Molenwaard

Dit artikel is gesjreve (of begós) in 't Mestreechs. Laes hie wie v'r mit de versjillende saorte Limburgs ómgaon.

Molenwaard
Gewaeze gemeinte in Nederlandj

Gevörmp

2013

Opgehaeve

2019

Opgegange in

Molenlanden

Provincie

Zuid-Holland

Hoofplaats

gein (zuug de teks)

Opperflaakde (bie opluffing)

126,47 km²

– daovan water:

8,18 km²

Inwoeners (kort veur opluffing)

29.291 (31-5-2018)

– deechde:

248/km²

Lies van börgemeisters

Molenwaard is 'n geweze gemeinte in de Nederlandse provincie Zuid-Holland. De gemeinte besloog e groet deil vaan d'n Alblasserwaard, in 't bezunder 't lendelek deil, wat neet bij de Drechtstei (agglomeratie vaan Dordrech) huurt. De gemeintenaom riffereerde aon d'n Alblasserwaard en de väöl windmeules die me op häöre groond voont. Ze is in 2013 oontstande oet 'n fusie vaan de aw gemeintes Graafstroom, Liesveld en Nieuw-Lekkerland. Bij de ierste gesprekke euver samewèrking waor ouch Giessenlanden betrokke, de aander lendeleke Alblasserwaardse gemeinte die nao de fusie euverbleef. Oetindelek gónge Molenwaard en Giessenlanden op 1 jannewarie 2019 esnog same oonder de naom Molenlanden.

Insignes

Al in 2012 besloot de aonkoumende gemeinte 'n stuurgróp in te stèlle um e waope aon te vraoge.^[1] Oetindelek woort gekoze veur 't volgende waope:^[2]

Vaan zèlver mèt 'ne meule vaan keel (roed) op 'ne groond vaan sinopel (greun); aon weerskaante vergezèld door 'n lès in natuurleke kleur. 't Sjèld gedèk mèt 'n viefblaojege kroen.

't Waope is sprekend meh verwijs tegeliek ouch nao 't aajd waope vaan Molenaarsgraaf. De bei lèsse (in 't Hollands: lissen of lisdoddes) symbolisere de aw gemeinte Liesveld ('lisveld').

Kerne

De gemeinte Molenwaard umvatde 13 kerne,^[3] boevaan sommege kerne zien verdeild in naobersjappe:

Bleskensgraaf
- Abbekesdoel
- Heulenslag
- Hofwegen
Brandwijk
- De Donk
- Gijbeland
Groot-Ammers
- Gelkenes
- Liesveld
Goudriaan
Kinderdijk (deils, neve Alblasserdam)

Langerak
Molenaarsgraaf
- Vuilendam (gedeild)
Nieuw-Lekkerland
Nieuwpoort
Ottoland
- Vuilendam (gedeild)
Oud-Alblas
- Noordzijde
- Kooiwijk
Wijngaarden

De gemeinte had gei raodhoes en daomèt gein echte hoofplaots; häör deenste booj ze deils online, deils verspreid euver versjèllende kerne aon.^[4]

Aonzien en cultuur

Geziech op Brandwijk euver de Graafstroom.

Landsjap

In 't noorde grens 't gebeed aon de Lek, ein vaan de breiste reviere vaan Nederland, en de kerne Langerak, Nieuwpoort, Groot-Ammers, Streefkerk, Nieuw-Lekkerland en Kinderdijk ligke aon dees revier. Achter d'n diek bestoont de gemeinte veural oet middeliews polderlandsjap: weiland, doorsnoje mèt versjèllende brei slote/vaarte en gekanaliseerde revierkes. Hei-aon ligke de aander dörper, naomelek die vaan de aw gemeinte Graafstroom. Väöl vaan die dörper ligke werkelek aon de zoegenaomde Graafstroom; wijer gief 't d'n Alblas en de Goudriaan. Allein Wijngaarden ligk neet aon e breid water. Alle binnediekse dörper zien lintdörper mèt 'n oos-wesoriëntatie; dèks geit 't eint in 't aandert euver. Dit type bouw kump in 't Greun Hart dèkser veur. Ouch de bebouwing aon de Lekdiek heet gooddeils de vörm vaan min of mie doorloupende lintbebouwing (diekdörper), mèt oetzundering vaan 't vestingstedsje Nieuwpoort.

Monuminte

Per juli 2012 hadde de fusiepartners same 207 rieksmonuminte: Graafstroom 87,^[5] Liesveld 88^[6] en Nieuw-Lekkerland 27.^[7] Heibij geit 't veural um boerderije en väöl windmeules, zoewie de wereldbekinde Windmeules vaan Kinderdijk-Elshout, die sinds 1997 zelfs es UNESCO-Werelderfgood zien erkind.^[8] Besjermde stads- en dörpsgeziechter gief 't in de nui gemeinte mer eint: Nieuwpoort.^[9] Kinderdijk-Elshout weurt ouch es besjermp dörpsgeziech erkind, meh daan allein 't Alblasserdams gedeilte (allewel tot de meules in 't Lekkerlands gedeilte ligke).^[10]

