges Mohammadi speaks out against sexual violence against women» (på engelsk). CNN. Henta 6. oktober 2023.
- ↑ Saeed Kamali Dehghan. «Iranian activist Narges Mohammadi jailed for 11 years» (på engelsk). The Guardian. Henta 6. oktober 2023.
- ↑ «2011: Narges Mohammadi» (på svensk). Forum för levande historia. Henta 6. oktober 2023.
Bakgrunnsstoff
[endre | endre wikiteksten]
- Narges Mohammadi hjå Nobelstiftelsen (på engelsk)