Papers by Konstantinos Deligiorgis
Ο Ηρόδοτος, στην προσπάθειά του να συνθέσει και να ερμηνεύσει μια μεγάλη σύγκρουση, θέλησε να εκκ... more Ο Ηρόδοτος, στην προσπάθειά του να συνθέσει και να ερμηνεύσει μια μεγάλη σύγκρουση, θέλησε να εκκινήσει την έρευνά του από τον κόσμο της Ανατολής, στις ρίζες του οποίου τοποθετείται ο ασιατικός δεσποτισμός. Ο απόλυτος Πέρσης μονάρχης με την απεριόριστη εξουσία και το αμέτρητο πλήθος των υποτακτικών, με μια αστείρευτη επεκτατική διάθεση, αλλά και με τη χλιδή και την αλαζονεία του, προξενεί περισσότερο τρόμο παρά σεβασμό, και αποτελεί εν πολλοίς μια φιγούρα που έλκει και προκαλεί τη θεϊκή οργή, και σαφώς απορρίπτεται από το φιλελεύθερο ελληνικό κοινό της Ιστορίας. Μέσα σε αυτό το πλαίσιο, το χάσμα ανάμεσα στον ηγεμόνα και στους αρχομένους είναι αγεφύρωτο και περιλαμβάνει προδιαγεγραμμένους ρόλους. Εντούτοις, σε ορισμένες περιστάσεις, παρεμβάλλονται στο ανωτέρω δίπολο γυναίκες-βασίλισσες, Περσίδες ή μη, με πρόθεση να διεκδικήσουν και να αποκτήσουν εξουσιαστικό μερίδιο. Η διακριτή θέση τους δίπλα στον δεσπότη δεν αμφισβητείται, αλλά είναι όντως αξιοπρόσεκτο ότι μέσω αυτών ο Ηρόδοτος «προτείνει» εναλλακτικούς τρόπους-στάσεις απέναντι στην παντοδυναμία του Πέρση μονάρχη. Στόχος της ερευνητικής μου προσπάθειας ήταν η διερεύνηση του χαρακτήρα, της δράσης και του ρόλου έξι επιφανών ηρωίδων που κατάφεραν να ξεχωρίσουν μέσα σε ένα αυστηρά ανδροκρατούμενο περιβάλλον και σε ορισμένες περιπτώσεις να επηρεάσουν τον ιστορικό ρου (π.χ. ο Ηρόδοτος εμφανίζει την Άτοσσα να αλλάζει την επεκτατική πολιτική του Δαρείου, ενώ η βάρβαρη Τόμυρις φονεύει τον μεγάλο Κύρο). Ο ιστορικός επιλέγει γυναικείες φιγούρες –όχι ανδρικές– προκειμένου να υποδείξει πως ο πανίσχυρος ηγέτης δεν είναι άτρωτος, αλλά γήινος, με εκμεταλλεύσιμα ελαττώματα και «αχιλλείους πτέρνες». Σημαντικό κομμάτι της έρευνας αποτέλεσε η ανίχνευση των πιθανών πηγών του Ηροδότου, οι οποίες προσέφεραν την πρώτη ύλη για τη διαμόρφωση των πορτραίτων των ηρωίδων του. Τούτες οι πηγές αναζητήθηκαν κατά κανόνα σε ανατολικές μυθιστορικές διηγήσεις ή θρύλους που χάνονταν πίσω στον χρόνο και έφθασαν έως τον ταξιδιώτη ιστορικό είτε σε γραπτή μορφή είτε, κυρίως, σε προφορική εξιστόρηση. Οπωσδήποτε όμως υπήρχαν και άλλες λογοτεχνικές «περιοχές» με επίκεντρο τον ελληνικό χώρο, που προσέφεραν τα δικά τους μοντέλα προς μίμηση. Έτσι, καταβλήθηκε προσπάθεια να εντοπιστούν οι επιδράσεις της αρχαίας τραγωδίας κατά τη σκιαγράφηση των ηροδότειων πρωταγωνιστριών μέσα από την αντιπαραβολή τους με κλασικές γυναίκες της αθηναϊκής δραματουργίας, κάποιες από τις οποίες ίσως θα είχε την ευκαιρία να παρακολουθήσει εν δράσει και ο ίδιος ο Ηρόδοτος κατά το διάστημα της παραμονής του στην Αθήνα του Περικλή. Ωστόσο, οι ηροδότειες βασίλισσες, εκτός από τον δυναμικό ρόλο τους, τραβούν την προσοχή μας με κάτι πιο σημαντικό: αποκαλύπτουν πτυχές του αέναου χαρακτήρα του θηλυκού που οργανώνει, που θέλγει, που ριψοκινδυνεύει και που, όταν πλήττεται, ενεργοποιεί τους κατάλληλους μηχανισμούς αυτοάμυνας και δεν διστάζει να καταφύγει στον δόλο, στην εξαπάτηση και στο τέχνασμα, προκειμένου να κατορθώσει να επιβιώσει. Υπό αυτή την οπτική δεν αποτελούν μόνο λογοτεχνικές φιγούρες, αλλά προσωπικότητες που εκπέμπουν διαχρονικά μηνύματα.
