baxçe

Kurmancî

Bilêvkirin

• IPA^(kilîd): /bɑːxˈt͡ʃɛ/, /bɑːɣˈt͡ʃɛ/
• Deng (Bidlîs)^ⓘ
• Kîtekirin: bax·çe

Navdêr

Zayenda nêr a binavkirî
Rewş	Yekjimar	Pirjimar
Navkî	baxçe	baxçe
Îzafe	baxçeyê baxçê	baxçeyên baxçên
Çemandî	baxçeyî baxçî	baxçeyan baxçan
Nîşandera çemandî	wî baxçeyî wî baxçî	wan baxçeyan wan baxçan
Bangkirin	baxçeyo baxço	baxçeyino baxçino
Zayenda nêr a nebinavkirî
Rewş	Yekjimar	Pirjimar
Navkî	baxçeyek baxçek	baxçeyin baxçin
Îzafe	baxçeyekî baxçekî	baxçeyine baxçine
Çemandî	baxçeyekî baxçekî	baxçeyinan baxçinan

baxçeyek

baxçe nêr

1. Cihê gul û dar lê hatine çandin.
   • K'ey malikê mulkê cism û canî
     Ez baxçe me û tu baxiban î
     Baxê te gihandî bêxwidan e — (Ehmedê Xanî, Mem û Zîn, ~1692)

Herwiha

• bexçe

Bi alfabeyên din

• kurdî-erebî: باخچه‎

Bide ber

• bûstan
• cinîn
• gulistan
• şov
• zevî
• ekûr

Etîmolojî

Hevreha soranî باخچه‎ (baxçe), farisî باغچه‎ (baẍçê), avestayî vaxşe (milk), ji bax (1) + -çe, ji zimanên îranî. Tevî ku "-çe" bi gelemperî maneya "biçûk" dide peyvan lê "baxçe" hem bi maneya yên biçûk û hem jî yên mezin tê bikaranîn. Bo hin nimûneyên din yên bi heman awayî, ku paşgira biçûkirinê girtiye lê maneya biçûk tê de nîne, binere: parçe, jinik.

Jê

• baxçeçîn
• baxçeçînî
• baxçedar
• baxçedarî
• baxçekar
• baxçevan
• baxçevanî
• xudanbaxçe
• xwedanbaxçe
• xwedîbaxçe

Werger

• Afrîkansî: tuin → af
• Albanî: kopsht → sq n
• Almanî: Garten → de n

  Elmanîşî: Garte n

• Amharî: አጸድ (ʾäṣäd)
• Aramî:

  Îbranî: גַּנְּתָא‎ m (gannəṯā), גִּנְּתָא‎ m (ginnəṯā), גַּנָּא‎ n (gannā), גִּנָּא‎ n (ginnā)

  Siryanî: ܓܢܬܐ‎ m (gannəṯā, ginnəṯā)

• Arçî: багъ
• Asamî: বাৰী (bari), বাগান (bagan)
• Astûrî: xardín → ast
• Avarî: ах (aχ)
• Azerî: bağ → az, bağça
• Balînî: kebon
• Baskî: lorategi
• Başkîrî: баҡса (baqsa)
• Bayerî: Goatn, Gartn
• Belarusî: сад n (sad)
• Belûçî: باگ‎ (bág)
• Bengalî: উদ্দ্যান (uddjan), বাগ → bn (bag)
• Bulgarî: гради́на → bg m (gradína)
• Burmayî: ဥယျာဉ် → my (u.yyany), ပန်းခြံ → my (pan:hkram)
• Çeçenî: баьш (bäš), бе́ш (béš)
• Çekî: zahrada → cs m
• Çîçewayî: munda
• Çînî:

  Kantonî: 花園 (faa¹ jyun^4-2)

  Dunganî: хуайүан (huayüan)

  Mandarînî: 花園 → zh (huāyuán)

  Min dongî: 花園 (huă-huòng)

  Minnanî: 花園 → zh-min-nan (hoe-hn̂g / hoa-hûiⁿ)

