Gott sien Söhn
De Utdruck Gott sien Söhn oder Söhn vun Gott is en Ehrentitel in en Reeg vun Religionen in de Antike. In dat Jodendom sünd dor ganz verscheden Lüde mit meent wurrn: Mol weer dat dat ganze Volk vun de Joden, wat Gott sik utwählt harr, mol weern dat bloß enkelte, gerechte Lüde ut dat Volk Israel, mol weern dat Königen vun Israel, de Gott sik utwählt harr un, hen un wenn, weer dat ok de Messias, up den Israel luern dö.
In dat Christendom is Jesus vun Nazaret Gott sien eenzigsten Söhn. Dor warrt kunnig maakt, dat Gott em vun Ewigkeit her na de Minschen henschickt harr, vunwegen dat he jem free maken scholl vun all Sünnen. Dat Bekenntnis, dat Jesus Christus as Gott sien Söhn Minsch wurrn is, is bit to dat Konzil vun Chalkedon (451) in de Midden vun de Karken ehre Christologie un vun ehre Lehr vun de Trinität rückt.
Olen Orient un Antike
[ännern | Bornkood ännern]En König is in de Ideologie vun de groten Rieken in den olen Orient vun um un bi 2000 v. Chr. af an faken „Gott sien Söhn“ nömmt wurrn. In dat ole Ägypten hett de Pharao as den Gott Amun sien Söhn gullen. In de Tieden vun den Hellenismus is Alexander de Grote as „Zeus sien Söhn“ ankeken wurrn. Düssen Titel hefft de Seleukiden denn ok för sik sülms bruukt.
Nadem Julius Caesar ümbröcht un denn slankweg to’n Gott verklaart wurrn weer, hett sik Augustus vun 27 v. Chr. af an as eersten röömschen Kaiser „Gott sien Söhn“ (theou hyios) un „Gott ut Gott“ (theos ek theou) nömen laten. Dat weer de Grundlaag för den röömschen Kaiserkult, wo de neegsten Kaisers denn mit wietermaakt hefft.
Jodendom
[ännern | Bornkood ännern]In den Tanach warrt de Israeliten ehr Gloven afgrenzt gegen de annern Gödder, gegen ehre Pantheons un överhaupt dor gegen, ut Gegenstänn, Deerter un Minschen Gödder to maken. Just de Bibelstellen, wo de Infloot vun den olen Orient siene Mythologie to spören is, maakt dat düütlich. So tüügt „Gott siene Söhns“ in Genesis 6,2 keen Gödder mit de Minschendeerns, man bloß Minschen, de lang leven schöllt.
Bi de Propheten Hosea kriggt dat ganze Volk Israel, wat Gott sik utsöcht hett, den Titel „Gott sien Söhn“ (Hosea 11,6). In de Psalmen över de Königen weert de Herrschers, de nu up’n Throon stiegt, faken so nömmt (Psalm 2,7; 89,28). De Motiven dor umto wiest up den Infloot vun de Hoffspraken vun den olen Orient. Man dat fehlt doch de Gedanke, dat de König nu mit dat Lief vun Gott „tüügt“ wurrn is. Ehr geiht dat dor üm, dat Gott den König to’n Söhn „annahmen“ hett. Mit den Titel Gott sien Söhn warrt de König to’n Anföhrer vun dat ganze Volk, wat Gott sik utsöcht hett un kriggt den Updrag, Gott sien Willen in to holen.
As Gott den König David in 2. Samuel 7,14 toseggt, sien Huus schall ewig bestahn blieven, nömmt he em „mien Söhn“. Man dat gifft in dat Ole Testament keen Henwies dor up, dat vun hier ut de Titel „Gott sien Söhn“ up den Messias överdragen wurrn is. As düsse Tosaag later in dat 1. Book vun de Krönken, 17 noch mol nömmt warrt, dor heet David sien Nafolger dor nich mehr „Söhn“, man bloß noch „Knecht vun Gott“.[1]
Bloß in de Schriftrullen vun dat Dode Meer vun Qumran (upschreven twuschen 200 un 100 v. Chr. bringt den Titel vun den Messias een mol mit de Titels „Gott sien Söhn“ un „den Hööchsten sien Söhn“ tohopen (4Q 246). Man twuschen 100 v. Chr. un 100 n. Chr. fehlt de Titel vun Gott sien Söhn in all jöödsche Schriften, de vun den Messias snackt .[2]
Christendom
[ännern | Bornkood ännern]Nee Testament
[ännern | Bornkood ännern]De eersten Christen hefft den Titel, de ut de Bibel bekannt weer, alleen up Jesus vun Nazaret betrocken. Dor wollen se siene ganz besunnere Relatschoon to Gott mit utdrücken. „Gott sien Söhn“ oder „de Söhn“ is, tohopen mit „Christus“ (de salvt is) un „Kyrios“ („Herr“ as Titel vun Gott) en vun de Titels in dat Nee Testament, de an’n meisten bruukt warrt. In meist all Schriften vun dat Nee Testament kümmt he vör. Bloß in de Pastoralbreven, in den 2. Thessalonicherbreef, 1. Petrusbreef un Judasbreef fehlt he.[3]
Bi dat Markusevangelium steiht „Gott sien Söhn“ vun Anfang an ganz vörn (Mk. 1,1). Dor steiht upschreven, dat Gott al bi Jesus siene Döpen (Mk. 1,11) un ok, as he vör Paaschen herrlich verwannelt warrt (Mk. 9,7) verklaart hett: „Dat is mien Söhn. Den hebb ik leev.“ Ok de Dämonen, de vun Jesus utdreven wurrn sünd, hefft begrepen, dat he Gott sien Söhn is un hefft em ok so nömmt (Mk. 3,11;Mk. 5,7).