Bookmarks Related papers MentionsView impact
Bookmarks Related papers MentionsView impact
Mysterious Artemisia belongs to those females, who without being disputed for their sex, their ch... more Mysterious Artemisia belongs to those females, who without being disputed for their sex, their character and their idiosyncrasy, resemble male standards. We shall find her in the last books of Herodotus’ Histories and with her dynamic as well as warning role she “indicates” in her own way that human power is limited and when exceeding it, disaster comes close. As queen of Halicarnassus, Herodotus’ native city1, she participated in Xerxes’ ambitious campaign against Greece. This fact eliminates any suspicion for information regarding her existence; undoubtedly, the common nativity insures the validity of the historian’s sources, providing him also with the ability to describe crucial moments of her actions, outlining her personality with a mixture of originality and – why not? – exaggeration.
Bookmarks Related papers MentionsView impact
Literatūra, 2017
Šio straipsnio tikslas – ištirti ir palyginti Herodoto Istorijos finalinėse scenose (9. 108–113) ... more Šio straipsnio tikslas – ištirti ir palyginti Herodoto Istorijos finalinėse scenose (9. 108–113) ir Sofoklio tragedijoje Trachinietės aptinkamą dovanos motyvą bei jo funkciją. Abiejuose skirtingų žanrų kūriniuose dvi moterys – Kserkso žmona Amestridė ir Heraklio žmona Dejaneira – savo vyrams dovanoja ypatingą drabužį, tačiau šios dovanos, priešingai gavėjų lūkesčiams, atneša ne džiaugsmą, o pražūtį. Tiek Amestridė, tiek Dejaneira lemtingais gyvenimo momentais susiduria su savo įtakingų vyrų neištikimybe ir imasi veiksmų, kad išsaugotų ir sutuoktinių meilę, ir savo padėtį visuomenėje. Abiejuose pasakojimuose šis motyvas yra esminis. Nuosekliai atskleidžiamos veiksmo aplinkybės išryškina dviejų moterų – graikės ir barbarės – charakterių bei kultūrų skirtumus.
Bookmarks Related papers MentionsView impact
Keria: Studia Latina et Graeca
Dobršen del opusa Herodota iz Halikarnasa vsebuje pripovedi z ženskimi junakinjami v osrednjih vl... more Dobršen del opusa Herodota iz Halikarnasa vsebuje pripovedi z ženskimi junakinjami v osrednjih vlogah. Herodotovo pozornost pritegnejo in ga očarajo misteriozne kraljice, katerih poteze spominjajo na moško ravnanje. Morda najbolj poznana junakinja iz te neobičajne »elite« je Artemizija, kraljica v Halikarnasu in Herodotova rojakinja. Članek opisuje njeno ravnanje v veliki vojni med Grki in Perzijci in skuša raziskati njeno vlogo v tem dogajanju na podlagi primerjave med legendarnimi in mitičnimi Amazonkami in vplivom, ki so ga imele nad barbarskim skitskim plemenom Savromatov. Herodot vzpostavlja neposredno povezavo med realnostjo in mitologijo in na ta način portretira nenavadni tip skrivnoste ženske figure, ki slednjič požanje naše občudovanje.
