[go: up one dir, main page]
Wikipedia

Koksijde

gemeente in West-Vlaanderen, België

Koksijde (Frans: Coxyde) is een plaats en gemeente in de Belgische provincie West-Vlaanderen, gelegen aan de Belgische Westkust. De gemeente telt ruim 21.000 inwoners.

Koksijde
Coxyde
Gemeente in België Vlag van België
Duinen van Koksijde
Koksijde (België)
Koksijde
Geografie
Gewest Vlag Vlaanderen Vlaanderen
Provincie Vlag West-Vlaanderen West-Vlaanderen
Arrondissement Veurne
Oppervlakte
– Onbebouwd
– Woongebied
– Andere 		50,36 km² (2022)
59,96%
13,16%
26,88%
Coördinaten 51° 6' NB, 2° 39' OL
Bevolking (bron: Statbel)
Inwoners
– Mannen
– Vrouwen
– Bevolkings­dichtheid 		21.546 (01/01/2024)
48,9%
51,1%
427,83 inw./km²
Leeftijdsopbouw
– 0-17 jaar
– 18-64 jaar
– 65 jaar en ouder 		(01/01/2024)
9,61%
45,87%
44,52%
Buitenlanders 4,34% (01/01/2024)
Politiek en bestuur
Burgemeester Marc Vanden Bussche (Open Vld)
Bestuur Lijst Burgemeester (Open Vld-CD&V), Vooruit
Zetels
Lijst Burgemeester
N-VA
Koksijde Vooruit
Vooruit 		27
13
8
5
1
Economie
Gemiddeld inkomen 28.468 euro/inw. (2021)
Werkloosheids­graad 6,8% (jan. 2019)
Overige informatie
Postcode
8670
8670
8670 		Deelgemeente
Koksijde
Oostduinkerke
Wulpen
Zonenummer 058
NIS-code 38014
Politiezone Westkust
Hulpverlenings­zone Westhoek
Website www.koksijde.be
Detailkaart
ligging binnen het arrondissement Veurne
in de provincie West-Vlaanderen
Foto's
Portaal  Portaalicoon   België

Geschiedenis

bewerken

In de 7e en 8e eeuw was er Merovingische bewoning op het grondgebied van Koksijde. Een grafveld is aangetroffen met 53 overledenen uit die tijd. Op basis van uitgebreide genetisch onderzoek van Prof. Maarten Larmuseau waren de individuen niet nauw met elkaar verwant ondanks dat dit door de archeologen wel werd verwacht.[1] Dit betekent dat de begraven individuen in Koksijde uit de wijde omgeving afkomstig waren en niet uit een kleine familiale groep. Op basis van isotopenanalyse hadden ze bovendien diverse eetgewoonten (sommigen aten vis, anderen niet).[2]

Op de Ferrariskaarten uit 1777 is Koksijde te zien als het piepkleine dorpje Cauxyde. Er was helemaal geen sprake van enige bebouwing in de duinen, enkel in het 'dorpscentrum'. Daar waren de kerk en ongeveer 10 boerderijen de enige gebouwen.

In 1886 werd Koksijde-Dorp voor het eerst bereikbaar per spoor. Toen werd de NMVB-stoomtramlijn Oostende-Nieuwpoort verlengd naar Veurne. In 1909 volgde lijn 7 van Veurne naar Koksijde-Bad. Tussen 1904 en 1909 reed er een paardentram tussen dorp en bad. In 1914 werd de stoomtramlijn van Koksijde-Bad doorgetrokken naar De Panne. In 1929 volgde elektrificatie. Uiteindelijk zou dit de huidige kusttramlijn worden. In 1941 werd lijn 7 door de bezetter opgeheven, samen met de stoomtram naar Nieuwpoort en lijn 9 naar Oostduinkerke-Bad.[3] Sinds 2007 heeft De Lijn het plan om Koksijde-Bad weer per tram met Veurne te verbinden, in het kader van het Neptunusplan.

Geografie

bewerken

De gemeente Koksijde bestaat uit de deelgemeenten Koksijde, Oostduinkerke en Wulpen. De oude kern van Koksijde (I) bevindt zich op circa twee kilometer van de kustlijn. Aan de kust is echter een nieuwere toeristische kern Koksijde-Bad (IV) ontstaan. Meer naar het westen ligt in deze deelgemeente aan de kust ook Sint-Idesbald (V). Ook Oostduinkerke heeft een kern op ruim een kilometer van de kust, met Oostduinkerke-Bad tegen de kustlijn en Groenendijk aan de grens met Nieuwpoort. Op ruim 4 kilometer in het binnenland ligt nog het landelijke polderdorpje Wulpen.

