Dam tot Damloop

De Dam tot Damloop is een jaarlijks terugkerende hardloopwedstrijd op de een na laatste zondag van september, georganiseerd door Le Champion. Het parcours is 10 mijl (16,1 km) lang en loopt van de Prins Hendrikkade in Amsterdam naar de Peperstraat in Zaandam. Het evenement had van 2013 t/m 2019 de status IAAF Silver Label Road Race.^[1]

De eerste editie van dit evenement was in 1985. Aanvankelijk werd gestart op de Dam, maar tegenwoordig is het startpunt op de Prins Hendrikkade. In Zaandam was het eindpunt ook bij de Dam, maar tegenwoordig in de Peperstraat in het centrum van de stad.

Geschiedenis

Tijdens de Dam tot Damrace steken burgemeester Franken van Zaandam en radio-reporter Dick van Rijn als kikvorsmannen het Noordzeekanaal over.

Op 27 augustus 1959 werd de allereerste Dam tot Damrace gehouden. Het evenement was een initiatief van de gemeentebesturen van Amsterdam en Zaandam als een ludieke protestactie tegen de gebrekkige verbinding tussen Amsterdam en Zaandam. Zij wilden zo druk uitoefenen op de rijksoverheid om de Coentunnel snel te realiseren. De deelnemers moesten een parcours van de Amsterdamse Dam naar de Zaanse Dam afleggen, waarbij alle mogelijke voer- en vaartuigen geoorloofd waren. Aan de race deden vele prominenten mee, zoals de zangeres Teddy Scholten, dichter Simon Vinkenoog en tekenaar Opland. De jonge radioverslaggever Kees Buurman liet zich per motor en helikopter vervoeren en verzorgde de hele dag meeslepende radioreportages. Winnaar werd de 32-jarige Wout Bruynzeel met een tijd van 10.25. Hij maakte gebruik van de speedboot van de Duitse miljonair Herbert Dinkheller uit Essen.

Cees Lansbergen van Le Champion bedacht in 1981 een hardloopwedstrijd tussen de Dam van Amsterdam en de Dam van Zaandam. Het kostte een aantal jaren om alle instanties en de gemeentes op één lijn te krijgen, maar in de zomer van 1985 kreeg de organisatie van de Gemeente Amsterdam eenmalig goedkeuring. Om de verkeersstromen door Amsterdam zo kort mogelijk te hinderen werd er zo dicht mogelijk op de IJtunnel gestart.

Op 3 november 1985 werd voor het eerst de Dam tot Damloop als trimloop gehouden. Aan deze loop deden 4300 mensen mee, waarbij Jan Sebille als winnaar uit de bus kwam. Langs het parcours stonden tienduizenden mensen om de lopers aan te moedigen. Le Champion organiseerde de eerste trimloop vlekkeloos, waardoor het weinig moeite kostte om voor de volgende jaren ook toestemming te krijgen. Inmiddels is het evenement uitgegroeid tot het grootste hardloopevenement van Nederland.

Sinds 1986 staat er voor zowel mannen als vrouwen ook een wedstrijdloop op het programma. Bij de mannen werd de eerste editie gewonnen door Fernando Mamede uit Portugal in 45.15 en bij de vrouwen door de Nederlandse Carla Beurskens. In 1988 werd voor de eerste maal de businessloop gehouden.

Het parcoursrecord van 44.27 werd in 2011 door Leonard Patrick Komon gelopen.

In 1998 en 1999 deden er skaters mee aan de Dam tot Damloop. Door een ongeluk in de IJtunnel in 1999, waar uiteindelijk een traumahelikopter aan te pas moest komen, moesten lopers twee uur wachten in het startvak. Er raakten 44 skaters gewond, van wie zeven in het ziekenhuis terechtkwamen. Dit was de laatste editie waarbij in totaal 3900 skeelers meededen.