Bookmarks Related papers MentionsView impact
ΠΕΡΙΟΔΙΚΟ "ΠΛΑΤΩΝ", 2017
Hecuba counted among the most passionate and insane heroines who play a significant role in Trage... more Hecuba counted among the most passionate and insane heroines who play a significant role in Tragedy. She is an unusual creature, forced to act in a place beyond human limits 1. Euripides, by using the war as cause, shows how the old queen faces the absolute misery. Her story illustrates emphatically the changes of human fortune. Hecuba has not lost only her home or her family: she was a queen. Now she is a slave, poor, fully depended on other's desires. Once she was healthy and prosperous, now is exhausted. Mother of many children, she lost her sons during the war and she saw her elderly husband and her daughters dying at Troy's conquest. She also saw her daughter Cassandra, the virgin chaplain of Apollo, becoming the concubine of her enemies' leader. She is also too old and physically weak 2. All these – within the framework of stage action – are just the 'prehistory' of the tragedy. Soon Hecuba will lose the most precious thing of was left, her two last and youngest children, Polyxena and Polydorus 3 , and we will learn this too early 4. From the beginning of the drama Polydorus' Ghost foretells that his mother will be in Thrace soon and will discover his body 5. At the same day his sister is predetermined by fate to die, an unfair sacrifice which requires the spirit of dead Achilles 6. The sequence of deaths urges us to focus upon the elderly heroine and her suffering. Specifically we are anxious to see how Hecuba is about to react to this pain. But the addition of second death opens a new direction on plot, as the play turns from a drama of misery to a drama of revenge. We are no longer on the path that leads straight to justice: we are going to feel the profound burst of a human heart, we are going also to feel the pain which joins another. The plot builds on this disastrous and enormous wrath, that leads to murder and simultaneously to moral disintegration in which a human being sink and disappears 7. Before moving to this impressive but degenerative change she will fight using peitho as weapon: Hecuba is urged to face rhetoric agones in order to convince a neutral or enemy audience. This old woman based primary on her obvious suffering due to her appalling situation, and secondarily on her motivation to ensure sympathy and assistance. But her belief turns out to be 1
Bookmarks Related papers MentionsView impact
ΠΕΡΙΟΔΙΚΟ "ΙΣΤΟΡΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ", 2017
Bookmarks Related papers MentionsView impact
— Herodotus of Halicarnassus, 'father of History' according to the famous phrase of Cicero, was p... more — Herodotus of Halicarnassus, 'father of History' according to the famous phrase of Cicero, was probably the first writer-researcher who tried to embody a complex of various scientific fields into the same work that most of all was inspired by his numerous travels throughout the world and by his contact with new and sometimes unusual peoples and civilizations. Under these conditions, on Herodotus' character we can recognize a tireless historian, as well as a curious geographer, a pessimistic philosopher or a psychologist who is willing to put some queries and interpret aspects of the human personality. In this last role, a significant part of his research includes the narration of tales with female protagonists. Mysterious queens with man-like attitude fascinated and attracted his interest and curiosity. Perhaps the most well-known heroine of that uncommon 'elite' was Artemisia, queen of Halicarnassus and compatriot of Herodotus. This paper describes her presence and action during the great Persian War against Greece, and attempts to investigate her role in compare with the mythical Amazons and their influence upon the Scythian tribe of Sauromatae. Herodotus strongly connects reality with mythology in order to portray an miraculous type of female figure who finally earns our admiration.
Bookmarks Related papers MentionsView impact
The goal of this paper is to investigate, analyze and compare the presence and role of a garment ... more The goal of this paper is to investigate, analyze and compare the presence and role of a garment in two literary different stories. In both occasions, a precious mantle was offered as a gift but that initiative led to disaster. Herodotean Amestris and Sophoclean Deianeira face their hus-band's unfaithfulness and are both compelled to find ways to react. The details of both narrations will gradually bring to light the role as well as the influence of a garment-gift that is going to kill his receiver (Artaynte and Heracles). A present is transformed into lethal weapon and two female protagonists with different moral characters organize their plan of action in order to win back two lustful and powerful men.