  Wuyî: 花園

• Danmarkî: have → da g
• Dargwayî: анхъ (anq)
• Elwîrî-wîderî: باغ‎ (bāğ)
• Endonezyayî: taman → id, kebun → id
• Erebî: بُسْتَان‎ → ar (bustān), حَدِيقَة‎ → ar m (ḥadīqa), جَنَّة‎ → ar m (janna)

  Erebiya misrî: جنينة‎ m (ginēna)

  Erebiya hîcazî: حَدِيقَة‎ m (ḥadīga), بَخْشَة‎ n (baḵša)

  Erebiya fasî: جردة‎ (jarda), جنينة‎ (jnīna)

• Ermenî: այգի → hy (aygi), պարտեզ → hy (partez)
• Esperantoyî: ĝardeno → eo
• Estonî: aed → et
• Farisî: باغ‎ → fa (bâğ), باغچه‎ → fa (bâğče), پالیز‎ → fa (pâliz)
• Ferî: urtagarður n
• Fînî: puutarha → fi
• Fransî: jardin → fr n
• Friyolî: zardin
• Frîsiya saterlandî: Tuun
• Frîsî: tún
• Gaelîka skotî: gàrradh n
• Galîsî: xardín → gl n
• Gotî: 𐌰𐌿𐍂𐍄𐌹𐌲𐌰𐍂𐌳𐍃 n (aurtigards)
• Gujaratî: બગીચો → gu n (bagīco), બાગ n (bāg)
• Gurcî: ბაღი → ka (baɣi)
• Haîtî: jaden
• Hindî: बाग़ीचा n (bāġīcā), बाग़ n (bāġ), उद्यान → hi n (udyān)
• Hirî motuyî: uma
• Hîlîgaynonî: hardin
• Hmongî: vaj
• Holendî: tuin → nl n ,gaard → nl n
• Îbranî: גַּן‎ → he n (gan), בוסתן \ בֻּסְתָּן‎ → he n (bustán)
• Îdoyî: gardeno → io
• Îngilîziya kevn: wyrttūn n
• Îngilîzî: garden → en
• Îngriyî: saadu
• Îrlendî: gairdín → ga, garraí n
• Îtalî: giardino → it n
• Îzlendî: garður → is n
• Japonî: 庭園 → ja (ていえん, teien), 庭 → ja (にわ, niwa), 花園 → ja (hanazono)
• Javayiya kevn: kĕbwan, taman
• Javayî: kebon → jv, taman → jv
• Kalalîsûtî: naatsiivik
• Kannadayî: ತೋಟ → kn (tōṭa)
• Kapverdî: jardin
• Kaşûbî: ògard, ògród n
• Katalanî: jardí → ca n
• Kirgizî: бак → ky (bak)
• Kîkûyûyî: mũgũnda 3
• Kîngalî: වත්ත (watta)
• Koreyî: 정원 → ko (jeong-won)
• Korsîkayî: ghjardinu n
• Kumikî: бав (baw)
• Lamboyayî: oma
• Latgalî: duorzs n
• Latînî: hortus → la, pōmārium nt, viridārium nt
• Latviyayî: dārzs n
• Lawsî: ສວນ → lo (sūan)
• Lîtwanî: sodas → lt n
• Lueyî: ᦷᦉᧃ (ṡon)
• Makedonî: градина m (gradina)
• Malayalamî: തോട്ടം → ml (tōṭṭaṃ)
• Malezî: taman → ms, kebun → ms
• Maltayî: ġnien n
• Mançûyî: ᠶᠠᡶᠠᠨ (yafan)
• Maratî: बगीचा (bagīcā)
• Mecarî: kert → hu, virágoskert → hu
• Misrî: (ḥzp)
• Mongolî:

  Kirîlî: цэцэрлэг → mn (tsetserleg), хүрээлэн → mn (hüreelen)

• Nahwatliya klasîk: xōchichināncalli
• Napolîtanî: ciardino n
• Navajoyî: dáʼákʼeh
• Nedersaksî:

  Almaniya jêrîn a almanî: Goorn n

• Normandî: gardîn n, gardin n
• Norwecî:

