waer

Algemein Gesjreve Limburgs

Zelfsjtendig naamwaord

waer ó (Nederlands: weer, het weder)

• Mofers: wae\r

Verbuging

—, waerke

't Waer kan gaw ómslaon.

Mofers

Zelfstenjig naamwaord

Lemma

waer ó /wɛ̀:r/

1. d'n toestandj worinnen dampkrink zich op 't memènt bevindj

Aafbraeking

• waer

Net get anges gesjreve

• waer-, weer

Aafleijinge

• ónwaer, waerke
• waeraol, waerberich, waerbesjeid, waerdeens, waerhaan, waerkaart, waerkónde, waerspreuk, waersversjiensel, waersverspèlling, waersverwachting
• aprilwaer, dónderwaer, friediswaer, glaaswaer, hómmelwaer, hónjswaer, maaswaer, ozelwaer, raengewaer, sónjiswaer, wintjerwaer

Verwantje wäörd

• klimaat, sjoeverechtig, wasbaar

Zagswies

• ('n) äöker waer: ónwaer det oet 't zuudoeaste (de richting van Aoke) kump en gezeen wuuert es gevieërlik
• bie good waer: wen de waersómstenjighejen aangenaam zeen
• Dao kump e waer op: Dao kump ónwaer aan (wie te zeen ane wolke).
• door waer en windj: ónger slechte waersómstenjigheje, egaal waat 't waer duit
• 't Is gei waer veur 'ne blanke: wuuert gezag bie (troeapisch) werm waer.
• Mit zoea waer, raengert 't gaer: Meis raengert 't mit zoea waer.
• sjoew waer: kaad, raengenechtig en ónaangenaam waere, veural mit väöl windj; waer wovan me sjoewtj
• slech waer: waer det zich kinmirk door raenge, storm en windj
• 't Waer is good; wore de luuj meh baeter! = 'nen doeadmaeker es reaksje op 'n opmirking euver wie slech 't waer is
• waer wie 'nen orgel: hieël sjoean waer mit väöl zónnesjien, straolendj waer

Verbuging

		inkelvaad		mieëvaad
		radikaal	liaison	radikaal	liaison
nom.	sjrif	waer		—
	IPA	/wɛ̀:r/		—
dim.	sjrif	—		—
	IPA	—		—
dat.	sjrif	waer		—
	IPA	/wɛ̀:r/		—

In anger spraoke

bewirk

• Algemein Gesjreve Limbörgs: waer

Azerbeizjaans: hava(az:) Bölgaars: време(bg:) ó Bretóns: amzer(br:) v Daens: vejr(da:) ó Estisch: ilm(et:) Fins: sää(fi:), ilma(fi:) Frans: temps m Ieslandjs: veður(is:) ó Ingels: weather Koreaans: 날씨(ko:) Litouws: oras(lt:) m Luuksembörgs: Wieder ó

Macedonisch: време(mk:) ó Nederlandjs: weer ó Papiomento: tempu(pap:) Pruus: Wetter ó Servisch: време(sr:) ó, vreme(sr:) ó Sloveens: vreme(sl:) ó Spaans: tiempo(es:) m Törks: hava(tr:) Viëtnamees: thời tiết(vi:) Zoeloe: izulu(zu:) Zweeds: väder ó

waer (slietaasj) op 'n deur

Zelfstenjig naamwaord

Lemma

waer m /wɛ́:r/

1. slietaasj door leech dan vóch

Aafbraeking

• waer

Verwantje wäörd

• rós, rot, slietaasj, spik, spikkel, verval, vuur

Verbuging

		inkelvaad		mieëvaad
		radikaal	liaison	radikaal	liaison
nom.	sjrif	waer		—
	IPA	/wɛ́:r/		—
dim.	sjrif	—		—
	IPA	—		—
dat.	sjrif	waer		—
	IPA	/wɛ́:r/		—

In anger spraoke

• Ingels: wear^(en:), decay
• Nederlandjs: weer ó

de (landj)waer bie Zwame

Zelfstenjig naamwaord

Lemma

waer m /wɛ́:r/

1. 'n moer die of 'ne wal dae deentj veur 't aafhaje vanne viejendj
2. (synoniem) anger waord veur taengestandj
3. (synoniem) anger waord veur verdaejiging
4. (synoniem) (ajerwèts) anger waord veur stoew

Aafbraeking

• waer

Verwantje wäörd

• landjgraaf, stadsmoer

Aafleijinge

• aafwaer, verwaer, waere
• brandjwaer, landjwaer, lóchwaer, spjoenwaer
• waerhaok, waerplich, waerstandj, waerwaord

