Mudderdag
De Mudderdag oder Moderdag is en Fierdag to Ehren vun de Mudder un vun dat Mudder-Ween. He hett sik vun dat 20. Johrhunnert af an in de westliche Welt utbreedt. In Düütschland un de Länner, wo Plattdüütsch snackt warrt, warrt he fiert an'n 2. Sönndag in'n Mai.
Geschicht
[ännern | Bornkood ännern]De Mudderdag kümmt an un for sik ut de Froenbewegen in England un de USA her. 1865 versöch Ann Maria Reeves Jarvis unner den Naam Mothers Friendships Day en Mudder-Bewegen to grünnen. Dor hett se so nömmte Mothers Day Meetings bi inricht'. Bi düsse Drepen güng dat dor üm, datt Mudders tohopenkamen un över aktuelle Fragen mit'nanner snacken konnen.[1] 1870 hett Julia Ward Howe unner den Titel peace and motherhood en Mudders-Fredensdag-Aktschoon anfungen. Dor harr se dat dor bi up afsehn, datt de Söhns nich mehr för'n Krieg henslacht weern schollen.[2]
Dat geiht los in de USA
[ännern | Bornkood ännern]As de Fro, de mit den hüdigen Mudderdag anfungen hett, warrt avers Anna Marie Jarvis ankeken. Se höör to de Evangeelsche Freekarken vun de Methodisten to. An'n tweeten Johrdag vun den Dood vun ehre Mudder Ann Marie Reeves Jarvis hett se in Grafton in West-Virginia en Memorial Mothers Day Meeting afholen. Dat weer de 12. Mai 1907.[3] Un se hett sik dor denn achter klemmt, datt in dat tokamen Johr wedder an'n 2. Sönndag in'n Mai in de Methodistenkarken in Grafton för all Mudders en Andacht afholen wurrn is. Ut Leevde för ehre dode Mudder hett se an annere Mudders 500 witte Nelken vör de Karken verdelen laten.
Se hett dat vun dor af an as ehren Beroop ansehen, en offiziellen Mudderdag in to richten. Nu güng dat los un se hett an Politikers, Geschäftslüüd, Geistlichen un Froenverenen schreven. De Bewegen is slank grötter wurrn. Al 1909 is de Mudderdag in 45 US-Bundsstaaten fiert wurrn. 1912 hefft em de Methodisten in West-Virginia inföhrt. An'n 8. Mai 1914 hett de US-Kongress de Joint Resolution Designating the Second Sunday in May as Mother's Day rutgahn laten. Dor stünn binnen, de Präsident scholl tosehn, datt de 2. Sönndag in'n Mai ut Leevde un to Ehren vun de Mudders as Mudderdag fiert weern scholl. De apenlichen Bowarke schollen dor up Befehl vun den Präsidenten de Flaggen hissen. Just so, as de Kongress dat foddert hett, hett US-Präsident Woodrow Wilson dat denn ok noch in datsülvige Johr anordert.
In annere Länner
[ännern | Bornkood ännern]Al 1912 is en Mother's Day International Association grünnt wurrn. De harr sik dat vörnahmen, datt de Mudderdag ok internatschonal utbreedt weern scholl.[4] Nadem dat Vereenigte Königriek den mothering day övernahmen harr, hett sik de Fierdag 1917 in de Swiez, 1918 in Finnland un Norwegen, 1919 in Sweden, vun 1923 af an in Düütschland un 1924 in Öösterriek utbreedt.
Düütschland
[ännern | Bornkood ännern]In Düütschland sünd dat de Blomenhökers ween, de den Mudderdag 1922/23 inföhrt hefft. Se hefft dormols Plakate in de Schaufinsters uphungen, wo up to lesen stunn: „Ehret die Mutter“. Toeerst güng dat dor denn dor um, slicht Blomen to verkopen, mit Politik harr düsse Dag in Düütschland eerst gor nix to doon. An'n 13. Mai 1923 is de Mudderdag to'n eersten Mol in Düütschland fiert wurrn. Vun 1926 af an leeg de Warf för den Mudderdag in de Hannen vun de „Arbeitsgemeinschaft für Volksgesundheit“. Se scholl sik dor an setten un „Karken un Scholen winnen un de Regeern dor hen to bringen, den Mudderdag an'n tweeten Sönndag in'n Mai as offiziellen Fierdag fast to leggen.““.[5] Richtig vörankamen is de Fieree vun düssen Dag denn in de Nazi-Tiet. Offiziellen Fierdag is de Dag glieks 1933 wurrn un to'n eersten Mol is he an'n 3. Sönndag in'n Mai 1934 as „Gedenk- un Ehrendag vun de düütschen Mudders“ fiert wurrn. Dormols is ok de Mudderdeenst inföhrt wurrn. 1938 keem dor denn noch dat Mudderkrüüz to, wat an'n 21. Mai 1939 to'n eersten Mol utgeven wurrn is.[6] In de Bundsrepubliek Düütschland is de Mudderdag vun 1949 af an up den 2. Sönndag in'n Mai leggt wurrn. Dor hannelt sik dat nich um en offiziellen (gesetzlichen) Fierdag bi. Blomenhökers dröövt ehre Ladens an düssen Sönndag in de meisten Bundslänner den ganzen Dag open holen.
Wonnehr warrt de Mudderdag in de verschedenen Länner fiert
[ännern | Bornkood ännern]Literatuur
[ännern | Bornkood ännern]- Karin Hausen: Mütter zwischen Geschäftsinteressen und kultischer Verehrung. Der „Deutsche Muttertag“ in der Weimarer Republik; in: Gerhard Huck (Rutg.): Sozialgeschichte der Freizeit; Wupperdaal 1980; S. 249-280
- Max Matter: Entpolitisierung durch Emotionalisierung. Deutscher Muttertag – Tag der Deutschen Mutter – Muttertag; in: Rüdiger Voigt (Rutg.): Symbole der Politik, Politik der Symbole; Opladen 1989; S. 123-135
- Eduard Strübin: Muttertag in der Schweiz. Schweizerisches Archiv für Volkskunde, Jg. 52, 1956, S. 95-121
- Irmgard Weyrather: Mutterkreuz und Muttertag. Der Kult um die „deutsche Mutter“ im Nationalsozialismus; Frankfort/M.: Fischer, 1993; ISBN 3-596-11517-5
Borns
[ännern | Bornkood ännern]- ↑ Strübin, S. 96.
- ↑ Mother's Day Proclamation
- ↑ Strübin, S. 96.
- ↑ Strübin, S. 99.
- ↑ Verbandszeitung Deutscher Blumenhändler 13/1926; ziteert nah Hausen (1980)
- ↑ Meyers Lexikon, 8. Upl., Bd. 8, Sp. 14 Muttertag
- ↑ El origen del Día de la Madre Autor: Lic. Pedro Rafael Díaz Figueroa, in "El Nuevo Diario", 27.5. 1999