Sinds 2003 kent het evenement ook een Dam tot Dam-wandeltocht.

De wedstrijd in 2019 werd gelopen onder warme omstandigheden met een temperatuur van maximaal 27 °C. De laatste twee startgroepen (circa 4.000 deelnemers) mochten niet meer starten. Dit om het risico te voorkomen dat er een capaciteitsgebrek zou ontstaan in de medische hulpverlening aan de deelnemers.^[2]

Varianten

Businessloop

De businessloop is een variant van de Dam tot Damloop waar personeel en relaties van bedrijven aan mee kunnen doen. In 1988 deden 59 teams mee. In 2007 was dat aantal al 2800.

4 Engelse mijl

De 4 Engelse mijl is een verkorte versie van de Dam tot Damloop. Het parcours voor deze variant loopt van de Martin Luther King-weg naar de Peperstraat in Zaandam.

Mini Dam tot Damloop

De Mini Dam tot Damloop zijn wedstrijden voor kinderen tussen de vier en twaalf jaar. Hierbij zijn twee afstanden: 600 meter voor kinderen van vier tot en met zeven jaar en 2200 meter voor kinderen van acht tot en met twaalf jaar.

Dam tot Dam wandeltocht

De Dam tot Dam wandeltocht is een wandeltocht van 9, 18, 26 of 40 kilometer door Zaandam en Amsterdam. In 2003 was de eerste versie van dit evenement, dat elk jaar één dag voor de Dam tot Damloop wordt gehouden.

Dam tot Dam by night

De Dam tot Dam by night was een van origine eenmalige loop, die werd gehouden ter ere van het 25-jarig jubileum van het evenement. Deze variant werd gelopen op de avond van 19 september 2009, één dag voor de reguliere Dam tot Damloop op 20 september 2009. Door deze extra variant konden nog eens 25.000 mensen extra meedoen aan de Dam tot Damloop. De deelnemers aan de loop droegen nagenoeg allemaal hetzelfde shirt met de opdruk '25ste Dam tot Dam'.Vanwege het succes groeide de Damloop by night uit tot een jaarlijks terugkerend evenement. De afstand bedraagt 5 Engelse Mijl (plm.8 km) en de meeste lopers finishen na zonsondergang.

Statistiek

Aantallen deelnemers^[3]

Aantallen deelnemende businessteams. Klik op de afbeelding voor een grotere weergave.

Jaar	10 EM	21,1 km	Minilopen	Skeelers	4 EM / 7 km	Totaal
1985	4300	-	-	-	-	4300
1986	7300	-	1750	-	-	9000
1987	9700	-	2350	-	-	12050
1988	8800	-	1700	-	-	10500
1989	9700	-	2050	-	-	11750
1990	9700	-	1900	-	-	11600
1991	11100	-	2050	-	-	13150
1992	11200	-	1700	-	-	12900
1993	12100	-	2350	-	-	14450
1994	12820	-	1700	-	-	14520
1995	13900	-	2300	-	-	16200
1996	17050	-	3100	-	-	20150
1997	19450	-	3150	-	-	22600
1998	19100	-	3170	1540	-	23810
1999	19500	950	3200	4350	-	28000
2000	16550	650	3050	-	700	20950
2001	20700	-	3025	-	1300	25025
2002	21500	-	3850	-	800	26150
2003	23500	-	3900	-	1100	28500
2004	27150	-	3850	-	1600	32600
2005	28450	-	3250	-	1850	33500
2006	32241	-	3397	-	3645	39283
2007	29851	-	4477	-	4399	38727
2008	30184	-	4750	-	5347	40281
2009	43622^[4]	-	ca 3500	-	3074	50196
2010	29671	-	onbekend	-	onbekend	onbekend
2011	31644	-		-
2012	35011	-		-
2013	36544	-		-
2014	36281	-		-
2015	35523	-		-	9393	44916
2016		-		-
2017	33293	-	3295	-	11774	48362

