Speaker van het Britse Lagerhuis
Speaker van het Lagerhuis | ||||
---|---|---|---|---|
Speaker of the House of Commons | ||||
Periode: 1377 – heden | ||||
Kantoor | ||||
Aanspreekvorm | The Right Honourable Mr Speaker | |||
Residentie | Palace of Westminster | |||
Voordracht door | De Koning(in) van het Verenigd Koninkrijk | |||
Benoemd door | De voltallige vergadering van het House of Commons | |||
Ambtstermijn | Naar het de Koning(in) behaagt (At Her/His Majesty's pleasure) | |||
Plaatsvervanger | Deputy Speaker | |||
Geschiedenis | ||||
Eerste | Thomas de Hungerford | |||
Ontstaan in | 1377 | |||
Huidige | Lindsay Hoyle | |||
Sinds | 4 november 2019 | |||
Overig | ||||
Salaris | £ 145,492 | |||
Website | parliament.uk | |||
|
De Speaker van het Lagerhuis (Engels: Speaker of the House of Commons) is de voorzitter van het Britse Lagerhuis, en wordt van oudsher gezien als de eerste burger van het land.
De voorzitter zit de plenaire debatten voor en bepaalt wie er mag spreken. Hij is ook verantwoordelijk voor ordehandhaving in het parlement en kan leden straffen die zich niet aan de regels houden. De Speaker blijft partijloos en verbreekt zijn banden met politieke partijen als hij aan zijn functie begint. Hij neemt ook slechts deel aan stemmingen als de stemmen staken. Als hij zich bij de volgende Lagerhuisverkiezingen opnieuw verkiesbaar stelt, doet hij dit evenmin onder de naam van een partij, maar als 'The Speaker seeking re-election'.[1]
In 1992 was Betty Boothroyd de eerste vrouw die gekozen werd tot Speaker.
Michael Martin trad op 21 juni 2009 af vanwege het declaratieschandaal. Hij is de eerste speaker die ontslag heeft genomen sinds John Trevor in 1695. Zijn opvolger, John Bercow, werd op 22 juni 2009 gekozen en legde zijn taak neer op 31 oktober 2019. Op 4 november 2019 werd Sir Lindsay Hoyle gekozen tot de opvolger van Bercow. Hoyle was tot dat moment lid van de Labourfractie en tevens Deputy Speaker (plaatsvervangend voorzitter).
Tradities
[bewerken | brontekst bewerken]De werkwijze van het Lagerhuis en de functie van Speaker kennen van oudsher diverse tradities, die in de 20e en 21e eeuw werden gemoderniseerd. De traditionele pruik werd in 1992 door Betty Boothroyd afgeschaft. Michael Martin was de eerste die geen zijden kniekousen en schoenen met gesp meer droeg en John Bercow verving de ceremoniële toga door een net pak. Wel gebleven is de traditie om de nieuw verkozen, "onwillige" Speaker op zijn eerste dag door enkele Lagerhuisleden naar zijn zetel te laten sleuren. Deze traditie vindt zijn oorsprong in het feit dat het de taak van de Speaker was om de besluiten van het Huis kenbaar te maken aan de monarch. Hij riskeerde hierbij een woede-uitbarsting wanneer het besluit in het nadeel van de vorst was.[2]
Lindsay Hoyle kondigde na zijn aantreden in november 2019 aan dat hij bij bijzondere gelegenheden de pruik en de ceremoniële klederdracht in ere zou herstellen.[3]
Het is gebruikelijk een vertrekkende Speaker een Life Peerage te verlenen (in de adelstand te verheffen), zodat hij of zij kan plaatsnemen in het House of Lords, de andere kamer van het Britse parlement. In het geval van John Bercow werd in 2019 voor het eerst in 250 jaar deze traditie niet gevolgd.[4]
Zie ook
[bewerken | brontekst bewerken]- ↑ L. Prakke & R. de Lange, Prakke/Kortmann: Staatsrecht van Landen van de Europese Unie, Deventer: Kluwer 2013, p. 351.
- ↑ Rules and traditions of Parliament - parliament.uk
- ↑ Nieuwe Speaker gaat bij speciale gelegenheden pruik dragen, de Volkskrant, 5 november 2019.
- ↑ Government to break with 250-year tradition and deny John Bercow a peerage as MPs set out their stalls to replace him, The Telegraph, 10 september 2019.