# Naam Opp.
(km²)[4]		 Inwoners
(2020)[4]		 Inwoners
per km²		 NIS-code
1 Koksijde (I) 14,26 12 782 896 38014A
2 Oostduinkerke (II) 18,26 8 617 472 38014B
3 Wulpen (III) 11,95 470 39 38014C


Koksijde grenst aan de volgende dorpen en gemeenten:

Kaart

bewerken
 
Koksijde, deelgemeenten en buurgemeenten. De gele gebieden zijn bebouwde kernen.

Wijken

bewerken

Koksijde kent naast de kernen Koksijde Dorp en Koksijde-Bad nog de volgende wijken:

Demografie

bewerken

Demografische ontwikkeling voor de fusie

bewerken
  • Bronnen:NIS, Opm:1831 tot en met 1970=volkstellingen; 1976 = inwoneraantal op 31 december

Demografische ontwikkeling van de fusiegemeente

bewerken

Alle historische gegevens hebben betrekking op de huidige gemeente, inclusief deelgemeenten, zoals ontstaan na de fusie van 1 januari 1977.

  • Bronnen:NIS, Opm:1831 tot en met 1981=volkstellingen; 1990 en later= inwonertal op 1 januari
Inwoners van jaar tot jaar op 1 januari
1992 tot heden
jaar Aantal[5] Evolutie: 1992=index 100
1992 18.180 100,0
1993 18.685 102,8
1994 18.880 103,9
1995 18.983 104,4
1996 19.215 105,7
1997 19.395 106,7
1998 19.482 107,2
1999 19.618 107,9
2000 19.729 108,5
2001 19.952 109,7
2002 20.230 111,3
2003 20.498 112,8
2004 20.896 114,9
2005 21.033 115,7
2006 21.269 117,0
2007 21.419 117,8
2008 21.513 118,3
2009 21.608 118,9
2010 21.832 120,1
2011 21.968 120,8
2012 22.153 121,9
2013 22.286 122,6
2014 22.228 122,3
2015 22.180 122,0
2016 22.074 121,4
2017 22.094 121,5
2018 21.957 120,8
2019 21.910 120,5
2020 21.869 120,3
2021 21.852 120,3
2022 21.851 120,2
2023 21.664 119,2
2024 21.546 118,5

Natuur

bewerken

Koksijde en de deelgemeenten staan bekend omwille van de ligging te midden van de duinen.

  • De Hoge Blekker, sinds 1999 een natuurreservaat, met daarin het hoogste duin (33m) aan de Belgische kust.
  • 701 ha natuurgebieden
  • Het strand is bij eb tussen 250 en 700 m breed

Cultuur

bewerken
 
Strand in Koksijde
 
Abdijmuseum Ten Duinen
 
Militair vliegveld
 
Onze-Lieve-Vrouw-ter-Duinenkerk
 
Sint-Pieterskerk
 
Brits militair kerkhof

Musea

bewerken

Koksijde telt het grootste[bron?] aantal musea aan de Belgische kust:

  • De duinenabdij: genaamd Abdijmuseum Ten Duinen met de resten van de abdij Onze-Lieve-Vrouw Ten Duinen van de cisterciënzers. Het abdijmuseum geeft er een historisch overzicht van het leven van de Cisterciënzer monniken, van 1107 tot de dood van de laatste "Duinheer" in 1833. Het geeft ook het religieus en cultureel belang weer dat deze abdij in de loop der tijden had op de omgeving. De archeologische site is gerenoveerd en toegankelijk voor het publiek. Op de zolder van dit museum is er een zilvercollectie tentoongesteld, met een collectie liturgisch zilver. Vlakbij ligt de Zuid-Abdijmolen en de abdijhoeve Ten Bogaerde.
  • Het 19e-eeuwse IJslandvaardershuisje Nys-Vermoote in de Tulpenlaan. Jommeke vertelt er de geschiedenis van Koksijde van landbouwdorp over vissersdorp tot toeristische badplaats)
  • NAVIGO - Nationaal Visserijmuseum (deelgemeente Oostduinkerke)
  • Paul Delvaux Museum (Sint-Idesbald)
  • Het Rariteitenkabinet en ambachtenmuseum 't Krekelhof (een grote collectie unieke objecten en rariteiten)(Sint-Idesbald)
  • Het Florishof (deelgemeente Oostduinkerke)
  • Het George-Grardmuseum, dat verhuist van Alveringem naar de site Ten Bogaerde (nog niet geopend)
  • Het Vanneuvillehuis (voorlopig gesloten)