Winnaars

Nr	Jaar	Snelste man	Land	Tijd	Snelste vrouw	Land	Tijd	Uitslagen
36e	2022	Charles Langat	Kenia	45.12	Margaret Kipkemboi	Kenia	50.42	Uitslag
35e	2019	Solomon Berihu	Ethiopië	45.49	Evaline Chirchir	Kenia	50.32	Uitslag
34e	2018	Joshua Cheptegei	UGA	45.15	Lonah Salpeter	ISR	50.44	Uitslag
33e	2017	Birhanu Legese	Ethiopië	45.36	Mercyline Chelangat	UGA	53.08	Uitslag
32e	2016	Edwin Kiptoo	Kenia	45.25	Alice Aprot	Kenia	51.59	Uitslag
31e	2015	Edwin Kiptoo	Kenia	45.19	Joyce Chepkirui	Kenia	51.30	Uitslag
30e	2014	John Mwangangi	Kenia	45.45	Linet Masai	Kenia	53.09	Uitslag
29e	2013	Nguse Amlosom	Eritrea	45.28	Joyce Chepkirui	Kenia	51.33	Uitslag
28e	2012	Leonard Patrick Komon^[5]	Kenia	44.49	Sylvia Kibet	Kenia	51.42	Uitslag
27e	2011	Leonard Patrick Komon^[5]	Kenia	44.27	Priscah Jepleting Cherono	Kenia	51.57	Uitslag
26e	2010	John Mwangangi^[5]	Kenia	45.26	Hilda Kibet	Nederland	51.30	Uitslag
25e	2009	Moses Masai^[5]	Kenia	45.16	Linet Masai	Kenia	50.39	Uitslag
24e	2008	Sammy Kitwara^[5]	Kenia	45.16	Peninah Arusei	Kenia	51.22	Uitslag
23e	2007	Zersenay Tadese^[5]	Eritrea	45.51	Belaynesh Fikadu	Ethiopië	52.57	Uitslag
22e	2006	Francis Kibiwott Larabal	Kenia	45.27	Lornah Kiplagat^[5]	Nederland	50.50	Uitslag
21e	2005	William Kipsang	Kenia	46.04	Isabella Ochichi^[5]	Kenia	51.08	Uitslag
20e	2004	Hendrick Ramaala^[5]	Zuid-Afrika	46.04	Susan Chepkemei	Kenia	53.06	Uitslag
19e	2003	Francis Kibiwott Larabal^[5]	Kenia	45.46	Restituta Joseph	Tanzania	52.17	Uitslag
18e	2002	Charles Kamathi	Kenia	45.08	Lornah Kiplagat^[5]	Kenia	50.54	Uitslag
17e	2001	Charles Kamathi	Kenia	46.05	Susan Chepkemei^[5]	Kenia	51.23	Uitslag
16e	2000 (21,1 km)	Christopher Cheboiboch	Kenia	1:00.49	Lornah Kiplagat^[5]	Kenia	1:07.37	Uitslag
15e	1999 (21,1 km)	Mohammed Mourhit	België	1:01.00	Tegla Loroupe^[5]	Kenia	1:09.20	Uitslag
14e	1998	Brahim Lahlafi^[5]	Marokko	45.24	Leah Malot	Kenia	53.11	Uitslag
13e	1997	Paul Koech^[5]	Kenia	44.45,6	Tegla Loroupe	Kenia	51.52	Uitslag
12e	1996	Josphat Machuka^[5]	Kenia	45.19	Tegla Loroupe	Kenia	53.01	Uitslag
11e	1995	Paul Tergat	Kenia	45.50	Hellen Kimaiyo^[5]	Kenia	51.49	Uitslag
10e	1994	Charles Omwoyo	Kenia	45.50	Hellen Kimaiyo	Kenia	52.28	Uitslag
9e	1993	Josphat Machuka	Kenia	45.22	Hellen Kimaiyo	Kenia	52.59	Uitslag
8e	1992	Charles Omwoyo	Kenia	46.48	Hellen Kimaiyo	Kenia	52.10	Uitslag
7e	1991	Joseph Keino	Kenia	46.05	Heléna Barócsi	Hongarije	53.54	Uitslag
6e	1990	Brahim Lahlafi	Marokko	46.51	Heléna Barócsi	Hongarije	53.57	Uitslag
5e	1989	Dave Long	Engeland	46.28	Carla Beurskens	Nederland	52.59	Uitslag
4e	1988	Domingos Castro	Portugal	46.55	Carla Beurskens	Nederland	53.21	Uitslag
3e	1987	Vincent Rousseau	België	46.07	Ingrid Kristiansen	Noorwegen	50.31	Uitslag
2e	1986	Fernando Mamede	Portugal	45.14	Carla Beurskens	Nederland	53.04	Uitslag
1e	1985	Jan Sebille	België	52.09	Eefje van Wissen	Nederland	57.06	Uitslag

