ഐറിഷ് ഭാഷ
| ഐറിഷ് | |||
|---|---|---|---|
| Gaeilge | |||
| ഉച്ചാരണം | Irish pronunciation: [ˈɡeːlʲɟə] | ||
| ഉത്ഭവിച്ച ദേശം | ഐർലാന്റ് യുനൈറ്റഡ് കിംഗ്ഡം | ||
| ഭൂപ്രദേശം | ഗേൽടാച്ടായ് | ||
മാതൃഭാഷയായി സംസാരിക്കുന്നവർ | ഏകദേശം 1,30,000 ഐർലന്റുകാർ. വിദേശത്തുതാമസിക്കുന്ന കുറച്ചുപേരും സംസാരിക്കുന്നുണ്ട് (2011)[1] L2:
| ||
ഇന്തോ-യൂറോപ്യൻ
| |||
പൂർവ്വികരൂപം | |||
| An Caighdeán Oifigiúil | ||
| ലാറ്റിൻ (ഐറിഷ് അക്ഷരമാല) ഐറിഷ് ബ്രൈലി | |||
| ഔദ്യോഗിക സ്ഥിതി | |||
ഔദ്യോഗിക പദവി |  Ireland യൂറോപ്യൻ യൂണിയൻ | ||
Recognised minority language in | |||
| Regulated by | ഫോറാസ് ന ഗാലിജ് | ||
| ഭാഷാ കോഡുകൾ | |||
| ISO 639-1 | ga | ||
| ISO 639-2 | gle | ||
| ISO 639-3 | gle | ||
| Linguasphere | 50-AAA | ||
ഇന്തോ-യൂറൊപ്യൻ ഭാഷാ കുടുംബത്തിൽ പെട്ടതും ഐറിഷ് ജനത സംസാരിക്കുന്നതുമായ ഭാഷയാണ് ഐറിഷ് ഭാഷ (ഗേലിജെ), ഐറിഷ് ഗേലിക് എന്നും ഗേലിക് എന്നും അറിയപ്പെടുന്നത്.[4] ഐറിഷ് ജനതയുടെ ന്യൂനപക്ഷം മാത്രമേ ഇപ്പോൾ ഐറിഷ് ഭാഷ ഒന്നാം ഭാഷയായി ഉപയോഗിക്കുന്നുള്ളൂ. ജനസംഖ്യയിൽ നല്ലൊരുഭാഗം ഇത് രണ്ടാം ഭാഷയായി ഉപയോഗിക്കുന്നുണ്ട്. ഈ ഭാഷയ്ക്ക് റിപ്പബ്ലിക് ഓഫ് അയർലാന്റിൽ ഭരണഘടനാപരമായി ദേശീയഭാഷ എന്നും ഔദ്യോഗികഭാഷ എന്നുമുള്ള സ്ഥാനമുണ്ട്. ഇത് യൂറോപ്യൻ യൂണിയനിലെ ഔദ്യോഗിക ഭാഷകളിലൊന്നാണ്. ഔദ്യോഗികമായി ഇത് നോർതേൺ ഐർലാന്റിലെ ന്യൂനപക്ഷ ഭാഷയായും അംഗീകരിക്കപ്പെട്ടിട്ടുണ്ട്.