Maritiem erfgoed

bewerken
  • In deelgemeente Oostduinkerke bevindt zich het Nationaal Visserijmuseum. Tijdens de zomer wordt er elke vrijdagavond een folkloreavond gehouden.
  • Oostduinkerke is tevens gekend omwille van de paardenvissers.

Onroerend erfgoed

bewerken
  Zie ook: Lijst van onroerend erfgoed in Koksijde

Film

bewerken
  • Cinema Koksijde, een hedendaags gebouw uit 2004, dat oorspronkelijk begon onder de naam Studio Koksijde, het was een bioscoop van Studio Filmtheaters. Het is de enige bioscoop aan de Westkust en in de Westhoek. In 2010 kreeg hij zijn huidige naam.

Bibliotheek en kunst

bewerken

De bibliotheek van Koksijde huist sinds 2000 in het huidige gebouw. Koksijde heeft ook nog een academie, de Westhoekacademie (W.A.K.) en enkele kunstgalerijen. In de Keunekapel in kunstenaarsoord Sint-Idesbald vinden permanent tijdelijke tentoonstellingen plaats, die gratis te bezoeken zijn. De gemeente is bekend om haar kunstenaars die er wonen of woonden: Paul Delvaux, Georges Grard, Pierre Caille, Walter Vilain, Taf Wallet, enz.

Politiek

bewerken

Structuur

bewerken
Koksijde Supranationaal Nationaal Gemeenschap Gewest Provincie Arrondissement Provinciedistrict Kanton Gemeente
Administratief Niveau   Europese Unie   België   Vlaanderen   West-Vlaanderen Diksmuide Koksijde
Bestuur Europese Commissie Belgische regering Vlaamse regering Deputatie Gemeentebestuur
Raad Europees Parlement Kamer van
volksvertegenwoordigers		 Vlaams Parlement Provincieraad Gemeenteraad
Kiesomschrijving Nederlands Kiescollege Kieskring West-Vlaanderen Oostende-Veurne-Diksmuide Veurne-Diksmuide Veurne Koksijde
Verkiezing Europese Federale Vlaamse Provincieraads- Gemeenteraads-

Burgemeesters

bewerken

2024-2030

bewerken

Burgemeester is Sander Loones (Samen met Sander).

Resultaten gemeenteraadsverkiezingen sinds 1976

bewerken
Partij 10-10-1976[7] 10-10-1982 9-10-1988 9-10-1994 8-10-2000 8-10-2006[8] 14-10-2012[9] 14-10-2018 13-10-2024
Stemmen / Zetels % 21 % 23 % 23 % 25 % 25 % 27 % 27 % 27 % 27
AGALEV1 / Groen!2/ !MPULSA - 4,521 0 - - - 5,522 0 17,84A 4 - -
SP1/ !MPULSA/ sp.a2/ Vooruit3 17,791 3 8,171 1 9,451 1 8,841 2 13,231 3 12,342 3 8,72 1 -
!MPULSA/ Koksijde Vooruit1/ Team 8670C - - - - - - 19,81 5 34,3C 10
PVV1/ VLD2/ Lijst BurgemeesterB/ Team 8670C 34,921 8 11,191 3 21,761 5 28,982 8 45,032 12 39,662 13 53,88B 16 41,4B 13
CVP1/ CD&V2/ Lijst BurgemeesterB/ De Nieuwe Lijst3 24,871 5 321 10 38,131 10 34,151 10 26,431 7 24,012 7 13,13 3
VU1/ Doorbaak883/ STEM4/ Stem-N-VA5/ N-VA6 / Samen met Sander7 22,421 5 7,51 1 29,023 7 17,614 5 15,314 3 9,95 2 25,046 7 26,56 8 44,87 14
Vernieuwing2 - 14,322 4 - - - -
Vlaams Blok1/ Vlaams Belang2 - 0,671 0 1,361 0 2,741 0 - 8,572 2 3,242 0 3,62 0 4,92 0
Centrumlijst - 15,3 4 - - - - - - -
Anderen(*) - 6,34 0 0,3 0 7,67 0 - - - - 2,9 0
Totaal stemmen 8093 9649 11649 13309 14387 16352 16738 16825 11867
Opkomst % 91,11 90,89 89,93 92,35 88,82 89,6 63,9
Blanco en ongeldig % 4,03 5,02 4,4 4,49 5,43 3,63 3,54 3,1 1,0