Top 25 deelnemers

Rang	Mannen	Land	Tijd	Vrouwen	Land	Tijd
1	Leonard Patrick Komon	Kenia	44.27 (2011)	Ingrid Kristiansen	Noorwegen	50.31 (1987)
2	Samuel Tsegay	Kenia	44.38 (2011)	Linet Masai	Kenia	50.38 (2009)
3	Paul Koech	Kenia	44.45,6 (1997)	Lornah Kiplagat	Nederland	50.50 (2006)
4	Leonard Komon	Kenia	44.48 (2012)	Lornah Kiplagat	Kenia	50.54 (2002)
5	Daniel Chebii	Kenia	45.02 (2012)	Isabellah Ochichi	Kenia	51.08 (2005)
6	Charles Kamathi	Kenia	45.08 (2002)	Susan Chepkemei	Kenia	51.13 (2005)
7	John Mwangangi	Kenia	45.13 (2011)	Hilda Kibet	Nederland	51.21 (2009)
8	Fernando Mamede	Portugal	45.14 (1986)	Peninah Arusei	Kenia	51.22 (2008)
9	Fernando Mamede	Portugal	45.14 (1986)	Susan Chepkemei	Kenia	51.23 (2001)
10	Charles Kamathi	Kenia	45.15 (2009)	Peninah Arusei	Kenia	51.25 (2009)
11	Kennedy Kimutai	Kenia	45.15 (2011)	Gete Wami	Kenia	51.30 (2005)
12	Joshua Cheptegei	UGA	45.15 (2018	Hilda Kibet	Nederland	51.30 (2010)
13	Sammy Kitwara	Kenia	45.16 (2008)	Joyce Chepkirui	Kenia	51.30 (2015)
14	Josphat Machuka	Kenia	45.19 (1996)	Rose Cheruiyot	Kenia	51.33 (2005)
15	Edwin Kiptoo	Kenia	45.19 (2015)	Joyce Chepkirui	Kenia	51.33 (2013)
16	Josphat Machuka	Kenia	45.22 (1993)	Flomena Chepchirchir	Kenia	51.33 (2013)
17	Ayele Abshero	Ethiopië	45.23 (2008)	Jackline Chepngeno	Kenia	51.34 (2015)
18	Brahim Lahlafi	Marokko	45.24 (1998)	Mestewat Tufa	Ethiopië	51.36 (2008)
19	John Mwangangi	Kenia	45.26 (2010)	Belaynesh Fikadu	Ethiopië	51.40 (2009)
20	Francis Kibiwott Larabal	Kenia	45.27 (2006)	Bezunesh Bekele	Ethiopië	51.45 (2012)
21	Fabiano Joseph	Kenia	45.27 (2006)	Sylvia Kibet	Kenia	51.42 (2012)
22	Moses Masai	Kenia	45.27 (2010)	Isabellah Ochichi	Kenia	51.46 (2001)
23	Abera Kuma	Ethiopië	45.28 (2012)	Hellen Kimaiyo	Kenia	51.49 (1995)
24	Nguse Amlosom	Kenia	45.28 (2013)	Derartu Tulu	Ethiopië	51.50 (1995)
25	Getu Feleke	Ethiopië	45.29 (2009)	Grace Momanyi	Kenia	51.50 (2009)