Bookmarks Related papers MentionsView impact
Ο Ηρόδοτος, στο τέταρτο βιβλίο της Ιστορίας του, έχοντας πραγματευτεί ενδελεχώς τον σκυθικό «λόγο... more Ο Ηρόδοτος, στο τέταρτο βιβλίο της Ιστορίας του, έχοντας πραγματευτεί ενδελεχώς τον σκυθικό «λόγο» και την αποτυχημένη εκστρατεία του Δαρείου στην απομακρυσμένη περιοχή του Βορρά στρέφει το ενδιαφέρον του σε μια άλλη περσική επιχείρηση, η οποία εξελισσόταν παράλληλα 1 στον Νότο, στη Λιβύη. Αρχικώς παρατίθενται λεπτομέρειες για τα γεγονότα που σημάδεψαν την ίδρυση της Κυρήνης με τα πρώτα μέλη της δυναστείας των Βαττιαδών να έρχονται στο προσκήνιο, ενώ οι στενοί αποικιακοί δεσμοί με τη Θήρα μαρτυρούν τις ελληνικές ρίζες των κατοίκων της πόλης 2. Μέσα στη βασιλική γενεαλογία η Φερετίμη εμφανίζεται ως η σύζυγος του βασιλιά Βάττου Γ΄ του «χωλού», σε μια περίοδο κατά την οποία η μοναρχία είχε εξασθενήσει ύστερα από τη μεσολάβηση του Μαντινέα Δημώνακτα 3 και τις ρηξικέλευθες μεταρρυθμίσεις που ακολούθησαν. Ξαφνικά τα πράγματα παίρνουν μια άλλη τροπή: ο Αρκεσίλαος Γ΄, γιος της Φερετίμης και διάδοχος του κυρηναϊκού θρόνου, επιχειρεί να αποκαταστήσει την εξουσία της δυναστείας του ερχόμενος σε μετωπική σύγκρουση με την αριστοκρατία που είχε επωφεληθεί από τις μεταρρυθμίσεις του Δημώνακτα. Η αποτυχία της επανάστασης υποχρεώνει τον γιο να βρει καταφύγιο στη Σάμο και τη μητέρα 4 στη 1 Για την ικανοποιητική απάντηση στο ερώτημα πώς μπορεί να γνώριζε ο Ηρόδοτος για την ταυτόχρονη εξέλιξη δύο περσικών εκστρατειών, βλ. Asheri, Lloyd & Corcella 2007, 566. 2 Με δεδομένη την ελληνική καταγωγή των Κυρηναίων, η λιβυκή εκστρατεία σηματοδοτεί την πρώτη περσική επίθεση εναντίον μιας ελληνικής κοινότητας και ταυτόχρονα επιβεβαιώνει τη θέληση των Περσών να κατακτήσουν εκτεταμένες περιοχές στη Δύση. Βλ. Wood 1972, 93 και πιο αναλυτικά Immerwahr 1966, 106-13. 3 Βλ. 4.161.3. Η μεταρρύθμιση του Δημώνακτα είχε στόχο την ενοποίηση του σώματος των πολιτών μέσω της ένταξης των τελευταίων αποίκων στο κοινωνικό σύνολο, και του περιορισμού της βασιλικής εξουσίας. Βλ. How & Wells 1928, 393-4, Hazewindus 2004, 221. 4 Δεν γίνεται καμία αναφορά για το πότε ή πώς πέθανε ο Βάττος Γ΄ ο «χωλός» ή για ποιο λόγο όφειλε και η Φερετίμη να ακολουθήσει τον δρόμο της εξορίας. Αυτά τα χάσματα στη διήγηση, όσο και αν είναι δύσκολο να γεφυρωθούν, διατηρούν τη γοητεία τους: προφανώς η ίδια δεν ήταν πλέον δημοφιλής, ως η μητέρα του νέου βασιλέα, ο οποίος ηττήθηκε στη μάχη για την ανάκτηση των παλαιών δικαιωμάτων της δυναστείας του. Η έμπρακτη υποστήριξη που θα τού παρείχε, «μετέβαλε» μια πιστή σύζυγο ενός ήπιου μονάρχη σε μια πιστή μητέρα ενός επαναστάτη γιου. Η αποτυχία του Αρκεσιλάου θα κοστίσει, επομένως, και στην Φερετίμη, αλλά δίνει την ευκαιρία να την δούμε πλέον εν δράσει.