ലിഖിത ചരിത്രത്തിന്റെ ഭൂരിഭാഗം സമയത്തും ഐറിഷ് ജനതയുടെ പ്രധാന ഭാഷ ഐറിഷ് ആയിരുന്നു. അവർ മറ്റു രാജ്യങ്ങളിലേയ്ക്കും ഈ ഭാഷ എത്തിച്ചു. സ്കോട്ട്‌ലാന്റ്, ഐൽ ഓഫ് മാൻ എന്നിവിടങ്ങളിൽ ഈ ഭാഷ സ്കോട്ടിഷ് ഗേലിക്, മാൻക്സ് എന്നീ ഭാഷകൾക്ക് ജന്മം നൽകി.[5][6][7] പടിഞ്ഞാറൻ യൂറോപ്പിലെ ഏറ്റവും പഴക്കമുള്ള സാഹിത്യം ഐറിഷ് ഭാഷയിലാണുള്ളത്.[8]
എലിസബ‌ത്തൻ കാലഘട്ടത്തിലെ ഉദ്യോഗസ്ഥർ ഐറിഷ് ഭാഷയുടെ ഉപയോഗം നിരുത്സാഹപ്പെടുത്തിയിരുന്നു. ഇത് ഐർലാന്റിലെ ഇംഗ്ലീഷ് താല്പര്യങ്ങൾക്ക് വിരുദ്ധമാണെന്നാണ് ഇവർ കരുതിയിരുന്നത്. പതിനേഴാം നൂറ്റാണ്ടിൽ ഇംഗ്ലീഷ് ഭരണകാലത്താണ് ഈ ഭാഷയുടെ പ്രാധാന്യം കുറഞ്ഞുതുടങ്ങിയത്. പത്തൊൻപതാം നൂറ്റാണ്ടിന്റെ രണ്ടാം പകുതിയിൽ ഈ ഭാഷ സംസാരിക്കുന്നവരുടെ എണ്ണം പെട്ടെന്നു കുറയുകയുണ്ടായി. 1845-1852 കാലത്തെ വറുതിക്കു ശേഷമാണ് ഇതാരംഭിച്ചത് (ഐർലാന്റിലെ 20–25% ജനസംഖ്യ ഈ സമയത്ത് കുടിയേറ്റവും മരണവും കാരണം നഷ്ടപ്പെടുകയുണ്ടായി). ഐറിഷ് സംസാരിക്കുന്ന പ്രദേശങ്ങളിലാണ് കൂടുതൽ പ്രശ്നങ്ങളുണ്ടായത്. ബ്രിട്ടീഷ് ഭരണത്തിന്റെ അവസാന സമയത്ത് ഈ ഭാഷ സംസാരിക്കുന്നവർ ജനസംഖ്യയുടെ 15%-ൽ താഴെ ആൾക്കാർ മാത്രമായിരുന്നു.[9] ഇതിനു ശേഷം ഗേൽടാച്റ്റ് എന്നറിയപ്പെടുന്ന പ്രദേശത്തിനുവെളിയിൽ ഈ ഭാഷ ന്യൂനപക്ഷം മാത്രമേ സംസാരിക്കുന്നുള്ളൂ. ഭരണകൂടവും സ്വകാര്യവ്യക്തികളും സംഘടനകളൂം ഈ ഭാഷയുടെ ഉപയോഗം വർദ്ധിപ്പിക്കാൻ ശ്രമിക്കുന്നുണ്ട്.
ഇരുപത്തൊന്നാം നൂറ്റാണ്ടിന്റെ തുടക്കഥ്റ്റിൽ 20,000-നും 80,000-നുമിടയിൽ ആൾക്കാരുടെ മാതൃഭാഷയായിർന്നു ഇത്.[10][11][12] റിപ്പബ്ലിക് ഓഫ് ഐർലാന്റിൽ 2006-ൽ നടന്ന സെൻസസിൽ 85,000 ആൾക്കാർ ഈ ഭാഷ വിദ്യാഭ്യാസ സ്ഥാപനങ്ങൾക്കു വെളിയിൽ ദൈനം ദിന ആവശ്യങ്ങൾക്കായി ഉപയോഗിക്കുന്നതായും 12 ലക്ഷം ആൾക്കാർ സ്കൂളിലോ മറ്റ് ആവശ്യങ്ങൾക്കായോ ഇടയ്ക്കെങ്കിലും ഈ ഭാഷ ഉപയോഗിക്കുന്നതായും റിപ്പോർട്ട് ചെയ്തിരുന്നു.[13] 2011-ലെ സെൻസസിൽ ഈ എണ്ണം 94,000-ഉം 13 ലക്ഷവുമായി വർദ്ധിച്ചു.[14] വടക്കൻ ഐർലാന്റിലും ആയിരക്കണക്കിന് ഐറിഷ് ഭാഷ സംസാരിക്കുന്നവരുണ്ട്. അമേരിക്കൻ ഐക്യനാടുകളിലും കാനഡയിലും ഈ ഭാഷ ഒഴുക്കോടെ സംസാരിക്കുന്ന ധാരാളം ആൾക്കാരുണ്ട്.[15] ചരിത്രപരമായി ന്യൂഫൗണ്ട്‌ലാന്റ് ദ്വീപിൽ ഐറിഷ് ഗേലിക് ഭാഷയുടെ ഒരു വകഭേദം (ന്യൂഫൗണ്ട്‌ലാന്റ് ഐറിഷ്) സംസാരിച്ചിരുന്നു.
