Mitokondrium

Skjematisk teikning av ei typisk dyreselle. Organellane er (1) nukleol (2) sellekjernen (3) ribosom (4) vesikkel (5) ru endoplasmatisk retikulum (ER) (6) golgiapparatet (7) selleskjelettet (8) glatt ER (9) mitokondrium (10) vakuol (11) cytoplasma (12) lysosom (13) centriol

Mitokondrium eller mitokondrie (frå gresk mitos, 'tråd' og chondrion, 'gryn', gjennom tysk)^[1] er organellen som syter for energien i dei aller fleste eukaryote sellene. Bakteriar og arkar (prokaryotar) har ikkje mitokondrium, og nokre tusen kjende einsella eukaryotar («arkezoar») har heller ikkje mitokondrium i vanleg form; i hovudsak parasittar (til dømes Giardia). Ein eukaryot organisme i Monocercomonoides saknar mitokondrium i det heile.^[2]

Ein av dei mest aksepterte teoriane for opphavet til mitokondria er at dei kjem frå ei hending der ein bakteria hamna inni ein annan einsella organisme (gjerne ein arke) og at dei byrja leva i eit gagnande samliv. Denne bakterien utvikla seg etter kvart til mitokondrium slik ein kjenner dei i dag.

Mitokondrium har eige DNA, noko som stør hypotesen om at dei ein gong var bakteriar.

Kjelder

The Unique Merger That Made You (and Ewe, and Yew) Arkivert 2016-11-25 ved Wayback Machine. - Ed Yong/Nautilus

Referansar

↑ «mitokondrium» i Nynorskordboka.
↑ Karnkowska, Anna; Vacek, Vojtěch; Zubáčová, Zuzana; Treitli, Sebastian; Petrželková, Romana; Eme, Laura; Novák, Lukáš; Žárský, Vojtěch; Barlow, Lael; Herman, Emily; Soukal, Petr; Hroudová, Miluše; Doležal, Pavel; Stairs, Courtney; Roger, Andrew; Eliáš, Marek; Dacks, Joel; Vlček, Čestmír; Hampl, Vladimír. «A Eukaryote without a Mitochondrial Organelle» (PDF). Current Biology 26: 1–11. doi:10.1016/j.cub.2016.03.053. Henta 11. september 2016.

Bakgrunnsstoff

Commons har multimedium som gjeld: Mitokondrium

Denne biologiartikkelen er ei spire. Du kan hjelpe Nynorsk Wikipedia gjennom å utvide han.

[1] «mitokondrium» i Nynorskordboka.

[2] Karnkowska, Anna; Vacek, Vojtěch; Zubáčová, Zuzana; Treitli, Sebastian; Petrželková, Romana; Eme, Laura; Novák, Lukáš; Žárský, Vojtěch; Barlow, Lael; Herman, Emily; Soukal, Petr; Hroudová, Miluše; Doležal, Pavel; Stairs, Courtney; Roger, Andrew; Eliáš, Marek; Dacks, Joel; Vlček, Čestmír; Hampl, Vladimír. «A Eukaryote without a Mitochondrial Organelle» (PDF). Current Biology 26: 1–11. doi:10.1016/j.cub.2016.03.053. Henta 11. september 2016.

[1]

[2]