Taol

De dialekte vaan de Alblasserwaard valle in twie gróppe oeterein: 't westelek Alblasserwaards vèlt oonder 't Zuid-Hollands, 't oostelek Alblasserwaards oonder 't Utrechs. Dit hingk same mèt de oontginningshistorie vaan de streek: 't westelek deil is vaanoet Holland, 't ooste vaanoet 't Stiech oontgonne. De cultuurgrens löp bij de Vuilendam; dit beteikent tot Groot-Ammers, Nieuwpoort, Langerak, Ottoland en Goudriaan 'n oostelek dialek, de aander plaotse e westelek dialek höbbe.^[11]

Religie

De Molenwaard ligk in de Nederlandse Biebelgordel; 'n groete minderheid vaan de bevolking is bevindelek gerifformeerd en ouch aander protestantse genoetsjappe höbbe väöl aonhaank. Dit tuint ziech beveurbeeld in de verkezingseuverwinning vaan de christeleke partije in november 2012, die toen same 2/3 vaan de zedele haolde (zuug direk oonder). De zondagsrös weurt streng aongehawwe.

Politiek

Poldermeule in Goudriaan aon de Smoutjesvliet.

Op 21 november 2012 koze de inwoeners 'ne nuie gemeinteraod vaan 21 zedele. Heibij woort de SGP de groetste partije mèt zjus gein zès. De ganse zedelverdeiling waor zoe:

Partij

SGP
CDA
ChristenUnie
PvdA
Gemeentebelangen
VVD

Zedele

5
5
4
3
2
2

De opkoms laog op 60,35%.^[12] Dirk van der Borg (CDA), noe börgemeister vaan Graafstroom, weurt de veurluipege börgemeister.^[13] Van der Borg is de vol zès jaor tot Molenwaard bestoont börgemeister gebleve. Heer woort daonao ouch weer woernummend börgemeister vaan Molenlanden.

Transport

In de veurmaolege gemeinte ligke gein treinstaties; de kortbijste zien die vaan Sliedrecht en Hardinxveld-Giessendam. De belaankriekste verkiersaojers zien de N214 en N216; 'nen otosnelweeg gief 't neet. Bij Gelkenes ligk e poontveer euver de Lek nao Schoonhoven;^[14] versjèllende kleinder vere verbinde de aander dörpkes mèt de Krimpenerwaard en IJsselmonde.

Sport

Euver de waters vaan veural de gemeinte Molenwaard sjaats me, in jaore tot de natuur 't touwliet, de Molentocht, 'n tientalle kilometers lang toch die väöl recreante trèk.^[15]

Historie

De gemeinte Molenwaard oontstoont in 2013 oet drei gemeintes; ein vaan de drei bestoont al twie iewe in dezelfde vörm, dewijl de twie aandere pas zelf in 1986 gevörmp waore. De complete annexatiehistorie is zoe (zuug ouch de lies vaan geweze gemeintes in Zuid-Holland):

Molenwaard (gevörmp 2013)
- Graafstroom (gevörmp 1986)
  - Bleskensgraaf en Hofwegen (gevörmp 1855)
    - Bleskensgraaf
    - Hofwegen
  - Brandwijk
  - Goudriaan
  - Molenaarsgraaf
  - Ottoland
    - Laagblokland (opgeheve 1857)
  - Oud-Alblas
  - Wijngaarden
- Liesveld (gevörmp in 1986)
  - Groot-Ammers
  - Langerak
  - Nieuwpoort
  - Streefkerk
- Nieuw-Lekkerland

In verband mèt planne vaan 't kabinèt-Rutte II, wat streef nao allein nog mer gemeintes mèt mie es 100.000 inwoeners, moot Molenwaard mesjiens snel weer wijer fusere; de magistraote vaan de nui gemeinte waore daotege.^[16] Oetindelek is me oet eige beweging wel tot 'n fusie mèt Giessenlanden gekoume.

Rifferenties

Externe link

Website vaan de gemeinte

[1] De Waard Werkt - Raadsbesluit procedurevoorstel gemeentewapen

[2] Gemeinte Molenwaard - Toelichting Raad – zaaknummer 54409

[3] De Waard Werkt - De 13 kernen van de gemeente Molenwaard

[4] NOS.nl - Molenwaard wordt gemeente zonder gemeentehuis

[5] Rieksmonuminte in Graafstroom

[6] Rieksmonuminte in Liesveld

[7] Rieksmonuminte in Nieuw-Lekkerland

[8] UNESCO World Heritage Centre - Mill Network at Kinderdijk-Elshout

[9] Besjermde stads- en dörpsgeziechter per 2010

[10] Detailkaart vaan Kinderdijk mèt meules en gemeintegrenze

[11] Sliedrechts van A tot Z - Inhoud

[12] Klaroen - SGP winnaar verkiezingen Molenwaard; evenveel zetels als CDA

[13] Provincie Zuid-Holland - Van der Borg waarnemend burgemeester Molenwaard

[14] Veerdienst Schoonhoven

[15] Schaatsmolentochten

[16] Binnenlands Bestuur - Molenwaard te klein geboren

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]

[13]

[14]

[15]

[16]