Paradise Lost ('Het paradijs verloren') is een episch gedicht in blank vers van de 17e-eeuwse Engelse dichter John Milton. Het werd oorspronkelijk gepubliceerd in 1667 in tien boeken. Een tweede editie volgde in 1674, opnieuw verdeeld in twaalf boeken (waarmee Milton de indeling van Vergilius' Aeneis wilde nabootsen) met overal kleine herzieningen en een opmerking over de versificatie. Het vervolg is Paradise Regained.
PARADISE LOST
De twaalf boeken in een notendop:
Na de val van de hemel naar de hel verzamelt Satan zijn metgezellen om zich heen, geeft een inspirerende toespraak en roept een raadsvergadering bijeen om over een nieuwe opstand te debatteren.
In de raad is er geen meerderheid voor gewelddadig optreden tegen God, maar wel voor een list: Satan brengt verslag uit over de schepping van de mens en stelt voor om zijn ondergang teweeg te brengen.
God voorziet de verleiding van Adam en Eva; aangezien zijn schepselen, net als de engelen, zijn begiftigd met een vrije wil. Zijn zoon offert zichzelf op om de ondergang van de mensheid te voorkomen. Satan heeft de poorten van de hel overwonnen en vliegt door de ruimte op zoek naar de nieuw geschapen Aarde.
Satan, gekweld door twijfel aan zichzelf, observeert het gelukkige echtpaar Adam en Eva in het idyllische paradijs vanuit de Boom der Kennis.
Aartsengel Rafaël beschrijft aan Adam de prehistorie van het paradijs: Satans rebellie tegen God,
Beschrijving van Satans strijd en nederlaag tegen de cherubs van de Zoon van God
De schepping.
Adam vertelt over zijn gesprek met God, zijn missie en de schepping van Eva.
Satan verleidt Eva in de vorm van een slang met vleierij om van de verboden vrucht te eten. Uit liefde voor Eva plukt Adam ook een deel van de vrucht, waardoor ze beiden hun onschuld verliezen.
God oordeelt Satan en het menselijke paar.
Aartsengel Michaël laat Adam in de toekomst kijken en toont hem de vernietiging van zijn zondige nakomelingen in de zondvloed en het nieuwe begin dat daarop volgt.
Michaël blijft vertellen over het volk Israël en de Dag des oordeels. Adam en Eva vertrekken hand in hand naar de wereld die voor hen ligt.
