Slott Vaux-le-Vicomte
Dat Slott Vaux-le-Vicomte in Maincy, bi Melun in dat Département Seine-et-Marne (Region Île-de-France), Frankriek un sien Park wurrn in de Johren 1656 bit 1661 up Veranlaaten van den franzööschen Finanzminister Nicolas Fouquet nah Plääns van den Architekten Louis Le Vau un den Gordenbauarchitekten André Le Nôtre in‘n klassizistischen Barockstil maakt. De Binnenutstattung stammt van den Maler Charles Lebrun, de to dat Umsetten Pierre Mignard un Pierre Puget dortohaalt hett.
Geschichte
[ännern | Bornkood ännern]De Anlaag, de neben den Gorden ok en wietlüftig Park umfaaten dee, musse all tosommen dree Dörper wieken. An‘n 17. August 1661 hett Nicolas Fouquet to Ehren van König Ludwig XIV., de ut sien Slott Fontainebleau anreisen dee, en groot un düer Fest mit 6.000 uwählt Gästen geeven. Neben de verschwenderischen Inszeneeren van de Festlichkeiten in Slott un Park (ünner annern dör den berühmten François Vatel) erreeg vör allen dat prunkvull Interieur un dat massiv golden Dischgeschirr van Fouquet Upsehn. Dat gesamte Huus weer utstatt mit düer Brokat, Spegeln, un Marmordischen mit vergoldet Fööt.[1] De König, de sien verscheeden Slötter in un um Paris tegen dit Slott nich ankeemen, sall över dat apenlich Dorstellen van Fouquet sien Riekdom düll ween hemm, wat sien ahnhen schlecht Meenen över Fouquet noch stiegern dee. Dree Week nah disse prunkvull Inweehnsfier leet he Fouquet an‘n 5. September 1661 verhaften, wiel de Staatsgelder veruntrüet un en Festung ahn Tostimmen van den König upricht harr, womit he ut Sicht van den König en Gefohr för den Staat dorstellen dee. Ut de Fouquet-Affäär entwickel sück nahderhen de Legende, Ludwig XIV. harr sien Finanzminister alleen ut Afgunst över Vaux-le-Vicomte verhaften laaten. Dat is aber woll nich so ween, denn dat Afsetten un dat Inhafteeren van Fouquet weer in’n August 1661 all lang beslooten. Dennoch wurr dör disse Legende de Schönheit van dat Slott nich blots in de Kunstgeschichte unstarvlich. Hüüd luut en van de Warfslagwöör van de Domäne Vaux: Dat Slott, dat de Afgunst van den Sünnenkönig erregen dee.
Ludwig XIV. hett aber noch in dat glieker Johr dorför sörgt, dat de dree präägen Künstler van Vaux-le-Vicomte (Le Vau, Le Brun un Le Nôtre) dat lütt Jagdslott Versailles um- un utbauen deen. Vaux-le-Vicomte wurr 1704 van de Familie Fouquet an den franzööschen General un Helden van den Spaanschen Arvfolgekrieg Claude-Louis-Hector de Villars verköfft un in Vaux-Villars umnömmt. Ludwig XIV. hett kört dornah Vaux to’n Hartogdom maakt, as Utteknung för de Verdeensten van sien Inhebber.
Grundstückskoop un Bauvörbereiten
[ännern | Bornkood ännern]In’n Februar 1641 hett Fouquet all de eerst Flachen för sien Slott köfft, aber eerst 1656 weer he mit dat Upkoopen fardig.[2] Baubeginn weer de 26. Februar 1656, de Fundamente weern in’n August 1656 fardig.[3]
Rohbau un Utbau
[ännern | Bornkood ännern]De Rohbau van dat Slott stunn in’n September 1657,[4] un Le Brun fung een Johr later mit sien Malerarbeiten an.[5] Le Nôtre fung vermootlich 1656 mit de Plääns för de umfangriek Gordenanlaag an.
Wiedere Eegendömer
[ännern | Bornkood ännern]Nahdem Fouquet 1680 in dat Gefängnis storven weer, keem dat Slott 1701 in den Besitt van den Marschall Claude-Louis-Hector de Villars, 1875 hett dat de Industrielle Alfred Sommier köfft, de ok de rünnerkommen Gordens weer up Stäe bringen un dat Slott bit 1893 restaureeren leet.[6] 1911 leet de sien Nahfohren Edme Sommier en wiedere Renoveeren vörnehmen. Tüschen 1939 un 1942 wurr dat Slott van düütsch Truppen besett. Siet 1968 is dat immer noch in‘n Privatbesitt befindlich Slott för de Apenlichkeit togänglich.
