M81-Grupp
D'M81-Grupp ass eng Galaxiëgrupp, déi an nächster Noperschaft vun der Lokaler Grupp steet. Zu der lokaler Grupp gehéiert nieft der Mëllechstrooss och d'Andromedagalaxie. Déi bekanntst Membere vun der M81-Grupp sinn déi zwou Galaxien M81, vun där sech den Numm ofleet, an de Messier 82. Zesumme gehéieren iwwer 60 Galaxien zu där Grupp, dovu siwe grouss Galaxien.
Entdeckungsgeschicht
[änneren | Quelltext änneren]Déi éischt Membere vun der M81-Grupp ware scho géint Enn vum 18. Joerhonnert bekannt. Déi zwou bekanntst Galaxië vun der Grupp, M81 an M82, goufen den 31. Dezember 1774 vum däitschen Astronom Johann Elert Bode entdeckt. Onofhängeg dovu goufe béid Galaxien am August 1779 vum Pierre Méchain fonnt, dee se an dem Charles Messier säi Katalog ophuele gelooss huet. All NGC-Objeten an der M81-Grupp goufen tëscht 1788 a 1801 vum Wilhelm Herschel fonnt a katalogiséiert.
Morphologie
[änneren | Quelltext änneren]D'M81-Grupp erstreckt sech iwwer d'Stärebiller Grousse Bier a Giraff an huet eng Wénkelausdehnung vu ronn 40° × 20°, dat ass ongeféier 1,8 × 0,9 Megaparsec oder 5,87 × 2,93 Millioune Liichtjoer.
D'Distanz vun eiser Sonn zum Zentrum vum Galaxiëkoup ass ongeféier 12 Millioune Liichtjoer. Domat ass d'M81-Grupp eiser lokaler Grupp den zweetnooste Galaxiëkoup. Eppes méi no leien Deeler vun der Sculptor-Grupp, e Galaxiëkoup deem säin Zentrum och ronn 12 Millioune Liichtjoer ewech läit.
D'M81-Grupp an d'lokal Grupp gehéiere mat e puer aner Galaxiëgruppen zum Virgo-Superkoup, deem säin Zentrum de Virgo-Galaxiëkoup ass. Op Grond vun de wéineger Routverrécklung vun den M81-Gruppememberen ass unzehuelen, datt sech d'M81-Grupp geneesou wéi d'lokal Grupp op den Zentrum vum Virgo-Galaxiëkoup zoubeweegt. Den Zentrum vum M81-Grupp maachen d'Galaxien M81, M82 an den NGC 3077 souwéi e puer aner Spiralgalaxien an irregulär Zwerggalaxien.
D'Mass vun der visueller Matière inklusiv vun der berechneter Mass vun der donkeler Matière ass (1,6 ± 0,3) • 1012 M☉ Sonnemassen.
Galaxien an der M81-Grupp
[änneren | Quelltext änneren]Numm | Aner Bezeechnungen |
Typ | Rekt. (J2000.0) | Dekl. (J2000.0) | Distanz zu der Sonn (Millioune Lj) |
Hellegk. m |
Rout- verrécklung (km/en) |
Visuellen Duerchmiesser |
Absolutten Duerchmiesser Liichtjoer |
Mass [M☉] |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
M81 | NGC 3031 | SA(s)ab | 09h55m33s | +69°03'55" | 11,84 | +6,9 | -34 ± 4 | 26,9' × 14,1' | 95'000 | |
NGC 2403 | SAB(s)cd | 07h36m51s | +65°36'09" | 10,76 | +8,93 | 131 ± 3 | 21,9' × 12,3' | 75'000 | ||
NGC 4236 | SB(s)dm | 12h16m42s | +69°27'45" | 14,51 | +10,05 | 0 ± 4 | 21,9' × 7,2' | 75'000 | ||
IC 2574 | SAB(s)m | 10h28m23s | +68°24'44" | 13,11 | +10,8 | 57 ± 2 | 13,2' × 5,4' | 45'000 | ||
M82 | NGC 3034 | I0 | 09h55m52s | +69°40'47" | 11,51 | +9,3 | 203 ± 4 | 11,2' × 4,3' | 40'000 | |
NGC 2366 | IB(s)m | 07h28m55s | +69°12'57" | 10,40 | +10,91 | 80 ± 1 | 8,1' × 3,3' | 30'000 | ||