Bookmarks Related papers MentionsView impact
Bookmarks Related papers MentionsView impact
Bookmarks Related papers MentionsView impact
Bookmarks Related papers MentionsView impact
Cyrus, along with the Lydian Croesus, dominates the rst book of Herodotus’ History. At the end o... more Cyrus, along with the Lydian Croesus, dominates the rst book of Herodotus’ History. At the end of this book the author describes the Persian king’s campaign against the uncivi-lised tribe of the Massagetae – the campaign which cost him his life. Cyrus’ confrontation with the barbarous queen Tomyris, rst in the form of verbal exchange and then on the battleeld, offers an opportunity to observe and compare two different characters and mentalities. The main aim of this paper is to investigate this obvious contrast by the close reading of the Herodotean account.
Bookmarks Related papers MentionsView impact
Περιοδικό "ΙΣΤΟΡΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ", Τεύχος 157, Dec 2, 2015
Bookmarks Related papers MentionsView impact
ΠΕΡΙΟΔΙΚΟ "ΙΣΤΟΡΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ", Τεύχος 150, May 6, 2015
Bookmarks Related papers MentionsView impact
ΠΕΡΙΟΔΙΚΟ "ΙΣΤΟΡΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ", Τεύχος 143, Oct 3, 2014
Bookmarks Related papers MentionsView impact
ΠΕΡΙΟΔΙΚΟ "ΦΙΛΟΛΟΓΙΚΗ", Τευχος 127, Jun 2014
Bookmarks Related papers MentionsView impact
Περιοδικό "ΙΣΤΟΡΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ", Τεύχος 137, Apr 1, 2014
Bookmarks Related papers MentionsView impact
Περιοδικό "ΙΣΤΟΡΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ", Τεύχος 133, Dec 1, 2013
Bookmarks Related papers MentionsView impact
Uploads
Papers by Konstantinos Deligiorgis
Herodotus probably was the founder of ancient Greek Historiography, the “pater Historiae”, as mentioned Cicero, bewitched by his great influence in antiquity. In my work I am trying to investigate the dominant role of famous women in Herodotus’ Histories. Along with travels, descriptions, adventures and narratives these special women appear with an enormous desire to approach us, to fascinate and, sometimes, to terrify us. The main aim of this speech is to examine the presence of Artemisia from Halicarnassus in the eighth Book of Histories, and her man-like character and attitude, also in comparison with the legendary and uncivilized Amazons of the fourth herodotean Book. In these parallel stories, Herodotus succeeds in proving us how an unnatural human behavior could gradually change and become more feminine. According to his point of view, during the battle of Salamis, Artemisia will save her life not because she fought heroically, like a man, but because she tricked her allies and enemies, like a cunning woman.
Περίληψη: Στον αρχαιοελληνικό κόσμο η διακριτική αθόρυβη παρουσία των γυναικών μέσα στα αυστηρά δομημένα όρια του «οίκου» σπάνια διαταρασσόταν. Ο χώρος όμως της λογοτεχνίας – και κυρίαρχα της Τραγωδίας – συχνά επεφύλασσε για τις γυναικείες ηρωίδες του έναν κεντρικό σημαίνοντα ρόλο. Τέτοιες φιγούρες, φιλοτεχνημένες με ιδιαίτερα όσο και ασυνήθιστα χρώματα, προσελκύουν την προσοχή και το ενδιαφέρον μας, καθώς υπερβαίνουν κατά πολύ τα κοινωνικά πλαίσια, μέσα στα οποία κινείτο η γυναίκα των κλασικών χρόνων.
