Ibuprofen
| Ibuprofen | ||||
|---|---|---|---|---|
| Chemische structuur | ||||
| ||||
| Farmaceutische gegevens | ||||
| Metabolisatie | Lever | |||
| Halveringstijd (t1/2) | 2 uur | |||
| Uitscheiding | Nieren; na 24 uur volledig weg | |||
| Gebruik | ||||
| Geneesmiddelengroep | Pijn en ontsteking | |||
| Subklasse | NSAID's | |||
| Merknamen | Adulfen lysine, Advil-mono, Brufen, Buprophar, Dolofin, Epsilon, Ibumed, Ibuprofen EG, Ibuprofen Sandoz, Ibuprofen Teva, Malafene, Nurofebryl, Nurofen, Optalidon nieuwe formule, Perviam, Spidifen | |||
| Indicaties | Pijn, ontsteking | |||
| Voorschrift/recept | Soms | |||
| Databanken | ||||
| CAS-nummer | 51146-56-6 | |||
| ATC-code | M01AE01 | |||
| PubChem | 3672 | |||
| DrugBank | APRD00372 | |||
| Farmacotherapeutisch Kompas | Ibuprofen | |||
| Chemische gegevens | ||||
| Molecuulformule | C13H18O2 | |||
| IUPAC-naam | (RS)-2-(p-isobutylfenyl)propionzuur | |||
| Molmassa | 206,3 g/mol | |||
| Kleur | wit | |||
| ||||
Ibuprofen (naar het Engels: iso-butyl-propanoic-phenylic acid) is een pijnstillend middel dat behoort tot de groep van niet-steroïde ontstekingsremmers (NSAID's). Het werkt ontstekingsremmend, pijnstillend en koortsverlagend; de werking is vergelijkbaar met die van acetylsalicylzuur. Het middel is ontwikkeld door de onderzoeksafdeling van de farmaciefirma Boots in het Verenigd Koninkrijk, en het is vanaf 1969 geregistreerd. Het wordt verkocht onder verschillende merknamen waaronder Advil, Brufen, Dolofin, Ibruphar, Motrin, Nuprin en Nurofen, alsmede onder de generische naam ibuprofen. Het octrooi[1] op het middel is intussen verlopen.
De stof is opgenomen in de lijst van essentiële geneesmiddelen van de WHO.
Verkrijgbaarheid
[bewerken | brontekst bewerken]Ibuprofen-tabletten zijn verkrijgbaar in de sterktes van 200, 400, 600 en 1000 milligram, en poeders van 400 mg, 600 mg en 800 mg. In Nederland zijn de doseringseenheden van 200 en 400 mg ibuprofen zonder doktersvoorschrift verkrijgbaar in supermarkten en bij drogisten. Doseringseenheden van 600 mg en hoger zijn alleen op voorschrift verkrijgbaar.[2]
Toepassingen
[bewerken | brontekst bewerken]Het wordt onder meer gebruikt bij:
- pijn (inclusief tand- en kiespijn, hoofdpijn en menstruatiepijn)
- migraine
- spier- en gewrichtsontstekingen, zoals artritis
- spit (lumbago)
- koorts
- reuma
Ibuprofen heeft een werkingsduur, afhankelijk van de dosering, van 4 tot 8 uur. De aanbevolen dosis hangt af van het lichaamsgewicht en de toepassing. In het algemeen is dat 200–400 mg (5–10 mg/kg voor kinderen) elke 4–6 uur, met een maximum van 1200 mg per dag. Op aanwijzing van een arts kan soms een maximale dagelijkse dosis van 3200 mg worden gebruikt. Tenzij anders voorgeschreven mag ibuprofen niet langer dan vijf dagen na elkaar gebruikt worden.
Experimentele toepassingen
[bewerken | brontekst bewerken]- In sommige studies is gebleken dat ibuprofen preventief kan werken tegen de ziekte van Alzheimer, als het middel gedurende lange tijd (en met lage dosis) wordt ingezet. Meer onderzoek is nodig voordat deze toepassing kan worden aanbevolen.
- Ibuprofen, net als andere NSAID's, verlaagt mogelijk de kans op het ontwikkelen van de ziekte van Parkinson en zou volgens sommigen die ziekte kunnen vertragen of zelfs voorkomen.[3] Echter, ander onderzoek ondersteunt de hypothese dat NSAID's de risico's op Parkinson niet verlagen.[4] Meer onderzoek is nodig voordat deze toepassing kan worden aanbevolen.
Bijwerkingen
[bewerken | brontekst bewerken]In juni 2005 kwam in het nieuws dat ibuprofen bij regelmatige inname 24% meer kans op een hartaanval met zich mee zou brengen dan wanneer het middel niet geslikt zou worden.[5] In een verrichte meta-analyse was dit relatief verhoogde risico op het krijgen van een hartinfarct lager, namelijk 11%.[6] Een in 2007 gepubliceerde studie kon echter geen oorzakelijk verband tussen (langdurig) gebruik van ibuprofen en het optreden van acute hartinfarcten aantonen.[7]
Ibuprofen interfereert met een aantal medicijnen tegen hoge bloeddruk. Regelmatig gebruik van ibuprofen kan maagklachten veroorzaken.