  Norweciya bokmålî: hage → no n, have → no n

  Norweciya nînorskî: hage n

• Ojibweyî: gitigaan
• Oksîtanî: jardin → oc n
• Oromoyî: manduubee
• Osetî: бӕласдон (bælasdon)
• Osmanî: باغ‎ (bağ)
• Oygurî: باغ‎ → ug (bagh), باغچا‎ (baghcha)
• Ozbekî: bogʻ → uz, bogʻcha → uz
• Pelayî: kʰjɛ̃⁵⁵, pɛ̃³¹ kʰjɛ̃⁵⁵
• Peştûyî: بڼ‎ → ps n (baṇ)
• Pîkardî: gardin
• Plodîşî: Goaden n
• Polonî: sad → pl n, ogród → pl n
• Portugalî: jardim → pt n
• Puncabî: ਬਗੀਚਾ n (bagīcā), ਬਾਗ n (bāg), ਵਾੜੀ m (vāṛī)
• Qazaxî: бақ (baq), бау (bau)
• Romancî: curtin n, curtgin n, curtgegn n, curtgign n
• Romanyayî: grădină → ro m
• Rusî: сад → ru n (sad)
• Rusînî: загорода m (zahoroda)
• Sanskrîtî: उद्यान → sa nt (udyāna)
• Sicîlî: jardinu → scn n
• Sindhî: बागु n (baaghu)
• Sirananî: dyari
• Sirboxirwatî:

  Kirîlî: вр̏т n, по̀вртња̄к n, вртњак n, са̑д n, садњак n, посадњак n, ба́шта m, ба́шча m

  Latînî: vȑt → sh n, pòvrtnjāk → sh n, vrtnjak n, sȃd → sh n, sadnjak n, posadnjak n, bášta → sh m, bášča → sh m

• Slovakî: záhrada m, záhradka m
• Slovenî: vrt → sl n
• Sorbî:

  Sorbiya jêrîn: zagroda m, gumno nt, gumnyško

  Sorbiya jorîn: zahroda m, zahrodka m

• Spanî: jardín → es n
• Swahîlî: shamba → sw, bustani → sw
• Swêdî: trädgård → sv g
• Şanî: သူၼ် (sǔun)
• Şîngazîcayî: ɓustani 5 an 6
• Tacikî: боғ → tg (boġ), боғча (boġča)
• Tagalogî: hardin → tl, lagwerta
• Tamîlî: தோட்டம் → ta (tōṭṭam)
• Taosî: wàlto’óna
• Tarantinoyî: sciardìne n
• Tayî: สวน → th (sǔuan)
• Telûgûyî: తోట → te (tōṭa), ఉద్యానవనము → te (udyānavanamu)
• Temazîxtiya atlasa navendî: ⵜⵓⵔⵜⵉⵜ (turtit)
• Teterî: бакча → tt (baqça)
• Tigrînî: ጀርዲን (ǧärdin)
• Tirkî: bahçe → tr
• Tirkmenî: bag → tk, mellek
• Tîbetî: ལྡུམ་ར (ldum ra)
• Toxarî B: werpiśke, werwiye
• Ugarîtî: 𐎂𐎐 (gn)
• Urdûyî: باغیچہ‎ n (bāġīcā), باغ‎ n (bāġ)
• Ûkraynî: сад → uk n (sad)
• Venîsî: xardin n, jardin
• Viyetnamî: vườn → vi
• Volapûkî: gad → vo
• Walonî: corti → wa n, djårdén → wa n
• Weylsî: gardd → cy
• Ximêrî: សួន → km (suən)
• Yagnobî: боғ
• Yidîşî: גאָרטן‎ n (gortn)
• Yûnanî: περιβόλι → el nt (perivóli)

  Kevn: κῆπος n (kêpos)

• Zhuangî: suen

Ev qismê Wergerê ji agahiyên naveroka vê guhertoya gotara wekhev a li ser Wîkîferhenga îngilîzî pêk tê.

Soranî

Navdêr

baxçe

1. baxçe
   • (Nimûneyekê bide) (biguhêre)