Gesamtanlaag
[ännern | Bornkood ännern]Vaux-le-Vicomte överdraapt an Pracht un an gestalterischer Konsequenz all bit dorhen in Frankriek bekannt Slötter un Gordens. Anfohrt, de Hööf un Nebenhüüs, de Wahnbau sülvst un de Gorden weern en streng, all övergriepen Ordnung ünnerworfen. Dat harr dat bit dorhen noch nich geeven. De gesamte Anlaag gleedert sück hierarchisch, symmetrisch un axial.
Gorden
[ännern | Bornkood ännern]De 73 Hektar umfaatend Gordenanlaag is van André Le Nôtre in‘n franzööschen Stil anleggt un gellt as eerst franzöösch Barockgorden. He nimmt de Grundidee van de Gordens van Versailles vörweg.
Slott un Gorden sünd eng mitnanner verbunnen, in de Gorden herrscht en streng geometrische Ordnung. Van dat Slott gelangt man över en breet Trapp to en Brügg, de över den dat Slott umgeven Waterschloot to’n Broderieparterre, den Anfang van den Gorden, führt. En groot Allee, insüümt van Waterkandelabern, bild de Hööftass van den Gorden. Se end an en Waterbeckenun en Wand van Arkaden. Besünners upfallen deiht de geometrische Anordnung: So sünd van de Slottterrasse ut de dwars verloopen Bassins nich to sehn, sonnern düüken dör de verscheeden Hööchtebenen bi dat Spazeeren in’n Park unverwacht up. Upfallen doon ok de klar Sichtassen, de sück van dat Slott ut as ok van bestimmt Punkten van den Park dör de Anlaag un de umgeeven Parkwälder ergeeven.
Dat Slott hüüd
[ännern | Bornkood ännern]Dat Slott befind sück hüüd in’n Besitt van de Adelsfamilie de Vogüé un is in de Sömmermaanten för Besichtigungen togänglich. En besünner Erlevnis sünd de Visites aux chandelles, de Besöök bi Kersenschien; an bestimmt Avenden wurrn Slott un Park in dat Lucht van 2000 Kersen düükt. För Besöker, de den Park erkunden willen, staht gegen Gebühr ok Golfmobile to Verfügung.
Antokieken lohnt sück ok dat Kutschenmuseum mit restaureert oder nahbaut Fohrtüüch.
Vaux-le-Vicomte wurrd ok gern as Filmkulisse bruukt, so etwa in James Bond - Moonraker, Das Halsband der Königin, Marie Antoinette, Léon oder in de nee Verfilmung van Der Mann in der eisernen Maske.
Siet 1996 steiht dat Slott up de Vörslagslist van Frankriek to dat UNESCO-Weltarv.[7]
Laag
[ännern | Bornkood ännern]Dat Slott liggt etwa 55 km südöstlich van Paris un an’n besten kann man dat mit dat PKW besöken (Autoroute A6 Richt Fontainebleau bit Melun, van dor 6 km över de D636 un D215 to dat Slott). Mit de Iesenbahn kummt man blots bit Melun. Van dor ut kann man aber mit Taxen fohren.
Sonstiges
[ännern | Bornkood ännern]Champ d’Or, en slottordig Bowark dartig Mielen nördlich van Dallas, Texas, sütt ähnlich ut as Slott Vaux-le-Vicomte.[8]
Literatur
[ännern | Bornkood ännern]- Barbara Bechter: Der Garten von Vaux-le-Vicomte. Geschichte und Restaurierung. In: Die Gartenkunst 5 (1/1993), S. 67–90.
- Michael Brix: Der barocke Garten. Magie und Ursprung - André Le Nôtre in Vaux-le-Vicomte. Arnold, Stuttgart 2004, ISBN 3-89790-199-4.
- Christine Howald, Der Fall Nicolas Fouquet: Mäzenatentum als Mittel politischer Selbstdarstellung 1653-1661. München 2011.
- Jean-Marie Pérouse de Montclos: Vaux-le-Vicomte. Scala, Paris 1997, ISBN 2-86656-148-1.
Filme
[ännern | Bornkood ännern]- André Le Nôtre. Der Gärtner des Königs. Dokumentatschoon, Frankriek 2013, 52 Min. (besünners ok över de Entwicklung van Vicomte, ok as sien Referenzobjekt förr Versailles)
Weblinks
[ännern | Bornkood ännern]- Website van dat Slott (engelsch un franzöösch)
Enkeld Nahwiesen
[ännern | Bornkood ännern]- ↑ Howald, S. 180.
- ↑ Howald, S. 80.
- ↑ Howald, S. 84
- ↑ Howald, S. 85.
- ↑ Howald, S. 84.
- ↑ Knaurs Kulturführer, Paris und Île-de-France, 1998, S. 228 f.
- ↑ Château de Vaux-le-Vicomte, Herutgever: UNESCO World Heritage Centre van’n 20. September 1996, franzöösch, afropen an’n 15. Januar 2018
- ↑ www.mansionglobal.com
Koordinaten: 48° 33′ 57″ N, 2° 42′ 51″ O