De zetels van de gevormde coalitie staan vetjes afgedrukt. De grootste partij is in kleur.
(*)1982: Fusiebelangen (4,78%), KVA (1,56%) / 1988: Nationaal Front (0,30%) / 1994: Gemeentebelangen (4,63%), Nieuwe Positieve Lijst (3,04%) / 2024: Stratier (2,9%)

Verkeer en vervoer

bewerken

Koksijde heeft een treinstation aan spoorlijn 73, station Koksijde. Ondanks de naam ligt het station op het grondgebied van Veurne en op ruim vier kilometer van Koksijde-Dorp en bijna zes kilometer afstand van tramhalte Koksijde-Bad. Koksijde-Dorp is ook bereikbaar vanuit Oostende met buslijn 60. Vanuit Veurne via station Koksijde rijden ook lijn 60 en 61, maar 61 maakt een grote omweg via Koksijde-Bad voor Koksijde-dorp bereikt wordt. Tot minstens 2002 was dit lijn 769.[10] Station Koksijde wordt soms ook bediend door buslijn 50 naar Veurne.

Gastronomie

bewerken
  • Hotelschool Ter Duinen, een van de meest bekende hotelscholen van het land bevindt zich in Koksijde, bekende namen als Peter Goossens studeerden hier af als kok en brachten het tot sterrenchef.
  • Koksijde beschikt dan ook over verschillende gastronomische restaurants van oud-studenten van de school. In 2011 ontving chef-kok Iain Wittevrongel van Ten Bogaerde een eerste Michelinster.

Folklore

bewerken

Sport

bewerken

Koksijde beschikt over een ruime waaier aan sportmogelijkheden waaronder het "Hoge Blekkerbad", het openluchtzwembad, de 5 minigolfs, de vele tenniscourts en een overdekte tennisclub in Koksijde-dorp, 3 surfclubs en de par-72-golfbaan Koksijde Golf ter Hille, waarvan de drivingrange in september 2012 is geopend.

Elk jaar vindt er tevens de Flanders Ladies Trophy plaats en de Ricoh Mens Trophy plaats, twee bekende tennistoernooien.

In Koksijde speelt voetbalclub KVV Coxyde. De club is aangesloten bij de KBVB en speelde er meerdere seizoenen in de nationale reeksen.

Vanaf 1969 wordt er in duinen van Koksijde een veldrit (Duinencross) georganiseerd, welke in de periode 1996-2021, in totaal twintig keer deel uitmaakte van het internationale regelmatigheidscriterium de UCI Wereldbeker. In 1994 en 2012 was Koksijde gastheer van het Wereldkampioenschap veldrijden.

Evenementen

bewerken
  • Driekoningen: Sterrestoet
  • Tweede zaterdag van juni: folkloristisch vissersfeest
  • Derde zondag van juni: zeewijding
  • Eerste zondag van augustus: Schildersstoet
  • 10 november 's avonds: Sint-Maartensommegang

Stedenband

bewerken

Bekende inwoners

bewerken

Geboren

bewerken
  • Walter Vilain (1938-2019), beeldend kunstenaar en componist
  • Long Dieusaert (2002), pianist en cultureel ambassadeur van Koksijde

Woonachtig

bewerken

Ereburgers

bewerken

Wetenswaardigheden

bewerken
  • Koksijde fungeert als locatie voor de VTM-telenovelle David.
  • De serie Windkracht 10 en de film Windkracht 10: Koksijde Rescue werden hier ingeblikt.
  • Koksijde duikt ook op in de film Le huitième jour van Jaco Van Dormael.
  • Oostduinkerke en Sint-Idesbald zijn gekend vanwege de vele kunstenaars die er vanaf het begin op vakantie kwamen of er zich permanent vestigden.
  • Koksijde heeft met een gemiddelde leeftijd van 54,02 jaar de oudste bevolking van België.[13]

Zie ook

bewerken
bewerken
Zie de categorie Koksijde van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.

Overgenomen van "https://nl.wikipedia.org/w/index.php?title=Koksijde&oldid=68423546"