UGC 4305 | Holmberg II | Im | 08h19m05s | +70°43'12" | 11,06 | +11,1 | 142 ± 1 | 7,9' × 6,3' | 30'000 | |
NGC 2976 | SAc | 09h47m15s | +67°54'59" | 11,61 | +10,82 | 3 ± 5 | 5,9' × 2,7' | 20'000 | ||
NGC 3077 | I0 | 10h03m19s | +68°44'02" | 12,46 | +10,61 | 14 ± 4 | 5,4' × 4,5' | 20'000 | ||
NGC 4605 | SB(s)c | 12h39m59s | +61°36'33" | 16,96 | +10,1 | 143 ± 5 | 5,8' × 2,2' | 20'000 | ||
UGC 5139 | Holmberg I | IAB(s)m | 09h40m32s | +71°10'56" | 12,52 | +13 | 139 ± 0 | 3,6' × 3' | 15'000 | 5,5 • 108 |
NGC 5204 | SA(s)m | 13h29m37s | +58°25'07" | 14,51 | +11,73 | 201 ± 1 | 5' × 3' | 15'000 | ||
NGC 3738 | Irr | 11h35m49s | +54°31'26" | 15,49 | +12,13 | 229 ± 4 | 2,5' × 1,9' | 10'000 | ||
UGC 5336 | Holmberg IX | Im | 09h57m32s | +69°02'45" | 12,06 | +14,3 | 46 ± 6 | 2,5' × 2' | 10'000 | |
UGC 5692 | DDO 82 | Sm | 10h30m35s | +70°37'07" | 13,05 | +13,47 | 56 ± 3 | 3,2' × 1,8' | 10'000 | |
UGC 5918 | DDO 87 | Im | 10h49m37s | +65°31'50" | 24,14 | +15,1 | 340 ± 1 | 2,4' × 2,4' | 10'000 | |
UGC 8201 | DDO 165 | Im | 13h06m25s | +67°42'25" | 14,91 | +12,8 | 31 ± 0 | 3,5' × 1,9' | 10'000 | |
UGCA 133 | DDO 44 | Im | 07h34m11s | +66°53'10" | 10,40 | +15,64 | 3' × 2' | 10'000 | ||
PGC 23521 | M81 dwarf A, KDG 52 | I | 08h23m56s | +71°01'45" | 11.58 | +16,5 | 133 ± 0 | 1,3' × 0,7' | 5'000 | |
PGC 30664 | DDO 78 | Im | 10h26m27s | +67°39'16" | 12,13 | +15,8 | 55 ± 10 | 2' × 2' | 5'000 | |
UGC 3794 | Sm | 07h22m51s | +77°48'23" | +16,5 | 2656 ± 4 | 1,5' × 1,3' | 5'000 | |||
UGC 4459 | DDO 53 | Im | 08h34m07s | +66°10'54" | 11,61 | +14,48 | 20 ± 0 | 1,5' × 1,3' | 5'000 | |
UGC 4483 | BCG | 08h37m03s | +69°46'31" | 10,47 | +15,12 | 156 ± 0 | 1,4' × 0,7' | 5'000 | ||
UGC 4945 | UGCA 158 | Im | 09h22m25s | +75°45'57" | 17,29 | +17 | 659 ± 1 | 1,3' × 1,1' | 5'000 | |
UGC 5423 | M81 dwarf B | Im | 10h05m31s | +70°21'52" | +15,19 | 347 ± 1 | 0,9' × 0,6' | 5'000 | ||
UGC 5428 | DDO 71 | Im | 10h05m06s | +66°33'32" | 11,42 | +18 | -129 ± 0 | 0,9' × 0,9' | 5'000 | |
UGC 5442 | KDG 64 | Im | 10h07m02s | +67°49'39" | 12,07 | +18 | -18 ± 14 | 1,8' × 0,9' | 5'000 | |
UGC 6456 | 11h27m60s | +78°59'39" | 14,16 | +14,5 | -103 ± 0 | 1,4' × 0,8' | 5'000 | |||
UGCA 220 | Im | 10h49m23s | +64°43'20" | +16,9 | 1,7' × 1,2' | 5'000 | ||||
UGCA 105 | Im | 05h14m15s | +62°34'48" | 10,63 | +13,9 | 111 ± 5 | 5,5' × 3,5' | |||
NGC 4144 | SAB(s)cd | 12h09m59s | +46°27'26" | 31,96 | +12,05 | 265 ± 1 | 6' × 1,3' | |||
Cam A | Irr | 04h25m16s | +72°48'21" | 12,33 | +14,84 | -46 ± 1 | 3,7' × 2,1' | |||
IKN | 10h08m06s | +68°23'57" | 12,09 | +17 | 2,7' × 2,3' | |||||
NGC 4068 | IC 757 | IAm | 12h04m01s | +52°35'18" | 17,29 | +13 | 210 ± 3 | 3,3' × 1,7' | ||
F8D1 | dE | 09h44m47s | +67°26'19" | 12,3 | +13,85 | 2,2' × 2' | ||||
KK 77 | dSph | 09h50m11s | +67°30'24" | 11,35 | +16,2 | 2,4' × 1,8' | ||||
PGC 28759 | Arp's Loop, A0952 | 09h57m33s | +69°17'00" | 12,62 | +16,08 | 99 ± 0 | 1,8' × 1,6' | |||
NGC 2537 | SB(s)m | 08h13m15s | +45°59'23" | 22,51 | +12,32 | 431 ± 1 | 1,7' × 1,5' | |||