കുറിപ്പുകൾ
[തിരുത്തുക]- ↑ {{#ifeq:|citation|Keith Brown, ed. (2005), Encyclopedia of Language and Linguistics (2 ed.), ISBN 0-08-044299-4
{{citation}}: Unknown parameter|editorlink=ignored (|editor-link=suggested) (help)|Keith Brown, ed. (2005). Encyclopedia of Language and Linguistics (2 ed.). Elsevier. ISBN 0-08-044299-4.} - ↑ http://www.nisra.gov.uk/Census/key_report_2011.pdf 2011 Census, Key Statistics for Northern Ireland, UK Govt, December 2012
- ↑ Vaughan, Jill. "The Irish language in Australia - Socio-cultural Identity in Diasporic Minority Language Use". School of Languages and Linguistics University of Melbourne. Retrieved 2 August 2012.
- ↑ "Oxford English Dictionary". Archived from the original on 2010-10-23. Retrieved 2013-09-16.
Gaelic /ˈgeɪlɪk, ˈgalɪk/ ... noun ... (also Irish Gaelic) another term for Irish (the language)
- ↑ Robert D. Borsley (1996). The Syntax of the Celtic Languages: A Comparative Perspective. Cambridge University Press. pp. 2–3. ISBN 978-0-521-48160-1.
{{cite book}}: Unknown parameter|coauthor=ignored (|author=suggested) (help) - ↑ Gillies, William (1993). "Scottish Gaelic". In Ball, Martin J.; Fife, James (eds.). The Celtic Languages. London: Routledge. p. 145. ISBN 9780415280808.
- ↑ Broderick, George (1993). "Manx". In Ball, Martin J.; Fife, James (eds.). The Celtic Languages. London: Routledge. p. 228. ISBN 9780415280808.
- ↑ Maureen O'Rourke Murphy, James MacKillop. An Irish literature reader. Syracuse University Press. p. 3.
- ↑ Price, Glanville (2000). Languages in Britain and Ireland. Wiley-Blackwell. p. 10.
- ↑ Christina Bratt Paulston. Linguistic Minorities in Multilingual Settings: Implications for Language Policies. J. Benjamins Pub. Co. p. 81.
- ↑ Pierce, David (2000). Irish Writing in the Twentieth Century. Cork University Press. p. 1140.: 20,000 to 80,000 speakers out of a population of 3.5 to 5 million.
- ↑ Ó hÉallaithe, Donncha (1999). Cuisle.
{{cite journal}}: Missing or empty|title=(help) - ↑ "ആർക്കൈവ് പകർപ്പ്". Archived from the original on 2013-05-25. Retrieved 2013-09-16.
- ↑ Central Statistics Office, 'Census 2011 – This is Ireland' www.cso.ie
- ↑ O Broin, Brian. "An Analysis of the Irish-Speaking Communities of North America: Who are they, what are their opinions, and what are their needs?". Retrieved 31 March 2012.
അവലംബങ്ങൾ
[തിരുത്തുക]Caerwyn Williams, J.E. & Ní Mhuiríosa, Máirín (ed.). Traidisiún Liteartha na nGael. An Clóchomhar Tta 1979.
De Brún, Pádraig. Scriptural Instruction in the Vernacular: The Irish Society and Its Teachers 1818-1827. Dublin Institute for Advanced Studies 2009. ISBN 978-1-85500-212-8
Fitzgerald, Garrett, ‘Estimates for baronies of minimal level of Irish-speaking amongst successive decennial cohorts, 117-1781 to 1861-1871,’ Volume 84, Proceedings of the Royal Irish Academy 1984.
Hindley, Reg (1991, new ed.). The Death of the Irish Language: A Qualified Obituary. Routledge. ISBN 978-0-4150-6481-1
McMahon, Timothy G.. Grand Opportunity: The Gaelic Revival and Irish Society, 1893-1910. Syracuse University Press 2008. ISBN 978-0-8156-3158-3
Ó Gráda, Cormac. 'Cé Fada le Fán' in Dublin Review of Books, Issue 34, May 6, 2013: http://www.drb.ie/essays/c%C3%A9-fada-le-f%C3%A1n Archived 2017-10-11 at the Wayback Machine..