Ο Ηρόδοτος δεν είναι τραγικός ποιητής, είναι ιστορικός, αλλά και λογοτέχνης μαζί. Δεν διστάζει να μεταχειριστεί γυναικείους χαρακτήρες με μια μορφή εξουσίας που προϋπάρχει αλλά αποδεικνύεται και στην πράξη, τα οποία αρκετές φορές ίστανται ισότιμα ακόμη και δίπλα σε ισχυρούς άνδρες-ηγέτες. Τέτοια είναι και η περίπτωση της Άτοσσας, συζύγου του Πέρση μονάρχη Δαρείου. Στη φανταστική σκηνή του διαλόγου τους στη συζυγική κρεβατοκάμαρα, θα τον πείσει ν’ αλλάξει τον επεκτατικό σχεδιασμό του και να οργανώσει εκστρατεία εναντίον των Ελλήνων, διεισδύοντας έτσι στην περιοχή της ανδρικής εξουσίας και δράσης, και εμφανιζόμενη υποθετικά ως η αιτία των Ελληνοπερσικών πολέμων!
Έχοντας ως βάση και αφετηρία αυτή τη σύντομη – και χωρίς ιστορικά ερείσματα – νουβέλα του τρίτου βιβλίου των Ιστοριών του Ηροδότου, η συγκεκριμένη εισήγηση θα προσπαθήσει κατά το δυνατόν να φωτίσει ορισμένες μόνο πτυχές αυτής της «ανδρόμορφης» γυναικείας συμπεριφοράς, στρέφοντας το βλέμμα και στο λογοτεχνικό είδος της Τραγωδίας. Για τον σκοπό αυτό έχουν ενδεικτικά επιλεγεί μέσα από τον μυθικό εξωανθρώπινο κόσμο της δύο περιπτώσεις «επιβολής» της γυναικείας βούλησης: εκεί ανήκουν τόσο η αισχύλεια Κλυταιμνήστρα όσο και η ευριπίδεια Αίθρα, και αποτελούν φιγούρες που δύνανται εξίσου αποτελεσματικά να πείσουν, αλλά με εντελώς διαφορετικά κίνητρα και στόχους. Η συνεξέταση της δράσης των τριών προσώπων, καθώς και η αίσια έκβαση του τολμήματός τους αναδεικνύουν αλλά και εν τέλει καταξιώνουν την προϋπάρχουσα ισχύ τους.
Φιλοδοξία του γράφοντος είναι να αποτελέσει το εγχειρίδιο αυτό ένα πολύτιμο εργαλείο για τον μαθητή, τον φοιτητή αλλά και τον καθηγητή που θα θελήσει να εμβαθύνει στο πρακτικό σκέλος της Αρχαίας Ελληνικής Γλώσσας. Προσαρμοσμένο στις διαδικτυακές απαιτήσεις των καιρών, εμπεριέχει στοχευμένες ασκήσεις Γραμματικής (χωρίς να δίνονται οι λύσεις) και Συντακτικού (με τις λύσεις), που καλύπτουν επαρκέστατα τις σχολικές και πανεπιστημιακές ανάγκες. Στο corpus του βιβλίου έχουν επίσης ενταχθεί πρότυπα διαγωνίσματα με αδίδακτα κείμενα κλιμακούμενης δυσκολίας (με τις λύσεις τους), ενώ στο τελικό Παράθεμα ο αναγνώστης θα βρει χρηστικότατους πίνακες με τη Σύνταξη βασικών ρημάτων της Αρχαίας Ελληνικής, με τη σημασία των προθέσεων, με ενδεικτικό αλλά πλούσιο λεξιλόγιο κτλ. Αν η εξειδίκευση – ιδίως σε ένα μάθημα όπως αυτό των Αρχαίων Ελληνικών – είναι προαπαιτούμενο για τη σίγουρη επιτυχία, ο αναγνώστης-λύτης του πονήματος που κρατά στα χέρια του, μπορεί να νιώσει ότι βαδίζει σε ασφαλές έδαφος!
Κωνσταντίνος Ν. Δεληγιώργης, Φιλόλογος