Verbuging

		inkelvaad		mieëvaad
		radikaal	liaison	radikaal	liaison
nom.	sjrif	waer		waere	waeren
	IPA	/wɛ́:r/		/wɛ́:re/	/wɛ́:ren/
dim.	sjrif	waerke	waerken	waerkes
	IPA	/wɛ́:r̥kʲe/	/wɛ́:r̥kʲen/	/wɛ́:r̥kʲes/	/wɛ́:r̥kʲez/
dat.	sjrif	waer		waere	waeren
	IPA	/wɛ́:r/		/wɛ́:re/	/wɛ́:ren/

In anger spraoke

[1]

• Nederlandjs: verdedigingswal g, verdedigingsmuur g

[3]

bewirk

• Algemein Gesjreve Limbörgs: verdeidiging en aafwaer
• Frans: défense v
• Ieslandjs: varnir v mv
• Ingels: defence, defense
• Nederlandjs: verdediging g, defensie g
• Pruus: Verteidigung v
• Slowaaks: obrana v
• Spaans: defensa v
• Zweeds: försvar ó

Zelfstenjig naamwaord

Lemma

waer m /wɛ́:r/

1. (sterk-verajerd) óngebroekelike vorm van ↑manskaerel

Raod

Deze vorm huuert me op 't Mofers praktisch nimmieë, meh kump van oearsprónk waal veur in det dialek. Ouchal kump 't van oearsprónk veur in Mofert, allewiel veultj 't neet aan es Mofers, mer es boetedörps. 't Gebroek daovan wuuert aafgeraoje veur 't feit det 't verwarrendj kan zeen veure luuj.

Aafbraeking

• waer

Aafleijinge

• werreld
• waergeldj, waerwouf

Zagswies

• mit alle waer

Verbuging

		inkelvaad		mieëvaad
		radikaal	liaison	radikaal	liaison
nom.	sjrif	waer		waer
	IPA	/wɛ́:r/		/wɛ̀:r/
dim.	sjrif	waerke	waerken	waerkes
	IPA	/wɛ̀:r̥kʲe/	/wɛ̀:r̥kʲen/	/wɛ̀:r̥kʲes/	/wɛ̀:r̥kʲez/
dat.	sjrif	waer		waer
	IPA	/wɛ̀:r/		/wɛ̀:r/

waeren in 't hout

Zelfstenjig naamwaord

Lemma

waer v /wɛ́:r/

1. 'n ónegaligheid in 't hout oppe plaats wo 'ne ziejtak haet gezaete det deil van 't hout is det zwaker en lestiger te bewirken is

Aafbraeking

• waer

Synoniem

• aos

Verbuging

		inkelvaad		mieëvaad
		radikaal	liaison	radikaal	liaison
nom.	sjrif	waer		waere	waeren
	IPA	/wɛ́:r/		/wɛ́:re/	/wɛ́:ren/
dim.	sjrif	waerke	waerken	waerkes
	IPA	/wɛ̀:r̥kʲe/	/wɛ̀:r̥kʲen/	/wɛ̀:r̥kʲes/	/wɛ̀:r̥kʲez/

In anger spraoke

bewirk

• Algemein Gesjreve Limbörgs: aos, knao en knórvel

Frans: nœud m Ingels: knot(en:) Nederlandjs: kwast g, knoest g, noest g

Pruus: Ast m Spaans: nudo m Zweeds: kvist g

Wirkwaord

Neet-lemma

waer /wɛ́:r/ [fieri]

1. (neet-lemma) inkelveljigen ieëste-persoeansvorm (ich) innen hujigen tied van waere
2. (neet-lemma) inkelveljige gebi-jjendje wies van waere
3. (neet-lemma) mieëveljige gebi-jjendje wies van waere

Raod

De vorm [1] waerdje vreuger mit stoeattoean oetgespraoke.

Aafbraeking

• waer

Variaasje

• [3] ↑waertj, †waerdj

Wirkwaord

Neet-lemma

waer /wɛ̀:r/ [defendere]

1. (neet-lemma) inkelveljigen ieëste-persoeansvorm (ich) innen hujigen tied van waere
2. (neet-lemma) inkelveljige gebi-jjendje wies van waere

Aafbraeking

• waer

Zelfstenjig naamwaord

Neet-lemma

waer /wɛ̀:r/

1. (neet-lemma) mieëvaadsvorm van waer ('ne manskaerel)
2. (neet-lemma) vorm innen datief van waer ('ne manskaerel)

Aafbraeking

• waer