Kelly, James & Mac Murchaidh, Ciarán (eds.). Irish and English: Essays on the Linguistic and Cultural Frontier 1600-1900. Four Courts Press 2012. ISBN 978-1846823404
Ní Mhunghaile, Lesa. 'An eighteenth century Irish scribe's private library: Muiris Ó Gormáin's books' in Proceedings of the Royal Irish Academy, Volume 110C, 2010, pp. 239–276.
Ní Mhuiríosa, Máirín. ‘Cumann na Scríbhneoirí: Memoir’ in Scríobh 5, ed. Seán Ó Mórdha. Baile Átha Cliath: An Clóchomhar Tta 1981.
Ó hÓgáin, Dáithí. Labhrann Laighnigh: Téacsanna agus Cainteanna ó Shean-Chúige Laighean. Coiscéim 2011.
Ó Laoire, Muiris. '‘Language Use and Language Attitudes in Ireland’ in Multilingualism in European Bilingual Contexts : Language Use and Attitudes, ed. David Lasagabaster and Ángel Huguet. Multilingual Matters Ltd 2007. ISBN 1-85359-929-8
Williams, Nicholas. ‘Na Canúintí a Theacht chun Solais’ i Stair na Gaeilge, ed. Kim McCone and others. Maigh Nuad 1994. ISBN 0-901519-90-1
പുറത്തേയ്ക്കുള്ള കണ്ണികൾ
[തിരുത്തുക]
പരിശീലനക്കുറിപ്പുകൾ Irish എന്ന താളിൽ ലഭ്യമാണ്
വിക്കിവൊയേജിൽ നിന്നുള്ള ഐറിഷ് ഭാഷ യാത്രാ സഹായി
- BCI: Irish-language media stats Archived 2011-09-27 at the Wayback Machine.
- Discover Irish
- Gaeilge ar an ghréasán Irish online resources
- 'Gael-Taca (Corcaigh)' Archived 2019-05-21 at the Wayback Machine.
- ഐറിഷ് ഭാഷ at Ethnologue
- "Learning Irish?," BBC
- "Social Network for learners, teachers and speakers,"
- "Learn Irish online easily with a new Irish word each day Archived 2013-11-04 at the Wayback Machine.,"
- Gaelscoil stats
- Giotaí and Top 40 Offigiúla na hÉireann programmes Archived 2010-06-28 at the Wayback Machine.
- Irish Swadesh list of basic vocabulary words (from Wiktionary's Swadesh-list appendix)
വ്യാകരണവും ഉച്ചാരണവും
[തിരുത്തുക]- Learn Irish Grammar with audio and pronunciation
- An Gael Magazine – Irish Gaelic Arts, Culture, And History Alive Worldwide Today
- A short Irish and Breton phrase list with Japanese translation(Renewal) Archived 2008-10-04 at the Wayback Machine. incl sound file
- Braesicke's Gramadach na Gaeilge (Engl. translation) Archived 2011-11-03 at the Wayback Machine.
- Die araner mundart (a phonological description of the dialect of the Aran Islands by F. N. Finck, from 1899)
- A dialect of Donegal (a phonological description of the dialect of Glenties by E. C. Quiggin, from 1906)
നിഘണ്ടുക്കൾ
[തിരുത്തുക]- Acmhainn.ie – Dictionary and terminology resource
- Collaborative Irish dictionary Archived 2013-03-02 at the Wayback Machine.
- Foclóir Téarmaíochta, a large terminology database developed by FIONTAR, DCU
- General Gaelic Dictionaries
- Online English–Irish dictionary Archived 2005-05-21 at the Wayback Machine.
- Irish-English Audio/Image dictionary Archived 2011-10-24 at the Wayback Machine.
കെൽറ്റിക് ദേശീയതകൾ അവരുടെ സംസ്കാരങ്ങളും | ||||||
|---|---|---|---|---|---|---|
| ദേശീയതകൾ |
|  | ||||
| ഭാഷകൾ | ||||||
| ജനങ്ങൾ | ||||||
| സംസ്കാരം | ||||||
| സംഗീതം | ||||||
| കായികവിനോദങ്ങൾ | ||||||