Kasteel Ammersoyen
Kasteel Ammersoyen is n kasteel in Ammerzoden, Gelderlaand. Et kasteel ligt in et noorden van et harte van et darp en ok, angezeen et darp veural in westeleke richting is uutgebreid, an den raand van Ammerzoden.
Geskiednis
[bewark | bronkode bewarken]Tot de 19de eeuwe
[bewark | bronkode bewarken]Het is ene van de best bewoarde middeleeuwse waterburchten in Nederlaand. Den eurspronkeleken opzet deur n Van Herlaer van umstraeks 1350 is good beholden, ondanks verbouwingen in de 17de eeuwe. Ammersoyen is met ziene veerkanten plattegroand met veer hooktoorns n veurbeeld van et deur graaf Floris V in-evoerde kasteelsoort. Dit soort is deur de gode verdaedigboarheid vaker toogepast. Uutzunderlek is dat Ammersoyen as een geheel is ebouwd, umdat de meeste middeleeuwse kastelen in verskillende bouwtieden deur uutbreiding en anbouw tot staand kwamen. Bi-j den bouw lag et kasteel in of an den Moas, moar rap doarnoa, in 1354, veraanderden de löppe van dee rivere. Den heufdburcht van Ammersoyen is vanof toon bi-jnoa altied umrengd ewest deur ne grachte, net as den veurburg.
Ne belaegering in 1513 richtten veul schaa an, moar n zwoarder lot trof Ammersoyen in 1590, toon braand et kastele zwoare schaa toobrach. Pas noa et ende van den Tachtigjoarigen Oorlog wierd tot herstel oaver egoan. Twee gaevelstenen met de joartallen 1648 en 1667 maakt dudelek dat den herbouw in dee tied plaatse vond. Opvallend doarbi-j is dat Thomas Walraven van Arkel, den toonmoaligen kasteelheer, Ammersoyen in middeleeuwsen stiel wierumme had ebracht. Et kasteel kreg wier ziene eurspronkeleke umtrekken, moar et inwendige mos wodden an-epast an de eisen dee in de 17de eeuwe an gemak wodden gesteld.
Et kasteel as klooster
[bewark | bronkode bewarken]In 1873 wierd Ammersoyen et tweede clarissenklooster in Nederlaand. Umstraeks 1893 hebt de clarissen de grachte rundumme et kastele loaten dempen, um zo den anbouw van ne kapelle an de westkante van et kastele meugelek te maken. Deur et dempen van de grachte wierd nen veiligen dekken uutgespreid oaver alle veurwarpen dee vanof de 14de eeuwe in et water waren belaand.
In 1944-1945 leep et kastele zwoare kriegsschaa op.
Naoorlogse restaurasie
[bewark | bronkode bewarken]In 1957 kwam et Kasteele Ammersoyen in bezit van de stichting Geldersche Kasteelen. In 1959 is de restaurasie an-evongen, dee 16 joar duurden.
Tiedens dizze restaurasie is de opvulling van de grachte dee de kloosterzusters hadden loaten anbrengen vort-ehaald. Den groand is veurzichtig uutegroaven en ezaefd. Doarbi-j kwamen ne onmundege hoovölheid vondsten uut vief eeuwen tied teveurskien. Dit voondstgebeed beheurt tot de grootsten van Nederlaand.
Bi-j et beginne van de kasteelbrugge steet nen uutzunderlek grootn mispel. Dizze in Nederlaand zeldzoame soorte kump bi-jnoa allenig in Twente, in de umgaeving van Wenterswiek en in Zuud-Limburg veur. De hoge stroeke, woarvan den vruchten noa n gistingsproces van enkele moanden etboar bunt, kump van eursprong uut Zuudwest-Azië en Zuudoost-Europa. De Romeinen hebt dee stroeke noar Nederlaand ebracht. De graven van Gelre vuuren den mispelbloom in eur woapenskild. Den ‘Geldersen Roos’ den in et logo van Geldersch Landschap steet is eigenlek ok nen mispel. A'j den mispel in bleuj wilt zeen moj good uutkieken: de stroeke bleujt moar éne waeke in de eerste helfte van mei.
Gebruuk
[bewark | bronkode bewarken]Tot et vortgoan van de gemeente Ammerzoden in 1999 was et kasteel in gebruuk as gemeentehoes; vanaf dee tied is doar n restaurant, moar et kasteel is wal n völ gebruukte trouwlokasie eblaeven.