Wikipedia:Fandraisana

Tonga soa eto amin’i Wikipedia ny raki-pahalalana malalaka azon’ny tsirairay ovaina	Lahatsoratra 98 135 amin’ny teny malagasy
	Pejy rehetra · Sokajy · Fikambanana · Fanoroana

Takelak’ity volana ity

Mpino silamo mivavaka ao amin' ny môskea

Ny silamo na finoana silamo na fivavahana silamo (amin' ny teny arabo: الإسلام / AlʾIslām) dia fivavahana abrahamika mifototra amin' ny finoana an' Andriamanitra tokana (Allah) sy amin' ny Kor'any izay heverin' ny Mozilmana fa boky nandraiketana ny tenin' Andriamanitra ara-bakiteny natao sora-tononina. Nambara tamin' i Mohamady, izay ataon' ny Mozilmana ho mpaminanin' Andriamanitra, tany Arabia tamin' ny taonjato fahafito, ny Kor'any. Ny tawhid, izany hoe ny finoana an' Andriamanitra tokana, izay tsy ahitana fanompoana hafa afa-tsy ny fanompoana an' Andriamanitra, no fampianarana fototry ny finoana silamo.

Tamin' ny taona 2015 dia tombanana ho 1,8 lavitrisa ny isan' ny Mozilmana eran-tany, izany hoe 24 % amin' ny mponina maneran-tany, ka ny finoana silamo no fivavahana faharoa lehibe indrindra eran-tany aorian' ny kristianisma sy eo alohan' ny hindoisma. Mizara ho sampana samy hafa ny finoana silamo, ka ny lehibe indrindra dia ny sonisma, izay mitana ny 90 % amin' ny Mozilmana, sy ny siisma ary ny karijisma.

Mônôteista ny fivavahana silamo. Ny anaran' Andriamanitra dia Allah. Izany mahatokana an' Andriamanitra izany no atao amin' ny teny arabo hoe Tawhîd, izay hamafisina amin' ny fiekem-pinoana (arabo: Shahâda) hoe: "Manambara aho fa tsy misy andriamanitra hafa afa-tsy i Allah ary i Mohamady no irak' Andriamanitra" (arabo: "اشهد ان لآ اِلَـهَ اِلا الله و أشهد ان محمدا رسول الله " / ʾašhadu ʾan lâ ʾillâha ʾillâ -llâh, wa-ʾašhadu ʾanna Muḥammadan rasûlu-llâh).

Amin' ny Mozilmana dia i Allah no mpahary izao rehetra izao (na ‘âlam), ka maro ny teny amaritan' ny boky Kor'any ny toetrany, toy ny hoe "mahery", "mahay", "be indra fo", sns. Anarana miisa 99 no omen' ny fivavahana silamo an' ity Andriamanitra tokana ity, izay atao hoe "anaran' Andriamanitra tsara indrindra".

Amin' ny silamo dia tsy azo aseho an-tsary Andriamanitra satria tsy mifangaro fa ivelan' ny zavatra noforoniny sady avo indrindra.

Sady lavitra no akaiky, sady araka ny fomban' olombelona no tsy takatry ny sain' olombelona Andriamanitra, araka ny soratra ao amin' ny Kor'any, ka zava-miafina tanteraka izy, na "ghayb", tsy hay ampitahaina na amin' inona na amin' inona. Manana toetra fito fototra i Allah, dia ny fiainana, ny fahalalana, ny hery, ny sitrapo, ny fandrenesana, ny fahitana ary ny fitenenana.

Tsy lahy tsy vavy Andriamanitra. Mpahary sy mahefa ny zava-drehetra sy mahalala ny zava-drehetra ary mihoatra ny zavaboary noforoniny izy. Izy no tompon' izao rehetra izao sy ny hoavy, mpitsara amin' ny fitsarana farany izy. Niseho tamin' ny mpaminany nifandimby Andriamanitra, hatramin' i Adama ka hatramin' i Mohamady. Ny soràta 112 (Al-Ikhlas) dia mamondrona ny fotopotony amin' ny fiheveran' ny silamo an' Andriamanitra: "Izy no Allah tokana, Allah tsy takatry ny eritreritra, tsy miteraka Izy, tsy nateraka Izy, ary tsy mitovy na amin' inona na amin' inona Izy". Manambara ny toetr' Andriamanitra izay mihoa-draha tanteraka ny Kor'any, nefa milaza koa io boky io fa akaikin' ny olombelona (Kor'any, soràta 50:16) sy ny zavaboary noforoniny izay isehoan' ny asany sy anehoany izany asany izany Andriamanitra izany. (tohiny...)

Lahatsoratra tsara vakiana

Ny Mahafaly dia vondrom-poko ao amin' ny faritra atsimo-andrefana amin' i Madagasikara, eo anelanelan' ny ony Menarandra ao atsimo sy Onilahy ao avaratra no fonenany nentim-paharazana, eo amin' ny lembalemba be sokay sy fasika izay mitondra io anarana Mahafaly io ihany. Malaza amin' ny fahaizana manao sary sokitra ny Mahafaly ka isan' izany ny fanamboarana aloalo izay entiny manaingo ny fasana sy manaja ny razana sy ny mpanjaka maty. I Betioky sy i Ejeda ary i Ampanihy no tanàna ngezangeza ao aminy. Anisan' ny fady amin' ny Mahafaly, toy ny Antandroy koa, ny mihinana sokatra (mahafaly: sokake). Tamin' ny taona 2013 dia tombanana ho 150 000 ny isan' ny Mahafaly^[1]. Mpiompy omby sy osy sy ondry ary akoho amam-borona (anisan' izany ny vorontsiloza) ny Mahafaly. Mamboly mangahazo sy voamaina koa ny mponina amin' ny faritra mahafaly.

