Edgar Degas
Edgar Degas, eegentlich Hilaire Germain de Gas (* 19. Juli 1834 in Paris; † 27. September 1917 ok dor), weer en franzöösch Maler un Bildhauer.
Leven
[ännern | Bornkood ännern]Hilaire Germain de Gas wurr as öldste Söhn vun den Pariser Bankier Pierre Auguste Hyazinthe de Gas un de sien kreoolsch Fru in Paris boren. De Söhn ut en Adelsgeslecht hett later sien Naam verbörgerlicht un nömm sück denn Degas. All mit 18 Jhren hett he sück in dat Huus vun sien Öllern en Atelier inricht. Nah de Besöök vun dat Collège Louis-Le-Grand fung he 1853 en Jurastudium an de Sorbonne an, hett sück aber intensiver mit de Gemäldesammlung vun de Louvre beschäftigt. Nah en Johr hett he sien Studium weer afbraken un nehm denn Ünnericht bit den Salonmaler Louis Lamothe.
In de Johren 1855 un 1856 hett he de École des Beaux-Arts besöcht. Dor is he denn Jean Auguste Dominique Ingres begegnet, de hüm wichtig Impulse geev.
In de folgend dree Johren weer Degas bi Verwandten in Italien, hööftsächlich in Florenz un Neapel. Während en Uphollen in Rom studeer he in de Villa Medici de fröhen italieenschen Künstler. So as jeder damalig Maler bill he sück wieder, indem he Warken vun bedüüdend Künstler kopeeren dee, dormit deren Stil studeeren un eerstmal in eegen Arbeiten nahmaken dee. 1859 gung Degas nah Paris torüch, is aber in dat Johr dornah ok wee nah Florenz un Neapel reist. Dat Historienbild Jeunes filles spartiates provoquant des garçons (Junge Spartanerinnen, Knaben neckend) stammt ut disse Tiet. Af 1866 hett he de eersten vun sien Rennplatzbiller malt, vun de Steeplechase (De fallend Jockey) to de bekanntesten hört: Dat Bild wurr 1866 in de Salon upnommen. De Maler hett sien Bildthema laterhenn in mehreren Versionen upgrepen.
Nahdem Degas för en kört Tiet in de Nationalgarde in dat Johr 1870 an de Düütsch-Franzöösisch Krieg deelnommen harr, hett he sück mit dat natüürlich Lucht as Stilmiddel beschäftigt. 1873 hett he Noordamerika bereist un hett sück en Tiet lang bi sien Bröer in New Orleans uphollen, un af dat folgend Johr hett he sück bit 1886 an de jährlich Utstellungen vun de Impressionisten bedeeligt.
Degas hett sück mit Édouard Manet, Claude Monet un Pierre-Auguste Renoir anfrüend. Af 1877 konzentreer he sück up Szenen ut Oper, Ballett, Peerrennen un Olldaagsleven un fung mit de Pastellmaleree an. „Ick will nie weer in Ööl malen!“ sall he damals seggt hemm.
Völfak weer eegen Fotografien sien Malvörlaag. Markmal vun disse Schaffensperiood is de an den Bildrand versett un as up Olldaagsfotos ansneeden Hööftperson – en Bildkompositschoon de aber ok in de vun de Impressionisten schätzten japaansch Holtsnitten dörweg üblich is.
Nah de Dood vun sien Vader un de Pleite vun sien Bröer in’t Boomwullgeschäft weer Degas up dat Inkommen ut sien Maleree anwiest. In disse Periood hett he mit de Monotypie arbeidt, deren Vördeel de flink Realisierung is, de aber, as de Naam all seggt, blots en Afdruck mögelk makt. Degas' Wiederentwicklung vun disse Technik bestunn dorin, en tweeten und darten (eegentlich unbruukbar swachen) Afdruck hertostellen, de he mit Pastellkried ergänzt hett, wordör he Billder produzeeren dee, de sück ok verkopen laten deen. 1886 bedeelig he sück letztmalig an en Utstellung vun de Impressionisten, dornah wull he dormit nichts mehr to doon hemm. Dree Johr later is he blind wurrn.
He muss de Maleree upgeven, aber nich sien künstlerisch Arbeit an sück. In de nahkommend Tiet hett he sück mit de Bildhaueree befaat und hett Peer, Fruenakte oder Danserinnen herstellt, nahdem he all 1881 in den Salon vun de Impressionisten de bekleedt Bronzefigur Danseuse de quatorze ans utstellt harr. Um de Johrhunnertwennen präsenteer The Pastel Society sien Warken in en Utstellung. 1912 wurr Degas’ Bild mit den Titel Danseuses à la barre mit den hööchsten Pries, de jemals en Wark vun en levend Künstler in Frankriek erzielt harr, verköfft. 2008 geev dat för de Gouache Danseuses à la barre bi Christie's, London den bitherigen Weltrekord för en Papierarbeit mit 13,5 Mio.
De Künstler is an’ 27. September 1917 vereensamt in Paris storven.
Degas wull (as all anner fortschrittlich Maler ut sien Tiet) nich vorgeblich „realistische“ Arbeiten in’ Sinn vun de anerkannt Salonmaleree schaffen, sonnern en individuelle Sicht vun de Wirklichkeit ümsetten. Sien Werke sünd kenntekend vun Spontaneität, Lichtigkeit un dynamisch Körperspraak, vun schienbar ungekünstelt Bewegungen. De vun hüm vörtrucken Opern- un Ballettbühnen, Cafés oder ok Zirkusmanegen geevt sien Dorstellungen hör typisch atmosphärisch Kolorit, mit dat man hüüd dat Paris vun sien Tiet verbinnen deiht. Later henn hett man nipp un nau de Utstrahlung vun disse Olldaagsszenen bewunnert, to sien Tiet weern he un sien Kollegen jüst wegen de „Motive vun de Straat“ to malen nich good ansehn..
Wark
[ännern | Bornkood ännern]Degas hett meest 1.200 Warken schafft, vun de hööftsächlich Ballettdanserinnen, baadend Lüüd un Biller vun de Peersport allgemeen bekannt sünd. 73 vun hüm gestaltet Wachsskulpturen wurrn eerst posthum as Bronzestatuetten nahbildt.
De Bronzeafgööt vun Degas’ Petite danseuse de 14 ans („Lütt veerteinjohrig Danserin“) ut dat Johr 1922 (Original um 1880) gung in’ Februar 2009 över dat Londoner Auktionshuus Sotheby’s för 13,26 Million Pund (14,4 Million Euro) an en asiaatsch Sammler. Dit is bi wieden de hööchste Pries, de je för en Skulptur ut de Hand vun en franzöösch Impressionisten betallt wurr.[1]
Warken (Utwahl)
[ännern | Bornkood ännern]-
Frau bei der Toilette, ca. 1885
-
L’Orchestre de l’Opéra
-
Dansklass
-
Herrenrieder vör de Start
- 1857: Römische Bettlerin
- 1872: Ballettsaal der Oper in der Rue Peletier
- 1873: Ballettprobe
- 1872–75: Rennpferde in Longchamp
- 1873–75: Ballettunterricht
- 1874: Die Tanzklasse
- 1876: Der Absinth
- 1876: Jean de Rasamasur
- 1890: Die blauen Tänzerinnen
Literatur
[ännern | Bornkood ännern]- Bernd Growe: Edgar Degas. Taschen-Verlag, Köln 2002
- Richard Kendall (Hrsg.): Edgar Degas. Leben und Werk in Bildern. Delphin-Verlag, München 1988
- Angelika Wenzel: Edgar Degas. Prestel, München 2002