1780

1780

Eeuwen:	17e eeuw · 18e eeuw · 19e eeuw
Decennia:	1770-1779 · 1780-1789 · 1790-1799
Jaren:	<< · < · 1779 · 1780 · 1781 · > · >>
Jaartelling in verschillende culturen

Ab urbe condita:		2533 MMDXXXIII
Armeense jaartelling:		1229 – 1230 ԹՎ ՌՄԻԹ – ՌՄԼ
Chinese jaartelling:		4476 – 4477 丙亥 – 丁子
Christelijke jaartelling:		1780 MDCCLXXX
Ethiopische jaartelling:		1772 – 1773
Hebreeuwse jaartelling:		5540 – 5541
Hindoekalenders:
- Vikram Samvat		1835 – 1836
- Shaka Samvat		1702 – 1703
- Kali yuga		4881 – 4882
Iraanse jaartelling:		1158 – 1159 ۱۱۵۸ – ۱۱۵۹
Islamitische jaartelling:		1193 – 1195 ١١٩٥ – ١١٩٣
Maçonnieke jaartelling:		5779 – 5780
1780 naar onderwerp
Lijst van landen
Juliaanse kalender van 1780
Gregoriaanse kalender van 1780

Het jaar 1780 is het 80e jaar in de 18e eeuw volgens de christelijke jaartelling.

Gebeurtenissen

januari

12 - Adriaan Gilles Camper (20) wordt benoemd tot drossaard van Cranendonck en Eindhoven.

maart

1 - De Assemblee van Pennsylvania neemt een wet aan die op de lange termijn de slavernij zal afschaffen. Elk kind van slaven zal op zijn / haar 28e verjaardag vrij worden.
8 - Keizerin Catharina de Grote van Rusland verklaart de gewapende neutraliteit van haar land. Ze plaatst haar handelsvloot onder marinebescherming en stuurt oorlogsbodems naar de Noordzee, de Atlantische Oceaan en de Middellandse Zee. Denemarken en Zweden sluiten zich bij Rusland aan.

mei

4 - De paardenrace Epsom Derby wordt voor het eerst verreden.
11 - In de Scheveningse duinen wordt de begraafplaats Ter Navolging in gebruik genomen. Het is de eerste dodenakker die buiten een stad is aangelegd.
12 - Amerikaanse Onafhankelijkheidsoorlog: De Engelsen nemen de stad Charleston (South Carolina) in, de grootste stad van het zuiden.
19 - Over geheel New England valt een onverklaarbare duisternis. Die duisternis wordt door sommigen in verband gebracht met de Bijbelse profetie in Amos 8:9.
26 - De Engelsen doen een aanval op Saint Louis (Missouri), die echter door het Spaanse garnizoen wordt afgeslagen.

juni

2 tot 8 - Gordon Riots in Londen: antikatholieke protesten, aangesticht door de Calvinistische activist Lord Gordon die leiden tot geweld, plunderingen en verwoestingen op grote schaal, die ten slotte met groot verlies van mensenlevens door het leger moeten worden onderdrukt.

juli

4 - Karel van Lorreinen, landvoogd van de Zuidelijke Nederlanden overlijdt. Hij wordt later opgevolgd door Albert Casimir van Saksen-Teschen.

augustus

16 - In de Slag bij Camden verslaan de Engelsen de Amerikaanse opstandelingen.

september

10 - De Britse marine entert bij Newfoundland het Amerikaanse schip de Mercury, en arresteert Henry Lawrence. Deze is met een diplomatieke en zakelijke opdracht op weg naar de Republiek der Verenigde Nederlanden. In zijn uit het water geviste papieren vinden de Britten het bewijs van Nederlandse wapenhulp aan de opstandelingen. Dit wordt de casus belli van de Vierde Engelse Oorlog, die in december uitbreekt.
10 tot 16 - In het Caraïbisch gebied woedt de waarschijnlijk meest verwoestende orkaan aller tijden (Grote Orkaan van 1780).

zonder datum

Ong Boun herwint de macht in Vientiane.
De vrede van Stockholm wordt getekend.
Horace de Saussure vindt de hygrometer uit.
Kokaku wordt keizer van Japan.
Muhammad Tajuddin volgt Omar Ali Saifuddin op als sultan van Brunei.
Pécs wordt een vrije koninklijke stad.
De Drentsche Hoofdvaart wordt doorgetrokken tot Assen.
Kong Kristian wordt aangenomen als koninklijk volkslied van Denemarken.

Muziek

Domenico Cimarosa componeert Le donne rivali.
Johann Baptist Vanhal componeert het Strijkkwartet no. 4, Opus 4:1.
Joseph Haydn componeert zijn Symfonie nr. 71.
Antoine Dauvergne componeert Le sicilien
Carl Friedrich Abel componeert 6 strijkkwartetten, Opus 15
Christian Cannabich componeert de operette Elektra
Het lied The Twelve Days of Christmas wordt voor het eerst gepubliceerd in Engeland.

Literatuur

De Duitse schrijver Christian Friedrich Daniel Schubart publiceert Die Fürstengruft
Georg Friedrich Bretzner schrijft Belmonte und Constanze.

Beeldende kunst

La novillada (ca. 1780), Francisco Goya, Museo del Prado

Bouwkunst

Tsjesme-kerk, Sint-Petersburg (1780) Joeri Velten
Wivelsfield Strict Baptist Chapel, Wivelsfield (1780) onbekend

Geboren

januari

10 - Martin Lichtenstein, Duits fysicus, onderzoeker en zoöloog (overleden 1857)
30 - Israel Pickens, Amerikaans politicus (overleden 1827)

februari

2 - Johannes van den Bosch, Nederlands politicus (overleden 1844)

maart

20 - José Joaquín de Olmedo, Ecuadoraans politicus (overleden 1847)

juni

14 - Henry Salt, Engels kunstenaar, diplomaat en egyptoloog (overleden 1827)

augustus

29 - Jean Auguste Dominique Ingres, schilder (overleden 1867)

september

24 - Hendrik Tollens, Nederlands dichter (overleden 1856)

oktober

10 - John Abercrombie, Schots natuurkundige en filosoof (overleden 1844)
20 - Pauline Bonaparte, hertogin van Parma en Guastalla (overleden 1825)

november

12 - Piet Retief, Zuid-Afrikaans leider der Voortrekkers (overleden 1838)

december

26 - Mary Somerville, Schots schrijfster, wiskundige en astronome (overleden 1872)

datum onbekend

Joseph Fischer, Duits operazanger, impresario en componist (overleden 1862)

Overleden

januari

1 - Johann Ludwig Krebs (66), Duitse organist en componist

februari

14 - William Blackstone (56), Engels rechtsgeleerde
14 - Gabriel Jacques de Saint-Aubin (55), Frans kunstenaar

maart

3 - Joseph Highmore (87), Engels kunstschilder

juni

8 - James How, Engelse pubhouder en mogelijk transgender persoon

november

9 - Maria Theresia van Oostenrijk (63), Keizerin van het Heilige Roomse Rijk
16 - Nicolas Gilbert (29), Frans dichter

Zie de categorie 1780 van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.