Ibuprofen kan nierschade veroorzaken.[8]
Wisselwerking
[bewerken | brontekst bewerken]Ibuprofen heeft als enige NSAID een wisselwerking met laaggedoseerd acetosal (aspirine). Driemaal daags ibuprofen verhindert de beschermende werking van acetosal op hart en vaten.[9] De Pharmacovigilance Working Party en de Co-ordination Group for Mutual Recognition and Decentralised Products – human (CMDh) zijn teksten voor de SPC en bijsluiter overeengekomen op basis van beschikbare data betreffende het risico van interactie tussen ibuprofen en lage doseringen acetylsalicylzuur/carbasalaatcalcium (ten behoeve van de remming van trombocytenaggregratie). Deze teksten zijn op Europees niveau vastgesteld in overleg met de registratiehouders van de innovatorproducten en de koepelorganisatie van de farmaceutische industrie. Alle registratiehouders hebben per brief het verzoek gekregen om de productinformatie van ibuprofen-acetylsalicylzuur/carbasalaatcalcium hieraan te conformeren. Voor de overige wisselwerkingen kan de bijsluiter van ibuprofen geraadpleegd worden. Deze geeft het advies: Raadpleeg daarom altijd een arts voordat u ibuprofen gelijktijdig met andere middelen gebruikt.
Europese herbeoordeling
[bewerken | brontekst bewerken]Op 13 juni 2014 maakte het Europese geneesmiddelenbewakingscomité PRAC bekend een onderzoek te starten naar de vermeende onveiligheid van hoge doses ibuprofen op het hart. Tevens wordt het advies met betrekking tot het gebruik van acetylsalicylzuur in combinatie met een lage dosis ibuprofen geëvalueerd.[10] In Nederland handhaafde het CBG de vrije verkoop voor de laagste sterkte, de 200 mg, bij de detailhandel, zoals supermarkten en benzinepompen.[11]
Zwangerschap en borstvoeding
[bewerken | brontekst bewerken]Gebruik tijdens zwangerschap en het geven van borstvoeding wordt afgeraden.[12]
Externe link
[bewerken | brontekst bewerken]- ↑ Octrooi GB 971700, "Anti inflammatory agents", John Stuart Nicholson en Stewart Sanders Adams voor Boots Pure Drug Co., gepubliceerd op 30 september 1964.
- ↑ Indeling in Nederland: Beslissingen op bezwaar inzake wijziging afleverstatus NSAID’s en acetylsalicylzuur. College ter Beoordeling van Geneesmiddelen (18 juni 2010). Gearchiveerd op 25 oktober 2014.
- ↑ Wahner AD et al (2007). Nonsteroidal anti-inflammatory drugs may protect against Parkinson disease. Neurology 69 (19): 1836-42. PMID 17984451.
- ↑ Bornebroek M et al (2007). Nonsteroidal anti-inflammatory drugs and the risk of Parkinson disease. Neuroepidemiology 28: 193-6. DOI: 10.1159/000108110. Gearchiveerd van origineel op 12 mei 2022.
- ↑ Hippisley-Cox J, Coupland C Risk of myocardial infarction in patients taking cyclo-oxygenase-2 inhibitors or conventional non-steroidal anti-inflammatory drugs: population based nested case-control analysis, BMJ 2005; 330: 1366
- ↑ Singh G, Wu O, Langhorne P, Madhok R Risk of acute myocardial infarction with nonselective non-steroidal anti-inflammatory drugs: a meta-analysis, Arthritis Res Ther. 2006; 8(5): R153
- ↑ Jick SS, Kaye JA, Jick H Diclofenac and acute myocardial infarction in patients with no major risk factors[dode link], Br J Clin Pharmacol, online gepubliceerd 17 mei 2007
- ↑ Welke medicijnen kunnen nierschade veroorzaken, Nierstichting.nl, geraadpleegd op 20 september 2017
- ↑ Langdurige interactie ibuprofen-acetosal, PW Magazine (3 augustus 2017). Gearchiveerd op 3 oktober 2022.
- ↑ Herbeoordeling cardiovasculair risico van ibuprofen bij hoge doseringen en langdurig gebruik. College ter Beoordeling van Geneesmiddelen (13 juni 2014)
- ↑ Nieuwsbericht 03-08-2015: CBG bevestigt huidige afleverstatus ibuprofen 200 mg. College ter Beoordeling van Geneesmiddelen (3 augustus 2015)
- ↑ Farmacotherapeutisch kompas: Ibuprofen: zwangerschap en lactatie. Gearchiveerd op 11 juni 2020. Geraadpleegd op 11 juni 2020.