In de apokalyptische Reed vun de Leste Tied stellt sik de Söhn mit siene Upgave in de Welt düütlich unner den „Vadder“ (Mk. 13,32). As he an dat Krüüz storven is, seggt de röömsche Kaptein, de dor bi steiht: „Worraftig, düsse Minsch is Gott sien Söhn ween“ (Mk. 15,26). Ok annere Schriften in dat Nee Testament verstaht dat so, dat Jesus as Gott sien Söhn de Welt endgüllig redden un wedder heel maken schall (Joh. 1,14; Hebr. 2,9; Phil. 2,7).
In de Openbarung 2,18 stellt Christus, de nu al in’n Himmel is, sik bi de Gemeende vun Thyatira as „Gott sien Söhn“ vör. Dat is de eenzigste Stäe in de Openbarung, wo düsse Titel vörkamen deit. So warrt Christus as Gott sien wohren Söhn gegen den kaiser vun Rom stellt, de sik ok so nömen deit, de dat avers man gor nich is.[4]
Dat gifft avers keen Henwiesen dor up, dat de histoorsche Jesus sik sülms as Gott sien Söhn verstahn hett.[5] Tominnst hett he sik sülms nich düssen Titel geven. He snackt vun sik jummers, as vun den „Minschensöhn“.
Ole Karken
[ännern | Bornkood ännern]De Karkenvadders Clemens vun Alexandrien in dat 2. Johrhunnert un Origenes in dat 3. Johrhunnert lehrt, dat Gott sien Logos, de in Jesus en Lief annahmen hett, just so ewig weer, as Gott sülms. He weer nödig för Gott, dormit he sik in düsse Welt vun Fleesch un Bloot wiesen konn.
Arius hett in dat 4. Johrhunnert meent, de Logos-Jesus weer unner den Vadder unnerstellt, nich vun Ewigkeit her vun den Vadder tüügt wurrn un keen richtigen Söhn vun Gott. Düsse Titel weer bloß en Ehrentitel un Jesus weer vun Gott bloß to sien Söhn annahmen wurrn. So, meen Arius, harr dat ok Origenes al lehrt (Arianismus).
Athanasius de Grote is in dat 4. Johrhunnert en duchtigen gegenspeler ween vun Arius. He hett lehrt, dat de Logos-Jesus vun Gott den Vadder ewig tüügt wurrn weer. Dat bedüüd, dat he bloß vun den Vadder, den Anfang vun Allens, utströömt weer: „Christus…mit den Tonaam Jesus, is de Logos oder Söhn vun Gott, de tweete Person vun de Dreeenigkeit mit en minschliche Natur.“[6] Dat stünn also so, dat de Söhn „vun just datsülvige Wesen“ weer, as de Vadder (Homousie) un nich bloß „liek, as de Vadder“ (Homoiusie). In dat eerste Konzil vun Nicäa unner Kaiser Konstantin den Groten is de Lehr vun de Homousie as Karkenlehr fastleggt wurrn.
Mystik
[ännern | Bornkood ännern]In Meester Eckhardt siene Mystik is Gott sien Söhn dat, wat jedeen Minschen eenmol weern schall: „De Lüde meent, dor un dor weer Gott eenmol Minsch wurrn. Dat stimmt so nich. Denn Gott is hier un ok dor Minsch wurrn un allerwegens is he Minsch wurrn, dormit he ok di as sien eenen Söhn up de Welt bringen kann un as nix ringers.“ [7]
Kiek ok bi
[ännern | Bornkood ännern]
Belegen
[ännern | Bornkood ännern]- ↑ Martin Hengel: Der Sohn Gottes, 1975, S. 71ff
- ↑ Martin Karrer: Jesus Christus im Neuen Testament, Chöttingen 1998, S. 191
- ↑ Martin Karrer: Attribute und Benennungen Jesu, in: Jesus Christus im Neuen Testament, Chöttingen 1998, S. 352f
- ↑ Heinz Giesen: Die Offenbarung des Johannes, RNT, Regensburg 1997, S. 118
- ↑ Hans Conzelmann, Andreas Lindemann: Arbeitsbuch zum Neuen Testament 12. Uplage, Mohr/Siebeck, UTB 52, S. 491
- ↑ Joseph Pohle, in: Kirchliches Handlexikon, vun Michael Buchberger, I, Sp. 927
- ↑ Meister Eckhart, Vom Wunder der Seele, Eine Auswahl aus den Traktaten und Predigten, Reclam Universal Bibliothek Nr. 7319, S. 55