Cam B | Irr | 04h53m07s | +67°05'57" | 10,8 | +16,1 | 77 ± 0 | 2,2' × 1,1' | |||
UGC 4426 | DDO 52 | Im | 08h28m28s | +41°51'24" | 18,59 | +15 | 397 ± 4 | 2' × 1' | ||
UGC 8508 | IAm | 13h30m44s | +54°54'36" | 8,35 | +14,4 | 62 ± 5 | 1,7' × 1' | |||
UGC 7242 | Scd | 12h14m08s | +66°05'41" | 14,03 | +14,6 | 68 ± 2 | 1,9' × 0,8' | |||
UGC 6541 | Irr | 11h33m29s | +49°14'14" | 12,92 | +14,5 | 250 ± 1 | 1,2' × 0,7' | |||
HS 117 | Ir | 10h21m25s | +71°06'51" | 12,07 | +16,5 | -37 ± 0 | 1,5' × 0,9' | |||
PGC 28731 | KDG 61 | dE | 09h57m03s | +68°35'31" | 11,74 | +15,6 | -135 ± 30 | 1,2' × 1' | ||
VKN | 08h40m09s | +68°26'23" | 11,09 | +17,7 | 0,9' × 0,9' | |||||
PGC 31286 | BK6N | dSph | 10h34m30s | +66°01'00" | 12,56 | +16,7 | 1' × 0,8' | |||
UGC 7298 | Im | 12h16m30s | +52°13'39" | 13,6 | +15 | 173 ± 0 | 1,3' × 0,6' | |||
FM1 | dSph | 09h45m10s | +68°45'54" | 11,15 | +17,5 | 0,9' × 0,8' | ||||
PGC 29231 | BK5N | dE | 10h04m41s | +68°15'22" | 12,33 | +16,72 | 0,8' × 0,6' | |||
UGCA 281 | Sm | 12h26m16s | +48°29'37" | 18,59 | +15,15 | 281 ± 4 | 0,8' × 0,6' | |||
KKH 34 | Mailyan 13 | Ir | 05h59m40s | +73°25'40" | 16,9 | +17,1 | 110 ± 0 | 0,6' × 0,5' | ||
KKH 57 | Sph | 10h00m16s | +63°11'06" | 12,82 | +18,5 | 0,6' × 0,5' | ||||
KK 109 | dIrr | 11h47m12s | +43°40'18" | 15,33 | +17,5 | 212 ± 1 | 0,6' × 0,4' | |||
KKH 87 | Ir | 14h15m09s | +57°05'15" | 22,18 | +16,5 | 320 ± 1 | 0,8' × 0,3' | |||
PGC 28529 | BK3N | Im | 09h53m49s | +68°58'08" | 13,11 | +17,1 | -40 ± 0 | 0,5' × 0,4' | ||
PGC 32667 | KDG 73 | Im | 10h52m57s | +69°32'58" | 12,07 | +14,9 | 116 ± 1 | 0,6' × 0,4' | ||
KKH 79 | Ir | 12h19m52s | +61°31'11" | 20,87 | +17,5 | 516 ± 1 | 0,44' × 0,2' | |||
PGC 29167 | Garland | Im | 10h03m42s | +68°41'36" | 50 ± 0 | |||||
HIJASS J1021+6842 | HI | 10h21m00s | +68°42'00" | 12,07 | +20 | 46 ± 0 |
D'Tabell ass zesummegestallt aus den Date vum Atlas of the Universe an dem The M81 group of Galaxies: New distances, kinematics and structure (2002). D'Date fir den Typ, d'Koordinaten, Hellegkeet an de visuellen Duerchmiesser sinn aus der NASA/IPAC Extragalactic Database erausgeholl. D'Date kënnen an der NED Datebank mat de Bezeechnungen an der Kolonn Numm ofgeruff ginn (Ausser: KK=KK98, HS=HS98, FM=FM2000). D'Distanze stame vun den Aarbechte vum Karachentsev 2005 an 2002.
Kuckt och
[änneren | Quelltext änneren]Um Spaweck
[änneren | Quelltext änneren]Commons: M81-Gruppe – Biller, Videoen oder Audiodateien |
- Sterne und Weltraum, Die M81-Gruppe
- Galaxiengruppe M81 in verschiedenen Aufnahmen
- SEDS Beschreiwung vun der M81-Grupp
- SEDS Messier-Galaxiëgruppen
- Atlas of the Universe
- Inventaire vun de bekanntsten Zwerggalaxien an der M81-Grupp
- Ursa Major A, M82 (Geschicht)
- The M81 group of galaxies: New distances, kinematics and structure (2002)
- The Local Group and Other Neighboring Galaxy Groups, Karachentsev 2005
- Nearby Groups of Galaxies
- M81-Gruppe in der NASA/IPAC EXTRAGALACTICAL DATABASE