Heverina ho avy ao amin' ny faritra atsimo-atsinanan' i Afrika ny sasany amin' ny razamben' ny Mahafaly voalohany izay tonga teto amin ' ny Nosy tamin' ny taonjato faha-12. Nanjary malaza izy ireo noho ny fasana lehibe aoriny ho fanomezam-boninahitra ny lehibe sy ny mpanjaka maty.

Miteny mahafaly, izay fitenim-paritra mifanakaiky amin' ny fiteny antandroy, izay fiteny malagasy, sampan' ny vondrom-piteny malaiô-pôlineziana ny Mahafaly.

Ny anarana hoe Mahafaly dia nampiasain' ny Malagasy hafa sy ny vahiny hilazana ireo olona nipetraka amin' ny morontsiraka atsimo-andrefan' i Madagasikara, voafaritry ny ony Menarandra sy Onilahy^[2]. Ny Mahafaly tenany anefa tsy mampiasa an' io teny io ary tsy milaza azy ireo ho foko tokana, fa aleony manonona ny tenany araka ny firazanana hafa na ara-jeôpôlitika; ny anarana hoe Mahafaly dia tsy misy heviny ho an' ny olona avy amin' io faritra io fa mari-pamantarana napetraky ny avy any ivelany^[3]. Ny ankamaroan' ny Mahafaly dia monina amin' ny moron' ny renirano sy ony mamakivaky faritra tena maina^[4].

(tohiny...)

Sarin’ny anio

◄ ►

Ny vaovao

Mitranga amin'izao fotoana izao : Ny valanaretin'ny coronavirus eto Madagasikara ary eran'izao tontolo izao[ovaina]

Nahafaty olona mihoatra ny iray hetsy ny valanaretina coronavirus izay nipoitra tany Wuhan (Sina) ka niparitaka erak'izao tontolo izao.

Efemerida

Talata, 1 Oktobra 2024

Mbola tsy misy ankehitriny ny pejy mikasika ny Talata 1 Oktobra ao amin'ny efemerida. Ka raha tianao dia azonao ampiana na foronina ity pejy ity.

Raha te-hamorona pejy mikasika ny efemerida eto ianao, dia jereo any amin'ny wikipedia hafa (frantsay na anglisy ohatra) any raha efa misy ny pejy momban'ny efemerida, jereo ary dikao amin'ny teny malagasy raha afaka, ny votoatiny.

Aloha ny mamorona pejy efemerida ianao, vakio ny toromarika (tsindrio eto raha te-hijery azy amin'ny teny anglisy)

Manana ny tohan'ny Wikimedia Foundation ireo volavola :

m:Fandraisana	Meta-Wiki Toerana iraisan'ny fikambanan'ny tetikasa rehetra	wikt:Fandraisana	Wikibolana Raki-bolana malalaka	n:Fandraisana	Wikigazety Gazety malalaka (incubator)
b:Fandraisana	Wikiboky Lahatsoratra sy boky malalaka	q:Fandraisana	Wikitanisa raki-pitanisana (incubator)	s:Fandraisana	Wikifamakiam-boky famakiam-boky (tetikasa iraisana)
v:Fandraisana	Wikiversite Komonitia Pedagôjika (Wikiversite iraisana)	wikispecies:Fandraisana	Wikispecies Tetikasa iraisana	commons:Accueil	Wikimedia Commons Toerana ametrahana ny rakitra Multimedia

Tetikasa Wikipedia amin'ny fiteny vahiny

Lisitry ny Wikipedia

Folo lehibe indrindra : anglisy — alemana — frantsay — nerlandey — italiana — malagasy — espaniola — rosy — japoney — portogey

Amin'ny fiteny afrikana : Afar — Afrikaans — Akan — አማርኛ — Bamanankan — Chi-Chewa — chiTumbuka — Fulfude — Gĩkũyũ — Hausa / هَوُسَ — Igbo — isiXhisiZuuluosa — isiZulu — Kanuri — Kinyarwanda — Kirundi — Kiswahili — Kongo — Kuanyama — Lingala — Luganda — Malagasy

Ovay

↑ Diagram Group (2013). Encyclopedia of African Peoples. San Francisco, CA: Routledge.
↑ Eggert, Karl (1981). "Who are the Mahafaly? Cultural and social misidentification in southwestern Madagascar". Omaly sy anio: Hier et aujourd'hui (PDF). Vol. 13–14. Antananarivo: Université de Madagascar, Département d'histoire, p. 149.
↑ Eggert, Karl (1981). "Who are the Mahafaly? Cultural and social misidentification in southwestern Madagascar". Omaly sy anio: Hier et aujourd'hui (PDF). Vol. 13–14. Antananarivo: Université de Madagascar, Département d'histoire, pp. 150–51.
↑ Zimmermann, Maurice (1911). "Le pays Mahafaly dans le sud Malgache". Annales de Géographie. 20 (110).

[1] Diagram Group (2013). Encyclopedia of African Peoples. San Francisco, CA: Routledge.

[2] Eggert, Karl (1981). "Who are the Mahafaly? Cultural and social misidentification in southwestern Madagascar". Omaly sy anio: Hier et aujourd'hui (PDF). Vol. 13–14. Antananarivo: Université de Madagascar, Département d'histoire, p. 149.

[3] Eggert, Karl (1981). "Who are the Mahafaly? Cultural and social misidentification in southwestern Madagascar". Omaly sy anio: Hier et aujourd'hui (PDF). Vol. 13–14. Antananarivo: Université de Madagascar, Département d'histoire, pp. 150–51.

[4] Zimmermann, Maurice (1911). "Le pays Mahafaly dans le sud Malgache". Annales de Géographie. 20 (110).

[1]

[2]

[3]

[4]