Emirat

Emirat er ei politisk eining styrt av eit dynasti av herskarar med tittelen emir.^[1] Desse er vanlege i den arabiske og muslimske verda, der til dømes Dei sameinte arabiske emirata er ein stat danna av sju emirat.

Ordsoge

Emirat eller amirat (إمارة imārah, plural: إمارات imārāt) kan visa til stillinga eller myndeområdet til ein emir (prins, kommandan, guvernør o.l.). I^[2]

Som monarki

Dei sameinte arabiske emirata er ein føderal stat sett saman av sju emirat som kvar blir styrt av ein arve-emir. Saman dannar desse ei valkollegium for presidenten og statsministeren i landet. Elles har dei fleste emirata anten forsvunne, blitt del av ein større moderne stat eller endra tittelen til herskarane sine, til dømes til malik (arabisk for 'konge') eller sultan, så denne typen emirat er no svært sjeldan.

Som provinsar

På arabisk kan omgrepet generaliserast til å visa til ein kvar provins i eit land som er styrt av eit medlem av herskarklassen, særleg eit medlem av kongefamilien (vanlegvis med tittelen «emir») som i regionar i Saudi-Arabia.

Noverande emirat

Kart som viser Kuwait (raud), Qatar (grøn) og emirata i Dei sameinte arabiske emirata.

Noverande sjølvstendige emirat:

Kuwait (også kalla Staten Kuwait), emirat sidan 1961
Qatar (også kalla Staten Qatar), emirat sidan 1971
Dei sameinte arabiske emirata, sameint sidan 1971
- Emiratet Abu Dhabi
- Emiratet Ajman
- Emiratet Dubai
- Emiratet Fujairah
- Emiratet Ras Al Khaimah (blei med i føderasjonen i februar 1972)
- Emiratet Sharjah
- Emiratet Umm Al Quwain

Tidlegare og tradisjonelle emirat

Emirat som anten har opphøyrd å eksistera, ikkje er anerkjende eller ikkje har noka reell makt, eller som er blitt del av større statar og haldne ved hevd som «tradisjonelle statar», ordna etter stat og tida den fyrste leiaren blei kalla «emir».

Afrika

Ghana

Zabarma-emiratet, nordaustlege Ghana, 1860-talet-1897

Niger

Say-emiratet, sørvestlege Niger, 1800-talet- (integrert)

Nigeria

Fika-emiratet, nordaustlege Nigeria 1400-talet– (integrert)
Gwandu-emiratet, nordvestlege Nigeria 1400-talet til 2005 (integrert og så avsett)
Kebbi-emiratet, nordvestlege Nigeria 1516– (integrert)
Borgu-emiratet, vestsentrale Nigeria, danna frå Bussa-emiratet 1730–1954 og Kaiama-emiratet 1912–54, sameint 1954– (integrert)
Gumel-emiratet, nordsentrale Nigeria 1749– (integrert)
Yauri-emiratet, nordvestlege Nigeria 1799– (integrert)
Gombe-emiratet, nordaustlege Nigeria 1804– (integrert)
Kano-emiratet, nordsentrale Nigeria 1805– (integrert)
Bauchi-emiratet, nordaustlege Nigeria 1805– (integrert)
Daura-emiratet, nordsentrale Nigeria tidvis frå 1805– (integrert)
Katagum-emiratet, nordsentrale Nigeria 1807– (integrert)
Zaria-emiratet, nordsentrale Nigeria 1808– (integrert)
Potiskum-emiratet, nordaustlege Nigeria 1809– (integrert)
Adamawa-emiratet, Aust-Nigeria og tidlegare inn i vestlege Kamerun 1809– (integrert where preserved)
Ilorin-emiratet, sørvestlege Nigeria 1817– (integrert)
Muri-emiratet, austsentrale Nigeria 1817– (integrert)
Kazaure-emiratet, nordsentrale Nigeria 1819– (integrert)
Lapai-emiratet, sentrale Nigeria 1825– (integrert)
Suleja-emiratet, sentrale Nigeria 1828– (integrert)
Agaie-emiratet, vestsentrale Nigeria 1832– (integrert)
Bida-emiratet, vestsentrale Nigeria 1856– (integrert)
Kontagora-emiratet, nordsentrale Nigeria, 1858– (integrert)
Borno-emiratet, nordaustlege Nigeria 1900– (integrert)
Dikwa-emiratet, nordaustlege Nigeria 1901– (integrert)
Biu-emiratet, nordaustlege Nigeria 1920– (integrert)