Bijgewerkt tot en met 2015

Top 5 Nederlanders

Rang	Mannen	Tijd	Vrouwen	Tijd
1	Marti ten Kate	46.05 (1991)	Lornah Kiplagat	50.50 (2006)
2	Cor Lambregts	46.29 (1987)	Hilda Kibet	51.21 (2009)
3	Tonnie Dirks	46.30 (1989)	Hilda Kibet	51.30 (2010)
4	Marti ten Kate	46.34 (1987)	Lornah Kiplagat	52.02 (2010)
5	Getaneh Tessema	46.35 (1996)	Carla Beurskens	52.10 (1987)

Bijgewerkt tot en met 2014

Parcours

Km	Plaats
0	Prins Hendrikkade, Amsterdam
1	IJtunnel, Amsterdam
2	Nieuwe Leeuwarderweg, Amsterdam
3	Nieuwe Leeuwarderweg, Amsterdam
4	Buiksloterdijk, Amsterdam
5	Kamperfoelieweg, Amsterdam
6	Buiksloterdijk, Amsterdam
7	Kadoelenweg, Amsterdam
8	Appelweg, Amsterdam
9	Molenwijkpark, Amsterdam
10	Verlengde Stellingweg, Amsterdam
11	Verlengde Stellingweg, Amsterdam
12	Noorder IJ en Zeedijk, Zaandam
13	Noorder IJ en Zeedijk, Zaandam
14	Zuiddijk, Zaandam
15	Zuiddijk / Burcht, Zaandam
16	Peperstraat, Zaandam

Trivia

Beau van Erven Dorens deed tweemaal zonder schoenen mee aan de Dam tot Damloop. Hij finishte met een tijd van 1 uur en 22 minuten.^[6]

Bronnen, noten en/of referenties

↑ Calender with IAAF Label Roadraces of 2015 (IAAF.org)
↑ https://web.archive.org/web/20191016111233/https://www.damloop.nl/nieuws/laatste-twee-startgroepen-niet-van-start-uit-medische-voorzorg/
↑ Lansbergen, C. en Gerritsen, M. (2009) 25 jaar Dam tot Damloop Inmerc bv ISBN 978 90 6611 708 2 NUR 489
↑ Deelnemersaantal inclusief "Dam tot Damloop by night"
↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h ⁱ ^j ^k ^l ^m ⁿ ^o ^p ^q ^r Winnaar man-vrouw wedstrijd
↑ admin, Beau rent op blote voeten. Weekend Online (21 september 2009). Geraadpleegd op 22 september 2024.

Externe links

Zie de categorie Dam tot Damloop van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.

[1] Calender with IAAF Label Roadraces of 2015 (IAAF.org)

[2] ttps://web.archive.org/web/20191016111233/https://www.damloop.nl/nieuws/laatste-twee-startgroepen-niet-van-start-uit-medische-voorzorg/

[3] Lansbergen, C. en Gerritsen, M. (2009) 25 jaar Dam tot Damloop Inmerc bv ISBN 978 90 6611 708 2 NUR 489

[4] Deelnemersaantal inclusief "Dam tot Damloop by night"

[manvrouw-5] ↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h ⁱ ^j ^k ^l ^m ⁿ ^o ^p ^q ^r Winnaar man-vrouw wedstrijd

[6] , Beau rent op blote voeten. Weekend Online (21 september 2009). Geraadpleegd op 22 september 2024.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]