1634
Uiterlijk
1634 (MDCXXXIV) waor e gewoen jaor wat begós op 'ne zoondag op de Gregoriaanse kalender en e gewoen jaor wat begós op 'ne goonsdag op de Juliaanse kalender.
Gebäörtenissen
[bewirk | brón bewèrke]- 25 fibberwarie - In de börch vann Eger wirt biej ein bankèt de volgelinge van Wallenstein vermaord. Daonao wirt ouch Wallenstein zelf in 't hoes van de sjtadskommandant John Gordon ómgebrach. Wallenstein waas eine daag eërder door keizer Ferdinand II óntsjlage es kommandant van de keizerlikke troepe die in de Dertigjaorige Aorlog vochte, ómdat hae verdach woort van eine sjtaatsgreep.
- 29 juli - Johannes van Walbeek arriveert mèt ein klein vloat in de Sint Annabaaj.
- In augustus verovert de WIC Curaçao. Mèt dit eilandj haet de WIC eine oetvalsbasis veur hanjel en kaapvaart. Curaçao ligk gunstig ten opzichte van de Sjpaanse kolonië op 't vastelandj en haet ouch de bèste have pes dan toe bekènd in 't Caraïbisch gebeed. Daonaeve zeuk de WIC nao ein gooj brón van zawt. Curaçao wirt 't Nederlandjse verzamelpuntj veur de sjlavehanjel
- Ferdinand van Oasteriek ('ne zoon van keuning Filips III van Sjpanje) wirt de nuje landjvoog van de Zudelikke Nederlanje. Hae trèk nao zien aansjtèlling mèt ein machtig laeger van Milaan nao de Nederlanje. Óngerwaeg hulp hae de Zjwede te versjlaon biej Nördlingen.
- Eine groep van 7 man ónger leijing van kapitein Outger Jacobsz. van Grootebroek verblief gedoerende de wèntjer ónger erbermelikke ómsjtendigheje op 't eilandj Jan Mayen. Oetèntelik sjterve ze allenej aan sjörboek en anger óntbaeringe. In 1930 haet de Nederlandjse regering eine gedènksjtein op 't eilandj laote plaatsje ter naogedachtenis aan dees dramatisch verloupe euverwèntjering.
- De Repebliek der Zeve Verenigde Nederlanje en Frankriek numme zich veur óm de Zudelikke Nederlanje de kans te gaeve zelf in opsjtand te kómme. In dat geval maoge ziej ein confederatie waere. Zoa neet, dan zulle de Repebliek en Frankriek 't gebeed verdeile.
- 't Sjtedje Reimerswaal op Zuud-Bevelandj wirt door de zeë verzjwolge.
- Kunssjilder Rembrandt van Rijn trouwt mèt Saskia van Uylenburgh in de van Harenskirk in Sint Annaparochie.
Gebaore
[bewirk | brón bewèrke]- 25 jannewarie – Gaspar Fagel, Nederlandjse sjtaatsman (gesjtórve 1688)
- 20 mieërt - Balthasar Bekker, Nederlandjse predikant en theoloog
- 9 april – Albertine Agnes of Nassau, regentes van Frieslandj, Groninge en Drenthe (gesjtórve 1696)
- 18 juli – Johannes Camphuys, gouverneur-generaal van Nederlandjs Oas-Indië (gesjtórve 1695)
Gesjtórve
[bewirk | brón bewèrke]- 25 fibberwarie - Wallenstein ((50), Duutsj-Tsjechische veldjheër (vermaord)
- 25 fibberwarie – Wilhelm Graf Kinsky von Wichinitz (ca. 60), Tsjechische riekskanseleer (vermaord)
- 25 juni - John Marston (57), Èngelsje teneëlsjriever en dichter
- Adriano Banchieri (66), Italiaanse compenis en organis
Beeldende Kuns
[bewirk | brón bewèrke]-
Artemisia (1634) Rembrandt van Rijn, Museo del Prado
-
Portret van Saskia es Flora door Rembrandt van Rijn]]
-
De euvergaaf van Breda (1634-1635) Velázquez, Museo del Prado