Nord-Afrika

Emiratet Nekor, Rif-regionen i dagens Marokko 710–1019
Emiratet Ifriqiya, Aghlabide-Ifriqiya innanfor dagens Tunisia, Algerie, Sicilia, Marokko og Libya 800–909
Emiratet Tunis, Hafsid Ifriqiya innanfor dagens Tunisia, Algerie og Libya 1229–1574
Zab-emiratet, dagens Algerie cirka 1400 (kortliva)
Emiratet Trarza, dagens Sørvest-Mauritania 1640s–1910s
Emiratet Harar, dagens Etiopia 1647–1887
Emiratet Cyrenaica, dagens Aust-Libya 1949–1951 (blei til Kongedømet Libya)

Ifriqiya under hafsidane
Trarza (oppe til venstre)
Cyrenaica i Libya

Asia

Arabia

Uyunid-emiratet, Den arabiske halvøya 1076–1253
Emiratet Beihan, dagens sørlege Jemen 1680–1967
Emiratet Diriyah, hovudsakleg i dagens Saudi-Arabia og Dei sameinte arabiske emirata 1744–1818
Emiratet Nejd, Aust-Arabia 1818–91
Emiratet Dhala, dagens sørlege Jemen, tidleg 1800-talet til 1967
Emiratet Jabal Shammar, nord-sentrale Arabia 1836–1921
Emiratet Nejd og Hasa, sentrale Arabia 1902–21
Idrisid Emiratet Asir, Jizan i dagens sørvestlege Saudi-Arabia 1906–34
Emiratet Mekka, Hejaz i dagens Saudi-Arabia 1916–24 (ibn Saud-familien, frå han blei anerkjend av dei allierte som emir til kongetittelen blei endra)
Emiratet Bahrain, 1971–2002 (før var det styrt av ein hakim; seinare av ein malik)
Al-Qaida-emiratet i Jemen i det indre av Jemen, knytt til Al-Qaida på den arabiske halvøya (særleg i Hadramaut guvernement)
Emirat i Saudi-Arabia, dei tretten provinsane i Saudi-Arabia

Beihan og Dhala i Sør-Arabia
Diriyah
Nejd
Jabal Shammar
Asir på sitt største
Bahrain
Saudiarabiske emirat

Sentral- og Sør-Asia

Emiratet Bukhara, dagens Usbekistan 1785–1920
Emiratet Afghanistan, Afghanistan 1823–1929
Khotan-emiratet, 1933 Nordvest-Kina, gjekk inn i Den fyrste aust-turkestanske republikken
Det islamske emiratet Afghanistan, Taliban-staten i Afghanistan 1996–2001
Det islamske emiratet Waziristan, vestlege Pakistan 2004–2014 (oppløyst)

Bukhara
Emiratet Afghanistan
Khotan i dagens Kina
Waziristan i Pakistan

Det nære Austen

Emiratet Mosul, dagens Irak 905–1096, 1127–1222, 1254–1383, 1758–1918
Emiratet Melitene, dagens sentrale Tyrkia, midten av 800-talet til 934
Emiratet Amida, dagens Aust-Tyrkia 983–1085
Karaman-emiratet, sør-sentrale Anatolia 1250–1487
Emiratet Aydin, stat danna av Oghuz-tyrkarar i dagens Tyrkia frå tidleg 1300-tal til 1390
Emiratet Dulkadir, dagens Aust-Tyrkia 1337–1522
Emiratet Ramazan, dagens Aust-Tyrkia 1352–1608
Timuride-emirata, riket til Timur Lenk og dei mindre emirata som var att etter at Timuridedynastiet fall, 1526-c.1550
Soran-emiratet, dagens nordlege Irak 1816–35
Az Zubayr, by i Basra guvernement i Irak på 1800-talet
Emiratet Transjordan, dagens Jordan 1921–46

Det osmanske emiratet i 1300, merka som 'Osman'
Timuride-emiratet under Timur
Soran (i senteret)
Transjordan

Europa

Kaukasus

Emiratet Armenia, Kaukasus 637–884
Emiratet Darband, Aserbajdsjan 869–1075
Emiratet Tbilisi, dagens Georgia 736–1080, formelt til 1122
Nord-Kaukasus-emiratet, Chechnya og Dagestan i Kaukasus 1919–1920
Kaukasus-emiratet, Kaukasus 2007–no? (ikkje anerkjend)

Darband, Azerbaijan
Armenia

Iberia

Emiratet Córdoba, dagens Spania og Portugal 756–929 (tittel endra til kalif i 929)
Emiratet Badajoz, dagens Portugal og vestlege Spania 1009–1151
Emiratet Almería, regionane Almería og Cartagena i dagens Spania tidvis i perioden 1013–1091
Emiratet Jerez, byane Jerez de la Frontera og Arcos de la Frontera i dagens sørlege Spania 1145–1147
Emiratet Granada, dagens sørlege Spania 1228–1492