Victor Hugo

Victor Hugo door de Franse fotograaf Étienne Carjat, 1876

Victor Hugo (1802-1885) was een Franse romanschrijver, dichter, essayist en toneelschrijver die wordt beschouwd als een van de grootste Franse auteurs. Zijn werken worden gewaardeerd vanwege hun emotionele diepgang, dramatische kracht en sociale kritiek. Tot zijn belangrijkste werken behoren de romans Notre-Dame de Paris (De Klokkenluider van de Notre-Dame) en Les Misérables (De Ellendigen). Hugo was een fervent voorstander van de Franse Republiek en een uitgesproken criticus van Napoleon III. Na de staatsgreep van 1851 ging Hugo in ballingschap, eerst in België, vervolgens in Jersey en ten slotte in Guernsey. Hij keerde in 1870 na de val van het Tweede Keizerrijk terug naar Frankrijk. Zijn hele leven was hij ook een voorvechter van verschillende sociale doelen, waaronder de afschaffing van de doodstraf, persvrijheid en de strijd tegen armoede.

Victor Hugo als dichter

Hugo publiceerde zijn eerste dichtbundel "Odes et poésies diverses" in 1822. Hij bleef zijn hele leven poëzie schrijven, met bundels als Les Contemplations (1856) en La Légende des siècles (1859). Demain dès l'aube is een van de beroemdste gedichten van Victor Hugo. Het werd gepubliceerd in zijn collectie Les Contemplations uit 1856. Het bestaat uit 3 alexandrijnse kwatrijnen. Het gedicht beschrijft een bezoek aan het graf van zijn dochter Léopoldine Hugo, vier jaar na haar tragische dood door verdrinking:

Demain, dès l'aube (gedicht)

Originele Franse tekst

Vertaling

Demain, dès l'aube, à l'heure où blanchit la campagne, Je partirai. Vois-tu, je sais que tu m'attends. J'irai par la forêt, j'irai par la montagne. Je ne puis demeurer loin de toi plus longtemps. Je marcherai les yeux fixés sur mes pensées, Sans rien voir au dehors, sans entendre aucun bruit, Seul, inconnu, le dos courbé, les mains croisées, Triste, et le jour pour moi sera comme la nuit. Je ne regarderai ni l'or du soir qui tombe, Ni les voiles au loin descendant vers Harfleur, Et, quand j'arriverai, je mettrai sur ta tombe Un bouquet de houx vert et de bruyère en fleur. (Victor Hugo)

Morgen, bij dageraad, als de velden wit worden, Vertrek ik. Zie je, ik weet dat je op me wacht. Ik ga door het bos, ik ga door de bergen. Ik kan niet langer zo ver van je wegblijven. Ik zal lopen met mijn blik gericht op mijn gedachten, Zonder iets daarbuiten te zien, zonder enig geluid te horen, Alleen, onbekend, met gebogen rug en gekruiste handen, Bedroefd, en de dag zal voor mij als de nacht zijn. Ik zal niet kijken naar de gouden gloed van de vallende avond, Noch de zeilen in de verte die afdalen naar Harfleur, En als ik aankom, zal ik op je graf Een boeket van groene hulst en bloeiende heide leggen. (vert. J. Grandgagnage)

Belangrijkste dichtwerken

• Odes et Ballades (1828)
• Les Orientales (1829)
• Les Feuilles d'automne (1831)
• Les Châtiments (1853)
• Les Contemplations (1856)
• La Légende des siècles (1859, 1877, 1883)

Romans en toneelstukken

Zijn roman Notre-Dame de Paris, met zijn zijn levendige weergave van het middeleeuwse Parijs en zijn kritiek op sociaal onrecht, bracht Hugo grote faam. Zijn epische roman uit 1862, Les Misérables onderzoekt tegen de achtergrond van het post-revolutionaire Frankrijk de levens van verschillende personages, in het bijzonder dat van de ex-gevangene Jean Valjean. Het behandelt thema's als gerechtigheid, verlossing en de strijd tegen armoede en onderdrukking. Hugo schreef ook veel toneelstukken, waaronder Hernani (1830), die een belangrijke rol speelden in de romantische beweging van de Franse literatuur. Werken die behoren tot zijn latere jaren, zijn onder meer Les Travailleurs de la Mer (Ploegers van de zee) en L'Homme qui rit (De lachende man).

Belangrijkste romans

• Le Dernier Jour d'un condamné (1829)
• Notre-Dame de Paris (1831)
• Les Misérables (1862)
• Les Travailleurs de la mer (1866)
• Quatrevingt-treize (1874)

Belangrijste toneelstukken

• Cromwell (1827)
• Hernani (1830)
• Marion de Lorme (1831)
• Lucrèce Borgia (1833)
• Marie Tudor (1833)
• Ruy Blas (1838)

Victor Hugo als politicus

Hugo was een toegewijd politicus en werd zowel in de Constitutionele Vergadering als in de Nationale Vergadering gekozen. Hij verdedigde de zaak van de zwakken en de armen en vocht voor de afschaffing van de doodstraf. Toen Napoleon III de macht overnam in Frankrijk, werd Hugo verbannen en leefde hij bijna twintig jaar in ballingschap op het kleine eiland Guernsey in het Engelse Kanaal. Hij keerde pas terug nadat de republiek was hersteld en werd vervolgens geprezen als een volksheld. Hij werd verkozen tot lid van de Académie française. Victor Hugo stierf op 22 mei 1885 in Parijs. Zijn dood was een nationale gebeurtenis en hij werd begraven in het Panthéon, een eerbetoon aan zijn enorme invloed en nalatenschap.

Nalatenschap

Het werk van Victor Hugo wordt nog steeds gewaardeerd. Zijn romans, zoals Les Misérables, vormden de inspiratie voor hedendaagse verfilmingen en musicals, waardoor zijn blijvende nalatenschap is verzekerd.

Bronnen